Ziemskie modele klimatyczne sprawdziły się na Marsie

Obszary występowania śniegu i lodu na Marsie pokryły się z miejscami wytypowanymi przez modele

Modele komputerowe dokładnie przewidziały warunki pogodowe na Marsie - ogłosili amerykańscy naukowcy. Według nich świadczy to o dużej wiarygodności tych narzędzi prognozowania zmian klimatycznych na Ziemi i jest silnym argumentem w dyskusji ze sceptykami nie wierzącymi w obecne teorie o wpływie człowieka na globalne ocieplenie.

Naukowcy zajmujący się zmianami klimatu polegają częściowo na złożonych modelach komputerowych, które uwzględniają różnorodne czynniki kształtujące klimat na Ziemi, w tym poziom dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych w atmosferze. Wiele z tych modeli przewiduje, że jeśli emisja gazów cieplarnianych utrzyma się na obecnym poziomie, to średnia temperatura na Ziemi wzrośnie o 2 st. C w ciągu tego stulecia.

Na Ziemi budzą kontrowersje, więc sprawdzili na Marsie

Wiarygodność tych przewidywań podnoszą informacje o dotychczasowym wzroście globalnych temperatur. W poniedziałek Amerykańska Narodowa Służba Oceaniczna i Meteorologiczna (NOAA) poinformowała, że wrzesień tego roku był najcieplejszym miesiącem w historii pomiarów temperatury na Ziemi. Jednak część polityków, a także środowiska naukowego, nie jest przekonanych do wysokiej sprawdzalności modeli.

William Hartmann, naukowiec z działającego non-profit Planetary Science Institute w Tucson (Arizona) i jego współpracownicy postanowili sprawdzić skuteczność ziemskich modeli komputerowych, używając ich do przewidywania warunków na Marsie. Wyniki swoich badań zaprezentowali na dorocznym spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego odbywającego się w Reno w amerykańskim stanie Nevada.

Przeanalizowały odmienne warunki

Kluczową różnicą między Ziemią a Marsem jest ich nachylenie. W przypadku osi naszej planety wynosi ono 23,5 st. z niewielkimi wariacjami. Ten stały poziom utrzymuje pod wpływem grawitacyjnej siły Księżyca. To właśnie nachylenie osi, wpływając na wystawienie na zmianę półkuli północnej i południowej do Słońca, odpowiada za zmianę pór roku.

Mars nie ma dużego satelity, który stabilizowałby jego oś. Jego nachylenie względem Słońca zmienia się i może dochodzić nawet do 70 stopni. Kiedy tak się dzieje, lód polarny paruje, oddając wilgoć do marsjańskiej atmosfery, co skutkuje obfitymi opadami śniegu i lodu na średnich szerokościach geograficznych planety. Według astronomów ostatni raz stało się tak w okresie między 5 a 20 mln lat temu.

Jak wyjaśnił Hartmann, na podstawie informacji o wariacjach w nachyleniu planety, jej topografii, atmosferze i innych czynnikach, modele komputerowe przewidziały, w których konkretnie regionach Marsa wystąpiły ogromne opady śniegu. Obserwacje satelitarne wykazały, że właśnie tam znajdują się pozostałości obfitych mas śniegu i lodu.

"Muszą być choć trochę wiarygodne"

Hartmann uważa, że to solidny argument w dyskusji nad zmianami klimatycznymi i ich prognozami opartymi na modelowaniu komputerowym. Odniósł się tym samym do polityków sceptycznie traktujących tezy dotyczące zmiany klimatu. Należy do nich senator James Inhofe, republikanin z Oklahomy, który uważa za oszustwo teorie o wpływie człowieka na globalne ocieplenie. Inni, jak republikański kandydat na prezydenta Mitt Romney, przyjmują ideę zmian klimatycznych, ale uważają, że nauka jest w tej kwestii niejednoznaczna.

- Niektóre osoby publiczne sugerują, że modelowanie globalnego klimatu na Ziemi to "śmieciowa nauka". Ale jeśli modele klimatyczne moga wyjaśnić cechy obserwowane na innych planetach, to muszą być choć trochę waiarygodne - podsumował William Hartmann.

