"Ekstremalne zdarzenie" ukształtowało Morze Czerwone

Morze Czerwone
Morze Czerwone
Źródło: Google Earth
Około 6,2 miliona lat temu Morze Czerwone całkowicie wyschło i stało się słoną pustynią. Woda ponownie wypełniła je dopiero po jakimś czasie, po gigantycznej powodzi spowodowanej przez Ocean Indyjski. Naukowcy określają to ją mianem "jednego z najbardziej ekstremalnych zdarzeń środowiskowych" w historii.

Naukowcy z Uniwersytetu Nauki i Technologii imienia Króla Abdullaha (KAUST) w Arabii Saudyjskiej odkryli, że około 6,2 miliona lat temu Morze Czerwone całkowicie wyschło i stało się pustynią. Kilka tysięcy lat później, podczas katastrofalnej powodzi, rejon ten ponownie został wypełniony wodą.

"Basen Morza Czerwonego doświadczył jednego z najbardziej ekstremalnych zdarzeń środowiskowych, kiedy to około 6,2 miliona lat temu całkowicie wyschnął, a następnie został nagle ponownie zalany" - napisała w oświadczeniu główna autorka badania Tihana Pensa z KAUST. "Powódź przekształciła pustynię w akwen, przywróciła basenowi warunki morskie i przyczyniła się do powstania trwałego połączenia Morza Czerwonego z Oceanem Indyjskim" - dodała.

Morze Czerwone
Morze Czerwone
Źródło: Jeff Schmaltz, MODIS Rapid Response Team, NASA/GSFC

Jak Ocean Indyjski zalał Morze Czerwone?

Morze Czerwone było początkowo od północy połączone z Morzem Śródziemnym płytkim kanałem. Z czasem połączenie to zostało przerwane, a pozbawione Morze Czerwone wyschło i tworząc z niego jałową, słoną pustynię. Na południu tego akwenu, w pobliżu Wysp Hanisz, grzbiet wulkaniczny oddzielił morze od Oceanu Indyjskiego. Jednak około 6,2 miliona lat temu woda morska przelała się przez tę barierę, powodując katastrofalną powódź. Potok wyrzeźbił 320-kilometrowy podmorski kanion, który do dziś jest widoczny na dnie morza.

Powódź szybko napełniła basen, zatapiając solniska i przywracając normalne warunki morskie w ciągu niecałych 100 tysięcy lat. Wydarzenie to miało miejsce prawie milion lat przed ponownym napełnieniem Morza Śródziemnego przez słynną powódź Zanclean, która nadała Morzu Czerwonemu wyjątkową historię odrodzenia.

Historia Morza Czerwonego

Morze Czerwone zaczęło się formować 30 milionów lat temu, kiedy płyty afrykańska i arabska zaczęły się od siebie oddalać. Miejsce to było wąską doliną wypełnioną jeziorami, a następnie stało się szerszą zatoką, gdy 23 miliony lat temu zostało zalane wodami Morza Śródziemnego.

Początkowo życie morskie kwitło, o czym świadczą skamieniałe rafy znalezione w pobliżu miasta Umm Ladżdż. Jednak parowanie i słaba cyrkulacja wody morskiej spowodowały wzrost zasolenia, co doprowadziło do wyginięcia życia morskiego między 15 a 6 milionami lat temu. Dodatkowo basen został wypełniony warstwami soli i gipsu. Doprowadziło to do całkowitego wyschnięcia zbiornika.

Nowe badania dna morskiego, przeprowadzone przez naukowców z KAUST ujawniają, że podczas tego kryzysu Morze Czerwone zmieniło się w suchą, słoną pustynię. Ten jałowy okres zakończył się zalaniem przez wody Oceanu Indyjskiego, które przedarły się przez grzbiet wulkaniczny oddzielający Morze Czerwone od Zatoki Adeńskiej. Artykuł na ten temat został opublikowany w czasopiśmie "Communications Earth & Environment".

Morze Czerwone jest naturalnym "laboratorium" pozwalającym zrozumieć, jak powstają oceany, jak gromadzą się gigantyczne złoża soli oraz jak klimat i tektonika oddziałują na siebie przez miliony lat. Odkrycie to podkreśla, jak ściśle historia Morza Czerwonego jest powiązana z globalnymi zmianami oceanicznymi.

- Ta praca poszerza naszą wiedzę na temat procesów, które tworzą i rozszerzają oceany na Ziemi - powiedział współautor badania profesor Abdulkader Al Afifi z KAUST.

Czytaj także: