Nowy dokument o ocalałych z Holokaustu. "Trudny film dla prawdziwych Polaków"

Fragment filmu dokumentalnego "W poszukiwaniu utraconego krajobrazu"
Fragment filmu dokumentalnego "W poszukiwaniu utraconego krajobrazu"
Leo Kantor
Leo Kantor opowiada w filmie nieznaną historię dolnośląskich ŻydówLeo Kantor

- Chcę pokazać to, co zostało przemilczane albo raczej nie zostało jeszcze powiedziane. O historii Żydów na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej nie ma nawet wiersza, a co dopiero pełnometrażowego filmu. Warto pokazać, że na tych ziemiach było ich tak dużo. Pozostawili po sobie ogromny dorobek - opowiada Leo Kantor, publicysta i reżyser dokumentu "W poszukiwaniu utraconego krajobrazu".

Już w zeszłym roku reżyser zapowiadał, że to będzie trudny film dla "prawdziwych Polaków".

Trudny, bo tematu dolnośląskich Żydów w szerokim kontekście nikt jeszcze nie podejmował. Autor chce również udowodnić to, co wiedzą tylko nieliczni naukowcy zajmujący się tą tematyką.

- W Polsce z Holokaustu ocalało 250 tys. Żydów, z czego ponad 100 tys. osiedliło się właśnie na Dolnym Śląsku - mówi Leo Kantor.

Żołnierze Hagany, nobliści i Mendelssohn

Dokument rozpoczynają wspomnienia młodego Leo Kantora, który wraz z rodzicami trafił do Strzegomia w 1946 roku. Jak tłumaczy autor, za każdym razem, gdy wspomina swoje dzieciństwo na Dolnym Śląsku, targają nim emocje. Te tereny to tytułowy utracony krajobraz.

- Ta ziemia wydała na świat pięciu laureatów Nagrody Nobla. Paula Ehrlicha, Fritza Habera, Otto Sterna, Maxa Borna i Reinharda Seltena. Na cmentarzu we Wrocławiu pochowani są rodzice Edyty Stein, żydówki, która została katolicką zakonnicą. W 1999 roku papież Jan Paweł II uznał ją, już jako świętą, za patronkę Europy. W Dusznikach Zdroju wuj Felixa Mendelssohna miał swoją hutę szkła. Młody kompozytor grywał tu na fortepianie. Oni wszyscy byli żydowskiego pochodzenia - podkreśla Kantor.

- Zaraz po zakończeniu II wojny światowej na Dolnym Śląsku żyło blisko 100 tys. Żydów, a 10 tys. żołnierzy Hagany [żydowskiej organizacji paramilitarnej - przyp. red.] szkoliło się pod Bolkowem - mówi reżyser.

"Największa w Europie oaza ocalałych"

W nowym dokumencie Kantor przypomina także losy swojej rodziny, sąsiadów i pozostałych mieszkańców małego miasteczka, Żydów, ale także Polaków i Niemców.

- Po wojnie to było największe w Europie skupisko ocalonych z Zagłady. Oaza dla tych, którzy przeżyli Holokaust. Wraz z narastającym antysemityzmem, z biegiem lat Żydzi opuszczali Polskę bez paszportów, tylko z podręcznym bagażem. Musieli po prostu uciekać. Z dnia na dzień zostawili tu swoje domy, dorobek i rodziny - wyjaśnia reżyser.

Dokument nie pomija także wydarzeń w 1968 roku, gdy po antysemickiej nagonce zmuszono do wyjazdu kilkanaście tysięcy polskich Żydów.

- Przez 20 lat, tak jak ja, nie mogli nawet przyjechać na groby swojej rodziny. Kiedy w 1989 roku wróciłem do Strzegomia, w mieście nie było ani jednego Żyda. I o ich dotychczas przemilczanej historii jest mój film - opowiada autor.

Trudna lekcja historii

- W dokumencie nie pomijam żadnych faktów. Także tych, że mordowano Żydów. Po pogromie kieleckim w 1946 roku w Polsce nie było bezpiecznie, a na Dolnym Śląsku było najspokojniej. Tu też mordowano, ale nigdy nie doszło do pogromu - wspomina reżyser.

Zapewnia, że film jest dokładnie taki, jak jego wspomnienia.

- Czy to się komuś spodoba, czy nie. Mam nadzieję, że dzięki tej opowiedzianej historii ludzie zrozumieją tamte trudne wydarzenia. I dla Polaków, i dla Żydów - podsumowuje Kantor.

Jak zaznacza, obecnie w województwie żyją pojedyncze żydowskie rodziny. Według rabina gminy żydowskiej we Wrocławiu do synagogi regularnie uczęszcza niecałe 100 osób.

Premiera "W poszukiwaniu utraconego krajobrazu" odbędzie się w najbliższy piątek w Warszawie podczas Festiwalu Żydowskie Motywy.

Dokument zakwalifikował się także na Krakowski Festiwal Filmowy.

Urodził się na Syberii, osiadł w Szwecji

Leszek Leo Kantor urodził się w 1940 roku na Syberii. Jego ojciec rok później zginął z rąk Niemców.

W 1945 roku młody Leo został adoptowany przez Grzegorza Kantora, ocalałego z Holokaustu podoficera Wojska Polskiego. Z matką i ojczymem przyjechał do Strzegomia na Dolnym Śląsku. Po 1968 roku osiadł w Szwecji.

Leo Kantor zasiada w jury wielu festiwali filmowych. Organizuje międzynarodowe seminaria, spotkania i sesje naukowe na temat Holokaustu, tolerancji oraz praw człowieka i obywatela.

"W poszukiwaniu utraconego krajobrazu" to film o Żydach po II wojnie
"W poszukiwaniu utraconego krajobrazu" to film o Żydach po II wojnieLeo Kantor

Autor: Marta Balukiewicz/mz / Źródło: TVN 24 Wrocław

Źródło zdjęcia głównego: kadr z filmu "W poszukiwaniu utraconego krajobrazu"

Pozostałe wiadomości

Traktujemy tajemnicę obrończą jako świętość, sprawa zostanie dogłębnie wyjaśniona, myślę, że to jest kwestia dni, może maksymalnie tygodni - tak o zarzutach obrońców Janusza Palikota wobec prokuratury mówił w "Faktach po Faktach" w TVN24 Adam Bodnar, minister sprawiedliwości i prokurator generalny. Obrońcy byłego polityka twierdzą, że śledczy naruszyli tajemnicę adwokacką.

"Mogę powiedzieć dwie rzeczy". Deklaracja Bodnara w sprawie Palikota

"Mogę powiedzieć dwie rzeczy". Deklaracja Bodnara w sprawie Palikota

Źródło:
TVN24

Laureatką tegorocznej Literackiej Nagrody Nike została Urszula Kozioł za tomik "Raptularz". W niedzielę odbyła się gala wręczenia nagrody w warszawskiej Bibliotece Uniwersyteckiej.

Nagroda Nike 2024 dla Urszuli Kozioł

Nagroda Nike 2024 dla Urszuli Kozioł

Źródło:
PAP

Obiecuję, że zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby doprowadzić do skutecznej ekstradycji bądź deportacji Sebastiana M. - zapewnił w "Faktach po Faktach" w TVN24 Adam Bodnar, minister sprawiedliwości i prokurator generalny. - Jeżeli będzie taka potrzeba, to nawet jestem gotowy osobiście się tam wybrać i przekonywać mojego odpowiednika w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, że powinna nastąpić decyzja o ekstradycji - zapowiedział.

Sprawa Sebastiana M. "Jestem gotów osobiście się tam wybrać"

Sprawa Sebastiana M. "Jestem gotów osobiście się tam wybrać"

Źródło:
TVN24

Jeżeli Marcin Romanowski nie stawi się w prokuraturze, to oznaczałoby, że nie chce współpracować z wymiarem sprawiedliwości. Wtedy prokuratura będzie musiała ponowić ten wniosek aż do skutku - tak o działaniach wobec byłego wiceministra sprawiedliwości mówił w "Faktach po Faktach" w TVN24 Adam Bodnar. Wskazał też, "co może dać podstawę do ponownego zatrzymania" polityka Suwerennej Polski.

Bodnar o tym, co "może dać podstawę do ponownego zatrzymania" Romanowskiego

Bodnar o tym, co "może dać podstawę do ponownego zatrzymania" Romanowskiego

Źródło:
TVN24

Są w pościeli, w ubraniach, w obuwiu i to już niemal norma, że niebezpiecznych chemikaliów blisko nas jest dużo, ale jak jest ich za dużo, to naprawdę mogą zaszkodzić. Ostatnia kontrola Inspekcji Handlowej pokazuje, że jest się czym martwić.

To źle, że pościel "pachnie nowością". Pachną chemikalia. Czasem jest ich za dużo w produktach i szkodzą zdrowiu

To źle, że pościel "pachnie nowością". Pachną chemikalia. Czasem jest ich za dużo w produktach i szkodzą zdrowiu

Źródło:
Fakty TVN

W dotkniętej przez powodzie Bośni i Hercegowinie trwają poszukiwania zaginionych osób. Największe zniszczenia odnotowano w miejscowości Jablanica. Tam woda wyrzuciła w stronę zabudowań kilka tysięcy ton kamieni z pobliskiego kamieniołomu. W związku z prośbą o pomoc wystosowaną przez Bośnię i Hercegowinę, Polska jest gotowa wysłać grupę poszukiwawczo-ratowniczą MUSAR .

Ratownicy przekopują gruzy w poszukiwaniu ocalałych. Polscy strażacy oferują pomoc

Ratownicy przekopują gruzy w poszukiwaniu ocalałych. Polscy strażacy oferują pomoc

Źródło:
Reuters, PAP, BBC

Rosyjsko-hiszpański szpieg Paweł Rubcow, znany też jako Pablo Gonzalez, zbierał między innymi informacje na temat rosyjskiego opozycjonisty Aleksieja Nawalnego i przekazywał Moskwie dane europejskich klinik, w których go leczono – poinformował hiszpański dziennik "El Mundo". Według ustaleń dziennika Rubcow skupiał się na głównych kwestiach zainteresowania Kremla: perspektywach rozszerzenia NATO, działalności dysydentów i systemach bezpieczeństwa państw.

"Adresy klinik w Barcelonie i Lozannie". Paweł Rubcow i "misja Nawalny"

"Adresy klinik w Barcelonie i Lozannie". Paweł Rubcow i "misja Nawalny"

Źródło:
El Mundo, PAP

Cierpiał na chorobę, która dotyka jedną osobę na kilkanaście milionów, jednak potrafił podchodzić do siebie z dystansem, żartował nawet, że "trochę przypomina kosmitę". W wieku 28 lat zmarł Włoch Sammy Basso, który był najdłużej żyjącym człowiekiem na świecie zmagającym się z progerią Hutchinsona-Gilforda, powodującą znacznie szybsze starzenie się. Poinformowało o tym w niedzielę Włoskie Stowarzyszenie Progerii. "Nauczył nas wszystkich, że choć przeszkody życia mogą czasem wydawać się nie do pokonania, warto żyć jego pełnią" - napisano w komunikacie.

Czego nauczył nas Sammy Basso

Czego nauczył nas Sammy Basso

Źródło:
Reuters, New York Times

Piosenkarka Roxie Węgiel poinformowała w mediach społecznościowych, że jest chora na cukrzycę typu 1. "Po minikoncercie zasłabłam i trafiłam do szpitala" - przekazała 19-latka. We wpisie zaapelowała do swoich fanów. "Błagam Was - nie bagatelizujcie zdrowia, badajcie się regularnie. Ta sytuacja sprawiła, że zrozumiałam powagę tego, co się wydarzyło i chcę, żeby Wam też dała do myślenia" - napisała Węgiel.

Roxie Węgiel odwołuje koncerty i apeluje do fanów

Roxie Węgiel odwołuje koncerty i apeluje do fanów

Źródło:
tvn24.pl

Twarde lądowanie na lotnisku w Las Vegas. Na nagraniu widać lądujący na płycie samolot, spod którego wydobywają się płomienie i dym. Natychmiast interweniowała straż pożarna. Pasażerowie zostali ewakuowani.

Twarde lądowanie i płomienie. Pasażerowie ewakuowani w Las Vegas

Twarde lądowanie i płomienie. Pasażerowie ewakuowani w Las Vegas

Źródło:
CNN, NBC News

Za kilka dni w Polsce będzie ponad 20 stopni, a to za sprawą atlantyckiego huraganu Kirk. Jak długo utrzyma się ciepła aura? Sprawdź długoterminową prognozę pogody, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: będzie ponad 20 stopni. Jak długo?

Pogoda na 16 dni: będzie ponad 20 stopni. Jak długo?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dyskusje na ten temat trwają już od 200 lat. Archeolodzy szukają dowodów na to, że dawny gród w Czermnie (woj. lubelskie), na którego terenie zakończyli właśnie badania, można utożsamiać z Czerwieniem. Czyli głównym grodem Grodów Czerwieńskich, o które w X i XI wieku Królestwo Polskie toczyło boje z Rusią Kijowską. W ramach tegorocznych prac znaleziono drewniane belki i szkielety, które mogą pomóc rozwikłać zagadkę.

Znaleźli szkielety trzech osób. Mogą pomóc rozwikłać historyczną zagadkę

Znaleźli szkielety trzech osób. Mogą pomóc rozwikłać historyczną zagadkę

Źródło:
PAP

Papież Franciszek ogłosił w niedzielę, że mianuje 21 nowych kardynałów. Reuters pisze o "niespodziewanym ruchu", który ma wpłynąć na skład potężnej grupy zwanej zwyczajowo i historyczne "książętami Kościoła". Kardynałowie są najważniejszymi hierarchami zaraz po papieżu i decydują o jego wyborze.

Nowi "książęta Kościoła". "Niespodziewany ruch" papieża

Nowi "książęta Kościoła". "Niespodziewany ruch" papieża

Źródło:
Reuters, PAP
Pijany sternik próbował uciec policjantom

Pijany sternik próbował uciec policjantom

Źródło:
PAP

Sztokholm znalazł się na szczycie rankingu najbardziej przyjaznych miast w Europie, opublikowanego przez magazyn "Traveller". Twórcy zestawienia wskazali, że Szwedzi zasługują na wspomniany tytuł ze względu na otwartość, uprzejmość oraz pogodę ducha. Na podium znalazły się jeszcze takie miasta jak Budapeszt oraz Walencja. W zestawieniu światowym 1. miejsce zajął Singapur.

Sztokholm i Singapur na szczycie rankingu  najbardziej przyjaznych miast

Sztokholm i Singapur na szczycie rankingu najbardziej przyjaznych miast

Źródło:
PAP

Do tragedii doszło na gminnej drodze w miejscowości Grabów Szlachecki (woj. lubelskie). 50-latka z nieznanych przyczyn wjechała na niestrzeżony przejazd i zderzyła się z pociągiem. Nie żyje. Policjanci wyjaśniają okoliczności wypadku. Podkreślają, że choć tego dnia było pochmurno, to warunki na drodze nie były złe.

Zderzyła się z pociągiem, zginęła. "Auto zostało o kilkaset metrów przesunięte po torowisku"

Zderzyła się z pociągiem, zginęła. "Auto zostało o kilkaset metrów przesunięte po torowisku"

Źródło:
tvn24.pl

Po jednym z najbrutalniejszych ataków gangów w ostatnich latach, w którym zginęło 70 osób, premier Haiti Garry Conille wyruszył w sobotę w podróż do Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Kenii. - Jesteśmy atakowani na wszystkich frontach - powiedział przed wylotem. Szef haitańskiego rządu będzie zabiegał o pomoc w walce z przestępczością w swoim kraju.

Zamordowali 70 osób, w tym noworodki. Najkrwawszy atak gangów od lat

Zamordowali 70 osób, w tym noworodki. Najkrwawszy atak gangów od lat

Źródło:
PAP
Do dna. "Byłam przedszkolanką. Codziennie wciągałam kreskę"

Do dna. "Byłam przedszkolanką. Codziennie wciągałam kreskę"

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Samiczka jednego z najmniejszych jeleni świata - pudu południowego - która urodziła się w warszawskim zoo, ma już imię. Wybrano je w internetowym głosowaniu.

Plebiscyt zakończony. Imię dla samiczki jednego z najmniejszych jeleni świata wybrane

Plebiscyt zakończony. Imię dla samiczki jednego z najmniejszych jeleni świata wybrane

Źródło:
PAP

"Ocalałe" można od dziś obejrzeć w TVN24 GO. Bohaterki cyklu, cztery kobiety z Ukrainy, dają świadectwo bestialstwu, jakiego doświadczyły w rosyjskiej niewoli. Dlaczego zdecydowały się opowiedzieć o piekle, przez które przeszły? - Udzielam wielu wywiadów i uczestniczę w wielu wydarzeniach pod jednym warunkiem: że o kobietach, które tam (w niewoli - red.) pozostały, usłyszy cały świat - podkreśla Ludmiła Husejnowa.

"Nasza historia jest gwoździem wbitym w trumnę wroga".  Cykl "Ocalałe" już w TVN24 GO

"Nasza historia jest gwoździem wbitym w trumnę wroga". Cykl "Ocalałe" już w TVN24 GO

Źródło:
tvn24.pl
Nie ma co się zarzekać, że "moje dziecko to nigdy"

Nie ma co się zarzekać, że "moje dziecko to nigdy"

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Białystok przymierza się do zmiany herbu miasta, bo ten obecny nawiązuje do nadanego w 1809 roku przez rosyjskiego zaborcę. Tak stwierdziła Komisja Heraldyczna przy resorcie spraw wewnętrznych i zarekomendowała herb, który nadał miastu w 1749 roku król August III Sas.

Gryf pogoni orła? Białystok szykuje się do zmiany. "Trzeba przywrócić miastu herb z XVIII wieku"

Gryf pogoni orła? Białystok szykuje się do zmiany. "Trzeba przywrócić miastu herb z XVIII wieku"

Źródło:
tvn24.pl