Autor: js/rs / Źródło: Reuters

Pozostałe wiadomości

Pogoda na jutro. Piątek 17.05 zapowiada się bardzo ciepło, ale w części kraju aura się pogorszy. Synoptycy zapowiadają lokalne opady deszczu oraz burze.

Pogoda na jutro - piątek 17.05. Miejscami pogoda się pogorszy

Pogoda na jutro - piątek 17.05. Miejscami pogoda się pogorszy

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda już wkrótce się zmieni. Pojawią się opady deszczu oraz burze. W weekend w części Polski temperatura przekroczy 25 stopni Celsjusza, a jeszcze goręcej zapowiadają się pierwsze dni następnego tygodnia.

Czeka nas duża zmiana pogody. Gorącu mają towarzyszyć gwałtowne burze

Czeka nas duża zmiana pogody. Gorącu mają towarzyszyć gwałtowne burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Archeolodzy w niemieckiej Bawarii odkopali szkielet mężczyzny liczący sobie 6800 lat. Przedmioty znalezione w grobie sugerują, że mógł on być ważnym członkiem swojej społeczności.

W Niemczech znaleziono szkielet sprzed 6800 lat

W Niemczech znaleziono szkielet sprzed 6800 lat

Źródło:
Reuters, spiegel.de

W Lombardii na północy Włoch doszło do gwałtownych powodzi. Niektóre rzeki wylały. W czwartek wieczorem w miejscowości Cantù trwały poszukiwania 66-letniego mężczyzny, a w Cambiago zawaliły się dwa mosty - informują lokalne media.

Powódź w Lombardii. Woda porwała mężczyznę

Powódź w Lombardii. Woda porwała mężczyznę

Źródło:
ilgiorno.it, tvnmeteo.pl

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba wykrył najodleglejsze jak dotąd połączenie się dwóch galaktyk i ich masywnych czarnych dziur. W chwili tego zdarzenia Wszechświat miał zaledwie 740 milionów lat - poinformowali badacze. To odkrycie może pomóc wyjaśnić, dlaczego supermasywne czarne dziury są tak ogromne.

Oto najodleglejsza fuzja czarnych dziur, jaką kiedykolwiek zauważyli badacze

Oto najodleglejsza fuzja czarnych dziur, jaką kiedykolwiek zauważyli badacze

Źródło:
PAP, ESA

W czwartek późno wieczorem warto wyjść z domu i zwrócić oczy w stronę nieba. Nad Polską może być widoczny start rakiety kosmicznej Sojuz 2, a także jej późniejsza deorbitacja. Sprawdź, o której godzinie patrzeć w niebo i jakich widoków się spodziewać.

"Wyjątkowo rzadka szansa". Start i deorbitacja rakiety mogą być widoczne nad Polską

"Wyjątkowo rzadka szansa". Start i deorbitacja rakiety mogą być widoczne nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach"

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało w czwartek kolejne SMS-owe ostrzeżenie przed dużym zagrożeniem pożarowym w kilku powiatach województwa lubuskiego. Podobne wiadomości wysłano także w środę. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Alert RCB dla kolejnych miejsc. Bordowo na mapie Polski

Alert RCB dla kolejnych miejsc. Bordowo na mapie Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW, RCB

W indyjskim Mumbaju billboard większy niż powierzchnia basenu olimpijskiego kilka dni temu runął na budynki, przygniótł ludzi. W wyniku tragicznego zdarzenia zginęło 16 osób - podały w czwartek lokalne władze.

Przygniótł ich potężny billboard. Nowy bilans ofiar śmiertelnych

Przygniótł ich potężny billboard. Nowy bilans ofiar śmiertelnych

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Dzisiejsze tempo wzrostu poziomu dwutlenku węgla w atmosferze jest 10 razy szybsze niż w jakimkolwiek innym momencie w ciągu ostatnich 50 tysięcy lat - wynika z analizy gazu uwięzionego w antarktycznym lodzie.

Zbadano lód antarktyczny. Takiego wzrostu nie było od 50 tysięcy lat

Zbadano lód antarktyczny. Takiego wzrostu nie było od 50 tysięcy lat

Źródło:
PAP, EurekAlert

Chociaż jest połowa maja, to w wysoko położonych regionach Turcji spadł śnieg. Niespodziewane opady pokrzyżowały plany turystom i spowodowały utrudnienia na drogach - donoszą lokalne media.

Mija połowa maja, a u nich spadł śnieg

Mija połowa maja, a u nich spadł śnieg

Źródło:
PAP, hurriyetdailynews.com

Chile doświadcza fali chłodu. - Tak intensywnej fali zimna nie mieliśmy od 1950 roku - przekazał Raul Cordero, klimatolog z Uniwersytetu w Santiago.

Takiej fali chłodu nie było tam od ponad 70 lat

Takiej fali chłodu nie było tam od ponad 70 lat

Źródło:
Reuters

Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) zatwierdziła nazwę "Pazura" dla planetoidy (669588) 2013 AS24. Ciało niebieskie odkryli dwaj Polacy: Michał Kusiak i Michał Żołnowski. Jest to uhonorowanie polskiego aktora. 

Cezary Pazura krąży między Marsem a Jowiszem

Cezary Pazura krąży między Marsem a Jowiszem

Źródło:
PAP

Trwa akcja poszukiwania kleszczy z rodzaju Hyalomma na terenie Polski. Te małe pajęczaki trafiają do centralnej Europy wraz z migrującymi ptakami. - Czy będą transmitować patogeny, które krążą w naszym środowisku, czy przyniosą nowe patogeny? Tu jest wiele otwartych pytań, wymaga to dalszych badań i obserwacji - powiedziała profesor Joanna Zajkowska.

Biega szybko, jest groźny dla ludzi. Znalazłeś go?

Biega szybko, jest groźny dla ludzi. Znalazłeś go?

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Nowak-Chmura M. (2013), Cuber P. (2016)

Tegoroczny maj przyniósł nam ciepło, ale i wyjątkowo skąpe opady. W niektórych częściach kraju od tygodni nie padał większy deszcz, a wilgotność gleby jest niebezpiecznie niska. Czy druga połowa maja przyniesie ulgę ściółce i roślinom? By odpowiedzieć na to pytanie, synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdziła najnowsze przewidywania modeli meteorologicznych.

Maj zaczął się wyjątkowo sucho. Kiedy wróci deszcz?

Maj zaczął się wyjątkowo sucho. Kiedy wróci deszcz?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wzrosła liczba ofiar śmiertelnych ulew, które nawiedziły Indonezję. Jak podały lokalne władze, na skutek powodzi, osuwisk i strumieni zimnej lawy zginęło ponad 60 osób, zaś 25 wciąż nie znaleziono. Do zrujnowanych domów powoli wracają mieszkańcy, pragnący ocalić chociaż część swojego dobytku.

"Nadal odczuwamy strach". Kolejne ofiary śmiertelne fali błota i "zimnej lawy"

"Nadal odczuwamy strach". Kolejne ofiary śmiertelne fali błota i "zimnej lawy"

Źródło:
Reuters, PAP

Kanada walczy z pożarami lasów. We wtorek szczególnie niebezpiecznie było w prowincji Alberta, gdzie ogień zbliżył się do miasta Fort McMurray. Wystarczyły zaledwie trzy godziny, by płomienie spaliły 10 tysięcy hektarów terenów zielonych.

W trzy godziny spłonęło dziesięć tysięcy hektarów

W trzy godziny spłonęło dziesięć tysięcy hektarów

Źródło:
PAP, CNN, Alberta Wildfire

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna po raz kolejny pojawiła się na polskim niebie. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24. Jak wyjaśnili eksperci, warto wieczorami obserwować stację, ponieważ w kolejnych dniach będziemy mieli okazję zaobserwować jej tranzyty na tle Księżyca.

Za nami kolejne przeloty ISS nad Polską

Za nami kolejne przeloty ISS nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
Z głową w gwiazdach, O kosmosie i astronautyce - Adam Hurcewicz, ISS Transit Finder, tvnmeteo.pl

W okolicach chorwackiego miasta Rovinj, położonego nad Adriatykiem, złowiono najbardziej trującą rybę świata Lagocephalus sceleratus - poinformował we wtorek dziennik "Politika".

