Jakim powietrzem oddychaliśmy? GIOŚ podsumował 2023 rok

Źródło:
PAP
Resort klimatu przeznacza miliardy złotych (materiał z 17.04.2024)
Resort klimatu przeznacza miliardy złotych (materiał z 17.04.2024)TVN24
wideo 2/23
Resort klimatu przeznacza miliardy złotych na program Czyste PowietrzeTVN24

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) podsumował jakość powietrza w Polsce za rok 2023. Z raportu wynika między innymi, że stężenie pyłu zawieszonego PM10 zmniejszyło się w ubiegłym roku o około 13 procent w porównaniu do roku 2022. Sprawdź, co jeszcze pokazuje analiza ekspertów.

Aby ocenić jakość powietrza za rok 2023, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) stworzył klasyfikację kilkudziesięciu stref z podziałem na szkodliwe substancje. Analiza dotyczyła substancji szkodliwych zarówno dla ludzi, jak i dla roślin.

"Wyniki klasyfikacji 46 ocenianych stref zawarte zostały w wojewódzkich raportach z oceny jakości powietrza za rok 2023" - poinformował w poniedziałkowym komunikacie GIOŚ.

Źródła emisji pyłu PM10Polski Alarm Smogowy

Co pokazały analizy

Ocena pod kątem ochrony zdrowia ludzi została wykonana dla 12 zanieczyszczeń: dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO), ozonu (O3), benzenu (C6H6), pyłu zawieszonego PM10, pyłu zawieszonego PM2,5 oraz zanieczyszczeń oznaczanych w pyle PM10: benzo(a)pirenu (B(a)P), arsenu (As), kadmu (Cd), niklu (Ni) i ołowiu (Pb). W przypadku roślin analizie poddano trzy zanieczyszczenia: dwutlenku siarki (SO2), tlenków azotu (NOX) i ozonu (O3). Analiza wykazała znaczną poprawę jakości powietrza w 2023 roku porównaniu z rokiem 2022. Stężenia większości zanieczyszczeń były niższe - podał GIOŚ. Zmniejszyły się też zasięgi obszarów, na których wystąpiły przekroczenia.

W 2023 r. przekroczone zostały poziomy dopuszczalne lub docelowe dla pięciu substancji, które klasyfikuje się jako szkodliwe dla ludzi. Były to: pył zawieszony PM10, arsen i benzo(a)piren zawarty w pyle zawieszonym PM10, dwutlenek azotu i ozon.

Krótkoterminowe skutki zdrowotne narażenia na zanieczyszczenia powietrzaPolski Alarm Smogowy

Gdzie powietrze się poprawiło?

Jak wynika z raportu GIOŚ, jakość powietrza poprawiła się w odniesieniu do zanieczyszczenia pyłem zawieszonym PM10. W 2023 roku przekroczenie średniodobowego poziomu dopuszczalnego odnotowano jedynie terenie Dolnego Śląska i Małopolski. W roku 2022 takie przekroczenia wystąpiły na obszarze 14 stref, a w roku 2021 - 25 stref. Średnie roczne stężenie pyłu zawieszonego PM10 obliczone ze stacji w całym kraju w 2023 roku zmniejszyło się o około 13 procent w porównaniu z poprzednim rokiem - wskazano w komunikacie. Jakość powietrza poprawiła się też w odniesieniu do pyłu zawieszonego PM2,5. W 2023 roku po raz pierwszy w żadnej ze stref nie wystąpiło przekroczenie średniorocznego poziomu dopuszczalnego. W 2022 roku takie przekroczenie odnotowano na obszarze 11 stref, a w 2021 roku - 29 stref.

Wysoka zawartość benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym

Jak wskazał GIOŚ, największym problemem dotyczącym zanieczyszczenia powietrza w Polsce pozostaje wysoka zawartość benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10. Jednak i w tym przypadku stężenie tego zanieczyszczenia zmalało. Liczba stref, na obszarach których wystąpiły przekroczenia, zmniejszyła się z 32 w roku 2022 do 21 w 2023.

Średnie roczne stężenie benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10, obliczone ze stacji w całym kraju, w 2023 roku zmniejszyło się z 2,41 nanograma na metr sześcienny w 2022 roku, do 1,53 ng/m3 w roku 2023. Oznacza to spadek o 36,5 procent. Przekroczenia średniorocznego poziomu dopuszczalnego w odniesieniu do dwutlenku azotu miały charakter lokalny i wystąpiły wyłącznie na obszarach oddziaływania transportu samochodowego w centrach czterech aglomeracji: warszawskiej, wrocławskiej, krakowskiej i górnośląskiej. Podobnie lokalny charakter miały przekroczenia średniorocznego poziomu docelowego arsenu w pyle zawieszonym PM10 - stwierdzono je w Legnicy i na niewielkim obszarze północnej części województwa dolnośląskiego. We wszystkich strefach w Polsce, podobnie jak w latach wcześniejszych, przekroczony został poziom celu długoterminowego ozonu określony pod kątem ochrony zdrowia ludzi oraz według kryterium ochrony roślin. Ponadto w strefie dolnośląskiej wystąpiło przekroczenie poziomu docelowego ozonu pod kątem ochrony ludzi.

Groźne pyły zawieszoneMaria Samczuk, Adam Ziemienowicz/PAP

Autorka/Autor:anw

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Wielkanoc. Święta przyniosą zarówno słońce, jak i deszcz. Lokalnie mogą pojawić się też burze. A czego możemy spodziewać się po świętach? Sprawdź naszą najnowszą prognozę.

Pogoda na Wielkanoc. W lany poniedziałek mogą pojawić się burze

Pogoda na Wielkanoc. W lany poniedziałek mogą pojawić się burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nawałnica przeszła przez podkarpacką gminę Pawłosiów. Obfite opady spowodowały, że wylał tam niewielki potok. Zalanych zostało ponad 150 budynków. - Straty są ogromne, mieszkańcy mówią, również ci najstarsi, że tak wielkich opadów deszczu sobie nie przypominają - relacjonował Marcin Kwaśny, reporter TVN24.

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

W sobotę w Tatrach doszło do dwóch groźnych wypadków. Jak przekazało Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, mimo pogodnej aury warunki w górach są trudne. Podczas wycieczek powinniśmy zachować ostrożność i mieć przy sobie niezbędny sprzęt.

Dwa niebezpieczne wypadki w Tatrach

Dwa niebezpieczne wypadki w Tatrach

Źródło:
PAP, TOPR

Uderzenie pioruna było prawdopodobnie przyczyną spłonięcia dzwonnicy w ponad stuletnim kościele w Minnesocie. Do zdarzenia doszło w czwartek, gdy nad regionem przechodziły burze i ulewy. To nie jedyny przypadek pożaru, do jakiego doszło podczas gwałtownych zjawisk atmosferycznych.

Zabytkowy kościół zapalił się podczas burzy

Zabytkowy kościół zapalił się podczas burzy

Źródło:
CBS News, MPR News

Pogoda na jutro, czyli na Niedzielę Wielkanocną 20.04. W nocy w części Polski może słabo padać, miejscami mają snuć się mgły i zamglenia. Niebo nad większością regionów będzie jednak pogodne, a tendencja ta utrzyma się także w dzień. 

Pogoda na jutro - niedziela 20.04. W nocy lokalnie mogą snuć się mgły

Pogoda na jutro - niedziela 20.04. W nocy lokalnie mogą snuć się mgły

Źródło:
tvnmeteo.pl

Donald Trump podpisał rozporządzenia umożliwiające prowadzenie komercyjnych połowów na chronionym obszarze Pacyfiku. Według organizacji ekologicznych, decyzja ta zagraża bezpieczeństwu wielu morskich gatunków. Może ona również negatywnie wpłynąć na produktywność lokalnego rybołówstwa.

Decyzja Trumpa ma pomóc rybakom. Naukowcy apelują, że tylko im przeszkodzi

Decyzja Trumpa ma pomóc rybakom. Naukowcy apelują, że tylko im przeszkodzi

Źródło:
Spectrum News, Oceana

Co najmniej pięć osób utonęło od piątku u wybrzeży Australii. Od kilku dni południowy wschód kraju zmaga się z silnymi, wysokimi falami, szczególnie groźnymi dla osób odpoczywających na niestrzeżonych plażach. Jak przekazała policja, trwają poszukiwania dwóch zaginionych.

Nękają ich wysokie fale. W dwa dni zginęło pięć osób

Nękają ich wysokie fale. W dwa dni zginęło pięć osób

Źródło:
BBC, ABC News, NSW Police Force

W piątek gwałtowne burze przetoczyły się nad częścią Polski. Najtrudniejsza sytuacja była na Podkarpaciu i Lubelszczyźnie. Jak poinformował starszy brygadier Karol Kierzkowski, rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP, strażacy przeprowadzili blisko 700 interwencji. Ich działania polegały głównie na usuwaniu powalonych drzew i gałęzi oraz wypompowywaniu wody z zalanych piwnic i posesji.

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, TVN24, tvnmeteo.pl

Zmarł turysta, którego w czwartek porwała lawina w Alpach Francuskich. Do wypadku doszło w popularnym kurorcie Val Thorens. Jak podały lokalne media, tego dnia nad Alpami przechodziła intensywna burza śnieżna, która zatrzymała ruch w części Francji, Włoch i Szwajcarii.

Lawina porwała turystę w popularnym kurorcie. Zmarł w szpitalu

Lawina porwała turystę w popularnym kurorcie. Zmarł w szpitalu

Źródło:
BBC, France24

Pirania w Sanie, bambus na Podkarpaciu - w Polsce coraz częściej pojawiają się nowe gatunki inwazyjne. Eksperci wyjaśniają, że do ich "ucieczki" często dochodzi przez przypadek lub nieuwagę hodowców. Inwazja obcych gatunków jest łatwiejsza do zatrzymania, jeśli wystarczająco wcześnie się ją wykryje.

"Biegnący" bambus i pirania. W Polsce

"Biegnący" bambus i pirania. W Polsce

Źródło:
PAP, Scientific Reports

Silna burza przeszła przez stan Nebraska. Podczas wyładowań mocno sypnęło gradem. Lokalne media podały, że w mieście Fremont lodowe kule powybijały okna w budynkach i samochodach.

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Źródło:
Reuters, BBC

Ciepłe i bezśnieżne zimy sprawiają, że kleszcze stanowią większe zagrożenie zdrowotne, roznosząc groźne choroby. Kontakt z nimi może mieć każdy, kto przebywa w parkach, lasach lub obszarach, gdzie trawa jest wysoka. Warto znać skuteczne metody ochrony przed tymi pajęczakami.

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Źródło:
PAP

Część koryta Wisły pod Wadowicami kilka dni temu prawie całkowicie wyschła, a sieć obiegły zatrważające zdjęcia. Na niski stan wody nałożył się remont elektrowni wodnej i brak odpowiedniej komunikacji. Wędkarze obawiają się "zachwiania równowagi biologicznej rzeki", a posłanka Daria Gosek-Popiołek pisze w interwencji o "katastrofie całego ekosystemu".

"Wisła zniknęła". Woda uciekła wędkarzom spod stóp, jest interwencja posłanki

"Wisła zniknęła". Woda uciekła wędkarzom spod stóp, jest interwencja posłanki

Źródło:
tvn24.pl

Meksykańskie władze potwierdziły w piątek pierwszy w kraju przypadek zakażenia człowieka larwami muchy śrubowej. Ten groźny pasożyt składa jaja w ciele żywych zwierząt, najczęściej bydła, ale również ludzi. Zakres jego występowania w ostatnich latach rośnie.

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Źródło:
PAP

Na północy Włoch panuje trudna sytuacja po intensywnych opadach deszczu. Mieszkańcy kilku regionów zmagają się powodziami oraz osuwiskami ziemi. Tysiące gospodarstw domowych nie mają prądu. Pojawiają się informacje o ofiarach śmiertelnych.

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Źródło:
Meteo.it, ANSA, ENEX

Fala tornad przetoczyła się przez amerykańskie stany Nebraska oraz Iowa. W czwartek krajowe służby odnotowały co najmniej 11 takich zjawisk. Jedno z nich udało się uchwycić na nagraniu.

Tornado uchwycone na nagraniu

Tornado uchwycone na nagraniu

Źródło:
CNN, FOX Weather, NWS

Parlament Japonii zezwolił na używanie broni myśliwskiej do odstrzału niedźwiedzi w miastach. Jest to związane z rosnącą liczbą ataków tych zwierząt na ludzi. Lokalne media podkreśliły, że prawo obejmować będzie tylko osobniki, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla mieszkańców miast.

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Źródło:
PAP, The Japan Times

W piątek aura w Polsce będzie groźna. Jak powinniśmy zachować się podczas burzy? Zobacz specjalną animację, którą w wirtualnym studiu zaprezentował reporter TVN24 Artur Molęda.

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Źródło:
TVN24

Zmiany klimatu sprawiają, że alergie na użądlenia owadów mogą stać się coraz bardziej powszechne - alarmują eksperci. Cieplejsze zimy i wcześniejsze wiosny powodują, że owadów może być więcej, a wokół nas pojawią się gatunki, które wcześniej zamieszkiwały inne rejony świata. U części osób użądlenie może prowadzić do zagrażającego życiu wstrząsu anafilaktycznego.

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Źródło:
vox.com, diag.pl

Napływ gorącego, afrykańskiego powietrza sprawił, że w czwartek w Polsce zamiast wiosny mieliśmy lato. Termometry pokazały prawie 30 stopni. Sprawdź, gdzie było najgoręcej. 

Lato w kwietniu. Prawie 30 stopni na termometrach

Lato w kwietniu. Prawie 30 stopni na termometrach

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Astronomowie wykryli najbardziej obiecujące jak dotąd oznaki życia poza Układem Słonecznym. W atmosferze planety K2-18b wykryto ślady związków siarki, które na Ziemi produkowane są jedynie w procesach biologicznych. Badacze wyjaśnili, że dotychczasowe obserwacje nie wystarczą jednak, by w stu procentach potwierdzić pochodzenie związku.

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Źródło:
University of Cambridge, BBC

Drastyczny spadek temperatury i opady śniegu - takie warunki wystąpiły w wielu obszarach górskich w części Hiszpanii. Zimowy front przetoczył się od północno-zachodniej Galicji aż po południowo-wschodnią Andaluzję.

Śnieg zaskoczył ich w Wielkim Tygodniu

Śnieg zaskoczył ich w Wielkim Tygodniu

Źródło:
Tiempo.es

Do Polski dotarły masy powietrza zawierające saharyjski pył. Ich obecność gołym okiem można zaobserwować w Tatrach, gdzie pojawiło się charakterystycznie matowe i przyćmione niebo. Oprócz pogorszenia widzialności w górach wzrosło także zagrożenie lawinowe związane z gwałtownym ociepleniem.

Saharyjski pył nad Tatrami. Niebo "zmieniło" kolor

Saharyjski pył nad Tatrami. Niebo "zmieniło" kolor

Źródło:
PAP, IMGW

Rząd Korei Południowej przedstawił nowe dane dotyczące zniszczeń w trakcie tragicznych pożarów lasów z marca tego roku, największych w historii kraju. Wynika z nich, że spłonąć mogło nawet dwa razy więcej terenu niż wcześniej zakładała służba leśna. To największy tego typu kataklizm w historii kraju.

Największy pożar w historii okazał się tragiczniejszy niż przypuszczano

Największy pożar w historii okazał się tragiczniejszy niż przypuszczano

Źródło:
PAP

Nad Polską pojawiła się zorza polarna. W nocy ze środy na czwartek na półkuli północnej panowały wyjątkowo korzystne warunki do wystąpienia tego zjawiska. Zobacz, jak Światła Północy prezentowały się w materiałach Reporterów24.

Ubiegłej nocy niebo lśniło od Bałtyku po Śląsk

Ubiegłej nocy niebo lśniło od Bałtyku po Śląsk

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

Dwuletni bóbr o imieniu Kalafior uciekł z ogrodu zoologicznego w Utica w stanie Nowy Jork. Władze zoo przekazały, że wykorzystują drony do poszukiwania zbiegłego gryzonia.

Kalafior uciekł. Szukają go za pomocą dronów

Kalafior uciekł. Szukają go za pomocą dronów

Źródło:
PAP, upi.com

Naukowcy, wykorzystując fragment mysiego mózgu wielkości ziarnka piasku, stworzyli superprecyzyjną trójwymiarową mapę mózgu ssaka. Praca ta jest zwieńczeniem prawie dekady badań prowadzonych przez 150 ekspertów.

Takiej mapy mózgu ssaka jeszcze nie było. "Wygląda jak odległa galaktyka"

Źródło:
CNN

Rozpoczyna się kolejny piękny, wiosenny dzień, a przyroda tętni życiem. Niestety, ty już wiesz, że ból zatok, łzawiące oczy i alergiczny katar mogą zepsuć Ci ten czas. Sięgnij po OtriAllergy Control, pierwszy spray z flutykazonem dostępny bez recepty, produkowany przez markę Otrivin - ekspertów w walce z katarem. Dzięki niemu poczujesz ulgę na długie godziny i znów będziesz cieszyć się życiem bez przeszkód. Dowiedz się, w jaki sposób może pomóc Ci w opanowaniu objawów alergii!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Źródło:
Materiał promocyjny

Polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski powoli kończy szkolenie, które ma go przygotować do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Czy obawia się lotu rakietą i życia na stacji? - Na pewno jest dużo obaw. Start rakiety jest dosyć niebezpieczny i jest dużo strachu we mnie, ale przede wszystkim dużo ekscytacji - powiedział w rozmowie z Hubertem Kijkiem, reporterem TVN24 BiS.

Sławosz Uznański-Wiśniewski gotowy do lotu w kosmos. "Start rakiety jest dosyć niebezpieczny"

Sławosz Uznański-Wiśniewski gotowy do lotu w kosmos. "Start rakiety jest dosyć niebezpieczny"

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24