"To był proceder na gigantyczną skalę". "Yuma" wchodzi do kin

Kadr z filmu "Yuma"Kino Świat/Bartosz Mrozowski

- Film opowiada o początkach jumy, ale z czasem to przestały być takie romantyczne wypady. Ten proceder uprawiany był na tak gigantyczną skalę, że nam trudno to sobie wyobrazić. Do Niemiec jeździły na regularne kradzieże autobusy napakowane szkolnymi "wycieczkami" - uczniowie wraz z nauczycielami - mówi tvn24.pl Piotr Mularuk, reżyser wchodzącej do kin "Yumy".

tvn24.pl: - Gdy zobaczyłam tytuł filmu, moje pierwsze skojarzenie to głośny westernu sprzed pół wieku "15:10 do Yumy" z Glennem Fordem. Właściwy trop?

Piotr Mularuk: - Jak najbardziej. Zależało mi na tym, by widz mojego filmu, skojarzył go z tym właśnie obrazem. Rzeczywistość, o jakiej opowiadam, była na tyle brutalna, że trzeba ją było jakoś przetworzyć, ubrać w ramy konwencji - zdecydowałem się na westernową. Stworzyłem też bohatera, który kompletnie nie przystaje do rzeczywistości, w której przyszło mu żyć – Zyga jest niepoprawnym romantykiem, a ja postanowiłem przefiltrować przez jego wyobraźnię wydarzenia, o jakich opowiadamy. Pokazać je takimi, jakimi on je widzi. Z jego perspektywy te początki jumy, które pokazujemy, były naprawdę niewinne. To zjawisko wzięło się z potwornej biedy, on i jego kumple byli takimi "dobrymi rabusiami", którzy zabierają, by dzielić się z tymi, którzy nie mają nic. I ten altruizm, w jakiś sposób uniewinniał ich czyny. Zależało mi na tym, by widz lubił moich bohaterów i to się chyba udało. Zyga był poetą, miał w głowie miłość, szaleństwo, chciał dobrze dla innych. Gdyby urodził się w innym miejscu, w innym czasie, z pewnością nigdy by nie jumał.

- Nie oceniasz swoich bohaterów, ale trudno zaprzeczyć, że proceder jaki uprawiali, to było zwyczajne złodziejstwo.

- Ale to był czas bezprawia i istniało społeczne przyzwolenie na nie. Staraliśmy się nie moralizować, nie kręcić filmu o problemach społecznych…. Skupiliśmy się wraz ze współscenarzystą Wojtkiem Gajewiczem na samych bohaterach, etyczną stronę ich czynów, podobnie jak ich polityczne tło, spychając na plan dalszy.

- Skąd w ogóle wziął się sam pomysł filmu? Wiadomo, że powstał w oparciu o prawdziwe zdarzenia.

P.M.: - Rzeczywiście, punktem wyjścia był reportaż sprzed wielu lat. Ale myśmy niczego nie ekranizowali, inspirowaliśmy się jedynie opisanymi zdarzeniami. Przez wiele lat jeździłem pod granicę niemiecką i sam dokumentowałem wszystko. Z kim ja nie rozmawiałem! Z pogranicznikami, ze złodziejami, z dziwkami, ze zwyczajnymi mieszkańcami tych terenów… Potem pozlepialiśmy to wszystko w całość. Historię, którą opowiadamy, wymyśliliśmy jednak sami. To miała być początkowo koprodukcja polsko-niemiecka, Niemcy obiecywali góry złota na realizację, ale gdy przeczytali scenariusz, uznali, że jest zbyt poprawny politycznie. Że antypolski. A oni mają fioła na tym punkcie.

- Gdyby uznali za antyniemiecki i wtedy nie chcieli dać grosza byłoby to bardziej zrozumiałe….

P.M.: - Pamiętasz taki film "Świnki" Roberta Glińskiego?

- Oczywiście. Chłopcy z Polski prostytuują się z klientami głównie z Niemiec. Ci ich gwałcą, czasem po fakcie nawet zabijają…

P.M.: Otóż to. Na ten film Niemcy bardzo chętnie sypnęli pieniędzmi, bob to o złych Niemcach, którzy krzywdzą Polaków.

- Kompleks winy? Boją się mówić źle o Polakach z powodu historycznych zaszłości?

P.M.: - Oczywiście, że tak. I nikt tam tego nie ukrywa. Powiedzieli mi wprost: Nie dostaniesz od nas grosza na film o takiej tematyce. Żaden Niemiec na to nie pójdzie. Za to projektem zainteresowali się Czesi i film powstał w polsko-czeskiej koprodukcji.

Kadr z filmu "Yuma"Kino Świat

- Pierwsze pokazy odbyły się niedawno na festiwalu Dwa Brzegi w Kazimierzu. Słyszałam, że młoda widownia szalała?

P.M.: - To było niesamowite! Sala była nabita do ostatniego miejsca i to było niezwykłe uczucie - te ich brawa w trakcie seansu. A później po projekcji fascynujące rozmowy…. Do Kazimierza przyjeżdża inteligentna publiczność, świetnie wyłapują wszelkie niuanse, kiedy było trzeba, wkurzali się na Zygę, innym razem głośno mu kibicowali. Na tym prapremierowym pokazie w Kazimierzu nie było wyłącznie młodzieży, choć przeważała. Przedział wiekowy był powiedzmy od 16 do… 60 lat.

P.M.: - Pytano mnie po pokazie, czy te sceny znalazły się w filmie, by przydać mu widowiskowości, by szokować widza. Powiedziałam wtedy: "Kochani, zapewniam was, że to, co widzicie, to zaledwie lajtowa wersja tamtej rzeczywistości". Naprawdę wyglądało to znacznie brutalniej niż w moim filmie. Wielu rzeczy, o których wiem, nawet nie próbowałem przenosić na ekran, bo pewnie zarzucono by mi, że je wymyśliłem. Film opowiada o początkach jumy, z czasem to przestały być takie "okresowe" wypady. Ten proceder uprawiany był na tak gigantyczną skalę, że nam trudno to dziś sobie wyobrazić. Do Niemiec jeździły regularnie autobusy napakowane szkolnymi "wycieczkami" - uczniowie wraz z nauczycielami. Wszyscy w tym uczestniczyli. Przywożono z kradzieży takie ilości złota, że na terenach nadodrzańskich stawało się ono wręcz obowiązującą walutą. Płacono nim w sklepie, ba, nawet kładziono w kościele na tacę "na ofiarę". I ksiądz to brał z tacy, bez mrugnięcia okiem. Wyobrażasz sobie, co by było gdybym taką sceną umieścił w filmie?

- Nie próbuję sobie wyobrazić. Twój romantyczny bohater jednak kończy swoją "przygodę" w mało romantycznych okolicznościach. Bronisz go i usprawiedliwiasz, ale w finale karzesz…

P.M.: - Nie postrzegam tego w kategoriach winy i kary, bardziej traktuję jak sprowadzenie go na ziemię ze świata fantazji. Myślałem, by wykonać jakiś romantyczny manewr na koniec, ale uznałem, że będzie nie na miejscu. Dla Zygi juma była wybrykiem jego nieokiełzanej natury, wszystko rozbijało się o realia. A skoro już rozmawiamy o winie i karze – to nie jest film o bandytach, ale o ofiarach. O ludziach, którzy padli ofiarami czasów, w jakim przyszło im żyć, po trosze historii, na pewno polityki, a czasami wszystkiego naraz.

Autor: Rozmawiała Justyna Kobus /mtom / Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Kino Świat/Bartosz Mrozowski

Pozostałe wiadomości
Justyna, według sądu, "wtargnęła na jezdnię", ale to kierowca, który ją zabił, ma iść do więzienia

Justyna, według sądu, "wtargnęła na jezdnię", ale to kierowca, który ją zabił, ma iść do więzienia

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Baza Sił Powietrznych USA Eielson na Alasce poinformowała o katastrofie samolotu myśliwskiego F-35 Lightning II w czasie ćwiczeń. Pilotowi udało się katapultować.

F-35 rozbił się podczas ćwiczeń

F-35 rozbił się podczas ćwiczeń

Źródło:
tvn24.pl, Reuters

W związku z brakiem wymaganej liczby posłów w parlamencie nie doszło do debaty nad wnioskiem o odwołanie rządu premiera Słowacji Roberta Ficy. Mimo to opozycja domaga się przedterminowych wyborów parlamentarnych.

Opozycja domaga się przedterminowych wyborów

Opozycja domaga się przedterminowych wyborów

Źródło:
PAP

Do końca stycznia popularne platformy, takie jak Vinted, OLX czy Allegro mają obowiązek przesłać do fiskusa raporty o internetowej sprzedaży użytkowników. Ważne co i ile sprzedajemy, od tego zależy, czy urząd skarbowy zainteresuje się naszymi transakcjami. Nie powinni się martwić ci, którzy pozbywają się prywatnych rzeczy - pisze w środowym wydaniu "Rzeczpospolita".

Fiskus dowie się o transakcjach w internecie. Popularne platformy składają raporty

Fiskus dowie się o transakcjach w internecie. Popularne platformy składają raporty

Źródło:
PAP

Prokuratura Okręgowa w Łomży poinformowała o zatrzymaniu Polaka, który miał spowodować śmiertelny wypadek w Stanach Zjednoczonych. 44-letni mężczyzna trafił do aresztu, będzie tam oczekiwał na nadesłanie wniosku o ekstradycję do USA.

Poszukiwany czerwoną notą za spowodowanie wypadku w USA. Polak wpadł na Podlasiu

Poszukiwany czerwoną notą za spowodowanie wypadku w USA. Polak wpadł na Podlasiu

Źródło:
PAP

Rzeczniczka Białego Domu pytana o deportacje wskazała, że podlegają im wszyscy, którzy przebywają w USA nielegalnie, również osoby, które pozostały w kraju po wygaśnięciu wizy. Według danych Departamentu Bezpieczeństwa Krajowego, w tej kategorii jest 70 tysięcy Polaków.

Biały Dom: deportacji podlegają wszyscy, którzy przebywają w USA nielegalnie

Biały Dom: deportacji podlegają wszyscy, którzy przebywają w USA nielegalnie

Źródło:
PAP

Po interwencji polskiej ambasady w Madrycie hiszpańska państwowa agencja prasowa EFE poprawiła poniedziałkową depeszę, w której użyła określenia "polski obóz Auschwitz". Polska placówka interweniowała też w sprawie publikacji portalu Vozpopuli i popularnego portalu 20minutos.es.

Hiszpańska agencja pisała o "polskim obozie Auschwitz". Interwencja ambasady

Hiszpańska agencja pisała o "polskim obozie Auschwitz". Interwencja ambasady

Źródło:
PAP

Premier Serbii Milosz Vuczević podał się do dymisji. W mieście Goma na wschodzie Demokratycznej Republiki Konga trwają zacięte walki z rebeliantami z Ruchu M23. Z kolei na międzynarodowym lotnisku Gimhae w Busanie w Korei Południowej doszło do pożaru samolotu. Oto pięć rzeczy, które warto wiedzieć w środę 29 stycznia.

Premier Serbii zrezygnował, chaos w Kongo, pożar samolotu w Busanie

Premier Serbii zrezygnował, chaos w Kongo, pożar samolotu w Busanie

Źródło:
PAP, TVN24, Eurosport

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 220 milionów złotych. Oto liczby, które wylosowano 28 stycznia 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot. Jedna wysoka wygrana w Polsce

Rośnie kumulacja w Eurojackpot. Jedna wysoka wygrana w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Podczas spotkania mieszkańców Ciechanowa z Karolem Nawrockim głos zabrał proboszcz jednej z tamtejszych parafii, który poparł kandydata PiS. - Co do pana profesora Dudka, to radzę panu, żeby mu pan prawy prosty albo lewy wymierzył, jak go pan spotka - radził w swej wypowiedzi ksiądz Jan Jóźwiak i pobłogosławił Nawrockiego. Profesor Antoni Dudek niedawno ocenił, że Nawrocki to "jeden z bardziej niebezpiecznych ludzi" w przestrzeni publicznej. - Bóg zapłać, księże dziekanie. Dziękuję za te słowa i za wsparcie - odpowiedział kapłanowi kandydat PiS.

Ksiądz do Nawrockiego: radzę, żeby mu pan prawy prosty albo lewy wymierzył

Ksiądz do Nawrockiego: radzę, żeby mu pan prawy prosty albo lewy wymierzył

Źródło:
TVN24

Narodowe Biuro Antykorupcyjne Ukrainy poinformowało o wszczęciu postępowania karnego przeciwko ministrowi obrony Rustemowi Umierowowi. Dochodzenie toczy się w związku ze sporem o zakup broni realizowanym przez Agencję Zamówień Obronnych.

Minister obrony na celowniku biura antykorupcyjnego. W tle spór o zakup uzbrojenia

Minister obrony na celowniku biura antykorupcyjnego. W tle spór o zakup uzbrojenia

Źródło:
Suspilne, Espreso, BBC, tvn24.pl

1070 dni temu rozpoczęła się rosyjska inwazja na Ukrainę. Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) zatrzymała dwóch obywateli tego kraju, którzy na zlecenie rosyjskiej Federalnej Służby Bezpieczeństwa lokalizowali bazy stacjonowania samolotów F-16, przekazanych Ukrainie przez państwa zachodnie, i helikopterów bojowych - podała SBU. Oto co wydarzyło się w Ukrainie i wokół niej w ciągu ostatniej doby.

SBU zatrzymała rosyjskich agentów, którzy "polowali" na bazy samolotów F-16

SBU zatrzymała rosyjskich agentów, którzy "polowali" na bazy samolotów F-16

Źródło:
PAP

Niemcy popierają zaostrzenie polityki migracyjnej - tak wynika z najnowszego sondażu dla dziennika "Bild". To o tyle istotne, że właśnie taki plan przedstawił lider CDU, który jest faworytem do objęcia urzędu kanclerza. Plan Friedricha Merza zakłada zawracanie na granicach nielegalnych imigrantów i osób ubiegających się o azyl. Zmiany mogą też dotknąć zwykłych podróżnych, między innymi z Polski.

Lider CDU/CSU Friedrich Merz chce przywrócić stałe kontrole na granicach. Ma duże szanse zostać kanclerzem

Źródło:
Fakty o Świecie TVN24 BiS

Policjanci interweniowali w związku z awanturą domową. Ustalili, że syn groził ojcu, żądał od niego pieniędzy i uderzył metalową rurką. By uniknąć zatrzymania zabarykadował się w samochodzie. 21-latek trafił do celi i usłyszał zarzuty.

Syn żądał pieniędzy od ojca i zaatakował go metalową rurką

Syn żądał pieniędzy od ojca i zaatakował go metalową rurką

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W razie braku dojścia do porozumienia WOŚP z TV Republika sieć handlowa Lidl zaprzestanie dalszych emisji spotów reklamowych w stacji - poinformowała dyrektorka do spraw korporacyjnych i społecznej odpowiedzialności biznesu Lidl Polska Aleksandra Robaszkiewicz.

Lidl zabiera głos po oświadczeniu Owsiaka

Lidl zabiera głos po oświadczeniu Owsiaka

Źródło:
PAP

Kornelia w dniu zabójstwa miała 16 lat. - Proszę sąd, żeby kara była ostrzejsza, żeby potomni wiedzieli, z czym mają do czynienia. Sprawcy wiedzieli, co robią - mówił w Sądzie Apelacyjnym ojciec zamordowanej pięć lat temu nastolatki. Kornelia myślała, że jedzie świętować urodziny koleżanki. Do domu już jednak nigdy nie wróciła. Została zamordowana przez parę znajomych, a jej ciało zakopano w lesie pod Konstancinem.

"Jeszcze żywa poruszała się w dole śmierci". Wraca sprawa brutalnego zabójstwa 16-letniej Kornelii

"Jeszcze żywa poruszała się w dole śmierci". Wraca sprawa brutalnego zabójstwa 16-letniej Kornelii

Źródło:
tvnwarszawa.pl

- Rosja chce doprowadzić do tego, aby werbować Polaków, którzy będą pracowali na rzecz rosyjskiego wywiadu. Jeżeli ktoś by chciał się skusić na taką ofertę, to jest to zdrada stanu - powiedział w "Kropce nad i" w TVN24 wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Podkreślił, że "walka z dezinformacją i bezpieczne wybory to dzisiaj dla rządu cel numer jeden".

Gawkowski wskazuje "cel numer jeden" dla rządu

Gawkowski wskazuje "cel numer jeden" dla rządu

Źródło:
TVN24

Asteroida 2024 PT5, która przez pewien czas była drugim księżycem Ziemi, prawdopodobnie pochodzi właśnie z Księżyca. Świadczyć o tym mają właściwości chemiczne obiektu. Malutka skała została wystrzelona w przestrzeń kosmiczną tysiące lat temu - i nie jest jedynym obiektem tego typu.

Była naszym drugim księżycem. Mogła oderwać się od Srebrnego Globu

Była naszym drugim księżycem. Mogła oderwać się od Srebrnego Globu

Źródło:
CNN, NASA

Wielkie wysypisko śmieci w Kamieńcu jest jak pomnik bezradności. Stara, zużyta odzież w tysiącach ton płonęła już kilkadziesiąt razy, ale odpady nie mają statusu niebezpiecznych, więc gmina nie dostanie od rządu pieniędzy na utylizację. Czy cokolwiek zmieni w tej sprawie postawienie właścicieli wysypiska przed sądem?

Bomba ekologiczna w Kamieńcu. Prokuratura skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko czterem osobom

Bomba ekologiczna w Kamieńcu. Prokuratura skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko czterem osobom

Źródło:
Fakty TVN

Polska uplasowała się na dziewiątym miejscu w Unii Europejskiej pod względem ceny gruntów ornych w 2023 roku - wynika z danych Eurostatu. Jednocześnie ich wzrost był niemalże dwa razy większy niż średnia w całej Unii. Liderem zestawienia krajów z najniższymi stawkami za hektar okazała się Chorwacja.

Tu jest najtańsza ziemia

Tu jest najtańsza ziemia

Źródło:
PAP

Doomsday Clock, czyli Zegar Zagłady, wskazuje tylko 89 sekund do północy i jeszcze nigdy nie byliśmy tak blisko samozagłady. Co zdaniem autorów zegara sprawia, że zbliżamy się do apokalipsy?

Wskazówka Zegara Zagłady znów się przesunęła. Jesteśmy bliżej apokalipsy niż kiedykolwiek

Wskazówka Zegara Zagłady znów się przesunęła. Jesteśmy bliżej apokalipsy niż kiedykolwiek

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Numery ksiąg wieczystych są danymi osobowymi - podał w komunikacie Urząd Ochrony Danych Osobowych, powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego. UODO dodał, że to oznacza, iż kara pieniężna w wysokości 100 tysięcy złotych nałożona przez prezesa Urzędu na Głównego Geodetę Kraju (GGK) jest w pełni zasadna. "Zastosujemy się do wyroku NSA" - przekazał Główny Urząd Geodezji i Kartografii.

Ważny wyrok dla właścicieli mieszkań

Ważny wyrok dla właścicieli mieszkań

Źródło:
tvn24.pl

Elon Musk opublikował w mediach społecznościowych zdjęcie kanału La Manche z podpisem "kanał Jerzego Waszyngtona". Wpis nie uszedł uwadze francuskich i brytyjskich mediów, które zastanawiają się, co skłoniło miliardera i prawą rękę Donalda Trumpa do publikacji "zadziwiającego" wpisu.

Co ma Waszyngton do kanału La Manche? Media komentują kolejny wpis Muska

Co ma Waszyngton do kanału La Manche? Media komentują kolejny wpis Muska

Źródło:
20minutes, The Independent, tvn24.pl

Jan Wydra - ceniony polski biegacz górski - nie żyje. 49-letni mężczyzna zginął potrącony przez samochód w miejscowości Wilczyce (woj. małopolskie). Wyszedł na wieczorny trening. Policja przekazała, że biegacz poruszał się prawidłowo i miał na sobie odblaski. Kierowca samochodu był trzeźwy.

Nie żyje znany polski biegacz. Wyszedł na wieczorny  trening

Nie żyje znany polski biegacz. Wyszedł na wieczorny trening

Źródło:
tvn24.pl

Zima wróci do Polski. Arleta Unton-Pyziołek z tvnmeteo.pl przedstawiła najnowsze prognozy na początek lutego. Ekspertka spodziewa się znacznego ochłodzenia, a także opadów śniegu. Na jak długo zostanie z nami zima?

Zima wróci do Polski. "Temperatura spadnie na łeb na szyję"

Zima wróci do Polski. "Temperatura spadnie na łeb na szyję"

Źródło:
tvnmeteo.pl
Sprawa pobicia Jana Malickiego. Są wątpliwości

Sprawa pobicia Jana Malickiego. Są wątpliwości

Źródło:
tvn24.pl
Premium
Jego dziadek jest ostatnim polskim obywatelem w niewoli Hamasu. "Chcę go znowu przytulić. Żywego"

Jego dziadek jest ostatnim polskim obywatelem w niewoli Hamasu. "Chcę go znowu przytulić. Żywego"

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Dziś w Sądzie Rejonowym w Hajnówce (Podlaskie) ruszył proces pięciorga aktywistów, których prokuratura oskarżyła o ułatwianie pobytu w Polsce migrantom z Iraku i Egiptu, którzy nielegalnie przekroczyli granicę z Białorusią. Śledczy twierdzą, że migranci byli w rejonie granicy odbierani przez aktywistów, a później przewożeni w głąb kraju. Przed budynkiem sądu odbył się protest w obronie aktywistów. Na miejscu była m.in. Klaudia Jachira i Janina Ochojska. Sąd odroczył rozprawę, ale nie wyznaczył nowego terminu.

Ruszył proces aktywistów działających na granicy

Ruszył proces aktywistów działających na granicy

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl
Auschwitz jest w nas. Niemal co czwarty Polak dotknięty wojenną traumą?

Auschwitz jest w nas. Niemal co czwarty Polak dotknięty wojenną traumą?

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Dwa samoloty kolumbijskich sił powietrznych z migrantami deportowanymi ze Stanów Zjednoczonych wylądowały we wtorek w Bogocie - poinformowało ministerstwo spraw zagranicznych Kolumbii. Do kraju wróciło 201 osób. W niedzielę kwestia deportacji kolumbijskich migrantów amerykańskimi samolotami wojskowymi stała się zarzewiem 12-godzinnego kryzysu w relacjach między Bogotą a Waszyngtonem.

12-godzinny kryzys zażegnany, wysłali samoloty po migrantów

12-godzinny kryzys zażegnany, wysłali samoloty po migrantów

Źródło:
PAP

- Etap prac nad założeniami zmian w 800 plus został zakończony, w ciągu najbliższych dni projekt wyjdzie z MSWiA - przekazał we wtorek minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak. Chodzi o zmiany w zasadach wypłacania świadczenia rodzinom ukraińskim.

Zmiany w 800 plus "w trybie pilnym"

Zmiany w 800 plus "w trybie pilnym"

Źródło:
PAP