Niebezpieczna ryba u brzegów Chorwacji

Niebezpieczna ryba u brzegów Chorwacji

Źródło:
PAP, vecernji.hr

Lato w 2023 roku było na półkuli północnej nie tylko najcieplejszym w historii pomiarów, ale też najgorętszym od około dwóch tysięcy lat - wynika z badania przeprowadzonego przez zespół niemieckich, brytyjskich i czeskich naukowców.

Lato w 2023 roku było najgorętsze w Europie od dwóch tysięcy lat

Lato w 2023 roku było najgorętsze w Europie od dwóch tysięcy lat

Źródło:
PAP, Reuters, Nature.com

Niedźwiedzica, która w ubiegłym roku zabiła 26-letniego biegacza we włoskich Alpach, zostanie przeniesiona do azylu dla zwierząt w Niemczech - poinformowały we wtorek władze prowincji Trydent. Zwierzę miało zostać początkowo uśpione, ale decyzję tę cofnął sąd.

Niedźwiedzica zabiła 26-latka we Włoszech, trafi do azylu w Niemczech

Niedźwiedzica zabiła 26-latka we Włoszech, trafi do azylu w Niemczech

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Naukowcy opracowali kompletny, trójwymiarowy model niewielkiego wycinka ludzkiego mózgu, pokazujący wszystkie komórki i połączenia między nimi. Z pomocą sztucznej inteligencji udało im się zidentyfikować struktury, które do tej pory pozostawały niewidoczne, jak również kilka tajemniczych rozbieżności.

Mózg w ekstremalnym przybliżeniu. "Kawałek zajmuje tysiące terabajtów"

Mózg w ekstremalnym przybliżeniu. "Kawałek zajmuje tysiące terabajtów"

Źródło:
The Harvard Gazette, Science

Młoda Brytyjka, która uderzyła kilkakrotnie potężnego krokodyla atakującego jej siostrę bliźniaczkę, znalazła się w elitarnym gronie wyróżnionych Medalem Króla za Odwagę.

W obronie siostry pobiła krokodyla, dostanie medal od króla Karola

W obronie siostry pobiła krokodyla, dostanie medal od króla Karola

Źródło:
Guardian, tvn24.pl

Polskie instytucje i firmy będą realizowały eksperymenty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - poinformowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Badany będzie między innymi wpływ pobytu w kosmosie na zdrowie psychiczne człowieka czy działanie sztucznej inteligencji w mikrograwitacji. Eksperymenty przeprowadzi polski astronauta Sławosz Uznański. 

Kosmiczne kontrakty polskich firm. Przeprowadzą eksperymenty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Kosmiczne kontrakty polskich firm. Przeprowadzą eksperymenty na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Źródło:
PAP

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej. Do zdarzenia doszło w niedzielę w pobliżu przylądka Spartel w Maroku. To siódmy taki incydent z udziałem morskich ssaków, do jakiego doszło w okolicy Półwyspu Iberyjskiego w ciągu ostatnich lat.

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej

Źródło:
PAP, Europa Sur, Salvamento Maritimo

Czworo turystów zignorowało zakaz wejścia na szlak Perć Akademików na Babią Górę, zamknięty z powodu osuwów skalnych oraz leżącego śniegu w żlebach, i zabłądziło. Pomocy udzielili im goprowcy.

Usłyszeli wołanie o pomoc. "Grupa turystów zignorowała zakaz"

Usłyszeli wołanie o pomoc. "Grupa turystów zignorowała zakaz"

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Lato w tym roku może być ekstremalnie ciepłe. - Niewykluczone, że w czerwcu na zachodzie kraju będą upały do 36 stopni Celsjusza - powiedział Grzegorz Walijewski, rzecznik prasowy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

36 stopni i długie fale upałów. Takie może być tegoroczne lato w Polsce

36 stopni i długie fale upałów. Takie może być tegoroczne lato w Polsce

Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl