Wychłodzenie i odmrożenia. Jak im zapobiegać

Mróz jest niebezpieczny dla zdrowiaShutterstock

Niska temperatura powietrza nie sprzyja naszemu organizmowi. Doprowadza do wychłodzenia oraz odmrożeń. Zobacz, jakie są ich objawy.

Zimą temperatura spada mocno poniżej zera. Nasz organizm często negatywnie na to reaguje. Warto dodać, że odczucie zimna pogłębia silny wiatr. W połączeniu z temperaturą w okolicy 0 st. C może mieć taki sam skutek, jak powietrze o temperaturze -30 st. C w bezwietrzny dzień. Również wilgoć potęguje odczucie chłodu. Te dwa czynniki powodują to, że zmarzniemy bardziej niż wskazywałaby na to temperatura na termometrze. Im bardziej wilgotno i wietrznie, tym zimniej, co wpływa na temperaturę odczuwalną. W nadchodzących dniach temperatura może spadać do około -20 st. C.

Zobacz, jak się przygotować do mrozów.

Wychłodzenie

Kiedy na dworze panuje silny mróz, należy jak najwięcej siedzieć w ogrzewanych pomieszczeniach. Długo przebywając na zewnątrz, możemy doznać wychłodzenia (hipotermii). Jest to stan organizmu, w którym temperatura ciała spada poniżej 36,6 st. C. Lekkie wychłodzenie grozi przeziębieniem, silne - gdy temperatura ciała spada poniżej 28 st. C - śmiercią.

Objawy wychłodzenia

Pierwszymi objawami wychłodzenia są dreszcze. To sygnał, że powinniśmy szukać miejsca, gdzie możemy się ogrzać albo założyć kolejne warstwy odzieży. Kiedy oprócz dreszczy występuje jeszcze drżenie mięśni, osłabienie, zawroty głowy i dezorientacja – mamy do czynienia z łagodną hipotermią. Wtedy temperatura ciała spada do 35-34 st. C. Wówczas jesteśmy jeszcze w stanie samodzielnie podjąć działania, żeby się ogrzać. Należy rozpalić ogień lub założyć kolejną warstwę odzieży.

Pod żadnym pozorem nie należy pić alkoholu, ponieważ sprzyja on wychładzaniu organizmu.

Postępowanie przy wychłodzeniu

Nie bądź obojętny. Nie każda osoba, która leży na mrozie musi być pijana. Podejdź i zapytaj się, co jej dolega. Osobę wychłodzoną przede wszystkim należy rozgrzać - powoli i stopniowo. Zbyt szybkie ogrzewanie mogłoby doprowadzić do przyspieszenia krążenia (w hipotermii jest ono spowolnione) i dotarcia lodowatej krwi do serca, co mogłoby zatrzymać krążenie. Z tego samego powodu nie należy rozcierać ciała. Najlepiej osobę wychłodzoną rozebrać z zimnego ubrania, otulić kocami i podawać ciepłe płyny, ale tylko wtedy, kiedy jest przytomna. Należy też przykładać do głowy, szyi, pleców i ud coś ciepłego.

Gdy osoba jest nieprzytomna, należy zacząć ją ogrzewać i niezwłocznie wezwać pomoc. Gdy nie oddycha i jej puls jest niewyczuwalny, trzeba rozpocząć akcję reanimacyjną i prowadzić ją aż do przyjazdu lekarza.

Odmrożenia

Kiedy nieodpowiednio chronimy części ciała, możemy dostać odmrożeń. Są to zmiany na skórze i w tkankach podskórnych następujące na skutek działania niskiej temperatury. Odmrożeniom sprzyja nie tylko mróz, lecz także wiatr i wilgoć. Najbardziej narażonymi częściami ciała są twarz, dłonie i stopy.

Objawy odmrożeń

Pierwszym objawem odmrożeń jest zmiana koloru skóry. Następnie dochodzi drętwienie, pieczenie, a czasem utrata czucia. Najlepszym sposobem uniknięcia odmrożeń jest noszenie czapki i rękawiczek.

Są cztery stopnie odmrożenia ciała. Odmrożenia pierwszego stopnia charakteryzują się zblednięciem skóry, która staje się kredowo biała, następnie zaczerwienieniem z lekko sinawym odcieniem. Wtedy skóra zaczyna piec i pojawia się obrzęk. Dochodzi do zaburzenia krążenia, pojawia się drętwienie i brak czucia. Odmrożenia drugiego stopnia można poznać po pęcherzach z płynem surowiczym, a odmrożona część ciała jest sina i opuchnięta. Odmrożenia trzeciego stopnia obejmują całą grubość skóry. Pojawia się martwica tkanek i owrzodzenia. Najwyższy czwarty stopień dotyczy mięśni i kości. Podczas dwóch ostatnich stadiów odmrożeń konieczna jest interwencja lekarza.

