Cykl fotografii "Untitled Film Stills", które amerykańska artystka Cindy Sherman zrobiła ponad 30 lat temu, ma szansę pobić rekord. Wystawiono go na aukcję za 9 mln dolarów. Jeśli ktoś wyłoży taką kwotę, będą to najdroższe zdjęcia w historii. Pokonają dotychczasowego lidera - cykl fotograficzny Andreasa Gursky'ego zrobiony na giełdach w Chicago, Hongkongu, Kuwejcie i Tokio.
- Sztuka jest jedynym miejscem, w którym możesz robić, co tylko chcesz - mawia Cindy Sherman, 60-letnia artystka, która w swoim najsłynniejszym cyklu "Untitled Film Stills" ("Kadry filmowe bez tytułu") odgrywa postaci z nieistniejących filmów.
Na swoich fotografiach stylizuje się na Marilyn Monroe, Liz Taylor, Sophię Loren; przypomina postaci z dzieł Hitchcocka czy amerykańskich filmów noir. Udaje też kobiety ze zdjęć w kolorowych magazynach: celebrytki po operacjach plastycznych, dziewczyny z sąsiedztwa, amerykańskie gospodynie i ofiary przemocy domowej. Jej fikcyjna bohaterka czesze się w łazience, wdzięczy w kuchni i wyleguje w sypialni, a wszystko wygląda jakby uchwycone z zaskoczenia.
Do przemian potrzebuje tylko starych ubrań, peruk i makijażu. "Jest tak dobra, że mogłaby naprawdę być aktorką" - ocenił Andy Warhol jej pierwsze zdjęcia z cyklu.
"Znajdźcie w sobie, nie we mnie"
Jak Sherman dziewczęce upodobanie do przebieranek przekształciła w sztukę? Pracę nad fotosami zaczęła jako 23-latka. Zainspirował ją przyjaciel, który westchnął pewnego dnia: - Skoro tyle czasu poświęcasz na przebieranie się przed lustrem, powinnaś też zrobić sobie zdjęcie.
Zdjęcia robiła aparatem na statywie, a długi kabel wyzwalacza migawki naciskała ręką lub nogą. W sumie powstało 69 fotografii. Różnią się one numerami w tytułach - każde nosi nazwę "Untitled" ("Bez tytułu") i kolejny numer oraz rok powstania. Sherman jest jedyną bohaterką zdjęć, świadomie się oszpeca, dodaje fałd i zmarszczek. Tak o tym mówi: "Wolę, żeby ludzie znaleźli dzięki tym zdjęciom coś w sobie, nie we mnie".
Z czasem "Untitled Film Stills" stały się najbardziej pożądaną serią fotograficzną na świecie. Pomogli jej w tym galerzyści. Ydessa Hendeles, kuratorka i marszand z Toronto, była pierwszą fanką, która zaczęła skupować wczesne zdjęcia z cyklu.
Gdy pierwszy raz trafiły na rynek, zaczęły skromnie - w 1999 roku jedną z fotografii dom aukcyjny Christie’s sprzedał za 190 tys. dolarów. Ale już w 2010 roku zdjęcie "Untitled #153" zrobione w 1985 roku na aukcji Phillips de Pury poszło za 2,7 mln dol. Rok później było jeszcze lepiej - "Untitled #96" zrobione w 1981 roku wylicytowano w Nowym Jorku za 3,89 mln dol. i przez chwilę było najdroższą współczesną fotografią w historii (dopóki rekordu nie pobiło "Rhein II" Andreasa Gursky'ego kupione za 4,3 mln dol.).
Na 9 milionach się nie skończy?
Teraz amerykańska artystka ma szansę pokonać niemieckiego konkurenta. Choć od roku najdroższym cyklem fotograficznym świata pozostaje pięć zdjęć Gursky'ego zrobionych na giełdach w Chicago, Hongkongu, Kuwejcie i Tokio (które sprzedano na aukcji w Londynie za 8,4 mln dol.), serię "Untitled Film Stills" w Christie's wyceniono na 9 mln.
Dotychczas najdroższy cykl fotograficzny autorstwa Andreasa Gursky'ego:
Najdroższy cykl fotograficzny świata
To najwyższa kwota, na jaką kiedykolwiek wyceniono cykl fotograficzny, a aukcjonerzy liczą, że na niej raczej się nie skończy.
- To mocny zbiór. Wiele z tych fotografii to ikony, na dodatek skompletowane według osobistej wizji kolekcjonera. Sprzedawane pojedynczo straciłyby swoją siłę - mówi "New York Timesowi" Brett Gorvy z Christie's.
Pod młotek idzie 21 czarno-białych zdjęć z serii. Będą do kupienia 12 listopada w ramach aukcji "Postwar and contemporary art" w Nowym Jorku. Ich obecni właściciele - biznesmen z Waszyngtonu Mitchell P. Rales i jego żona Emily - zysk ze sprzedaży planują przekazać na Muzeum Sztuki Glenstone w stanie Maryland, które obecnie jest w budowie (termin oddania do użytku to 2016 rok).
Najdroższe pojedyncze zdjęcia w historii (w dolarach):
1. Andreas Gursky "Rhein II", 19994,3 mlnAukcja: listopad 20112. Cindy Sherman "Untitled # 96", 19813,9 mlnAukcja: maj 20113. Richard Prince "Untitled (Cowboy)", 2001-20023,4 mlnAukcja: listopad 20074. Andreas Gursky "99 Cent II Diptychon", 20013,35 mlnAukcja luty 20075. Andreas Gursky "Chicago Board of Trade III"3,28 mlnAukcja: czerwiec 20136. Edward Steichen "Pond-Moonlight", 19042,3 mlnAukcja: luty 20067. Nieznany fotograf "Billy Kidd", 1879-802,3 mlnAukcja: czerwiec 20118. Dmitrij Miedwiediew "Kremlin of Tobolsk", 2009 1,7 mlnAukcja: styczeń 20109. Edward Weston "Nude", 1925 1,6 mlnAukcja: kwiecień 2008 10. Alfred Stieglitz "Georgia O'Keeffe" (Hands), 1919 1,5 mlnAukcja: luty 2006
Autor: Agnieszka Kowalska//kdj / Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Cindy Sherman/Metro Pictures/Christie's