Afera mailowa. Morawiecki i Przyłębska mogli brać udział w naradach o wyborze szefa izby Sądu Najwyższego

Reformą sądownictwa autorstwa Prawa i Sprawiedliwości w 2017 r. (przepisy weszły w życie w 2018 r.) powołano dwie nowe izby w Sądzie Najwyższym: Izbę Dyscyplinarną oraz Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Korespondencja dotyczy drugiej z nich. To wyjątkowo istotna izba – m.in. rozpatruje skargi nadzwyczajne i orzeka o ważności wyborów.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO

W październiku 2018 r. prezydent powołał do niej kilkunastu nowych sędziów, a 29 października - p.o. prezesa IKNiSP SN Dariusza Czajkowskiego. Prawdopodobnie obsady tego stanowiska dotyczy opublikowana w środę korespondencja – mowa w niej o "szefie nowej izby".  

10 października, czyli w dniu powoływania nowych sędziów, Michał Dworczyk – o ile maile są prawdziwe - miał zdawać sprawozdanie premierowi Morawieckiemu ze swojego spotkania z prezydenckim ministrem, wiceszefem jego kancelarii Pawłem Muchą na temat "sytuacji odnośnie L. Boska". Chodzi o dr. hab. Leszka Boska, który dziś zasiada w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Z korespondencji można wnosić, że jego kandydatura nie była popierana przez premiera, co jednak miało nie podobać się prezydenckiemu ministrowi. Dworczyk reakcję Pawła Muchy opisywał: "Początkowo przyjął to słabo, ale po upewnieniu go, że nikt nie chce politycznie tego wykorzystywać trochę się uspokoił".

Leszek Bosek jest byłym prezesem Prokuratorii Generalnej (2016-2018) - w sprawie odwołania go z tego stanowiska na stronie, na której publikowane są domniemane maile Michała Dworczyka, także w środę pojawiła się korespondencja, którą miał prowadzić Mateusz Morawiecki, Dworczyk i prawdopodobnie Julia Przyłębska (na co wskazuje m.in. alias adresu mailowego japrzybylska@). Bosek swoją pracę doktorską pisał pod kierunkiem Marka Safjana, obronił ją w 2006 roku.

CZYTAJ: Sędzia z "autodonosem" i byli urzędnicy Ziobry. Nowi sędziowie powołani przez prezydenta

W opublikowanej domniemanej korespondencji Michała Dworczyka i Mateusza Morawieckiego szef KPRM informuje, że prezydent prosi o przygotowanie listy osób, które premier krytycznie ocenia i "nie widzi możliwości kontrasygnowania na stanowisko szefa nowej izby SN". Jak wynika z korespondencji, dopiero z kandydatów, których premier by negatywnie nie ocenił, prezydent miałby wybrać osobę na to stanowisko.

Kontrasygnata w przypadku powołania p.o. prezesa izby Sądu Najwyższego była potrzebna, bo konstytucja (art. 144) nie przewiduje w ramach prerogatyw prezydenta powoływania na takie stanowisko – mówi wyłącznie o pierwszym prezesie i prezesach SN. Taką możliwość daje mu ustawa autorstwa PiS o Sądzie Najwyższym – nie może jednak tego zrobić bez zgody premiera.  

Uzgodnienia co do wyboru konkretnych kandydatów na stanowisko p.o. prezesa izby Sądu Najwyższego miały być – jak wynika z opublikowanej korespondencji - rozwiązaniem, które "da wam obu możliwość wpływu na obsadę tego stanowiska". "Wam obu", czyli premierowi i prezydentowi.

W korespondencji, która na publikującej ją stronie została opatrzona hasztagiem #intrygipolityczne, czytamy też o "prezes Julii", którą Michał Dworczyk miał informować o rozmowie z prezydenckim ministrem Pawłem Muchą. Tak swój kontakt prawdopodobnie z prezeską TK Julią Przyłębską opisuje premierowi: "streściłem tę rozmowę. Odniosła się pozytywnie i poprosiła abyś do niej zadzwonił - chciałaby porozmawiać z Tobą na ten temat".

