Naukowcy od lat zastanawiali się nad tym, czy rozgwiazdy mają głowy, i które z pięciu ramion to kończyny przednie, a które tylne. Przeprowadzone przez międzynarodowy zespół badania pozwoliły odpowiedzieć na to pytanie.
Rozgwiazda zbudowana jest z pięciu identycznych ramion, nazywanych promieniami. Pod nimi znajduje się warstwa "rurkowatych stóp", czyli nóżek ambulakralnych. Każde ramię posiada dwa rzędy takich nóżek. Pomagają one morskiemu stworzeniu poruszać się po dnie morskim. Ich zadaniem jest też rozpoznawanie pokarmu i chwytanie zdobyczy.
Te morskie stworzenia należą do grupy zwanej szkarłupniami, która obejmuje też między innymi jeżowce i strzykwy. Prawie wszystkie gatunki są rozdzielnopłciowe. Do zapłodnienia dochodzi na zewnątrz - zwierzęta wyrzucają do wody miliony komórek jajowych i plemników. Z zapłodnionych komórek jajowych rozwijają się larwy. Larwy unoszą się w wodzie, podobnie jak plankton, zanim osiądą na dnie oceanu. Tam przechodzą fascynujący proces, który przekształca ich bilateralne (symetrycznie dwuboczne) ciało w pięcioramienne.
Wielka zagadka zoologiczna
Badacze od lat zastanawiali się nad tym, które z ramion rozgwiazdy są przednimi, a które tylnymi kończynami, no i nad tym, czy rozgwiazdy mają głowy. Wreszcie udało się to ustalić ekspertom ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Japonii.
"To była wielka zagadka zoologiczna" - napisał współautor badania Christopher Lowe, biolog morski z Uniwersytetu Stanforda.
"Jest głową pełzającą po dnie morskim"
Grupa naukowców wykorzystała skanowanie mikrotomografii komputerowej, aby dokładnie zbadać kształt i strukturę rozgwiazd. Wykonano też sekwencjonowanie genów. Okazało się, że geny odpowiedzialne za rozwój głowy zostały wykryte na całej powierzchni rozgwiazdy, a skoncentrowane były w jej centrum i w centrum każdego ramienia. Okazało się też, że geny związane z tułowiem i ogonem były w dużej mierze nieobecne.
Badanie dowiodło więc, że rozgwiazdy są w dużej mierze głowami, którym brakuje tułowia lub ogona. Prawdopodobnie wraz z biegiem lat utraciły te cechy ewolucyjnie.
"[...] Rozgwiazda jest głową pełzającą po dnie morskim" - napisał w oświadczeniu główny autor badania Laurent Formery, doktor habilitowany na Uniwersytecie Stanforda i Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. "To wcale nie jest to, co naukowcy zakładali na temat tych zwierząt" - dodał.
Źródło: CNN, nature.com
Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock