Jedna z malowanych zasłon, które w trakcie wielkiego postu przysłaniają kościelny ołtarz w Orawce (powiat nowotarski) została wpisana na europejską listę zasłon wielkopostnych. Dotychczas znajdowało się na niej tylko siedem pozycji, polski zabytek jest ósmy. Płótno można oglądać tylko przez 10 dni w roku.
- XVII-wieczna, malowana kotara przysłaniająca ołtarz w czasie Wielkiego Postu z kościoła w Orawce została wpisane na europejską listę zasłon wielkopostnych, jako jedna z ośmiu tego typu na świecie – poinformowała przewodniczka Lucyna Borczuch. - Zabytkowa i bezcenna kotara to malowidło przedstawiające „Pietę pod krzyżem” w typie Arma Christi: obok postaci Marii i Jezusa znajdują się na nim narzędzia Męki Pańskiej - dodała przewodniczka.
Tylko 49 opon wielkopostnych na całym świecie
Kotary wielkopostne, nazywane też oponami, to malowane w motywy biblijne płótna. Na całym świecie znanych jest jedynie 49 takich zasłon, z czego tylko osiem w typie Arma Christi. Do najsłynniejszych należy niemiecka Wielka Zasłona Żytawska z 1472 roku.
W kościele w Orawce zachowały się cztery opony wielkopostne, z których najstarsza, "Pieta pod krzyżem" wpisana na europejską listę, jest datowana na 1676r. Pozostałe pochodzą z XIX wieku i są to przedstawienia: "Pieta pod krzyżem" i "Biczowanie Chrystusa", "Pokutująca Maria Magdalena" oraz "Matka Boża Siedmiobolesna".
Będzie wspólna wystawa?
Pod koniec marca kościół w Orawce odwiedzili niemieccy eksperci w dziedzinie tkanin wielkopostnych.
- Uczeni z zaskoczeniem oglądali tutejsze zasłony i wpisali najstarszą z nich, „Pietę pod krzyżem”, na europejską listę zasłon wielkopostnych pod numerem ósmym. Historycy sztuki dr Volker Dudeck oraz dr Marius Winzeler katalogują podobne dzieła. Wcześniej znali nasze opony tylko ze zdjęć i korespondencji, w tym roku podziwiali je po raz pierwszy – wyjaśniła Borczuch.
Jak dodała, goście z Niemiec byli zaskoczeni bardzo dobrym stanem malowideł. Podczas wizyty padła propozycja zorganizowania wspólnych wystaw plansz przedstawiających unikatowe opony.
Można je zobaczyć tylko przez 10 dni w roku
Opony wielkopostne z Orawki zostały poddane gruntownej renowacji kilka lat temu i od tego czasu są ponownie wieszane przysłaniając kościelne ołtarze. Opony w Orawce można podziwiać tylko przez dziesięć dni w roku: począwszy od piątej niedzieli Wielkiego Postu do mszy rezurekcyjnej.
W Polsce zasłony wielkopostne to wyjątkowa rzadkość. Inna znana w Polsce opona zachowała się w kościele w podkarpackiej Jasienicy.
Tradycja zasłaniania kościelnych ołtarzy w okresie Wielkiego Postu sięga średniowiecza. Pierwotnie jednokolorowe, później malowane w sceny przedstawiające biblijną Mękę Pańską, zasłony oddzielały wiernych od czynności liturgicznych przy ołtarzu. Obecnie w kościołach powszechne zasłania się fioletowym płótnem tylko krzyże.
Autor: wini / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: podhaleregion.pl/ | Ryszard M. Remiszewski