W kolejnym domniemanym mailu pomiędzy Dworczykiem a Przyłębską - z 11 października - szef kancelarii premiera przesyła notatkę ze spotkania z dwoma wiceprezesami Prokuratorii Generalnej o konieczności odwołania Leszka Boska ze stanowiska szefa tej instytucji. Jak pisze, "zgodnie z obowiązującym prawem stanowiska sędziego nie można łączyć z wykonywaniem innych funkcji", a dzień wcześniej Bosek został właśnie na takie stanowisko powołany. Na takie łączenie funkcji nie pozwala także ustawa o PGRP.

Wśród podnoszonych w notatce kwestii jest m.in. informacja, że Bosek podejmuje czynności w imieniu prokuratorii już po powołaniu na stanowisko sędziego. "Rodzi to ryzyko nieważności tych czynności", można przeczytać w notatce.

Dworczyk - o ile maile są prawdziwe - pisze, że "przekazał informacje" ministrowi Musze, który przyjął ją "chłodno", a także zwrócił uwagę, że "sędziowie są powołani ale Izba nie może w obecnej sytuacji nic zrobić i zaraz media będą wykorzystywać ten fakt do ataków na nasz obóz".

Portal tvn24.pl zwrócił się z pytaniami do kancelarii prezydenta o potwierdzenie opisanych powyżej sytuacji.

Między innymi o to, czy minister Paweł Mucha rozmawiał z ministrem Michałem Dworczykiem na temat Leszka Boska lub innych kandydatów, czy premier Morawiecki - zgodnie z sugestią Dworczyka - wskazał nazwiska "negatywnie ocenianych" kandydatów i czy prezydent Duda uwzględnił przy podejmowaniu decyzji opinie premiera.

Kancelaria w odpowiedzi napisała, że "żądania zawarte we wniosku nie dotyczą informacji publicznej i jako takie znajdują się poza zakresem przepisów" ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Dodała, że "utrwalone w orzecznictwie sądowym jest stanowisko, zgodnie z którym informacja publiczna jest pewną wiadomością dotyczącą faktów". "Tymczasem zawarte we wniosku pytania zawierają żądania ustosunkowania się do doniesień medialnych, a nie konkretnych działań adresata wniosku lub istniejących dokumentów urzędowych. Ponadto, definicja informacji publicznej obejmuje informację znajdującą się w posiadaniu podmiotu zobowiązanego do jej udostępnienia, istniejącą w formie utrwalonej (zmaterializowanej), tzn. zapisanej na nośniku informacji i dotyczącą sfery faktów" - przekazano.

"Pytania dotyczące przebiegu rozmów z zasady nie mogą być więc rozpatrzone w trybie i na zasadach dostępu do informacji publicznej" - napisała na zakończenie kancelaria prezydenta.

Od czerwca na komunikatorach internetowych i specjalnie do tego celu stworzonych stronach internetowych publikowane są maile, które mają być służbową korespondencją członków rządu, prowadzoną za pośrednictwem prywatnych skrzynek mailowych. Do dziś nikt nie zakwestionował ich wiarygodności. W lipcu podczas konferencji prasowej Michał Dworczyk stwierdził, że rząd nie będzie "odnosić się do pojedynczych materiałów, bo to jest jeden z celów atakującego: wprowadzanie dyskusji słowo przeciwko słowu; tłumaczenia, co jest prawdziwe, co jest zmanipulowane, co jest całkowicie fałszywe".

O korespondencję dotyczącą obsady w Sądzie Najwyższym zapytaliśmy też Trybunał Konstytucyjny.

Centrum Informacyjne Rządu odpowiedziało nam krótko, że "nie komentuje treści materiałów wykorzystywanych do akcji dezinformacyjnej prowadzonej z terenu Federacji Rosyjskiej".