"Znacznie zwiększyło się ryzyko prawne". Stanowisko prezesa NBP w sprawie kredytów walutowych

Źródło:
TVN24 Biznes, PAP
Jak wygląda sytuacja frankowiczów? Radczyni prawna wyjaśnia
Jak wygląda sytuacja frankowiczów? Radczyni prawna wyjaśniaTVN24
wideo 2/6
Jak wygląda sytuacja frankowiczów? Radczyni prawna wyjaśniaTVN24

Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński stwierdził, że w przypadku walutowych kredytów mieszkaniowych, dla których stwierdzono abuzywność klauzul przeliczeniowych, proporcjonalne byłoby zastąpienie kursu z umowy innym kursem wynikającym z prawa lub zwyczajów. W piątek opublikowano stanowisko prezesa banku centralnego dla Sądu Najwyższego.

Prezes NBP zwrócił uwagę, że instytucje nadzorujące banki "od początku oferowania przez banki walutowych kredytów mieszkaniowych zwracały uwagę na ryzyko związane z udzielaniem takich kredytów w przypadku, gdy kredytobiorca nie osiąga dochodów w danej walucie obcej".

Pod koniec stycznia tego roku pierwsza prezes SN sędzia Małgorzata Manowska zwróciła się do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z wnioskiem o rozstrzygnięcie zagadnień prawnych dotyczących tak zwanych kredytów walutowych.

Izba Cywilna Sądu Najwyższego miała się zająć tymi pytaniami 11 maja. Posiedzenie rozpoczęło się około godziny 13.00. Tuż przed godziną 19.00 rzecznik Sądu Najwyższego Aleksander Stępkowski poinformował jednak o odroczeniu decyzji sądu. Izba zwróciła się o stanowisko w tej sprawie m.in. do Narodowego Banku Polskiego.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Wzrost pozwów

Glapiński wskazał, że w ostatnich kilku latach "znacznie zwiększyło się ryzyko prawne związane z portfelem frankowych kredytów mieszkaniowych, przejawiające się we wzroście liczby pozwów składanych przez kredytobiorców". "Zjawisko to zaczęło narastać po tym, gdy doszło do znacznej aprecjacji franka szwajcarskiego wobec złotego, w efekcie której nastąpił skokowy wzrost kwoty zadłużenia wyrażonej w walucie krajowej" - stwierdził prezes banku centralnego.

CHF/PLN

Szef NBP przytoczył dane Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Wynika z nich, że na koniec 2020 roku liczba pozwów dotyczących kredytów frankowych wynosiła około 40 tysięcy, a kredyty nimi objęte stanowiły około 15 procent całkowitej wartości portfela kredytów powiązanych z CHF.

Zdaniem Adama Glapińskiego rozbieżności w wykładni przepisów występujące w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego "wpływają na zwiększenie niepewności co do otoczenia prawnego, w którym funkcjonują banki oraz kredytobiorcy".

STANOWISKO

Abuzywność klauzul

Prezes NBP podkreślił, że rozstrzygnięcia odnośnie do abuzywności klauzul muszą być podejmowane na podstawie indywidualnej oceny poszczególnych umów kredytowych przez sądy powszechne.

"Z punktu widzenia stricte ekonomicznego, można oceniać jako proporcjonalne rozwiązanie odnośnie do umów, w przypadku których stwierdzono abuzywność tzw. klauzul przeliczeniowych, polegające na zastąpieniu kursu określonego w umowie innym kursem określanym w sposób wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów" - czytamy w stanowisku.

Prezes NBP wskazał ponadto, ze z ekonomicznego punktu widzenia szczególnie trudne do uzasadnienia byłyby rozstrzygnięcia zakładające zniesienie powiązania wartości kredytu z walutą obcą przy zachowaniu oprocentowania właściwego tej walucie (kredyt złotowy oparty na stawce LIBOR) lub przyjmujące przedawnienie roszczeń banku.

Nieważność umowy kredytowej

Z kolei w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytowej i ustalenia wzajemnych roszczeń według NBP natychmiastowe spełnienie przez kredytobiorcę roszczenia banku o zwrot wypłaconego kapitału i ewentualnego wynagrodzenia za korzystanie z niego oznacza konieczność spłaty znacznej kwoty.

"Klient taki będzie musiał w wielu przypadkach zaciągnąć nowe zobowiązanie. Jednocześnie dla banku należność (powstała na skutek braku możliwości zwrotu świadczenia przez kredytobiorcę) wiązałaby się z ryzykiem kredytowym i w przeciwieństwo do pierwotnego walutowego kredytu mieszkaniowego byłaby niezabezpieczona. W takim przypadku wydaje się, że warte rozważenia byłoby rozwiązanie konsensualne, tzn. aby ewentualnie nowy stosunek prawny łączący strony miał charakter złotowego kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie na nieruchomości, będącej pierwotnym zabezpieczeniem walutowego kredytu mieszkaniowego" - dodał Glapiński.

Bardziej ogólnie prezes banku centralnego wskazał, że ekonomiczna ocena poszczególnych wariantów rozstrzygnięć powinna uwzględniać szersze aspekty, w tym zwłaszcza wpływ na sytuację kredytobiorców walutowych względem sytuacji innych kredytobiorców, w tym takich, którzy zaciągnęli kredyty w złotych, oraz osób, które nie zaciągnęły kredytu na zakup nieruchomości.

Kredyty walutowe

NBP przypomniał, że walutowe kredyty mieszkaniowe zaczęły być udzielane w Polsce na szerszą skalę po 2004 roku. Większość z nich jest denominowana lub indeksowana do franka szwajcarskiego.

"Udział kredytów powiązanych z tą walutą w obecnym portfelu walutowych kredytów mieszkaniowych wynosi około 79 proc. Powiązanie z innymi walutami jest mniejsze; kredyty powiązane z euro stanowią 19 proc., a z innymi walutami - 2 proc. tego portfela" - czytamy.

Wcześniej swoje stanowiska zaprezentowali: Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Obywatelskich, a także Rzecznik Finansowy.

PAP/Maciej Zieliński

Autorka/Autor:mb

Źródło: TVN24 Biznes, PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Tagi:
Raporty:
Pozostałe wiadomości

Zawyżone kursy walutowe, niespodziewane opłaty w zagranicznych bankomatach czy nawet kilkukrotnie droższe bilety do popularnych atrakcji u pośredników - to tylko kilka z finansowych pułapek, na które natknąć może się turysta, udający się poza granice kraju. - Można stracić nawet kilkaset złotych - mówi w rozmowie z tvn24.pl dziennikarz ekonomiczny Maciej Samcik z portalu "Subiektywnie o finansach".

Finansowe pułapki na wakacjach. "Można stracić nawet kilkaset złotych"

Finansowe pułapki na wakacjach. "Można stracić nawet kilkaset złotych"

Źródło:
tvn24.pl

Inflacja bazowa, czyli po wyłączeniu cen żywności i energii, w czerwcu 2024 roku wyniosła 3,6 procent procent rok do roku - poinformował Narodowy Bank Polski (NBP). W maju ten wskaźnik wynosił 3,8 procent.

Najnowsze dane o inflacji bazowej w Polsce. "Zaskoczyły"

Najnowsze dane o inflacji bazowej w Polsce. "Zaskoczyły"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Sieć drogerii Kontigo zamierza zlikwidować wszystkie placówki stacjonarne działające na terenie Polski. "Trwa proces zamykania ostatnich 15 sklepów sieci, który rozpoczął się w drugim kwartale bieżącego roku" - przekazano w odpowiedzi na pytania redakcji biznesowej tvn24.pl. Firma chce się skupić na sprzedaży przez internet.

Sieć drogerii likwiduje sklepy w Polsce. "Trwa proces zamykania"

Sieć drogerii likwiduje sklepy w Polsce. "Trwa proces zamykania"

Źródło:
tvn24.pl

Ministrowie finansów unijnych krajów zaakceptowali zmiany w Krajowym Planie Odbudowy (KPO) zaproponowane przez polski rząd. KE zaakceptowała ok. 95 proc. zmian, o które wnioskowała Polska w rewizji. Jedną z nich jest zamiana podatku od pojazdów spalinowych na system dopłat do zakupu, wynajmu i leasingu samochodów elektrycznych przez osoby fizyczne. Teraz Polska może formalnie złożyć wnioski o kolejne płatności.

Zmiany w polskim KPO. Jest decyzja

Zmiany w polskim KPO. Jest decyzja

Źródło:
PAP

Najdroższe mieszkanie w Polsce, usytuowane na gdańskiej Wyspie Spichrzów, zostało sprzedane na początku 2024 roku za prawie 25 milionów złotych - poinformował "Forbes". Dotychczas najdroższy był apartament w wieżowcu Złota 44. Słynny inwestor Rafał Zaorski zapłacił za lokal prawie 22,9 miliona złotych.

Najdroższe mieszkanie w Polsce. Nowy rekord

Najdroższe mieszkanie w Polsce. Nowy rekord

Źródło:
Forbes, tvn24.pl

Burberry, brytyjska legendarna marka, znana między innymi z charakterystycznej kraty, ma kłopoty. Jej przychody ze sprzedaży detalicznej od kwietnia do czerwca spadły o 21 procent, zaś za cały zeszły rok o 40 procent. Zarząd zdecydował o zmianie na fotelu prezesa. Joshua Schulman ma przeprowadzić firmę przez kryzys. Dom mody nie uniknie też zwolnień. W Burberry mogą zostać zredukowane setki stanowisk pracy.

Nowy prezes na kłopoty znanej marki odzieżowej. Firma zapowiada ostre cięcia

Nowy prezes na kłopoty znanej marki odzieżowej. Firma zapowiada ostre cięcia

Źródło:
BBC

35 procent polskich firm chce poszukiwać specjalistów od automatyzacji lub sztucznej inteligencji (AI) - dowiadujemy się z raportu "Barometr Polskiego Rynku Pracy" stworzonego przez Personnel Service.

Takich osób szukają polskie firmy. Nowy trend

Takich osób szukają polskie firmy. Nowy trend

Źródło:
PAP

Od 1 lipca do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło prawie 1,5 miliona wniosków o wypłatę świadczenia Dobry start - przekazał we wtorek rzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Paweł Żebrowski. W ubiegłym roku dodatek przyznano dla około 4,6 miliona dzieci.

Dodatkowe pieniądze z ZUS. "Złożono prawie 1,5 miliona wniosków"

Dodatkowe pieniądze z ZUS. "Złożono prawie 1,5 miliona wniosków"

Źródło:
PAP

Ministerstwo Finansów planuje przeprowadzić szereg zmian w podatkach lokalnych. Niestety, jak wynika z apelów organizacji powiązanych z sektorem energii, mogą one mieć fatalny efekt w postaci wyższych cen energii elektrycznej. Zmianom sprzeciwia się nawet inny resort w rządzie Donalda Tuska.

Kolejne ostrzeżenie przed zmianą w podatkach. "Wzrosną ceny energii"

Kolejne ostrzeżenie przed zmianą w podatkach. "Wzrosną ceny energii"

Źródło:
PAP

Polacy nie chcą, by ministrowie pobierali wyższe wynagrodzenia - wynika z opublikowanego we wtorek sondażu IBRiS dla "Rzeczpospolitej". Gazeta zaznacza, że temat rządowych zarobków zyskał na popularności po tym, jak Radosław Sikorski ujawnił, ile dostaje na rękę jako minister spraw zagranicznych.

Sikorski pokazał przelew. Wyniki sondażu w sprawie podwyżek

Sikorski pokazał przelew. Wyniki sondażu w sprawie podwyżek

Źródło:
PAP

Rosyjski gigant produkujący programy antywirusowe Kaspersky Labs przekazał, że opuszcza USA. Wcześniej administracja prezydenta Joe Bidena zakazała sprzedaży i dystrybucji oprogramowania firmy - poinformował portal stacji BBC.

Rosyjski gigant Kaspersky opuszcza USA po wprowadzeniu zakazu

Rosyjski gigant Kaspersky opuszcza USA po wprowadzeniu zakazu

Źródło:
BBC

W ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2024 roku zlikwidowano w Polsce aż 1,6 tysiąca sklepów, a 5,2 tysiąca zawiesiło działalność - pisze "Rzeczpospolita". Jak wskazują eksperci, będzie jeszcze gorzej, bo szybko rosną koszty energii i płac.

Z rynku wymiata małe sklepy. "Konkurencja jest mordercza"

Z rynku wymiata małe sklepy. "Konkurencja jest mordercza"

Źródło:
PAP

Projektowane rozporządzenie resortu klimatu nie będzie chroniło pełnowartościowego drewna przed spalaniem w energetyce - twierdzi Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego. Jej zdaniem konieczne jest zaostrzenie parametrów dotyczących uznania drewna za nadające się do spalenia.

Nowe przepisy w sprawie palenia drewnem. Branża zaniepokojona

Nowe przepisy w sprawie palenia drewnem. Branża zaniepokojona

Źródło:
PAP

Inspekcja pracy może wkrótce otrzymać nowe uprawnienie. To nakaz zamiany umowy B2B, umowy zlecenia czy umowy o dzieło na umowę o pracę. - To priorytet. Prace nad projektem trwają - poinformował w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl Tomasz Zalewski, pełniący obowiązki rzecznika prasowego Głównego Inspektora Pracy. Jak wyjaśnił, regulacja szykowana jest w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

To może być rewolucja. Nowe uprawnienia w sprawie etatów

To może być rewolucja. Nowe uprawnienia w sprawie etatów

Źródło:
tvn24.pl

Rada Dialogu Społecznego nie wypracowała wspólnego stanowiska w sprawie propozycji podwyżki najniższej krajowej w 2025 roku. Rząd ma czas do 15 września na podjęcie ostatecznej decyzji w sprawie wysokości płacy minimalnej.

Najniższa krajowa 2025. Spór o podwyżkę płacy minimalnej. "Apelujemy bardzo mocno"

Najniższa krajowa 2025. Spór o podwyżkę płacy minimalnej. "Apelujemy bardzo mocno"

Źródło:
PAP

Deficyt budżetu państwa po czerwcu wyniósł prawie 70 miliardów złotych - wynika z szacunków Ministerstwa Finansów.

Kasa państwa pod kreską. Potężny deficyt

Kasa państwa pod kreską. Potężny deficyt

Źródło:
PAP

Jeff Bezos, Bernard Arnault i Bill Gates - miliarderzy z czołówki rankingu najbogatszych na świecie - przypłynęli superjachtami na wakacje na Sardynię - informują lokalne media. Luksusowe jednostki warte są w sumie setki milionów dolarów.

Trzech miliarderów i superjachty. Sensacja na wyspie

Trzech miliarderów i superjachty. Sensacja na wyspie

Źródło:
PAP, Bloomberg

W 2025 roku szykują się podwyżki podatków i opłat lokalnych, takich jak podatek od nieruchomości, środków transportowych czy od psa. Zgodnie z przepisami są one korygowane o wskaźnik inflacji za pierwsze półrocze. Podał go właśnie Główny Urząd Statystyczny.

Podatek od nieruchomości w górę. Nowe stawki

Podatek od nieruchomości w górę. Nowe stawki

Źródło:
tvn24.pl

Wartość produkcji aut w pierwszym kwartale 2024 roku przekroczyła 60 miliardów złotych. Jednak ogólne wyniki branży wskazują, że dobra passa przemysłu motoryzacyjnego w naszym kraju dobiega końca - podano w raporcie AutomotiveSuppliers.

"Przez kontynent przetacza się fala procesów restrukturyzacyjnych". Ciemne chmury nad branżą

"Przez kontynent przetacza się fala procesów restrukturyzacyjnych". Ciemne chmury nad branżą

Źródło:
PAP

Podatek akcyzowy od alkoholu nie zwiększy się w najbliższym czasie ponad założenia ujęte w tak zwanej mapie drogowej - przekazał minister finansów Andrzej Domański. Zakłada ona podwyżkę o 5 procent w skali roku. Zmiany mają objąć tylko tytoń - wyjaśnił szef resortu finansów.

Minister zabrał głos w sprawie akcyzy za alkohol

Minister zabrał głos w sprawie akcyzy za alkohol

Źródło:
PAP

Spółka macierzysta Google'a, Alphabet, prowadzi zaawansowane rozmowy w sprawie przejęcia start-upu Wiz zajmującego się cyberbezpieczeństwem - podaje "The Wall Street Journal", powołując się na osoby zaznajomione ze sprawą. Wartość przejęcia to nawet 23 miliardy dolarów, co byłoby największym przejęciem w historii spółki.

To może być największe przejęcie w historii giganta

To może być największe przejęcie w historii giganta

Źródło:
"The Wall Street Journal"

Coolcation to jeden z nowych trendów w turystyce, który cieszy się coraz większą popularnością. W związku z nim szczególnie zadowoleni będą przedstawiciele branży z północnych regionów Europy. W obliczu zmian klimatu coolcation może przyciągać coraz więcej ludzi. Magazyn "Condé Nast Traveler" umieścił ją wśród największych trendów turystycznych na rok 2024.

Już nie wakacje pod palmami. Nowy trend w turystyce

Już nie wakacje pod palmami. Nowy trend w turystyce

Źródło:
Euronews, Bloomberg, Visit Sweden, tvn24.pl

Koszulki z napisem "Walcz o Amerykę", "Kuloodporny" czy "Legendy nigdy nie umierają", a także zdjęciem rannego Donalda Trumpa trafiły do sklepów internetowych już kilka godzin po nieudanym zamachu w Pensylwanii. W sprzedaży są już także "trumpowe" naklejki kubki, a nawet ubranka dla psów.

Od koszulek po ubranka dla psów. Sprzedaż ruszyła w kilka godzin

Od koszulek po ubranka dla psów. Sprzedaż ruszyła w kilka godzin

Źródło:
PAP