Mars wciąż skrywa przed nami wiele tajemnic. Dzięki obecności łazików - takich jak Perseverance - możliwe jest jednak odkrycie niektórych z nich. Ostatnie badania wykazały między innymi, że skały w kraterze Jezero są pochodzenia wulkanicznego.
Łazik Perseverance wylądował na Marsie zaledwie 10 miesięcy temu, ale już dokonał przełomowych odkryć.
Lata domysłów
Najnowsze analizy sugerują, że skała macierzysta, po której urządzenie się porusza, została uformowana przez strumienie lawy wulkanicznej. Badacze pracujący nad misją dotąd sądzili, że warstwowe skały, które Perseverance fotografował, były pochodzenia osadowego. Skały, których próbki zostały pobrane do tej pory, ujawniły także, że wielokrotnie wchodziły w interakcję z wodą. Ponadto niektóre z nich zawierały cząsteczki organiczne.
Odkrycia te mogą pomóc naukowcom w stworzeniu dokładnej osi czasu dla wydarzeń, które zaszły miliony lat temu w kraterze Jezero, a także pokazać szerzej ich następstwa.
Kryształy w próbkach
Perseverance jest uzbrojony w zestaw skomplikowanych instrumentów, które mogą obrazować i analizować pobrane próbki, ujawniając ich skład i zawartość minerałów. Jednym z tych instrumentów jest PIXL, czyli Planetarny Instrument do Litochemii Rentgenowskiej.
W listopadzie Perseverance wykorzystał swoje instrumenty do zbadania skały, nazwanej przez zespół "brac". Analiza ujawniła duże kryształy oliwinu otoczone kryształami piroksenu, co wskazywało na to, że skała pochodzi z wulkanicznych law.
- Dobry student geologii powie, że taka struktura wskazuje, że skała powstała, gdy kryształy rosły i osadzały się w powoli stygnącej magmie - powiedział Ken Farley, naukowiec projektu Perseverance z California Institute of Technology. - Następnie skała została zmieniona przez wodę, co czyni ją skarbem, który pozwoli naukowcom datować wydarzenia w kraterze Jezero i lepiej zrozumieć okres, w którym woda była powszechna na jego powierzchni, i ujawnić wczesną historię planety - dodał.
Teraz zespół chce się dowiedzieć, czy skały zawierające oliwiny zostały uformowane przez stygnące jezioro lawy, czy też pochodzą z podpowierzchniowej komory, która została później odsłonięta w wyniku erozji.
- To było zupełnie niespodziewane i trudno nam zrozumieć, co to oznacza - powiedział Farley. - Na podstawie średnicy tego krateru spekulujemy jednak, że prawdziwe dno krateru jest znacznie głębiej niż miejsce, w którym znajduje się łazik - dodał.
Poszukiwania wody i życia na Marsie wciąż trwają
Do tej pory Perseverance zebrał cztery próbki skał, a w planach ma jeszcze 37. Zostaną one wysłane na Ziemię, gdzie możliwe będzie bardziej szczegółowe badanie. Dzięki próbkom naukowcy mają nadzieję rozstrzygnąć, czy na Marsie kiedykolwiek istniało życie - sama obecność cząsteczek organicznych nie jest na to dowodem. Ponadto dzięki próbkom możliwe będzie uzyskanie informacji dotyczących klimatu, środowiska, a nawet składu wody na Czerwonej Planecie.
- Kiedy te próbki zostaną zwrócone na Ziemię, będą źródłem naukowych dociekań i odkryć przez wiele lat - powiedział Luther Beegle, główny badacz pracujący przy instrumencie SHERLOC.
Dalsze badania
Perseverance kończy rok 2021 z fantastycznymi osiągnięciami. Naukowcy już teraz zapowiedzieli, że w przyszłym roku łazika czeka eksplorowanie jeszcze bardziej intrygującego terytorium - starożytnej delty rzeki.
Ta struktura w kształcie wachlarza ciekawi naukowców od lat. Jak wspomniał Farley, łazik dotrze do delty za około sześć lub osiem miesięcy.
Źródło: CNN
Źródło zdjęcia głównego: NASA/JPL-Caltech/ASU