"Polskim firmom groził paraliż". Rząd szykuje pilną zmianę

Decyzję o planowanym przesunięciu obowiązkowego wprowadzenia w życie Krajowego Systemu e-Faktur minister finansów Andrzej Domański zakomunikował w piątek.

- Zdecydowaliśmy się na dwa terminy wprowadzenia w życie KSeF; dla firm o obrotach ponad 200 mln zł KSeF stanie się obowiązkowy od 1 lutego 2026 r., dla pozostałych od 1 kwietnia 2026 r. – poinformował minister. Pierwotnie obowiązkowe elektroniczne faktury miały wejść w życie w lipcu 2024 roku.

Czytaj także: Firmowe faktury po nowemu. Są dwa terminy, minister wyjaśnia

- Ta decyzja (o odroczeniu obowiązku stosowania Krajowego Systemu e-Faktur - red.) po pierwsze potwierdza, jak fatalnie zostało przygotowane to przez poprzednią ekipę (rządzącą - red.), zarówno pod kątem technologicznym, jak i braku edukacji przedsiębiorców na temat wdrożenia tego systemu. Z tego względu decyzja jest słuszna, natomiast tak długie odroczenie może budzić wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców - stwierdził w komentarzu założyciel i prezes kancelarii Mariański Group, prof. nadzw. Uczelni Łazarskiego Adam Mariański.

W ocenie prawnika wdrożenie KSeF "przy odpowiedniej edukacji i przygotowaniu - jest w interesie przedsiębiorców, bo zapewni dobry, pewniejszy obrót gospodarczy w zakresie m.in. wyłudzeń, różnego rodzaju działań dotyczących karuzel podatkowych, szarej strefy itd.".

- To oczywiście ma wpływ na możliwość, chociażby odliczania podatku naliczonego, czyli większego bezpieczeństwa zachowania należytej staranności. W związku z tym decyzja jest prawidłowa, ale moim zdaniem odroczenie jest zbyt długie - dodał.

Jak zauważył prawnik, wielu przedsiębiorców jest już praktycznie gotowych do wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur i mogą oni dobrowolnie rozpocząć korzystanie z tego systemu. Jednakże dopiero w momencie, gdy KSeF obejmie wszystkich czynnych podatników, zwłaszcza podatników podatku VAT, korzystanie z niego zapewni zwiększenie bezpieczeństwa obrotu prawnego w obszarze podatkowym.

Łukasz Bielecki, założyciel świadczącej usługi prawno-księgowe firmy KLB, stwierdził, że nie przypomina sobie jakiegokolwiek działania w zakresie informatyzacji podatkowów, które w momencie wdrożenia nie przysparzałaby problemów.

- Oczywiście wszystkie (zmiany - red.) są zapowiadane jako upraszczające, ale samo wdrożenie zawsze jest problematyczne. Moja perspektywa jest więc taka, że - niezależnie od tego, kiedy KSeF zostanie wprowadzony - serwery najprawdopodobniej czasowo padną, będzie dużo błędów w deklaracjach, a księgowe będą się denerwować, bo są zobowiązane do rozliczenia faktur w terminie - powiedział. - Trudno jednak kłócić się z zasadnością tej idei, bo odchodzenie od papieru, informatyzacja i przyspieszenie przesyłu danych oraz ustandaryzowanie formatu faktur to kierunek bezwzględnie pomocny dla przedsiębiorców. (...) Wciąż największą bolączką w księgowości są faktury zakupowe, ponieważ istnieją głównie dwa rozwiązania (ich księgowania - red.): albo są wpisywane, albo skanowane. Niestety obecnie ze względu na różne formaty faktur, w tym drugim przypadku konieczne jest "nauczenie" skanera, jak powinien czytać fakturę. Ustandaryzowanie formatu faktur tak, aby miały one te same dane w tym samym miejscu, byłoby bardzo pomocne oraz upraszczające i przyspieszające pracę - dodał. Zdaniem Bieleckiego istnieją dwie przyczyny obaw, które mogą zniechęcać do wprowadzenia obowiązku stosowania KSeF-u - jedna to konieczność zrezygnowania z przyzwyczajeń, a druga wynika z ewentualnych kłopotów w czasie wdrożenia. Jak zaznaczył, aby się rozwijać i automatyzować, wprowadzenie jednolitego systemu jest wskazane. W przypadku samego wdrożenia, trzeba jednak przygotować się - ze względu m.in. na znaczną skalę - na możliwość wystąpienia problemów - zaznaczył.

Z pewnością była to ciężka decyzja, ale odpowiedzialna. Polskim firmom groził paraliż - skomentował Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w firmie InFakt.

Juszczyk wskazuje, że by przesunięcie terminu stało się faktem, to jeszcze musi przejść przez cały proces legislacyjny.

- W pierwszej kolejności przepisy trafią do Sejmu, później do Senatu, a na końcu muszą zostać podpisane przez prezydenta. Procedura powinna zakończyć się do końca czerwca, bo w ramach obowiązujących przepisów datą wejścia KSeF wciąż jest dla podatników VAT 1 lipca 2024 r., a pozostałych przedsiębiorców 1 stycznia 2025 roku - wskazuje Juszczyk.

- W razie problemów z dotrzymaniem terminu, w mojej ocenie, Minister Finansów w drodze rozporządzenia może wyłączyć wszystkich przedsiębiorców z obowiązkowego KSeF ze względu na brak gotowości systemu - dodaje doradca podatkowy.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pod koniec tygodnia pojawił się projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Zaznaczono, że w związku ze zdiagnozowanymi problemami, uniemożliwiającymi wprowadzenie obowiązku KSeF w zakładanym terminie, konieczne jest przesunięcie terminu jego wdrożenia.

Wyjaśniono, że w celu dokładnego zdiagnozowania błędów systemowych przeprowadzono zewnętrzny audyt informatyczny. Poinformowano, że przedstawiona na podstawie zakończonego audytu, finalna ocena techniczna wdrażanego rozwiązania potwierdziła, że konieczne i niezbędne jest przesunięcie terminu wprowadzenia obligatoryjnego KSeF. Proponuje się, aby KSeF został wdrożony 1 lutego 2026 r.

W celu zapewnienia przesunięcia terminu wejścia w życie obowiązkowego KSeF konieczne jest opracowanie projektu ustawy i pilne przeprowadzenie procesu legislacyjnego, tak, aby zapewnić jej ogłoszenie przed 1 lipca 2024 r. (tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. wdrażającej obowiązkowy KSeF).