Postępowanie przy odmrożeniach

Co należy robić z odmrożeniami? Pod żadnym pozorem nie wolno ich rozcierać silnym masażem czy nacierać śniegiem. Może to prowadzić do uszkodzenia odmrożonych tkanek. Kiedy skóra jest blada, można stosować kąpiele rozgrzewające w letniej wodzie mającej około 25 st. C, stopniowo podnosząc jej temperaturę do około 40 st. C. Po osuszeniu skórę trzeba przykryć jałowym opatrunkiem. Kiedy pojawią się pęcherze, nie wolno ich przekłuwać. W tym przypadku także należy zastosować jałowy opatrunek.

Złote zasady

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa radzi, co robić by nie dopuścić do odmrożeń i wychłodzenia organizmu:

- ubieraj się stosownie do temperatury na zewnątrz. Kiedy planujesz dłuższe przebywanie na dworze, ubieraj się warstwowo;

- noś odpowiednie, ciepłe obuwie, które nie będzie ograniczało możliwości poruszania palcami;

- noś ocieplane, luźne rękawice i czapkę zasłaniającą czoło i uszy;

- nie słaniaj twarzy szalem, gdyż pod wpływem oddechu stanie się wilgotny i może przyspieszyć powstawanie odmrożeń;

- przed wyjściem na mróz posmaruj odkryte części ciała (policzki, nos, brodę) kremem ochronnym lub wazeliną - szczególnie dotyczy to dzieci;

- nie stój nieruchomo na zimnie; podskakuj, tup, rozcieraj dłonie;

- nie spożywaj alkoholu.

Zobacz zalecenia lekarza w walce z hipotermią (materiał archiwalny z grudnia 2014 roku):

Mróz zbiera śmiertelne żniwo
Mróz zbiera śmiertelne żniwotvn24

Autor: AD/map / Źródło: Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, TVN Meteo

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Pogoda na Boże Narodzenie. Na razie możemy pożegnać się z wiosennymi temperaturami, jakie zapanowały w Polsce, ponieważ kolejne dni przyniosą spore ochłodzenie. W weekend miejscami popada śnieg - lokalnie może dosypać go naprawdę sporo. Czy jednak białe krajobrazy mają szansę utrzymać się do Wigilii?

Nadciągają opady śniegu. Czy pozostaną z nami do świąt? Pogoda na Boże Narodzenie

Nadciągają opady śniegu. Czy pozostaną z nami do świąt? Pogoda na Boże Narodzenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na południu kraju oraz nad morzem może być niebezpieczna. IMGW ostrzega przed silnym wiatrem, który może rozpędzać się do 80 kilometrów na godzinę. Ostrzeżenia wydano na terenie sześciu województw.

Silny wiatr. Ostrzeżenia IMGW dla kolejnych regionów

Silny wiatr. Ostrzeżenia IMGW dla kolejnych regionów

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Prezydent Francji Emmanuel Macron złożył w czwartek wizytę na Majotcie. W niedzielę w wyspy uderzył cyklon Chido, powodując śmierć co najmniej 31 osób oraz ogromne zniszczenia. Straty liczą również mieszkańcy Mozambiku.

Emanuel Macron zapowiedział dzień żałoby narodowej po katastrofie na Majotcie

Emanuel Macron zapowiedział dzień żałoby narodowej po katastrofie na Majotcie

Źródło:
PAP, ReliefWeb

Skamieniałość mastodonta została znaleziona w przydomowym ogródku w stanie Nowy Jork. Prehistoryczne szczątki, w tym pełna szczęka, zachowały się w doskonałym stanie. To pierwsze takie znalezisko w tym regionie od ponad dekady.

Z ziemi w ogródku wystawały zęby. Należały do przodka słonia

Z ziemi w ogródku wystawały zęby. Należały do przodka słonia

Źródło:
New York State Museum, AMNH

Naukowcy obawiają się, że jeden najstarszych i największych gatunków żaby - Calyptocephallela gayi - znajdzie się niedługo na skraju wyginięcia. Z powodu zmian klimatu i działalności człowieka w niepokojącym tempie niszczone są jej siedliska.

Ta żaba przeżyła zagładę dinozaurów. Niebawem to jej może grozić wyginięcie

Ta żaba przeżyła zagładę dinozaurów. Niebawem to jej może grozić wyginięcie

Źródło:
Reuters, Boerenlandvogels

Do 16 wzrosła liczba ofiar potężnego trzęsienia ziemi, jakie nawiedziło we wtorek Vanuatu na Oceanie Spokojnym. Na miejscu katastrofy nadal trwa akcja poszukiwawcza, ale z każdą godziną maleją szanse na odnalezienie ocalałych. Nad pogrążonym w chaosie krajem unosi się kolejne widmo kataklizmu. Znad Morza Koralowego w kierunku wyspy nadciąga układ niskiego ciśnienia, który w kolejnych dniach może przekształcić się w cyklon.

Widmo kolejnego kataklizmu w Vanuatu

Widmo kolejnego kataklizmu w Vanuatu

Źródło:
Reuters

Zimowa stolica Polski to w czwartek rano najcieplejsze miasto w całym naszym kraju. Między Zakopanem a położonym kilka kilometrów dalej Poroninem jest ponad 10 stopni różnicy. We "Wstajesz i wiesz" w TVN24 Tomasz Wasilewski wyjaśnił, z czego wynika taka temperatura w Tatrach.

"Pożeracz śniegu" odmienił pogodę w Zakopanem

"Pożeracz śniegu" odmienił pogodę w Zakopanem

Źródło:
IMGW, TVN24

Widok kalifornijskich wiewiórek ziemnych polujących na norniki i zjadających je wprawił w zdumienie grupę amerykańskich naukowców. Dotychczas drapieżne zachowania tych zwierząt były odnotowywane sporadycznie, bo główne składniki ich diety to orzechy, nasiona i zboża. Nietypowe zachowanie zauważono w trakcie badań na przełomie czerwca i lipca tego roku.

"Te badania radykalnie zmieniają nasze postrzeganie wiewiórek"

"Te badania radykalnie zmieniają nasze postrzeganie wiewiórek"

Źródło:
CNN, Cosmos Magazine, Journal of Ethology

Pogoda na dziś. Czwartek 19.12 przyniesie nam ciepło, ale przez Polskę będą wędrować też opady deszczu. Powieje silniejszy wiatr, który miejscami może osiągać prędkość nawet 90 kilometrów na godzinę.

Pogoda na dziś - czwartek 19.12. Będzie ciepło jak wiosną

Pogoda na dziś - czwartek 19.12. Będzie ciepło jak wiosną

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wysoka temperatura w grudniu sprzyja aktywności kleszczy, dlatego ten niebezpieczny pajęczak może znaleźć się na choince, którą przyniesiemy do domu. Warto przejrzeć swoje zwierzęta, aby sprawdzić czy nie złapały kleszcza, przebywając w pobliżu świątecznego drzewka.

Razem z choinką możemy przynieść do domu nieproszonego gościa. To ryzyko wzrosło

Razem z choinką możemy przynieść do domu nieproszonego gościa. To ryzyko wzrosło

Źródło:
PAP

Potężne tornado przetoczyło się przez miasto Scotts Valley w amerykańskim stanie Kalifornia. Jego niszczycielską siłę widać na nagraniu uchwyconym przez kamerkę samochodową w ciężarówce.

Tornado przewróciło ciężarówkę. Nagranie z wnętrza pojazdu

Tornado przewróciło ciężarówkę. Nagranie z wnętrza pojazdu

Źródło:
CNN

Renowacja budynku w Alkmaar na północy Holandii doprowadziła do niezwykłego odkrycia. Archeolodzy natrafili na podłogę wykonaną częściowo ze zwierzęcych kości.

Tajemnicza podłoga z kości odkryta w czasie renowacji budynku

Tajemnicza podłoga z kości odkryta w czasie renowacji budynku

Źródło:
alkmaar.nl

58-letni myśliwy zmarł po tym, jak z drzewa spadł na niego niedźwiedź. Zwierzę zostało zastrzelone przez innego mężczyznę. Departament Zasobów Dzikiej Przyrody Wirginii "nie wnosi obecnie żadnych oskarżeń w związku z tym incydentem".

Myśliwy nie żyje po tym, jak z drzewa spadł na niego niedźwiedź

Myśliwy nie żyje po tym, jak z drzewa spadł na niego niedźwiedź

Źródło:
CBS News

Naukowcy z Politechniki Krakowskiej sprawdzili, jak zmienia się stężenie dioksyn w pyle zawieszonym PM10 w stolicy Małopolski w zależności od pory roku. Okazało się, że zimą mieszkańcy Krakowa wdychają więcej rakotwórczych związków niż latem. To pierwszy w kraju monitoring dioksyn na taką skalę.

Naukowcy: zimą mieszkańcy Krakowa wdychają więcej szkodliwych dioksyn

Naukowcy: zimą mieszkańcy Krakowa wdychają więcej szkodliwych dioksyn

Źródło:
PAP

Astronauci Butch Wilmore i Suni Williams pozostaną w kosmosie co najmniej do marca 2025 roku - poinformowała NASA. To kolejny raz, kiedy amerykańska agencja przekłada datę ich powrotu do domu. Z zakładanych ośmiu dni misja potrwa ponad dziewięć miesięcy.

Mieli spędzić w kosmosie osiem dni. NASA znów przedłużyła ich pobyt

Mieli spędzić w kosmosie osiem dni. NASA znów przedłużyła ich pobyt

Źródło:
AFP

W Tatrach zmalało niebezpieczeństwo powstawania lawin. W środę Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe obniżyło stopień zagrożenia z drugiego na pierwszy. Ratownicy podkreślają jednak, że warunki do uprawiania turystyki w wyższych partiach gór są nadal niebezpieczne.

W Tatrach lawinowa "jedynka", ale nadal jest niebezpiecznie

W Tatrach lawinowa "jedynka", ale nadal jest niebezpiecznie

Źródło:
PAP, TOPR

Dziewięć godzin - tyle trwał kosmiczny spacer dwóch chińskich astronautów w ramach misji Shenzhou-19. Tym samym pobity został 23-letni rekord należący do Amerykanów, którzy poza statkiem przebywali w kosmosie o cztery minuty krócej.

"Spacerowali" dziewięć godzin. I pobili rekord

"Spacerowali" dziewięć godzin. I pobili rekord

Źródło:
PAP

Po raz drugi w ciągu dziewięciu miesięcy rakieta Kairos japońskiej firmy Space One uległa samozniszczeniu. Nagrania z najnowszej, środowej próby pokazują, jak rakieta zmagała się z trudnościami z utrzymaniem trajektorii lotu. Poprzednim razem maszyna eksplodowała kilka sekund po starcie.

Samozniszczenie po trzech minutach od startu

Samozniszczenie po trzech minutach od startu

Źródło:
Reuters, NHK

Kilka tysięcy ton ropy naftowej od kilku dni jest wyrzucane na brzeg w pobliżu Cieśniny Kerczeńskiej na Morzu Czarnym. W niedzielę w wyniku sztormu zatonęły tam dwa rosyjskie tankowce. Lokalne władze informują o negatywnym wpływie rozlanego paliwa na ekosystem. Przedstawiciele Greenpeace ostrzegają przed "jedną z największych katastrof na Morzu Czarnym spowodowanych przez człowieka".

Ogromny wyciek z rosyjskich tankowców. Ostrzeżenie przed "jedną z największych katastrof"

Ogromny wyciek z rosyjskich tankowców. Ostrzeżenie przed "jedną z największych katastrof"

Źródło:
Novaya Gazeta, Greenpeace

Niebezpieczne zdarzenia w polskich górach. W poniedziałek w Tatrach dwóch turystów spadło z wysokości około 400 metrów z lawiną, próbując zdobyć Rysy. Tego samego dnia goprowcy uratowali mężczyznę, którego częściowo przysypała lawina w rejonie Babiej Góry. Wszyscy mieli dużo szczęścia, żaden z turystów nie doznał poważnych obrażeń.

Lawiny w Tatrach i Beskidach. Turyści spadli z 400 metrów

Lawiny w Tatrach i Beskidach. Turyści spadli z 400 metrów

Źródło:
PAP, TOPR

Śnieg spadł w rejonie jezior Covadonga na północy Hiszpanii. To moment, na który czekało mnóstwo turystów. Zimą miejsce to uznawane jest bowiem za szczególnie piękne.

Tu śnieg oznacza "nie tylko początek zimy"

Tu śnieg oznacza "nie tylko początek zimy"

Źródło:
El Buscolu, traveler.es

Silne i tragiczne w skutkach trzęsienie ziemi nawiedziło we wtorek Vanuatu na Oceanie Spokojnym. Najbardziej poszkodowana została stolica. Moment trzęsienia widać na nagraniu z warsztatu samochodowego.

Słychać wielki huk, ludzie uciekają. Nagranie z warsztatu samochodowego

Słychać wielki huk, ludzie uciekają. Nagranie z warsztatu samochodowego

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

We wtorek na Chopoku w Niżnych Tatrach na Słowacji doszło do awarii kolejki linowej. Utknęło 12 narciarzy, wszystkich bezpiecznie ewakuowano.

