Spółka akcyjna – kto może ją założyć i jaki kapitał jest wymagany

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład i podatki po nowemu
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24
wideo 2/4
Polski Ład i podatki po nowemuTVN24

Spółka akcyjna to jedna z kapitałowych spółek prawa handlowego, która może zostać powołana w każdym prawnie dozwolonym celu. Istotą spółek kapitałowych jest kapitał, czyli majątek spółki, który w przypadku spółki akcyjnej powinien wynosić co najmniej 100 000 złotych. Wspólnikami spółki akcyjnej są tzw. akcjonariusze.

Spółka akcyjna to kapitałowa spółka prawa handlowego.Wysokość kapitału zakładowego wynosi co najmniej 100 000 złotych, wartość nominalna akcji nie może być zaś niższa niż jeden grosz. Spółka akcyjna zakładana jest w kilku krokach, tj. przez zawarcie umowy założycielskiej, wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego, utworzenie zarządu i rady nadzorczej oraz wpis do KRS.Organami spółki akcyjnej są zarząd, rada nadzorcza i walne zgromadzenie akcjonariuszy.

Spółka akcyjna – co to jest?

Spółka akcyjna to jeden z rodzajów spółek kapitałowych, jakie wyróżnia polskie prawo. Ta kapitałowa spółka prawa handlowego uregulowana jest w art. 301 i nast. Ustawy z dnia 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych. Jej założycielami może być jedna lub więcej osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną. Nie może być ona jednak zawiązana przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. 

Wspólnikami spółki akcyjnej są tzw. akcjonariusze, którzy posiadają określoną liczbę akcji. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż jeden grosz. 

Firma, pod którą działa spółka akcyjna, może być wybrana w dowolny sposób. Jedyne ograniczenie dotyczy określenia formy prowadzenia działalności – powinna zawierać bowiem oznaczenie „spółka akcyjna”. Dopuszczalne jest także używanie skrótu „S.A.”. 

Kapitał zakładowy – co to jest i ile wynosi?

Kapitał zakładowy to wkład właścicieli wnoszony podczas zakładania spółki. W przypadku spółki akcyjnej jego wysokość wynosi minimum 100 000 złotych i dzieli się on na akcje o równej wartości nominalnej. Wysokość kapitału zakładowego określona powinna zostać w statucie spółki akcyjnej, wniesienie przez akcjonariuszy wkładów na jego pokrycie w całości warunkuje zaś powstanie spółki. Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy akcje są obejmowane wyłącznie za wkłady niepieniężne albo za wkłady pieniężne i niepieniężne – wówczas kapitał zakładowy powinien być pokryty przed zarejestrowaniem co najmniej w jednej czwartej minimalnej wysokości. 

Kapitał własny – co to jest?

Od pojęcia kapitału zakładowego należy odróżnić tzw. kapitał własny, który rozumiany jest jako wkład wprowadzony do spółki przez jego właścicieli. Z tytułu tego wkładu otrzymują oni akcje. W spółce akcyjnej może on zostać wniesiony jako:

– wkład rzeczowy (tzw. aport), – wkład gotówkowy.

Jak założyć spółkę akcyjną?

Spółka akcyjna zakładana jest w kilku krokach. Są to:

– zawarcie umowy założycielskiej, – wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego, – utworzenie zarządu i rady nadzorczej, – wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.

Umowa założycielska musi zawierać podpisany przez założycieli spółki statut. Konieczne jest ponadto złożenie jednostronnych oświadczeń o przystąpieniu do spółki oraz zawierających zgodę na brzmienie statutu i objęcie akcji. 

Statut spółki akcyjnej określa prawa i obowiązki założycieli oraz akcjonariuszy, a także organy spółki. W art. 304 §1 k.s.h. ustawodawca szczegółowo określa, co powinno zostać w nim zapisane. Jest to m.in. wysokość kapitału zakładowego oraz kwota wpłacona przed zarejestrowaniem na jego pokrycie. Wskazuje się w nim również nazwiska i imiona albo firmy założycieli. Istotnym elementem statutu jest ponadto określenie liczby członków zarządu i rady nadzorczej albo co najmniej minimalnej lub maksymalnej liczby członków tych organów oraz podmiot, który uprawniony jest do ustalenia ich składu.

Ponadto ustawodawca wskazuje na grupę postanowień, które muszą znaleźć się w statucie pod rygorem bezskuteczności wobec spółki. Enumeratywnie wskazuje je w art. 304 § 2 k.s.h. Ustawodawca zezwala także na zawarcie w statucie innych postanowień.

Utworzenie zarządu spółki jest o tyle istotne, że to zarząd zgłasza zawiązanie spółki do KRS. Powinien zrobić to w ciągu sześciu miesięcy od daty sporządzenia statutu. Zgodnie z nowelizacją Ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wnioski składane są elektronicznie za pośrednictwem Portalu Rejestru Sądowego. Ustawodawca szczegółowo określa, co powinno zawierać zgłoszenie spółki akcyjnej, oraz jakie dokumenty należy do niego dołączyć – jest to m.in. statut.

Sprawozdanie założycieli

Jeżeli dla spółki akcyjnej przewidziane są wkłady niepieniężne albo spółka nabywa mienie lub dokonuje zapłaty wynagrodzenia za usługi świadczone przy jej powstaniu, wówczas założyciele sporządzają sprawozdanie na piśmie. Powinno ono przedstawiać m.in. 

– przedmiot wkładów niepieniężnych oraz liczbę i rodzaj wyemitowanych w zamian akcji,  – osoby, które wnoszą wkłady niepieniężne, – mienie nabywane przed zarejestrowaniem spółki,  – usługi świadczone przy powstaniu spółki,  – zastosowaną metodę wyceny wkładów.

Wszelkie transakcje powinny być umotywowane w sprawozdaniu, należy dołączyć do niego także odpowiednie dokumenty. Jeżeli przedmiotem wkładu lub nabycia ma być przedsiębiorstwo, wówczas do sprawozdania założycieli należy dołączyć sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa za ostatnie dwa lata obrotowe. 

Sprawozdanie założycieli podlega badaniu jednego albo kilku biegłych rewidentów, którzy weryfikują jego prawdziwość i rzetelność. Oceniają oni także, jaka jest godziwa wartość wkładów niepieniężnych i czy odpowiada co najmniej wartości nominalnej obejmowanych za nie akcji oraz czy wysokość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty była uzasadniona. 

Organy i odpowiedzialność w spółce akcyjnej

Organami spółki akcyjnej są:

– zarząd, – rada nadzorcza, – walne zgromadzenie akcjonariuszy.

Zarząd spółki akcyjnej składa się z jednego lub większej liczby członków – mogą być to akcjonariusze lub osoby spoza ich grona. Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją. Członkowie zarządu powoływani i odwoływani są przez radę nadzorczą. Mogą być oni odwołani lub zawieszeni także przez walne zgromadzenie akcjonariuszy.

Rada nadzorcza to organ, który sprawuje nadzór nad działalnością spółki. Składa się ona z co najmniej trzech, a w przypadku spółek publicznych – co najmniej pięciu członków, którzy powoływani i odwoływani są przez walne zgromadzenie. 

Za zobowiązania spółki akcyjnej odpowiada spółka całym swoim majątkiem.

Akt prawny: Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych Dz. U. 2000 nr 94 poz. 1037, Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym Dz. U. 1997 nr 121 poz. 769.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Jeśli złoty umocni się wobec dolara bardziej niż frank szwajcarski, Polska może stać się 20. gospodarką świata - stwierdził doktor Piotr Maszczyk ze Szkoły Głównej Handlowej. Podkreślił, że istotną rolę odegrają także demografia i rozwój innowacyjności nad Wisłą.

Ekspert o słowach Donalda Tuska. "Wysokie prawdopodobieństwo"

Ekspert o słowach Donalda Tuska. "Wysokie prawdopodobieństwo"

Źródło:
PAP

Donald Trump wysłał listy do Japonii i Korei Południowej z zapowiedzią wprowadzenia 25-procentowych ceł na import z tych krajów. Prezydent USA pokazał też listy w tej sprawie, które wysłał do Malezji, Kazachstanu, RPA, Laosu i Mjanmy. Lista krajów objętych cłami jest jednak dłuższa.

Donald Trump wysyła listy. Wyjaśnia powody decyzji

Donald Trump wysyła listy. Wyjaśnia powody decyzji

Źródło:
PAP, Reuters

Minister finansów USA Scott Bessent ogłosił, że w ciągu dwóch dni zostaną przedstawione nowe umowy handlowe z amerykańskimi partnerami. W środę upływa wyznaczony przez Waszyngton termin na ich wynegocjowanie.

"W ciągu najbliższych 48 godzin będziemy mieć kilka ogłoszeń"

"W ciągu najbliższych 48 godzin będziemy mieć kilka ogłoszeń"

Źródło:
PAP

Akcje Tesli spadają o ponad siedem procent. W sobotę szef producenta samochodów elektrycznych Elon Musk ogłosił powstanie nowej partii. Polityczne zaangażowanie biznesmena budzi kontrowersje wśród części inwestorów.

Kurs Tesli. Mocna reakcja po ogłoszeniu Elona Muska

Kurs Tesli. Mocna reakcja po ogłoszeniu Elona Muska

Źródło:
PAP

Klarowne i zrozumiałe informacje, większa ochrona klientów i zakaz reklam, w których pożyczka pokazana jest jako sposób poprawy poziomu życia - to główne założenia projektu ustawy o kredycie konsumenckim. Nowe regulacje mają dostosować prawo do unijnych dyrektyw.

Zmiany w kredytach. Jest projekt

Zmiany w kredytach. Jest projekt

Źródło:
PAP

W ramach deregulacji strona społeczna zgłosiła 500 propozycji, powstało około 175 aktów prawnych, a prawie 20 ustaw zostało podpisanych przez prezydenta - przekazał na konferencji prasowej szef Inicjatywy SprawdzaMY, prezes InPostu Rafał Brzoska. Oto najważniejsze rzeczy, które udało się zrobić.

Deregulacja. To się udało zrobić

Deregulacja. To się udało zrobić

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Polska gospodarka w roku 2025 będzie na 20. miejscu na świecie i wyprzedzi Szwajcarię, a siła nabywcza Polaka jest wyższa niż Japończyka - stwierdził w poniedziałek premier Donald Tusk podczas wystąpienia w budynku warszawskiej giełdy. Dodał, że działania w sprawie deregulacji "to największa zmiana ustrojowa od czasu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej".

Tusk: Polska wyprzedzi Szwajcarię

Tusk: Polska wyprzedzi Szwajcarię

Źródło:
PAP

Minister transportu Rosji Roman Starowojt został odwołany przez przywódcę kraju Władimira Putina bez podania przyczyny. Dziennik "Izwiestia" podał, że Starowojt został znaleziony martwy w mieście Odincowo w obwodzie moskiewskim. Zdaniem gazety polityk prawdopodobnie popełnił samobójstwo.

Media: odwołany przez Putina minister znaleziony martwy

Media: odwołany przez Putina minister znaleziony martwy

Źródło:
PAP

Chiny sprzeciwiają się używaniu ceł jako narzędzia nacisku - przekazała w poniedziałek rzeczniczka chińskiego ministerstwa spraw zagranicznych Mao Ning. To odpowiedź Pekinu na sformułowane przez prezydenta Donalda Trumpa ostrzeżenie, że USA będą podwyższać cła dla krajów sprzyjających BRICS.

Groźby Trumpa. Jest reakcja Chin

Groźby Trumpa. Jest reakcja Chin

Źródło:
PAP

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny postawił zarzuty organizatorowi wydarzeń artystycznych Live Nation, kwestionując regulaminy firmy. UOKiK wskazał w komunikacie, że chodzi o zakaz wnoszenia bagaży na organizowane przez firmę imprezy i obowiązkowe opłaty za zostawienie plecaków i torebek w depozycie.

"Kiedy torebka staje się bagażem". Prezes UOKiK postawił zarzuty

"Kiedy torebka staje się bagażem". Prezes UOKiK postawił zarzuty

Źródło:
PAP

Czeska rafineria Litvinov wznowiła pracę po piątkowej awarii prądu - podał Unipetrol, który jest częścią grupy Orlen. 

Czeska rafineria Orlenu wznawia działanie

Czeska rafineria Orlenu wznawia działanie

Źródło:
PAP

Ponad osiem tysięcy gospodarstw domowych w Wiedniu zaczęło nowy tydzień bez prądu. Z powodu awarii zasilania w poniedziałek rano nie jeździło też metro i pociągi w południowej części stolicy Austrii. Służby zdołały już przywrócić dostawy energii elektrycznej do większości odbiorców.

Blackout w europejskiej stolicy

Blackout w europejskiej stolicy

Źródło:
PAP

Pod pretekstem tak zwanego pakietu antyblackoutowego rząd planuje zniesienie taryf na energię elektryczną, które obecnie chronią odbiorców przed nadmiernymi podwyżkami cen ze strony dostawców energii - informuje w poniedziałkowym wydaniu "Rzeczpospolita".

Rewolucja w rachunkach dla milionów Polaków

Rewolucja w rachunkach dla milionów Polaków

Źródło:
PAP

Resort sprawiedliwości zrezygnował z przepisu, który miał gwarantować kredytobiorcom zwrot pieniędzy już po wyroku sądu pierwszej instancji - zwraca uwagę w poniedziałkowym wydaniu "Dziennik Gazeta Prawna".

Ważna zmiana w projekcie ustawy frankowej    

Ważna zmiana w projekcie ustawy frankowej    

Źródło:
PAP

Aparat fotograficzny tylko na czas wakacji, najnowszy smartfon do przetestowania. Najem sprzętu przeżywa boom - informuje poniedziałkowa "Rzeczpospolita".

Nowy trend nad Wisłą

Nowy trend nad Wisłą

Źródło:
PAP

W Paryżu doszło w sobotę do wielu lokalnych awarii prądu, których powodem była niedawna fala upałów - poinformował koncern energetyczny Enedis w komunikacie około północy. Awaria dotknęła między innymi część budynków Zgromadzenia Narodowego, niższej izby parlamentu.

Seria awarii prądu w europejskiej stolicy

Seria awarii prądu w europejskiej stolicy

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone są bliskie zawarcia kilku umów handlowych - poinformował w niedzielę w telewizji CNN amerykański sekretarz skarbu Scott Bessent, nie precyzując jednak, z którymi krajami toczą się rozmowy.

Nowa zapowiedź w sprawie ceł. "Wtedy to się stanie"

Nowa zapowiedź w sprawie ceł. "Wtedy to się stanie"

Źródło:
PAP

Do Państwowej Inspekcji Pracy w 2024 roku wpłynęło około 50 tysięcy skarg na brak wypłat. Urząd wydał decyzje na rekordową kwotę 270 milionów złotych. To tak, jakby cały Inowrocław pracował za darmo. Do tego skargi dotyczą także naruszeń związanych z czasem pracy. Niewypałem okazała się także ustawa o ochronie sygnalistów z zeszłego roku. Zgłoszeń praktycznie nie ma.

Polacy skarżą się na brak wypłat. Rekordowa kwota

Polacy skarżą się na brak wypłat. Rekordowa kwota

Źródło:
PAP

Sprzedaż produkowanego przez Teslę modelu Cybertruck okazała się daleka od szumnych zapowiedzi Elona Muska - zwraca uwagę CNN. Amerykański serwis pisze wręcz o motoryzacyjnej "klapie", za którą mają stać stosunkowo wysoka cena, liczne akcje serwisowe, a także polityczne zaangażowanie najbogatszego człowieka świata.

CNN: motoryzacyjna klapa pomimo szumnych zapowiedzi Muska

CNN: motoryzacyjna klapa pomimo szumnych zapowiedzi Muska

Źródło:
CNN

W piątek w Pradze i kilku innych czeskich miastach miała miejsce kilkugodzinna awaria prądu. To kolejna taka sytuacja po kwietniowym blackoutcie w Hiszpanii i Portugalii. W ocenie profesora Mariusza Ruszla z Politechniki Rzeszowskiej, by nie doszło do takiego zdarzenia w Polsce konieczne jest zwiększenie odporności naszej sieci i przyśpieszenie jej modernizacji. Na wszelki wypadek w każdym domu powinien jednak być zapas wody, latarka oraz gotówka.

"Zapas wody, lekarstwa, gotówka". Co blackout w Czechach powinien powiedzieć nam

"Zapas wody, lekarstwa, gotówka". Co blackout w Czechach powinien powiedzieć nam

Źródło:
PAP