Igrzyska - czy to się opłaca?

Czy Kraków stać na igrzyska??PAP/EPA, Wikipedia

W niedzielę 25 maja mieszkańcy Krakowa zdecydują, czy chcą, aby stolica Małopolski zorganizowała zimowe igrzyska olimpijskie w 2022 roku. Orędownicy przeprowadzenia imprezy przekonują, że to ogromna szansa na rozwój miasta i całego regionu. Z kolei przeciwnicy argumentują, że Krakowa nie stać na "efektowne marnotrawstwo pieniędzy", a organizacja igrzysk przyniesie gigantyczne długi.

O prawo przeprowadzenia ZIO w 2022 r. walczy pięć miast: Pekin, Ałmaty, Lwów, Oslo i Kraków. Decyzja, kto będzie gospodarzem, zapadnie na 127. sesji MKOl w Kuala Lumpur 31 lipca 2015 roku.

Efekt barceloński pożądany

Kandydatura Krakowa została oficjalnie zgłoszona do Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl) 7 listopada 2013 roku. W stolicy Małopolski miałoby odbyć się większość konkurencji przeprowadzanych na lodzie oraz ceremonie otwarcia i zamknięcia igrzysk. Konkurencje alpejskie miałyby zostać rozegrane na Słowacji, a pozostałe konkurencje w Zakopanem.

Więcej o staraniach Krakowa o organizację ZIO 2022 czytaj w naszym raporcie.

Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski zapowiadał, że w referendum zagłosuje za organizacją Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2022 roku w Krakowie. Jak mówił, dziwi się ludziom, którzy są przeciw imprezie. - Nie widzę logicznego uzasadnienia do bycia przeciw - twierdził.

Informacje na temat niedzielnego referendum znajdziesz tutaj.

- Igrzyska są ogromną szansą dla rozwoju Krakowa. Mogą one przyspieszyć realizację strategicznych inwestycji w naszym mieście, jak i całym regionie - podkreślała wiceprezydent miasta Magdalena Sroka, która jest także przewodniczącą Komitetu Konkursowego Zimowych Igrzysk Olimpijskich Kraków 2022.

Władze miasta liczą zapewne na tzw. efekt barceloński, czyli zjawisko, które powstało po Igrzyskach Olimpijskich w Barcelonie w 1992 roku. Impreza była znakomicie zorganizowana, a stolica Katalonii skutecznie wypromowana. Dzięki temu Barcelona przyciąga od tamtej pory rzeszę turystów, którzy już dawno zrekompensowali miastu deficyt 1,5 mld dolarów, z jakim zakończono igrzyska.

- Dojdziemy do tego, że na narty nie trzeba będzie jeździć w Dolomity, będzie można zostać w kraju. Do tego też przyczyni się olimpiada - przekonywał Majchrowski podczas wtorkowego posiedzenia Okrągłego Stołu Polskiego Sportu w Warszawie.

Za i przeciw

Zwolennicy organizacji igrzysk przekonują, że na imprezie skorzystaliby przede wszystkim mieszkańcy Krakowa. I wyliczają korzyści: nowe miejsca pracy, remonty dróg w Krakowie, budowa północnej obwodnicy miasta, rozbudowa linii tramwajowych, nowoczesne obiekty sportowe, mieszkania komunalne. Przy okazji organizacji igrzysk zostaną wybudowane ważne inwestycje drogowe i infrastrukturalne, które bez igrzysk zostaną wybudowane później i z większym udziałem własnym.

Michał Kleiber prezes PAN przekonuje, że Kraków skorzysta na olimpiadzie -"Igrzyska będą tanie i oszczędne" - mówi. CZYTAJ WIĘCEJ.

Przeciwnicy igrzysk ripostują, że bez sportowej imprezy Kraków będzie się wprawdzie rozwijał wolniej, ale też z mniejszym ryzykiem. Ale przede wszystkim zwracają uwagę na duże koszty organizacji igrzysk, które będą obciążeniem zarówno dla budżetu centralnego, jak i dla samego Krakowa. Może ono doprowadzić do zablokowania wszelkiego rodzaju inwestycji w sferze społecznej, spowodować dalsze cięcia w dziedzinie usług publicznych i katastrofę ekonomiczną oraz w konsekwencji obciążyć spłatą długu kolejne pokolenia.

Dziwią się także, że wielką, międzynarodową imprezę chce organizować miasto, którego władze dokonują cięć w budżecie na edukację i podwyższają opłaty za transport publiczny oraz gdzie brakuje środków na zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w przedszkolach, ochronę terenów zielonych i kompleksową modernizację i rozwój infrastruktury rowerowej.

Koszty

Przedstawiany przez organizatorów szacunkowy budżet igrzysk w Krakowie wynosi 21 mld złotych (to około sześć razy więcej niż wynosi roczny budżet miasta). Tylko na samo ubieganie się o organizację imprezy państwo i samorządy wydadzą ok. 210 mln zł.

Ile wydał Komitet Konkursowy Kraków 2022 w ciągu dwóch miesięcy? CZYTAJ WIĘCEJ.

Koszty inwestycji, które trzeba zrealizować w Małopolsce jeszcze przed igrzyskami - m.in. budowa dróg, modernizacja sieci kolejowej, budowa nowego pasa startowego na lotnisku - są szacowane na poziomie 13 mld zł. Budowa wioski olimpijskiej i obiektów sportowych ma kosztować 7,2 mld zł. Władze miasta zapewniają, że z tej sumy Kraków wyda tylko 300 mln zł.

Trzeba jednak pamiętać, że koszty organizacji zimowych igrzysk są statystycznie wyższe od założonych (bez infrastruktury) średnio o 135 proc. A ostateczny koszt organizacji imprezy może być znany dopiero 8 lat po zakończeniu igrzysk.

Co z tym budżetem?

Przekonało się o tym wiele miast, które były gospodarzem zimowych igrzysk. Nie tylko nie zarobiły nic na igrzyskach, ale jeszcze dołożyły do organizacji zawodów. Planowane koszty zorganizowania Igrzysk Olimpijskich w Vancouver w 2010 r. wynosiły 1,35 mld dolarów. Ostatecznie koszty organizacji wzrosły jednak do ponad 6 miliardów dolarów, czyli trzy razy więcej niż zakładał pierwotny budżet.

PROJEKT BUDŻETU ZIMOWYCH IGRZYSK OLIMPIJSKICH W KRAKOWIE 2022 - POBIERZ

Kiedy po zimowych igrzyskach w Nagano w 1998 roku opinia publiczna zażądała upublicznienia kosztów organizacji imprezy, wiceprzewodniczący komitetu organizacyjnego ze wstydu… spalił 90 tomów, w których zapisany był szczegółowy budżet olimpiady.

Wszelkie rekordy zimowych igrzysk pobiły tegoroczne zawody w Soczi. Planowany budżet tych igrzysk wynosił 12 mld dolarów, ale ostatecznie zamknął się niebagatelną kwotą 51 mld dolarów. Oznacza to przekroczenie zakładanego budżetu o ponad… 500 proc.

Tomasz Leśniak, twórca inicjatywy "Kraków Przeciw Igrzyskom" w liście otwartym do m.in. premiera, marszałka Sejmu, ministra sportu oraz prezydenta Krakowa przestrzega, że realne koszty organizacji igrzysk olimpijskich są o wiele wyższe od kosztów szacunkowych i podaje przykład Aten - organizatora letnich igrzysk w 2004 roku. Organizacja imprezy przyczyniła się do wpędzenia Grecji w kolosalny kryzys, z którego do dzisiaj nie może się podnieść.

"Zatrważający jest też przykład Montrealu (organizatora letnich igrzysk w 1976 roku - red.), który przekroczył szacunkowy budżet o 800 proc., a jego mieszkańcy spłacali zaciągnięte przez polityków zobowiązania przez następne 30 lat. O tym, że Kraków mógłby powtórzyć taki scenariusz, najlepiej świadczy fakt, że dużo mniej skomplikowana inwestycja, jaką była modernizacja stadionu Wisły, kosztowała około 16-krotnie więcej niż pierwotnie zakładano" - czytamy w liście.

Jak pisze Leśniak "doświadczenia miast, w których organizowane były igrzyska olimpijskie, przeczą również kreślonej przez polityków wizji igrzysk jako impulsu rozwojowego". Powołuje się przy tym na prof. Andrew Zimbalistę z University of Wisconsin według którego praktycznie nie istnieją badania potwierdzające tezę o znaczących zyskach ekonomicznych, które rzekomo towarzyszą igrzyskom.

Ireneusz Raś i Tomasz Leśniak dyskutują o sensie organizacji igrzysk w Krakowie
Ireneusz Raś i Tomasz Leśniak dyskutują o sensie organizacji igrzysk w KrakowieTVN24 | tvn24

Udało się zarobić

Z drugiej strony są też przykłady świadczące o tym, że organizacja zimowej olimpiady może się opłacać. Po igrzyskach w Turynie w 2006 roku, włoskie miasto zaczęli oblegać turyści, przynosząc spory dochód. Taka sama sytuacja miała miejsce po igrzyskach w Salt Lake City w 2002 roku. Dochody z imprezy pokryły koszt organizacji w wysokości 2 mld dol., a nawet zapewniły zysk w wysokości 100 mln dol. Dodatkowo dzięki infrastrukturze stan Utah stał się popularnym miejscem wypadów narciarskich.

Dane z większości miast organizujących zimowe igrzyska olimpijskie wskazują, że w związku z organizacją ZIO powstają nowe miejsca pracy, szacowane na około 30-60 tysięcy. Przeciwnicy igrzysk twierdzą jednak, że nowe miejsca pracy to z pewnością krótkoterminowe formy współpracy, głównie w branży okołoturystycznej, które po zakończeniu igrzysk zostaną zlikwidowane.

Miasta się wyludniają

Potwierdzają to analizy prowadzone przez hiszpańskich naukowców związanych z Universitat Autònoma de Barcelona. Wynika z nich, że na organizacji igrzysk korzystają przede wszystkim największe przedsiębiorstwa, a miejsca pracy tworzone przy okazji organizacji tego rodzaju imprezy mają niestabilny charakter i często opierają się na umowach śmieciowych, a nawet pracy na czarno.

W norweskim Lillehammer w ciągu kilku lat po igrzyskach w 1992 roku zbankrutowało 40 proc. hoteli zbudowanych na potrzeby imprezy. Okazuje się też, że igrzyska nie muszą wiązać się ze zwiększeniem ruchu turystycznego. Ateny zanotowały nawet spadek liczby turystów o 10 proc.

Więcej o działaniach przeciwników igrzysk przeczytasz tutaj.

Jak twierdzi Leśniak, organizacji igrzysk zawsze towarzyszy znaczny wzrost cen nieruchomości i wynajmu, co prowadzi do zmiany charakteru miasta (wyludniania centrów miast oraz okolic obiektów olimpijskich). "Szwajcarska organizacja Center on Housing Rights and Evictions szacuje, że w ostatnich 20 latach igrzyska zmusiły do zmiany miejsca zamieszkania około 2 miliony ludzi" - pisze Leśniak.

Obiekty sportowe

Po igrzyskach zostaną obiekty sportowe, z których będą mogli korzystać mieszkańcy miasta. Dodatkowo, dzięki nowoczesnej infrastrukturze sportowej Kraków będzie mógł organizować ważne imprezy o randze mistrzowskiej. Ale jeśli obiekty olimpijskie nie zaczną po igrzyskach na siebie zarabiać, część z nich może zostać zamknięta, a nawet zacząć popadać w ruinę.

Powstaje pytanie, czy miasto potrzebuje kolejnych stadionów których koszt utrzymania po zakończeniu igrzysk będzie obciążać budżet miasta. Kraków na razie nie ma dobrych doświadczeń, jeżeli chodzi o infrastrukturę sportową. Budowa wielu obiektów, w tym wspomnianego już wcześniej stadionu Wisły wiązała się z poważnymi kłopotami finansowymi oraz znacznemu opóźnieniu w oddaniu inwestycji do użytku.

Dane w tabelach pochodzą z oficjalnego wniosku aplikacyjnego Krakowa o organizację igrzysk w 2022 roku.

Autor: Tomasz Leżoń/bg,i / Źródło: TVN24 Biznes i Świat

Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA, Wikipedia

Pozostałe wiadomości

Donald Trump podpisał ustawę budżetową realizującą jego podatkowe obietnice wyborcze. "Jedna wielka piękna ustawa" łączy cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i jednoczesnym zwiększeniem środków między innymi na deportację migrantów. Eksperci przewidują, że na nowym prawie zyskają najlepiej zarabiający Amerykanie.

Mówi, że to jego największe zwycięstwo. Jest podpis Trumpa

Mówi, że to jego największe zwycięstwo. Jest podpis Trumpa

Źródło:
PAP

Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński został wezwany do Prokuratury Okręgowej w Warszawie w charakterze świadka. Szef banku centralnego miał zeznawać 8 lipca, ale rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prokurator Piotr Antoni Skiba poinformował, że Glapiński nie stawi się na wtorkowe przesłuchanie.

Prezes NBP wezwany do prokuratury. "Ma inne obowiązki"

Prezes NBP wezwany do prokuratury. "Ma inne obowiązki"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, RMF FM

W związku z pożarem budynku wielorodzinnego w Ząbkach koło Warszawy Polska Izba Inżynierów Budownictwa (PIIB) wskazuje na konieczność podjęcia "natychmiastowych działań prewencyjnych i kontrolnych w skali ogólnopolskiej".

Apel o pilny przegląd poddaszy. Po pożarze w Ząbkach

Apel o pilny przegląd poddaszy. Po pożarze w Ząbkach

Źródło:
tvn24.pl

- Budujemy kolej za 100-150 milionów złotych za kilometr. Ja to bardzo wyraźnie podkreślam, mniej więcej tyle kosztuje budowa tak zwanego Y, no więc nie chcemy, by tabor woził powietrze - stwierdził w "Bez kitu" na antenie TVN24 Maciej Lasek, wiceminister infrastruktury i pełnomocnik rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego.

"150 milionów za kilometr". Lasek o budowie Kolei Dużych Prędkości

"150 milionów za kilometr". Lasek o budowie Kolei Dużych Prędkości

Źródło:
TVN24

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na sześciu deweloperów kary o łącznej wysokości 1,6 miliona złotych za wprowadzanie klientów w błąd co do powierzchni oferowanego lokalu. Jak podano w komunikacie, problem dotyczył wliczania do metrażu powierzchni pod ściankami działowymi.

Wprowadzali klientów w błąd. Kary dla sześciu deweloperów

Wprowadzali klientów w błąd. Kary dla sześciu deweloperów

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot ponownie nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 210 milionów złotych. W Polsce najwyższa była wygrana czwartego stopnia w wysokości ponad 750 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 4 lipca 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

PKO BP, Pekao, Santander Bank Polska, Nest Bank, BNP Paribas i Toyota Bank Polska - te banki zaplanowały prace serwisowe w najbliższych dniach. W niektórych przypadkach mogą wystąpić trudności z bankowością internetową, przelewami czy płatnościami Blik.

"Serwis będzie niedostępny". Prace serwisowe w bankach

"Serwis będzie niedostępny". Prace serwisowe w bankach

Źródło:
tvn24.pl

PLL LOT i Air France odwołały w piątek niektóre loty między Warszawą a Paryżem. Powodem decyzji jest trwający od czwartku strajk francuskich kontrolerów lotów. Wcześniej decyzję o wstrzymaniu lotów do i z Nicei podjął Wizz Air.

Te loty zostały odwołane. Komunikat Lotniska Chopina

Te loty zostały odwołane. Komunikat Lotniska Chopina

Źródło:
PAP

Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło milion wniosków o rentę wdowią. Aby otrzymać świadczenie za lipiec, wniosek należy złożyć do ostatniego dnia miesiąca - poinformował w piątek ZUS.

Milion wniosków o nowe świadczenie

Milion wniosków o nowe świadczenie

Źródło:
PAP

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o podatku od towarów i usług. Ustawa ta podnosi limit przychodów, poniżej którego przedsiębiorca jest zwolniony z rejestrowania się jako podatnik VAT, do 240 tysięcy złotych z obecnych 200 tysięcy złotych.

Limit podatkowy w górę. Jest podpis prezydenta

Limit podatkowy w górę. Jest podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Ryanair zapowiada zwiększenie o 20 procent dopuszczalnych wymiarów bezpłatnego bagażu podręcznego. Zmiana ma związek z nowym standardem Unii Europejskiej dotyczącym minimalnych wymiarów jednej sztuki bagażu, którą pasażerowie mogą zabrać na pokład - podaje portal stacji BBC.

Ryanair zmienia wymiary bagażu podręcznego

Ryanair zmienia wymiary bagażu podręcznego

Źródło:
BBC

Lipcowa obniżka stóp procentowych może być początkiem cyklu łagodzenia polityki pieniężnej - mówi członek Rady Polityki Pieniężnej Ludwik Kotecki w rozmowie z agencją Bloomberg. Jego zdaniem, jeśli dane makroekonomiczne na to pozwolą, do końca 2025 roku możliwe są jeszcze dwie obniżki stóp procentowych.

To może być dopiero początek. Członek RPP Ludwik Kotecki zabiera głos

To może być dopiero początek. Członek RPP Ludwik Kotecki zabiera głos

Źródło:
PAP

Inflacja w tym roku wyniesie 3,9 procent, w 2026 roku spadnie do 3,1 procent, a w roku 2027 zmniejszy się do 2,4 procent - prognozuje Narodowy Bank Polski w "Raporcie o inflacji". Bank centralny przewiduje, że polska gospodarka wzrośnie o 3,6 procent w tym roku.

"Raport o inflacji". NBP pokazał projekcję

"Raport o inflacji". NBP pokazał projekcję

Źródło:
PAP

Im mniejszy ośrodek, tym trudniej znaleźć w nim mieszkanie na wynajem - podał Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Według ekspertów niska podaż lokali do wynajęcia w mniejszych miejscowościach sprzyja zjawisku "gniazdownictwa", czyli zamieszkiwaniu młodych dorosłych z rodzicami.

"Im mniejszy powiat, tym trudniej". To sprzyja "gniazdownictwu"

"Im mniejszy powiat, tym trudniej". To sprzyja "gniazdownictwu"

Źródło:
PAP

Hiszpański sektor turystyczny ostrzega władze, że problemy logistyczne kraju negatywnie wpływają na jego wizerunek. Niedawna awaria kolei i chaos na lotnisku w Barajas w Madrycie zagrażają planom przyciągnięcia rekordowej liczby turystów w tym roku.

Obwiniają rząd. "Odwraca się plecami"

Obwiniają rząd. "Odwraca się plecami"

Źródło:
PAP

Z powodu strajku francuskich kontrolerów lotów linie lotnicze zmniejszają liczbę rejsów między Warszawą a Paryżem - wynika z danych na stronie internetowej Lotniska Chopina. Protest przyczynia się do problemów także na innych francuskich lotniskach.

Linie odwołują loty do Paryża

Linie odwołują loty do Paryża

Źródło:
PAP

Administracja Donalda Trumpa ogłosiła nałożenie nowych sankcji na podmioty eksportujące irańską ropę naftową i ukrywające jej pochodzenie. Departament Stanu zaznaczył przy tym, że jest to element polityki nakładania "maksymalnej presji" na irański reżim.

Element "maksymalnej presji". Decyzja administracji Donalda Trumpa

Element "maksymalnej presji". Decyzja administracji Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Donald Trump zapowiedział, że jego administracja zacznie w piątek wysyłać do rządów innych państw pisma informujące o wysokości ceł, jakie USA nałożą na ich eksport - podała Agencja Reutera.

Donald Trump: kilka państw poinformujemy

Donald Trump: kilka państw poinformujemy

Źródło:
PAP

To jest trochę moim zdaniem straszenie ze strony niektórych partii politycznych, że będziemy ograniczać dostęp do gotówki. Nie ma takich planów, nie ma takich intencji - powiedział minister finansów Andrzej Domański w programie "Jeden na Jeden" w TVN24. Szef resortu mówił również o tym, że na pewno będzie pomoc dla poszkodowanych w wyniku pożaru w Ząbkach.

Pożar w Ząbkach. Zapowiedź ministra finansów

Pożar w Ząbkach. Zapowiedź ministra finansów

Źródło:
TVN24, PAP

W czwartkowym losowaniu Lotto nikt nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Szóstka padła natomiast w Lotto Plus. Do jednego z graczy trafi milion złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 3 lipca 2025 roku.

Padła szóstka w Lotto Plus

Padła szóstka w Lotto Plus

Źródło:
tvn24.pl

Branża przewozowa wyraziła obawy w związku z przywróceniem czasowych kontroli na granicach z Litwą oraz Niemcami. Jak podkreślono, kolejna bariera może sprawić, że wielu przewoźników podejmie decyzję o "zaprzestaniu tej niedochodowej dziś działalności".

Branża w strachu. "Z niepokojem czekam na poniedziałek"

Branża w strachu. "Z niepokojem czekam na poniedziałek"

Źródło:
PAP

"Ty masz zdjęcie z Panteonem, oni twój portfel" - przestrzega Ambasada RP we Włoszech polskich turystów. To hasło jest elementem kampanii mającej zwrócić uwagę na problem kieszonkowców, którzy są "stałym problemem" w Italii. W jej ramach wskazano też, na co szczególnie uważać.

Ambasada we Włoszech apeluje do polskich turystów

Ambasada we Włoszech apeluje do polskich turystów

Źródło:
PAP

Izba Reprezentantów przegłosowała "jedną wielką piękną ustawę" Donalda Trumpa, w której połączono cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i zwiększeniem wydatków na deportacje migrantów. Projekt, który ma powiększyć dług USA o niemal cztery biliony dolarów, trafi na biurko prezydenta.

"Pierwsze duże zwycięstwo legislacyjne w drugiej kadencji Donalda Trumpa"

"Pierwsze duże zwycięstwo legislacyjne w drugiej kadencji Donalda Trumpa"

Źródło:
PAP

Nie oszukujmy się, ta wczorajsza obniżka, to jest raczej symboliczna. Wciąż mamy wiele niewiadomych - tak decyzję w sprawie stóp procentowych skomentował w "Faktach po Faktach" w TVN24 ekonomista, profesor Witold Orłowski. Dziennikarz ekonomiczny Maciej Samcik stwierdził, że inflacja "jeszcze nie jest pokonana".

"Nie oszukujmy się". Echa decyzji w sprawie stóp procentowych

"Nie oszukujmy się". Echa decyzji w sprawie stóp procentowych

Źródło:
TVN24

W kolejnych kwartałach inflacja może nieco wzrosnąć z powodu odmrożenia cen energii - stwierdził prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński. Dodał jednak, że przy sprzyjających danych obniżka stóp procentowych we wrześniu jest możliwa.

Co z inflacją? Prezes NBP Adam Glapiński wskazuje na jeden czynnik

Co z inflacją? Prezes NBP Adam Glapiński wskazuje na jeden czynnik

Źródło:
PAP