Awaria kolejki. Utknęło 12 narciarzy

Awaria kolejki. Utknęło 12 narciarzy

Źródło:
HZS

Niezidentyfikowana wcześniej choroba, na którą zmarło niedawno ponad 140 osób w Demokratycznej Republice Konga, to ciężka postać malarii - poinformowało we wtorek tamtejsze ministerstwo zdrowia. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) dostarczyła już leki na tę chorobę.

"Zagadka w końcu rozwiązana". Wiadomo, co zabiło ponad 140 osób

"Zagadka w końcu rozwiązana". Wiadomo, co zabiło ponad 140 osób

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, PAP

Co najmniej sześć osób zginęło, a 50 zostało rannych w wyniku silnego trzęsienia ziemi w Vanuatu, państwie wyspiarskim w Oceanii. Trwa akcja poszukiwawczo-ratunkowa. Na Kontakt24 otrzymaliśmy relację Polaka z miejsca katastrofy.

"Najgwałtowniejsze trzęsienie, jakiego doświadczyłem"

"Najgwałtowniejsze trzęsienie, jakiego doświadczyłem"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, CNN, Kontakt24, PAP

Silna wichura doprowadziła do zawalenia się kilkudziesięciometrowej dekoracji świątecznej w mieście Marica w Brazylii. W momencie tragedii znajdowali się na niej pracownicy, którzy po otrzymaniu ostrzeżeń przed niebezpieczną pogodą przerwali prace montażowe. Władze miasta poinformowały o jednej ofierze śmiertelnej i dwóch osobach rannych, ogłoszono dwudniową żałobę.

Pływająca choinka runęła pod naporem wiatru. Jedna osoba nie żyje

Pływająca choinka runęła pod naporem wiatru. Jedna osoba nie żyje

Źródło:
PAP, Carta Capital, CNN, 98 FM

Przed nami początek astronomicznej zimy, a wraz z nim najkrótszy dzień w roku. Słońce nad Warszawą wzejdzie wtedy na niespełna osiem godzin. Kiedy przypada ten dzień?

Kiedy będzie najkrótszy dzień w roku

Kiedy będzie najkrótszy dzień w roku

Źródło:
tvnmeteo.pl, timeanddate.com

Lato w Australii zaczyna się niezwykle upalnie. W stanie Wiktoria ostatni raz tak gorąco w grudniu było pięć lat temu. W Adelajdzie w nocy temperatura sięgała niemal 30 stopni Celsjusza.

30 stopni w nocy, w dzień o włos od rekordu

30 stopni w nocy, w dzień o włos od rekordu

Źródło:
The Guardian

Burza lodowa nawiedziła stan Iowa i wschodnią Nebraskę. Doszło do paraliżu komunikacyjnego. Drogi były tak śliskie, że samochody i ciężarówki zsuwały się z nich. W jednym z wielu wypadków związanych z oblodzeniem zginęła jedna osoba.

Burza lodowa wywołała paraliż komunikacyjny

Burza lodowa wywołała paraliż komunikacyjny

Źródło:
ENEX, cbsnews.com

Gwałtowne śnieżyce zaskoczyły wielu kierowców w górach Sierra Nevada w północnej Kalifornii. Parkingi na stacjach benzynowych wzdłuż autostrady międzystanowej 80 stały się w sobotę szczególnie popularnym miejscem.

"Nagle przyszła zamieć. Utknęliśmy i nikt nie wiedział, co zrobić"

"Nagle przyszła zamieć. Utknęliśmy i nikt nie wiedział, co zrobić"

Źródło:
CNN, tnvmeteo.pl

W 2024 roku płonął największy obszar brazylijskiej Amazonii od 17 lat - wynika z danych satelitarnych Instytutu Badań Kosmicznych w Brazylii. Łączna liczba pożarów puszczy wzrosła rok do roku o 43 procent.

"Wielu mieszkańców Amazonii straciło wszystko, cały dorobek swego życia"

"Wielu mieszkańców Amazonii straciło wszystko, cały dorobek swego życia"

Źródło:
PAP

Lodowe włosy pojawiły się w okolicach Wejherowa (woj. pomorskie). To dość rzadkie zjawisko, do powstania którego wymagane są określone warunki pogodowe i obecność pewnego organizmu. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Rzadkie zjawisko w lesie na Pomorzu. Jak powstaje?

Rzadkie zjawisko w lesie na Pomorzu. Jak powstaje?

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl