Zaćmienie Słońca 2022, najgłębsze zaćmienie widoczne z naszego kraju od ponad siedmiu lat. Tak to wyglądało

Zaćmienia Słońca należą do najsłynniejszych zjawisk astronomicznych, chętnie oglądanych nie tylko przez miłośników astronomii. W Polsce mogliśmy obserwować je we wtorek 25 października.

Jeśli udało Ci się zaobserwować i uwiecznić zaćmienie Słońca, podziel się zdjęciami lub nagraniami za pośrednictwem Kontakt 24.

Sukces obserwacji zależał, oczywiście, od pogody. Prognozy nie były optymistyczne. Jak przewidywała Emilia Szewczak z IMGW, w większości kraju chmury miały zakryć niebo. Okazało się jednak, że aura okazała się w wielu miejscach przychylna dla obserwatorów, nawet mimo zachmurzenia. Dowodem na to są liczne materiały, jakie przysyłacie nam na Kontakt 24.

Zgodnie z zapowiedziami, zaćmienie trwało w Polsce od około godziny 11.15 do około 13.30, a jego maksimum wystąpiło między 12.15 a 12.30. To, kiedy dokładnie zaczęło się zjawisko, zależało od miejsca. Stopień zakrycia tarczy słonecznej również nie był taki sam w całym kraju: spodziewano się, że w momencie maksimum w Suwałkach zostanie zasłonięte 46 procent tarczy słonecznej, a w Jeleniej Górze - 32 procent.

Przemysław Rudź z Polskiej Agencji Kosmicznej wyjaśniał wcześniej, że co prawda podczas zaćmienia nie zmieni się jasność dnia - ciemność zapada jedynie podczas zaćmień całkowitych, kiedy Księżyc przesłania całą tarczę słoneczną - jednak będzie to zaćmienie dosyć głębokie i warte obserwacji. I tak się właśnie stało.

Miłośnicy astronomii z wielu krajów dzielą się swoimi zdjęciami w mediach społecznościowych. Tak było w Londynie.

Efektowne zaćmienie Słońca było widoczne także w niemieckim Kevelaer.

W Umeå w Szwecji, obserwatorzy eksperymentowali z metodami pośredniej obserwacji zjawiska, na przykład poprzez... oczka durszlaka,

Do obserwacji trzeba się było odpowiednio przygotować, ponieważ bezpośrednie patrzenie na Słońce może spowodować poważne uszkodzenie wzroku.

- Możliwości jest kilka. Pierwszą, trochę z innej epoki, jest szkiełko spawalnicze, które wykorzystywane jest do ochrony wzroku spawaczy. Nasi dziadkowie stosowali też okopcone nad świecą szkiełko - tłumaczył Przemysław Rudź. - Inną, zdecydowanie polecaną, bezpieczną i wygodną, jest zakupienie specjalnych okularów zaćmieniowych, które dostępne są w każdym astronomicznym sklepie internetowym.

Dodał, że okulary tego typu są wykonane z folii mylarowej, która odcina dostęp ponad 99 procent światła słonecznego do oczu.

Jak doradził w rozmowie w TVN24 popularyzator astronomii Jerzy Rafalski, funkcję ochronną może pełnić także zwykły koc ratunkowy wykonany z folii termicznej. Materiał ten wystarczy złożyć dwu- lub czterokrotnie i obserwować przez niego zjawisko.

Zaćmienie Słońca zachodzi podczas nowiu Księżyca, czyli fazy, w której właściwie go nie widzimy. Jedyną możliwością obserwacji nowiu jest moment zaćmienia Słońca, kiedy nieoświetlona i niewidoczna z Ziemi tarcza Księżyca zakrywa tarczę słoneczną. Istnieje kilka rodzajów zaćmień - całkowite, obrączkowe i częściowe.

Dzisiejsze zaćmienie rozpoczyna atrakcyjny sezon dla miłośników astronomii na całym świecie. Już na początku listopada, mieszkańcy Ameryki Północnej i Australii będą mogli zaobserwować całkowite zaćmienie Księżyca. W kwietniu 2023 roku część Australii i Indonezji zostanie natomiast objęta zasięgiem całkowitego zaćmienia Słońca.

Najbliższe całkowite zaćmienie Słońca widoczne w Polsce zdarzy się 7 października 2135 roku, ale już w 2026 roku będziemy mieli okazję zaobserwowania go w północnej Hiszpanii.

Rafalski opowiadał, że chociaż zaćmienia nie mają bezpośredniego wpływu na nasze samopoczucie, są one ważne dla historyków. W kronikach zapisywano ważne wydarzenia, które zbiegały się w czasie z zaćmieniami Słońca lub Księżyca - astronomowie, poprzez precyzyjne wyliczenie daty zjawiska, mogą pomóc w dokładnym określeniu ich daty.

Jak dodał Rafalski, z zaćmieniami wiążą się również legendy i podania, niektóre bardzo stare. W starożytnych Chinach wierzono, że częściowe zaćmienie Słońca spowodowane jest przez pożerającego tarczę słoneczną smoka. Gdy takie zjawisko zostało zaobserwowane, zwyczaj nakazywał jak najgłośniejsze hałasowanie - w ten sposób mistyczne stworzenie było "przepędzane" zanim połknęło całe światło.