Były nazistowski obóz Płaszów w Krakowie wreszcie zostanie posprzątany. Przez ostatnie lata to miejsce masowych egzekucji było nieoficjalną powierzchnią rekreacyjną dla krakowian, spacerniakiem dla psów, miejscem organizacji plenerowych libacji czy grilli. Prace porządkowe potrwają do jesieni.
Roboty porządkowe w obozie szacowane są na około 230 tysięcy złotych. Prawie połowę kosztów pokryje Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK).
W ramach tegorocznych prac nowy wygląd zyska plac apelowy, którego powierzchnia zostanie wysypana grysem. Obecnie plac pokrywa geowłóknina (specjalny materiał wykonany z włókien stabilizacyjnych i ochronny pod ścieżki, kostki brukowe, powierzchnie ogrodowe itp.) i żwir. Koszt nowej powierzchni to prawie 160 tys. zł. - podała Joanna Piekarz z Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu (ZIKiT), który realizuje projekt w porozumieniu z Gminą Wyznaniową Żydowską w Krakowie.
Usuną chaszcze
Oprócz nowej powierzchni placu apelowego teren dawnego obozu (ok. 60 ha) zostanie oczyszczony z zarastających go traw i krzewów. Do usunięcia roślin posłuży specjalny środek chemiczny, który zniszczy je z korzeniami. Koszt prac zieleniarskich to 75 tysięcy złotych.
Porządki na cześć zmarłych
Celem robót jest przywracanie pamięci poległym więźniom, zwłaszcza tym, których prochy hitlerowcy rozsypali pod koniec wojny na terenie obozu.
Jeszcze kilka lat temu- teren obozu, który jest wpisany do rejestru zabytków i jest mogiłą ofiar nazizmu, był dla potencjalnych zwiedzających, a także dla wielu krakowian, całkowicie anonimowy – wyjaśnia dyrektor biura SKOZK Maciej Wilamowski. - Niektórzy nawet traktowali ten obszar jako jedną z wielu łąk miejskich, miejsce rekreacji- mówi.
Jak dodaje Wilamowski, prace, jakie w Płaszowie wkrótce się rozpoczną, są jedynym sposobem uporządkowania i wyróżnienia układu dawnego obozu. - Na powierzchni terenu hitlerowcy rozsypali prochy spalonych ciał ofiar, kiedy, w końcowej fazie wojny, zacierali ślady po popełnionych zbrodniach. Przepisy wyznaniowe zabraniają ingerencji w warstwy ziemi zawierającej pochówki - zauważa Wilamowski.
Nie chcą „żydolandu”
Na utrzymaniu terenu w stanie godnym jego historii zależy szczególnie Gminie Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie. - Nie chcę tu żydolandu, ale autentycznego miejsca pamięci. Nie zależy mi, by teren ten był piękny, ale aby był autentycznym miejscem pamięci poległych tu - mówi przewodniczący gminy żydowskiej Tadeusz Jakubowicz.
Przewodniczący zdradził również, że jego wielkim marzeniem jest zagospodarować, tak zwany, Szary Dom, czyli dawny karcer, mieszczący się na terenie dawnego obozu. –Chciałbym utworzyć tutaj izbę pamięci. Mieściłyby się w niej fotografie i publikacje. Centralne miejsce zajmowałoby zdjęcie Mietka Pempera - mówi przewodniczący gminy żydowskiej.
Pemper był więźniem, tłumaczem i stenografem w obozie płaszowskim, pracował dla komendanta tego obozu - Amona Goetha. Pemper przekazał Oskarowi Schindlerowi informacje o planowanej zagładzie Żydów i w ten sposób pomógł mu ich ocalić.
Jeden z większych obozów pracy w Małopolsce
Obóz koncentracyjny Płaszów powstawał stopniowo od grudnia 1942 roku, kiedy na terenie dwóch cmentarzy żydowskich, znajdujących się na przedmieściach ówczesnego Krakowa, Niemcy założyli obóz pracy przymusowej dla Żydów. W lutym 1943 r. został on przemianowany na obóz pracy także dla osób innych narodowości. Obiekt stale powiększano, z 5 ha rozrósł się do 80 ha.
Więziono Żydów, Polaków, Romów, Cyganów
Samodzielnym obozem koncentracyjnym (wcześniej należał do obozu koncentracyjnego w Majdanku) stał się od kwietnia 1944 r. Jego więźniami byli Polacy, Żydzi, Węgrzy, Cyganie, Włosi, Rumuni i sporadycznie osoby innych narodowości - łącznie więziono tam około 150 tys. osób. Zbliżanie się do Krakowa armii sowieckiej w styczniu 1945 r. zmusiło hitlerowców do likwidacji obozu. Część więźniów wywieziono do innych obozów koncentracyjnych, a resztę zamordowano. Dziś na jego terenie znajdują się dwa cmentarze.
Obóz Płaszów znajduje się w Krakowie:
Autor: KMK / Źródło: TVN 24 Kraków / PAP
Źródło zdjęcia głównego: Wikipedia/ domena publiczna