Prawdopodobnie wszystkie jeziora na świecie są zanieczyszczone tymi cząsteczkami

Źródło:
PAP
Kawałki plastiku w przewodach pokarmowych ryb
Kawałki plastiku w przewodach pokarmowych rybtvn24
wideo 2/17
Plastik

Mikroplastik staje się coraz większym zagrożeniem dla środowiska. Jak wskazują najnowsze badania, w których udział wzięli także naukowcy z Polski, prawdopodobnie już żadne jezioro na świecie nie jest wolne od tego zanieczyszczenia.

Według nowych badań, w których wzięli udział także polscy naukowcy, każdego roku do oceanów trafia około 14 milionów ton plastiku, ale problem zanieczyszczenia dotyczy też wód słodkich. Badacze znaleźli mikroplastik w każdym jeziorze, z którego pobrali próbki.

Od zanieczyszczeń nie są wolne nawet te zbiorniki, które dotąd uważane były za nietknięte działalnością człowieka - podano.

Polski wkład

Badanie, którego wyniki ukazały się w czasopiśmie naukowym "Nature", prowadzono w ramach Globalnej Sieci Obserwatoriów Ekologii Jezior (GLEON). Łącznie wzięło w nim udział 79 naukowców z całego świata, w tym Polacy: dr inż. Marcin Biernaczyk i dr hab. inż. Katarzyna Stepanowska z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, dr hab. Beata Messyasz z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dr hab. Agnieszka Pociecha z Instytutu Ochrony Przyrody PAN oraz dr hab. Edyta Zawisza z Instytutu Nauk Geologicznych PAN.

Stwierdzili oni, że stężenie plastiku w środowiskach słodkowodnych jest w rzeczywistości wyższe niż w tak zwanych plamach śmieci w oceanach. "Niektóre z tych jezior uważane są za czyste, piękne miejsca. Ale my odkryliśmy, że nawet w nich doskonale widać wpływ człowieka" - podkreślili autorzy publikacji.

Zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi jest jednym z wyzwań naszych czasów. Środowiska morskie uznawane są za głównych odbiorców odpadów syntetycznych i to właśnie na nich koncentruje się większość badań dotyczących tego zjawiska. Jednak, co podkreślają autorzy artykułu w "Nature", nacisk na systemy morskie przyćmił rolę wód słodkich jako istotnych elementów globalnych szlaków tworzyw sztucznych. Tymczasem to te właśnie wody gromadzą plastikowe zanieczyszczenia w tempie podobnym lub nawet wyższym niż morza i oceany.

Jeziora pełne mikroplastiku498456966/Adobe Stock

Zdaniem ekspertów, globalne badania nad plastikowymi odpadami w wodach śródlądowych nie były dotychczas prowadzone z dwóch głównych powodów. Pierwszym z nich jest koncentracja na ograniczonej liczbie systemów słodkowodnych w niektórych regionach geograficznych. Drugim - brak znormalizowanych metod pobierania próbek, który uniemożliwia bezpośrednie porównania ilościowe między poszczególnymi eksperymentami.

"Do tej pory wyniki badań nad tworzywami sztucznymi w jeziorach i innych wodach słodkich były porównywane za pomocą metaanaliz i przeglądów, w których przyznawano, że porównywalność ta jest ograniczona ze względu na niespójne metody stosowane w różnych badaniach. Nie wykonano dotąd natomiast żadnego badania na skalę globalną ani też nie podjęto próby zidentyfikowania i ilościowego określenia czynników, które powodują zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi w systemach jeziornych w tej skali" - podano.

Więcej ludzi - więcej plastiku

Eksperci zjednoczeni w sieci GLEON zaprojektowali pierwsze w historii badanie na większą skalę. Metodologia była dość prosta: badaniu poddano słodkowodne zbiorniki w danej okolicy, zanurzając w nich specjalne sieci z bardzo małymi oczkami i filtrując wodę przez około dwie minuty. Następnie próbki wysyłano do analizy do ośrodka koordynującego.

Łącznie naukowcy pobrali próbki z wód powierzchniowych 38 jezior i innych zbiorników, położonych w najróżniejszych strefach geograficznych i o najróżniejszych cechach limnologicznych. We wszystkich wykryto zanieczyszczenie plastikiem.

"Zasadniczo nasz artykuł pokazuje, że im więcej jest ludzi, tym więcej jest w danym miejscu plastiku" - zaznaczyli autorzy. Jeziora położone na terenach o dość małym zagęszczeniu ludności charakteryzowały się stosunkowo niską zawartością mikrodrobin plastiku, natomiast zbiorniki, nad którymi zlokalizowane są duże osiedla ludzkie, były najbardziej zanieczyszczone.

