Osoby borykające się z problemami finansowymi mogą ubiegać się o dodatek mieszkaniowy. Jest to świadczenie pieniężne, przeznaczone na utrzymanie posiadanego lub wynajmowanego mieszkania czy domu jednorodzinnego. Aby je otrzymać, należy spełnić trzy podstawowe warunki. Wyjaśniamy jakie.
Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest w drodze decyzji administracyjnej na 6 miesięcy przez: prezydenta miasta, burmistrza lub wójta. Od decyzji można się odwoływać do samorządowego kolegium odwoławczego.
Reguluje go ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych.
Ile wynosi dodatek mieszkaniowy?
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2023 r. przeciętna wysokość dodatku mieszkaniowego wyniosła 313,10 zł. Była ona wyższa o 111,5 zł (o 55,3 proc.) w porównaniu do 2013 r.
Wysokość dodatku zależy od:
- dochodów i liczby osób w gospodarstwie domowym,
- wysokości wydatków na utrzymanie mieszkania,
- stawek czynszu najmu w mieszkaniowym zasobie gminy.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeżeli w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o jego przyznanie średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy nie przekroczył w gospodarstwie: jednoosobowym – 40 proc, wieloosobowym – 30 proc., przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, obowiązującego w dniu złożenia wniosku.
Do wydatków na utrzymanie mieszkania wlicza się na przykład: czynsz, wydatki związane z kosztami eksploatacji, zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną, opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór śmieci. Ponadto, w przypadku braku w lokalu centralnego ogrzewania, ciepłej wody lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła, dodatkowo można dostać ryczałt na zakup opału.
Jakie kryterium dochodowe do dodatku mieszkaniowego?
Od 11 lutego 2025 r. kryteria dochodowe dla dodatku mieszkaniowego wynoszą: 3272,69 zł w gospodarstwie jednoosobowym i 2454,52 zł w gospodarstwie wieloosobowym.
Warto mieć na uwadze, że niewielkie przekroczenie tego progu nie zamyka możliwości otrzymania dodatku. W takim przypadku świadczenie obniża się o tę kwotę z nadwyżki.
Przez dochód należy rozumieć wszelkie przychody po odliczeniu:
- kosztów ich uzyskania,
- składek na ubezpieczenie emerytalne,
- składek na ubezpieczenie rentowe,
- składek na ubezpieczenie chorobowe.
Do dochodu nie wlicza się m.in.: świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, dodatków dla sierot zupełnych, jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka, dodatku z tytułu urodzenia dziecka, pomocy w zakresie dożywiania, zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków okresowych z pomocy społecznej, jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej, dodatku mieszkaniowego.
Warto mieć na uwadze, że rada gminy, na terenie której położony jest lokal, może podwyższyć średni miesięczny dochód gospodarstwa domowego.
Jak złożyć wniosek o dodatek mieszkaniowy?
Wniosek o dodatek mieszkaniowy można złożyć w ośrodku pomocy społecznej albo urzędzie gminy w miejscu zamieszkania. Do wniosku należy dołączyć:
- deklarację o wysokości dochodów (wszystkich osób, które mieszkają w mieszkaniu albo w domu, z ostatnich 3 miesięcy),
- dokumenty potwierdzające rodzaj i wysokość ponoszonych wydatków mieszkaniowych w miesiącu poprzedzającym dzień złożenia wniosku (np. powiadomienie o wysokości opłat mieszkaniowych, aneks czynszowy, rachunki),
- dokumenty lub oświadczenie właściciela domu jednorodzinnego o wielkości powierzchni użytkowej, w tym łącznej powierzchni pokoi i kuchni oraz o wyposażeniu technicznym domu – dotyczące osób zamieszkujących w domu jednorodzinnym,
- inne dokumenty służące weryfikacji informacji i danych zawartych we wniosku o przyznanie dodatku,
- tytuł prawny do lokalu (np. umowa najmu lokalu, umowa użyczenia, przydział) lub dokument potwierdzający oczekiwanie na przysługujący lokal zamienny albo najem socjalny lokalu,
- kwestionariusz dotyczący ustalenia wartości użytkowej lokalu mieszkalnego – dotyczy wyłącznie najemców lokali mieszkalnych niewchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, tzw. zasób prywatny.
Jakie warunki trzeba spełnić, żeby dostać dodatek mieszkaniowy?
Poza kryterium dochodowym należy także posiadać prawo do mieszkania albo domu jednorodzinnego. Dodatek przysługuje:
- najemcom oraz podnajemcom mieszkań,
- osobom mieszkającym w lokalach, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
- właścicielom mieszkań lub domów jednorodzinnych,
- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem,
- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego ale oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.
Kryterium metrażowe to trzeci warunek do otrzymania dodatku mieszkaniowego. Zależy ono od liczby osób zamieszkujących dany lokal. Zajmowany lokal nie może być za duży w stosunku do liczby osób.
Powierzchnię normatywną zwiększa się o:
- 5 m kw - dla każdej kolejnej osoby;
- 15 m kw - w przypadku zamieszkiwania osoby z niepełnosprawnością wymagającej zamieszkania w oddzielnym pokoju lub osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim, która ma orzeczone uprawnienie do korzystania z wózka inwalidzkiego.
Informację o powierzchni mieszkania albo domu można znaleźć na przykład w akcie notarialnym, w umowie najmu, u zarządcy budynku. W przypadku tego kryterium, rada gminy może także podwyższyć maksymalną dopuszczalną powierzchnię użytkową mieszkania albo domu lub maksymalny dopuszczalny stopień jej przekroczenia.
Co ważne, wszystkie trzy warunki muszą zostać spełnione łącznie.
Jakie zmiany w dodatku mieszkaniowym w 2025 roku?
W 2025 roku progi dochodowe uprawniające do otrzymania tego świadczenia zostały podwyższone, dzięki czemu większa liczba osób może je otrzymać. Ponadto wprowadzono zasadę, o nieprzyznawaniu tego świadczenia, jeżeli jego kwota byłaby niższa od 0,5 proc. kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej tj. 40,91 zł. Pozostałe kryteria pozostały bez zmian.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock