W Siennicy Różanej (woj. lubelskie) otwarty został Dwór Sztuki. Czyli pierwsza w kraju galeria sztuki nowoczesnej na terenie wiejskim, która prowadzona jest przez samorząd. Na wystawie stałej prezentowane są prace Janusza Jutrzenki Trzebiatowskiego. Placówka chce też ściągać tu artystów, zapewniając im miejsce do pracy. Galeria mieści się w budynku z przełomu XVIII i XIX wieku, który został wzniesiony w miejscu dworu, w którym przed wiekami mieszkał Mikołaj Rej.
- Choć Mikołaj Rej urodził się w Żurawnie pod Haliczem na Rusi Czerwonej, to przez większą część swojego życia mieszkał tutaj - mówi Agnieszka Poźniak, dyrektorka Centrum Kultury w Siennicy Różanej.
Pierwsza w Polsce taka publiczna instytucja
Właśnie w tej miejscowości została w styczniu otwarta pierwsza w Polsce galeria sztuki nowoczesnej na obszarze wiejskim (centrum kultury odpowiada za program merytoryczny galerii).
- Oczywiście pierwsza jeśli chodzi o instytucje publiczne, bo w Polsce istnieją też galerie prywatne zlokalizowane w małych, wiejskich miejscowościach. Dwór Sztuki, bo taką nazwę otrzymało nowe miejsce, mieści się w odrestaurowanym murowanym dworze z przełomu XVIII i XIX wieku, który stanął w miejsce dworu drewnianego. W tym drewnianym mieszkał w XVI wieku wspomniany Mikołaj Rej i tutaj pisał swoje dzieła - wyjaśnia dyrektorka.
Mieszkał tu też marszałek Sejmu Mikołaj Sienicki
Nieco mniej znanym mieszkańcem drewnianego dworu był Mikołaj Sienicki, żyjący w XVI wieku, wieloletni marszałek Sejmu, który przyczynił się do uchwalenia w 1573 roku konfederacji warszawskiej, zapewniającej szlachcie swobodę wyznania.
"Według spisu podatkowego z 1564 roku dziedzicami Siennicy Różanej byli właśnie Mikołaj Sienicki posiadający sześć łanów ziemi w tej wsi oraz Mikołaj Rej posiadający 10 i pół łana ziemi" - czytamy na stronie internetowej urzędu gminy Siennica Różana.
W drugiej połowie XVIII wieku ziemie te kupił niejaki Wojciech Poletyło herbu Trzywdar (czasem Poletyłło od nazwy rodowej wsi Poleteyłły), który "w 1800 roku uzyskał od cesarza Austrii dziedziczny tytuł hrabiowski". To właśnie on na przełomie XVIII i XIX wieku wybudował murowany dwór, który przetrwał do naszych czasów.
- Budynek przed remontem był w bardzo złym stanie. Jednak udało się go uratować i odrestaurować - podkreśla Poźniak.
Około 200 prac Janusza Jutrzenki Trzebiatowskiego
Prace trwały przez około dwa lata i pochłonęły 4,5 mln zł, z czego 3,9 mln zł to środki unijne. Za resztę zapłaciła gmina. Dwór Sztuki otwarty jest od poniedziałku do piątku w godzinach 8-16. Planowane jest udostępnianie go również w soboty.
Zwiedzający mogą oglądać wystawę stałą, na którą składa się około 200 prac (obrazów, medalierstwa i rzeźb) autorstwa Janusza Jutrzenki Trzebiatowskiego, który współpracuje z gminą już od 1982 roku.
Magnes dla artystów - tych z dorobkiem i tych początkujących
Jak powiedział podczas uroczystego otwarcia Dworu Sztuki Leszek Proskura, wójt gminy Siennica Różana, pomysł na powstanie placówki zrodził się w ramach współpracy z artystą. Ten przekazał swoje prace bezpłatnie. Wójt podkreślił, że Dwór Sztuki ma być magnesem przyciągającym zarówno uznanych artystów z dużym dorobkiem, jak i tych początkujących.
- Będziemy gościć najlepszych rzeźbiarzy, malarzy i innych artystów - zapowiedział Proskura.
W planach są koncerty i przedstawienia teatralne
Placówka chce nie tylko prezentować prace artystów w ramach wystaw czasowych, ale też zapewnić im miejsce do pracy.
- Chcemy też zaprosić ich do prowadzenia warsztatów dla lokalnej społeczności - zaznacza Poźniak.
W Dworze Sztuki jest także kameralna sala koncertowa z widownią na 140 miejsc. Oprócz koncertów, w planach są też spotkania filmowe, spotkania z ciekawymi ludźmi, a także przedstawienia teatralne.
Źródło: tvn24.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Dwór Sztuki w Siennicy Różanej