Rząd szykuje "rewolucyjną" zmianę w prawie pracy

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl
"Bieda nie wiąże się z niepracowaniem". Piotr Ikonowicz komentuje
"Bieda nie wiąże się z niepracowaniem". Piotr Ikonowicz komentujeTVN24
wideo 2/6
"Bieda nie wiąże się z niepracowaniem". Piotr Ikonowicz komentujeTVN24

Nie będzie objęcia wszystkich umów cywilnoprawnych składkami na ubezpieczenia społeczne, szykują się za to nowe uprawnienia dla Państwowej Inspekcji Pracy. Rząd w środę przyjął uchwałę dotyczącą zmian w Krajowym Planie Odbudowy w tej sprawie. Przedstawiciele pracodawców oceniają te zmiany jako "rewolucyjne", związkowcy "czekają na działania" rządu w tej sprawie.

Rząd w środę przyjął uchwałę w sprawie zmian w Krajowym Planie Odbudowy. Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz przekazała w mediach społecznościowych, że rewizja zakłada usunięcie przymusu oskładkowania umów cywilnoprawnych i wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy.

Wcześniej biuro prasowe resortu wyjaśniało w odpowiedzi na pytania tvn24.pl, że PIP ma dostać większe uprawnienia w zakresie przekształcania umów cywilnoprawnych w umowy o pracę.

Stawką są miliardy złotych z Krajowego Planu Odbudowy, które mogą nie zostać wypłacone przez Komisję Europejską, jeśli rząd nie wypełni warunku dotyczącego poprawy stanu zabezpieczeń społecznych Polaków.

System emerytalny "ma potężną dziurę"

Ekonomista Marek Zuber w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl ocenił, że w zmianie dotyczącej nowych uprawnień inspekcji pracy "chodzi przede wszystkim o kwestię Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który ma potężną dziurę".

- Wszyscy narzekamy na to, że emerytury są za niskie, że w przyszłości będą jeszcze niższe. Rząd próbuje te pieniądze znajdować, stąd takie propozycje - dodał.

Marek Zuber zauważył, że dyskusje o śmieciówkach, czyli umowach cywilnoprawnych, ale także B2B, na rynku pracy nie są nowe i rozmawiamy o nich od wielu lat. - Przykładowo w 2014 roku bezrobocie było na poziomie 13-14 procent. Wtedy rzeczywiście obserwowaliśmy sytuację zmuszania ludzi do tego, żeby przychodzili na umowy śmieciowe. Dzisiaj bezrobocie jest na poziomie 5 procent i sytuacja jest inna, brakuje ludzi do pracy - stwierdził w rozmowie z tvn24.pl.

- Oczywiście nie wszędzie, nie we wszystkich zawodach, więc to zmuszanie zleceniobiorców do śmieciówek nie zniknęło z polskiego rynku pracy. Natomiast jest coraz większa grupa osób, która chce śmieciówek z uwagi na przykład na oszczędności - mówił.

Jego zdaniem głównym powodem wprowadzania zmian jest szukanie pieniędzy w budżecie. - Tylko żebyśmy nie wylali dziecka z kąpielą, bo to są dodatkowe obciążenia dla przedsiębiorcy - przestrzegł ekonomista. Zwłaszcza, jak podkreślił, że ocena, czy dana relacja kwalifikuje się do zmiany w etat, może być problematyczna.

"Zdarzają się nadużycia, od ich rozstrzygania są sądy"

Szymon Witkowski, radca prawny Pracodawców RP, ocenił rządową propozycję nowych uprawnień PIP jako "rewolucyjną zapowiedź".

Jak zauważył, dotychczasowe propozycje na ten temat zakładały, że decyzja ta miałaby być natychmiast wykonalna. - Wola stron prawdopodobnie nie byłaby brana pod uwagę - zwrócił uwagę.

Według niego po zmianie przepisów "znaczna część pracodawców zrezygnowałaby z możliwości oferowania umów cywilnoprawnych, bo wiązałyby się one z ogromnym ryzykiem", co z kolei prowadziłoby do wzrostu kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, a w konsekwencji do wzrostu cen towarów i usług.

- Oczywiście zdarzają się nadużycia i sytuacje sporne, ale od ich rozstrzygania są sądy - podkreślił Szymon Witkowski.

Ocenił, że rewizja KPO w praktyce może okazać się kolejną próbą praktycznego zmarginalizowania umów cywilnoprawnych, co będzie miało negatywny wpływ na działalność gospodarczą w Polsce.

"Niedofinansowana, nadmiernie zbiurokratyzowana"

Michał Lewandowski, przewodniczący Zarządu Krajowego OPZZ Konfederacja Pracy, pytany o komentarz w tej sprawie, stwierdził, że "wciąż nie mamy żadnych konkretów na stole".

- Warto mieć z tyłu głowy, że Państwowa Inspekcja Pracy jest to instytucja chronicznie niedofinansowana, nadmiernie zbiurokratyzowana, ograniczana gąszczem przepisów, a na koniec dysponująca bardzo niewielką ilością inspektorów mogących takich czynności dokonać. Nie bardzo wyobrażam sobie, jak PIP w takiej formie ma skutecznie działać w dodatkowym wymiarze i objąć kontrolami znaczny wycinek firm i instytucji - zauważył.

Jak dodał, inspektorzy PIP już teraz mogliby występować z powództwami o ustalenie stosunku pracy, a czynią to stosunkowo rzadko. - W kontrze do zapowiadanych wzmocnień stoją też inne działania. Była propozycja faktycznego wzmocnienia i odbiurokratyzowania PIP, czyli rezygnacja z konieczności przedstawiania przedsiębiorcy upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. To rozwiązanie zostało skutecznie zatrzymane - stwierdził Michał Lewandowski.

- Jeśli więc słyszymy po raz kolejny, że rząd zamierza wzmocnić PIP, to niech to wreszcie uczyni. Na to czekamy od dłuższego czasu, także w Radzie Ochrony Pracy. Czekamy na działania, a nie na budowanie opowieści o planowanych działaniach - dodał.

Zapowiedzi PIP

W połowie ubiegłego roku Tomasz Zalewski, pełniący wówczas obowiązki rzecznika prasowego Głównego Inspektora Pracy, przekazał tvn24.pl, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) i Państwowa Inspekcja Pracy chcą, aby inspektorzy mogli nakazać pracodawcy zamianę umowy B2B, umowy o dzieło lub umowy zlecenia na umowę o pracę, jeśli zmiana będzie spełniała określone przesłanki.

Jak wyjaśniał, na podstawie obecnych przepisów inspektor pracy nie może obecnie wydać nakazu przekształcenia umowy w etat, a może jedynie wystąpić do sądu o ustalenie istnienia stosunku pracy. To wymaga jednak między innymi współpracy z pracownikiem, a ten często boi się wystąpienia przeciwko swojemu pracodawcy.

Według ówczesnych zapowiedzi inspektor pracy miałby wydawać decyzję administracyjną o zastąpieniu śmieciówki etatem, jeśli faktycznie wykonywane obowiązki nie spełniałyby kryteriów - m.in. świadczenie pracy w określonych godzinach czy podporządkowanie. Wydana przez inspektora pracy decyzja miałaby być zaskarżalna do sądów w sytuacji ewentualnego sporu odnośnie jej zasadności.

Kontrole inspekcji pracy

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że na koniec grudnia 2023 roku na samych umowach cywilnoprawnych, np. zleceniach i umowach o dzieło, pracę wykonywało niemal 2,4 miliona osób.

Z kolei z danych PIP wynika, że w 2023 roku po kontroli 40 717 umów cywilnoprawnych inspektorzy pracy zakwestionowali 1852 z nich. Były to umowy o dzieło, umowy zlecenia i samozatrudnienie (B2B).

W przygotowanym niedawno dla ZUS przez Polską Sieć Ekonomii raporcie "Dobrowolne ubóstwo - o konsekwencjach dobrowolnego ZUS dla samozatrudnionych" czytamy, że perspektywa minimalnych emerytur to największe zagrożenie dla systemu emerytalnego, a szczególnie zagrożeni ubóstwem emerytalnym są samozatrudnieni (B2B). Osoby, które prowadziły działalność przez 30/35 lat, lecz zaczęły aktywność zawodową po 1998 r., niezależnie od korzystania z ulg i zwolnień, nie będą miały w wieku emerytalnym środków wystarczających do obliczenia emerytury minimalnej. Ponadto korzystanie ze zwolnień, a nawet z ulg składkowych może prowadzić do niezebrania stażu wystarczającego do obliczenia najniższej emerytury.

"Na koniec 2023 r. 1,64 miliona samozatrudnionych płaciło składki zdrowotne wyłącznie za siebie, co oznacza, że 72,7 proc. samozatrudnionych nikogo nie zgłasza do ubezpieczenia (nawet współpracownika), a Polska zajmuje pod tym względem 4. miejsce w Unii Europejskiej" - podano.

Czytaj też: To może być rewolucja. Nowe uprawnienia w sprawie etatów

Chcesz podzielić się ważnym tematem? Skontaktuj się z autorką tekstu: joanna.rubin@wbd.com

Autorka/Autor:Joanna Rubin-Sobolewska Grafiki: Katarzyna Korzeniowska

Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Piotr Nowak/PAP

Pozostałe wiadomości

Polska wieś nie ma już tylko rolniczego oblicza. Rośnie w siłę nowy typ wsi podmiejskiej, która stanowi już jedną trzecią obszarów wiejskich w kraju - podkreśliła dyrektorka Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk Monika Stanny.

"To absolutny wyjątek w skali europejskiej"

"To absolutny wyjątek w skali europejskiej"

Źródło:
PAP

Zmiana czasu z zimowego na letni wypada w ostatnią niedzielę marca. W 2025 roku wskazówki przestawimy w nocy z soboty 29 marca na niedzielę 30 marca. Tej nocy pośpimy o godzinę krócej.

Zmiana czasu na letni w 2025 roku

Zmiana czasu na letni w 2025 roku

Źródło:
tvn24.pl

W wyniku zwolnień grupowych w zakładach sodowych w Janikowie pracę może stracić nawet 350 osób. Europosłowie Krzysztof Brejza i Kamila Gasiuk-Pihowicz zaapelowali na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej o wpisanie sody na listę strategicznych surowców.

Zwolnienia grupowe w polskim zakładzie. Apel europosłów

Zwolnienia grupowe w polskim zakładzie. Apel europosłów

Źródło:
tvn24.pl

Ława przysięgłych w Kalifornii uznała, że Starbucks ma zapłacić 50 milionów dolarów odszkodowania kierowcy, który poparzył się gorącym napojem z powodu nieodpowiedniego zabezpieczenia - podał portal stacji CNN. Firma zapowiedziała odwołanie od tej decyzji.

Pozwał za poparzenie napojem. Ogromne odszkodowanie

Pozwał za poparzenie napojem. Ogromne odszkodowanie

Źródło:
CNN

W sobotę w Lotto padła szóstka. Jeden z graczy wygrał ponad 10 milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 15 marca 2025 roku.

Kumulacja rozbita. Padła szóstka w Lotto

Kumulacja rozbita. Padła szóstka w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Między 2019 a 2024 rokiem wzrost produktywności w Polsce wyniósł 9,6 procent. To więcej niż w USA (7,3 procent) czy Niemczech (0,7 procent) - wynika z analizy EY.

"Podobne mechanizmy widzimy w innych państwach regionu"

"Podobne mechanizmy widzimy w innych państwach regionu"

Źródło:
PAP

Rezygnacja z ochrony praw konsumentów to jedno z największych zaniedbań III RP - uważa ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Jej zdaniem największą siłą wolnego rynku są konsumenci i podatnicy.

"Tego rodzaju kłamstwa powtarzano tak długo, aż wielu uwierzyło"

"Tego rodzaju kłamstwa powtarzano tak długo, aż wielu uwierzyło"

Źródło:
PAP

Z pewnością marzeniem chyba każdego naukowca, który zaczyna swoją karierę, jest Nagroda Nobla. To jest coś bardzo odległego, ale też coś, co gdzieś z tyłu głowy mi towarzyszy - stwierdziła w programie "Wstajesz i weekend" na antenie TVN24 Martyna Łuszczek, jedna z najlepszych studentek na świecie.

"Marzeniem każdego naukowca jest gdzieś w przyszłości Nagroda Nobla"

"Marzeniem każdego naukowca jest gdzieś w przyszłości Nagroda Nobla"

Źródło:
tvn24.pl

Stawki wahają się od 4700 do 8500 złotych za staż. Mówię studentom i absolwentom, że zawsze można coś tam negocjować - powiedział w programie "Wstajesz i weekend" w TVN24 wiceprezes Polskiej Rady Biznesu, twórca i szef Programu Kariera Marian Owerko. Z programu płatnych staży mogą skorzystać studenci i absolwenci szkół wyższych, którzy nie ukończyli 30 roku życia.

Program Kariera. "Co trzeci stażysta dostaje ofertę pracy"

Program Kariera. "Co trzeci stażysta dostaje ofertę pracy"

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Finansów udostępniło aplikację umożliwiającą rezygnację z papierowych paragonów - powiadomił Marcin Łoboda, szef Krajowej Administracji Skarbowej. Inicjatywę rezygnacji z wydawania paragonów zaproponował Rafał Brzoska. W Polsce drukuje się rocznie około 12 miliardów papierowych paragonów.

Paragon w telefonie, jest rządowa aplikacja. "Nie wyblaknie, nie zniszczy się i nie zgubi"

Paragon w telefonie, jest rządowa aplikacja. "Nie wyblaknie, nie zniszczy się i nie zgubi"

Źródło:
PAP

Trzy europejskie firmy zamierzają stworzyć wspólny podmiot, który będzie konkurować z firmą SpaceX Elona Muska - podaje portal Politico. Celem jest zwiększenie produkcji satelitów telekomunikacyjnych. Eksperci uważają, że jest to ważny krok w kierunku strategicznej niezależności Europy.

Chcą konkurować z Muskiem. Trzy europejskie firmy łączą siły

Chcą konkurować z Muskiem. Trzy europejskie firmy łączą siły

Źródło:
PAP

Najdalej do przyszłego tygodnia damy do przetestowania "urzędniczy" PLLuM – powiedział dr hab. inż. Maciej Piasecki z Katedry Sztucznej Inteligencji Politechniki Wrocławskiej. Wyjaśnił, że ten model językowy będzie służył do kontaktu obywateli z instytucjami publicznymi.

Sztuczna inteligencja pomoże w sprawach urzędowych. Jest termin

Sztuczna inteligencja pomoże w sprawach urzędowych. Jest termin

Źródło:
PAP

Airbus zgłosił swoją ofertę w przetargu na 84 samoloty dla Polskich Linii Lotniczych LOT, które mają być przeznaczone do obsługi połączeń regionalnych. Firma proponuje maszyny typu Airbus A220 w wersjach 100 i 300 - powiadomił wiceszef Airbusa, Benoit de Saint-Exupery. W rywalizacji o kontrakt dla LOT-u konkurencyjną ofertę złożył brazylijski producent Embraer.

Gra o kontrakt dla polskiego przewoźnika. Jest kolejna oferta

Gra o kontrakt dla polskiego przewoźnika. Jest kolejna oferta

Źródło:
PAP

Agencja ratingowa Fitch utrzymała ocenę Polski na poziomie A-/F1 dla długo i krótkoterminowych zobowiązań w walucie zagranicznej oraz krajowej - poinformowało w komunikacie Ministerstwo Finansów. Resort podał, że perspektywa ratingu pozostaje stabilna.

Jest decyzja w sprawie ratingu Polski

Jest decyzja w sprawie ratingu Polski

Źródło:
PAP

To będzie największy przetarg w Europie. W kwietniu będzie ogłoszony, później pozostanie kilka tygodni na rozstrzygnięcie - powiedział  w programie "#BezKitu" w TVN24 wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, pytany o laptopy dla uczniów. 

Rząd szykuje największy taki przetarg w Europie

Rząd szykuje największy taki przetarg w Europie

Źródło:
tvn24.pl

Departament rolnictwa USA poprosił duńskich hodowców kur o dostawy jaj, których brakuje w sklepach z powodu ptasiej grypy. Kwestia ta może być kartą przetargową w napiętych relacjach między Danią, Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi.

Duże kłopoty w USA. "Zapytali, ile możemy dostarczyć"

Duże kłopoty w USA. "Zapytali, ile możemy dostarczyć"

Źródło:
PAP

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił postanowienie sądu w Poznaniu, odrzucające odwołanie od opłaty nałożonej za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC - przekazało Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Jak podkreślił RPO Marcin Wiącek, który interweniował w tej sprawie, do tej pory sądy odrzucały takie skargi, uznając, że Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny "nie jest organem administracji publicznej".

Jeden dzień spóźnienia, 1870 złotych kary. Jest decyzja sądu

Jeden dzień spóźnienia, 1870 złotych kary. Jest decyzja sądu

Źródło:
PAP

Hongkoński gigant CK Hutchison znalazł się w ogniu krytyki po decyzji o sprzedaży strategicznych portów na Kanale Panamskim amerykańskiej spółce BlackRock. "To zdrada wszystkich Chińczyków" - napisano w oświadczeniu zamieszczonym przez pekińskie Biuro do Spraw Hongkongu i Makau.

"Zdrada wszystkich Chińczyków". Głos z Pekinu

"Zdrada wszystkich Chińczyków". Głos z Pekinu

Źródło:
tvn24.pl

Europejski Bank Inwestycyjny zaakceptował finansowanie programu Czyste Powietrze na kwotę 10 miliardów złotych - poinformowała w piątek na platformie X ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Miliardy na remonty domów. "Właśnie otrzymaliśmy potwierdzenie"

Miliardy na remonty domów. "Właśnie otrzymaliśmy potwierdzenie"

Źródło:
PAP

Resort rolnictwa wydał w piątek komunikat w sprawie "rzekomych deficytów jaj w handlu detalicznym". Do sprawy odniósł się także minister Czesław Siekierski. - Myślę, że nie zabraknie jajek na Wielkanoc - stwierdził.

Komunikat ministerstwa w sprawie jaj

Komunikat ministerstwa w sprawie jaj

Źródło:
PAP