"Niektóre z tych jezior są pozornie nieskazitelne i piękne, ale w nich także obecny był mikroplastik" - dodali.

Ich zdaniem wiele zanieczyszczających jeziora cząstek plastiku pochodzi z tak pozornie nieszkodliwego źródła, jak odzież osób korzystających z kąpielisk. "Tak banalna czynność, jak wchodzenie do wody w kostiumach zrobionych ze sztucznych włókien, prowadzi do tego, że mikroplastik dostaje się wszędzie" - zwrócili uwagę.

Badanie zidentyfikowało dwa rodzaje zbiorników, które są szczególnie podatne na zanieczyszczenie tworzywami sztucznymi: jeziora na obszarach gęsto zaludnionych i zurbanizowanych oraz jeziora o zwiększonych obszarach depozycji (jest to proces przemieszczania i osadzania luźnych materiałów), długim czasie retencji wody i wysokim poziomie wpływu antropogenicznego.

Więcej niż w plamach śmieci

Autorzy przypominają też, że choć mikroplastiku nie widać gołym okiem, to skala zanieczyszczenia nim jest tak samo duża, jak rzucającymi się w oczy butelkami i torebkami, tworzącymi olbrzymie oceaniczne plamy śmieci. "Słysząc o zanieczyszczeniu plastikiem, wyobrażamy sobie duże przedmioty dryfujące po powierzchni, a zapominamy o tych wszystkich drobinach. Na jeziorze, nawet najbardziej zanieczyszczonym, nie widzimy gigantycznych łat śmieci (…). Dopiero pod mikroskopem, przy powiększeniu 40 000 razy, możemy zobaczyć ogrom tych cząsteczek" - zaznaczyli.

Zdaniem autorów pracy, najważniejszym wnioskiem płynącym z badania jest to, że mikrodrobiny plastiku można znaleźć we wszystkich jeziorach. "Oczywiście występują one w różnych stężeniach, ale są dosłownie wszędzie. A najważniejszym czynnikiem przyczyniającym się do powstawania tych zanieczyszczeń są interakcje człowieka z jeziorami".

Badacze podkreślili, że ze względu na to, iż plastik znaleziono we wszystkich analizowanych próbkach, prawdopodobnie żadne jezioro na świecie nie jest od niego wolne. Można uznać, iż to właśnie ekosystemy słodkowodne odgrywają kluczową rolę w cyklu zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi.

Autorka/Autor:kw

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: 498456966/Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

Weekend przyniesie opady śniegu, które w części kraju przechodzić będą w deszcz ze śniegiem i deszcz. Miejscami będą one marznące, przez co zrobi się bardzo ślisko. Nowy tydzień zafunduje nam ocieplenie i wzrost temperatury do około 10 stopni.

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zima zagościła w wielu regionach kraju. W Koszalinie w czwartek rano leżało tyle śniegu, ile na Kasprowym Wierchu. Niektórzy narzekają na trudne warunki na drogach i mówią, że to za wcześnie, inni cieszą się z bajkowych widoków. Na Kontakt24 otrzymujemy zdjęcia i nagrania z miejscowości, w których zrobiło się biało.

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

IMGW wydał ostrzeżenia drugiego stopnia przed silnym wiatrem, który w Tatrach może rozpędzać się do 150 kilometrów na godzinę. Obowiązują też alarmy pierwszego stopnia przed obfitymi opadami śniegu i oblodzeniem. Sprawdź, gdzie zrobi się ślisko i niebezpiecznie.

Drugi stopień ostrzeżeń IMGW. Dosypie śniegu, drogi skuje lód, a poza tym mocno powieje

Drugi stopień ostrzeżeń IMGW. Dosypie śniegu, drogi skuje lód, a poza tym mocno powieje

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Paraliż komunikacyjny, przerwy w dostawie energii elektrycznej oraz w działaniu sieci komórkowych to śnieżyc, które w czwartek przeszły przez Finlandię. W różnych częściach kraju prądu zostało pozbawionych nawet 80 tysięcy odbiorców.

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Źródło:
PAP

Śnieg ostatniej nocy i w czwartek zasypał Irlandię. Warunki na drogach znacznie się pogorszyły. Synoptycy teraz ostrzegają przed mrozem, a na horyzoncie widać ulewne opady deszczu i wichury.

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Źródło:
ENEX, The Irish Times, tvnmeteo.pl

Alert RCB w związku silnym wiatrem otrzymały w czwartek osoby przebywające na terenie powiatu tatrzańskiego. Eksperci przypominają, jak się zachowywać, kiedy mocno wieje.

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

W kilkudziesięciu departamentach Francji obowiązują pomarańczowe ostrzeżenia przed śniegiem, marznącymi opadami i silnym wiatrem. Władze apelują do kierowców o zachowanie szczególnej ostrożności.

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Źródło:
ENEX, Meteo France, connexionfrance.com

W nocy ze środy na czwartek doszło do kolejnej erupcji wulkanu na półwyspie Reykjanes w południowo-zachodniej Islandii. Wybuch poprzedziła seria niewielkich trzęsień ziemi. W związku z erupcją wprowadzono stan alarmowy i ewakuowano około 60 osób z miejscowości Grindavik.

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Źródło:
PAP, Iceland News, Time

Po raz pierwszy w tym sezonie ratownicy TOPR wprowadzili pierwszy stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach. Oznacza to możliwe samoistne schodzenie małych i średnich lawin. Najniższy stopień zagrożenia obowiązuje w Tatrach od wysokości 1800 m n.p.m.

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Źródło:
PAP

Mieszkańcy północno-zachodnich regionów USA oraz części Kanady od wtorku zmagają się z niebezpiecznymi warunkami związanymi z uderzeniem potężnej bomby cyklonowej. Żywioł niesie za sobą wichury oraz ekstremalne ulewy i jest oceniany jako jeden z najsilniejszych od lat. Najnowsze informacje mówią o dwóch ofiarach śmiertelnych.

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

Źródło:
Reuters, CNN, NBC News, PAP

W Hiszpanii silnie wieje, a niebezpieczna pogoda utrzyma się przez kolejne dni w tym tygodniu. W środę wiatr łamał drzewa w Tarragonie we Wspólnocie Katalonii. Obowiązują alerty pogodowe.

Wiatr łamie drzewa w Hiszpanii

Wiatr łamie drzewa w Hiszpanii

Źródło:
ENEX, El Pais, tvnmeteo.pl

Jedna osoba nie żyje, a setki tysięcy odbiorców zostało bez prądu po tym, jak w północno-zachodnie regiony Stanów Zjednoczonych uderzyła potężna bomba cyklonowa. Żywioł niesie huraganowy wiatr i intensywne opady śniegu i deszczu. Prognozy na kolejne dni nie są optymistyczne.

Tak silna bomba cyklonowa zdarza się tam raz na dekadę

Tak silna bomba cyklonowa zdarza się tam raz na dekadę

Źródło:
CNN, Reuters

84 procent huraganów, które pojawiły się na Oceanie Atlantyckim w latach 2019-2023, zostało wzmocnionych przez zmianę klimatu - wynika z najnowszych badań naukowców.

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

Źródło:
Nature

W północnej Hiszpanii potwierdzono pojawienie się szerszenia Vespa soror. Jeśli ten inwazyjny gatunek zacznie występować powszechnie, może zagrozić miejscowym owadom - ostrzegają naukowcy.

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

Źródło:
PAP, Ecology and Evolution

Największa rakieta świata Starship odbyła we wtorek szósty lot testowy. Booster statku, czyli pierwszy stopień rakiety, nie został jednak przechwycony przez mechaniczne ramiona wieży startowej, tak jak planowano.

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, SpaceX, tvnmeteo.pl

W części Polski wiał silny wiatr. W związku z gwałtowną aurą w ciągu ostatniej doby strażacy przeprowadzili ponad 300 interwencji. Najwięcej odnotowano ich na Dolnym Śląsku. Większość działań służb dotyczyła usuwania połamanych drzew.

Silny wiatr w Polsce. Kilkaset interwencji strażaków

Silny wiatr w Polsce. Kilkaset interwencji strażaków

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

We wtorek nad ranem na niebie można było dostrzec księżycowe halo. To rzadkie i efektowne zjawisko zarejestrowano między innymi w Wielkopolsce. Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe zdjęcia.

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W części Wielkiej Brytanii we wtorek pojawiły się pierwsze w tym sezonie opady śniegu. Doprowadziły do utrudnień w podróżowaniu. Z powodu trudnych warunków atmosferycznych zamknięto ponad 150 szkół.

Spadł u nich pierwszy śnieg. Zamknięte szkoły, utrudnienia na drogach

Spadł u nich pierwszy śnieg. Zamknięte szkoły, utrudnienia na drogach

Źródło:
Met Office, BBC

W Tatrach spadł śnieg, a wiejący na szczytach silny wiatr tworzy śnieżne zamiecie. Tatrzański Park Narodowy odradza wychodzenia w wyższe partie gór. W związku z niespokojną aurą pod koniec tygodnia może pojawić się zagrożenie lawinowe. Warunki są trudne również w wyższych partiach Beskidów.

Załamanie pogody w Tatrach. Śnieg i lód na szlakach

Załamanie pogody w Tatrach. Śnieg i lód na szlakach

Źródło:
PAP, TPN, GOPR

Tygrys syberyjski zaatakował rolnika w jednej z wiosek na północnym wschodzie Chin. Mężczyzna został ugryziony w rękę. To niejedyna niebezpieczna sytuacja z udziałem tych zwierząt, do jakiej doszło w tej okolicy. Władze wystosowały ostrzeżenie dla mieszkańców.

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Źródło:
Reuters, Global Times, chinadaily.com

Co najmniej osiem osób zginęło w wyniku przejścia tajfunu Man-yi nad Filipinami. W trakcie ubiegłego weekendu żywioł uderzył w ląd dwukrotnie, niosąc potężne ulewy i porywisty wiatr. W wielu regionach rozpoczęło się wielkie sprzątanie i liczenie strat. Lokalne władze zaapelowały o pomoc dla poszkodowanych mieszkańców.

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

Źródło:
Reuters

Nagrania samotnego delfina pływającego w Morzu Bałtyckim wprawiły w zdumienie naukowców. Słychać na nich, jak ssak wydaje z siebie tysiące różnych dźwięków. Wśród ekspertów pojawiła się teoria, że z powodu odosobnienia mógł on rozmawiać sam ze sobą. Inni uważają, że była to próba skomunikowania się z innymi delfinami.

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Źródło:
Livescience

Dwie osoby zginęły, a ponad 100 tysięcy mieszkańców zostało poszkodowanych w wyniku przejścia burzy tropikalnej Sara przez Honduras. Wiele miejsc jest odciętych od świata po ulewach. Na najbliższe dni zapowiadane są kolejne opady deszczu.

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
CNN Espanol, Diario1, EFE

W Ekwadorze wprowadzono 60-dniowy stan wyjątkowy. W kraju szaleją pożary, brakuje wody i panuje susza. W listopadzie ogień strawił ponad 10 tysięcy hektarów roślinności. Mieszkańcy borykają się też z częstymi przerwami w dostępie do energii elektrycznej.

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Źródło:
PAP, Reuters

Do nietypowego zdarzenia doszło na lotnisku w Ponta Delgada na Azorach. Po pokładzie jednego z samolotów rozpierzchło się ponad 100 chomików. Maszyna przez pięć dni nie mogła wylecieć do stolicy Portugalii.

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Naukowcom po raz pierwszy udało się eksperymentalnie udowodnić społeczne uczenie się u zwierząt niebędących ludźmi, wynikające ze zmiany środowiska. Najnowsze badania ekspertów z Instytutu Maxa Plancka wykazały, że sikorki bogatki po migracji błyskawicznie poznawały nowe zachowania od lokalnej, dopiero co poznanej społeczności.

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Źródło:
ScienceDaily

Ocean wyrzucił na brzeg w Kalifornii rzadką rybę - przedstawicielkę występującego w głębinach gatunku z rodziny Regalecidae, nazywaną "rybą zagłady". Czemu zawdzięcza reputację "przepowiadacza" naturalnych katastrof?

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

Źródło:
NBC News, CBS News tvn24.pl

Blisko 20 procent przypadków zachorowania na dengę, chorobę przenoszoną przez komary, można przypisać zmianom klimatycznym - wynika z najnowszej analizy naukowców. Jeśli nie zostaną podjęte działania mające powstrzymać globalne ocieplenie, liczba zachorowań przypisana kryzysowi klimatycznemu do 2050 roku może wzrosnąć nawet do 60 procent.

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

Źródło:
LiveScience, AFP

Nowe Delhi walczy z duszącymi miasto zanieczyszczeniami powietrza. Dają się one we znaki także zwierzętom z lokalnego ogrodu zoologicznego. Aby im ulżyć, władze postanowiły skorzystać z pewnej prostej metody.

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Źródło:
Reuters, Times of India

Naukowcy przedstawili pierwsze szczegółowe wyniki badań próbek z niewidocznej strony Księżyca dostarczonych przez chińską sondę Chang'e 6. Analiza ich składu wskazała, że między trzema a czterema miliardami lat temu trwała tam aktywność wulkaniczna. To kluczowe informacje dla zrozumienia wyraźnych różnic między półkulami Srebrnego Globu.

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Źródło:
PAP, CNN, tvnmeteo.pl

Duży pożar w kalifornijskim hrabstwie Ventura na początku listopada strawił kilka tysięcy hektarów i wiele budynków. O ogromnych stratach mówią rolnicy. Wskutek żywiołu spłonęły miliony pszczół.

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Źródło:
ABC7