Czy plamy słoneczne wpływają na pogodę na Ziemi? "Jakby wrzucić wannę z lodem do basenu"

Plamy słoneczne to ciemne obszary na powierzchni Słońca. Choć mają niższą temperaturę niż reszta tarczy, wciąż są bardzo gorące. Kontrast ten sprawia, że mimo swej jasności wydają się czarne. Powstawanie plam związane jest ze zwiększoną aktywnością na powierzchni naszej dziennej gwiazdy, gdy odsłaniane są jej chłodniejsze warstwy. Plamy słoneczne występują pojedynczo lub w grupach i są krótkotrwałe.

Naukowcy twierdzą, że nie ma bezpośredniego związku pomiędzy pojawianiem się pojedynczej plamy na Słońcu a krótkotrwałym spadkiem temperatury na naszej planecie. Jak wyjaśnił Greg Kopp z Laboratorium Atmosfery i Fizyki Kosmosu na Uniwersytecie Kolorado, plama taka "zmniejsza ilość światła napływającego w kierunku Ziemi o około 0,1 procent".

- Trzeba byłoby kilku miesięcy ciągłego spadku (ilości emitowanego światła - red.), aby efekt ten stał się widoczny, ale plamy słoneczne nie utrzymują się tak długo - powiedział. Dodał, że system ziemski jest zbyt rozległy, aby niewielkie plamy na Słońcu były w stanie na niego wpływać w krótkim czasie. - To tak, jakby wrzucić wannę z lodem do basenu. Zmiana w ogólnej temperaturze wody nie byłaby zauważalna, ale gdyby robić to co godzinę przez wiele dni, w końcu dałoby się tę zmianę poczuć - wytłumaczył.

Kiedy na Słońcu pojawia się wiele plam, oznacza to, że jest duża aktywność słoneczna, ale jak wskazał Kopp, "zmiany na Słońcu powodują skutki klimatyczne na Ziemi w długich okresach". - Jeżeli klimat jest cieplejszy lub chłodniejszy z powodu Słońca, to średnio pogoda także będzie chłodniejsza lub cieplejsza - dodał.

Plamy słoneczne obserwowane są codziennie od 1610 roku. Podczas trwającego około 11 lat cyklu słonecznego ich liczba regularnie się zmienia. Początkowo mamy do czynienia z małą częstotliwością ich występowania, następnie ich liczba rośnie, po czym znów się zmniejsza. Śledzenie plam na Słońcu to jeden ze sposobów obserwacji aktywności centralnej gwiazdy Układu Słonecznego. 

Jak powiedział specjalista z Uniwersytetu Kolorado, "lata odznaczające się wyższą liczbą plam słonecznych, ogólnie rzecz biorąc, odpowiadają cieplejszym, a nie chłodniejszym okresom na Ziemi". Dodał, że podczas największej aktywności słonecznej temperatura jest o około 1,5 stopnia Celsjusza wyższa. - Ma to zarówno globalny, jak i regionalny wpływ na Ziemię - powiedział. 

Naukowcy od dawna zajmują się badaniami nad wpływem Słońca na globalną temperaturę na naszej planecie. Ilość energii promieniowania słonecznego docierającego do górnej atmosfery naszej planety nazywana jest stałą słoneczną lub całkowitą irradiacją Słońca (ang. Total Solar Irradiance – TSI). W przypadku trwałego zmniejszenia się aktywności słonecznej, ilość energii spada. W ciągu całego cyklu słonecznego zmiany stałej słonecznej wynoszą nie więcej niż 0,15 proc. Oznacza to, że jego wpływ jest przyćmiony przez zmiany klimatu, jakie wywołuje człowiek - wskazuje NASA.

Badacze podkreślają, że nie istnieją żadne dowody na to, aby aktywność słoneczna przyczyniała się do negatywnych zmian klimatycznych obserwowanych w ciągu ostatnich dekad, które to powodowane są przez uwalnianie gazów cieplarnianych do atmosfery w wyniku działalności człowieka.