"Wnosimy o niezwłoczne ogłoszenie stanu klęski żywiołowej"

[object Object]
Smog jako klęska żywiołowa? tvn24
wideo 2/30

Mieszkańcy podkrakowskich gmin chcą, aby wojewoda i marszałek Małopolski wprowadzili stan klęski żywiołowej na terenie gmin ościennych Krakowa.

Pismo anonimowych mieszkańców gmin Czernichowa, Niepołomic, Skawiny, Wieliczki, Zabierzowa trafiło do włodarzy województwa "w związku z utrzymującym się katastrofalnym stanem jakości powietrza, występującym wskutek spotęgowania destrukcyjnego wpływu niskiej emisji z przestarzałych palenisk domowych na terenie wszystkich gmin ościennych Krakowa".

"Wnosimy o niezwłoczne ogłoszenie stanu klęski żywiołowej - klęski SMOGU - na terenie gmin ościennych Krakowa" - napisali mieszkańcy we wniosku.

"Apelujemy o podjęcie działań eliminujących skutki oddziaływania klęski żywiołowej na zdrowie i życie mieszkańców Miasta Krakowa, narażonych na działanie napływających mas ciężko zanieczyszczonego powietrza z gmin sąsiednich" - czytamy we wniosku opublikowanym przez Skawiński Alarm Smogowy.

Wolna wymiana kopciuchów

Sytuację w Małopolsce skomentował we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Marek Józefiak z Greenpeace Polska. - Ogrzewanie w Polsce bazuje w dużej mierze na węglu spalanym w kotłach - mówił.

- Nie dziwię się mieszkańcom Krakowa czy okolic, bo z jednej strony w Krakowie pozbyto się już węgla i wykonano ogromną robotę, ale z drugiej strony tuż za granicą (miasta - red.) panuje "niedasizm", wymiana pieców idzie jak krew z nosa - skomentował.

Dodał, że w Małopolsce trzeba pozbyć się wszystkich kotłów tak zwanych kopciuchów. - Do tej pory w większości ten poziom wymiany nie osiągnął nawet 15 procent. To pokazuje jak bardzo to idzie wolno - mówił.

Stan klęski żywiołowej

- E-mail anonimowych mieszkańców Krakowa i pięciu okolicznych miejscowości dziś do nas wpłynął - potwierdziła we wtorek rzeczniczka prasowa wojewody małopolskiego Joanna Paździo. Urząd wojewódzki zapoznaje się z wnioskiem. - Niebawem prześlemy odpowiedź - zapowiedziała rzeczniczka.

Stan klęski żywiołowej jest sytuacją nadzwyczajną. Wprowadza go Rada Ministrów z własnej inicjatywy lub na wniosek wojewody - na czas nie dłuższy niż 30 dni, z możliwością przedłużenia.

- Choćby z punktu widzenia czasu trwania stanu klęski żywiołowej trudno stwierdzić, by ogłoszenie takiego stanu mogło pozwolić rozwiązać problem smogu. Wszyscy jesteśmy świadomi, że zagadnienia związane z ochroną środowiska wymagają działań długofalowych, rozpisanych na lata. I takie działania są konsekwentnie podejmowane - oceniła Paździo. We wniosku anonimowi mieszkańcy podkrakowskich gmin zwrócili uwagę na utrzymujące się niekorzystne zjawiska naturalne - inwersję temperatury i brak wiatru. Chcą zastosowania nadzwyczajnych środków we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem. Zdaniem autorów listu potrzebne jest spotkanie kryzysowe władz Krakowa i gmin ościennych celem między innymi uruchomienia w placówkach służby zdrowia dodatkowych punktów przyjęć pacjentów z objawami chorobowymi, powstałymi lub spotęgowanymi przez smog, uruchomienia skutecznego systemu kontroli spalania odpadów i ostrzegania mieszkańców, zwłaszcza wykluczonych cyfrowo, przed skutkami oddziaływania smogu.

Stały monitoring powietrza

Joanna Paździo podkreśliła, że ochrona środowiska jest zadaniem własnym samorządów, które podejmują w tym zakresie wiele działań. Trwają na przykład prace nad aktualizacją Programu Ochrony Powietrza. - Nie ma przesłanek, aby ograniczać kompetencje samorządów w tym zakresie. Nie ma też wskazania, aby wpisane we wprowadzenie stanu klęski żywiołowej ograniczenie praw i swobód obywatelskich miało usprawnić działania w walce ze smogiem - oceniła rzeczniczka wojewody.

Jak dodała, bieżące meldunki przekazywane przez właściwe służby nie wskazują na to, aby zarejestrowały one niedostatek własnych sił i środków, co mogłoby stanowić ewentualną przesłankę do rozważenia możliwości wprowadzania nadzwyczajnych działań.

- Żaden z samorządów nie sygnalizuje też tego, jakoby jego aktualne działania czy prace były sparaliżowane. Podobnie choćby wojewódzki lekarz koordynator ratownictwa medycznego nie otrzymał żadnego niepokojącego sygnału z placówki ochrony zdrowia. Na bieżąco przekazywane są też dane dotyczące stanu powietrza - przypomnijmy, dodatkowo zaostrzone w Małopolsce - wskazała rzeczniczka. Dodała, że we wtorek poziom alarmowania dotyczył powiatu nowotarskiego, zaś poziom informowania m.in. Krakowa i Nowego Sącza. Przewidywane są też w najbliższym czasie - zaznaczyła - zmiany pogody, które mogą zmniejszyć uciążliwość związaną ze smogiem.

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez rzeczniczkę wojewody systemowo wszystkie właściwe działania są podejmowane, a sytuacja jest na bieżąco monitorowana przy współpracy właściwych służb.

Łukasz Kurlit ze Skawińskiego Alarmu Smogowego
Łukasz Kurlit ze Skawińskiego Alarmu Smogowegotvn24

- Nie zmienia to oczywiście faktu, że smog jest obiektywnym problemem o dużej dotkliwości. Natomiast w walce z nim najskuteczniejsze będą rozważne i zaplanowane działania, także wieloletnie, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu edukacyjnego i rozwijania aktywności samorządów, które najlepiej znają potrzeby swoich mieszkańców - oceniła rzeczniczka.

Posłuchaj całej rozmowy z Markiem Józefiakiem z Greenpeace Polska:

Marek Józefiak z Greenpeace opowiada o smogu
Marek Józefiak z Greenpeace opowiada o smogutvn24

Autor: anw/aw / Źródło: PAP, TVN24

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Najbliższa noc będzie zimna. Termometry wskażą wszędzie tylko nieco powyżej zera, a przy gruncie temperatura spadnie do ujemnych wartości. Pojawią się też gęste mgły, za to dzień przyniesie dużo słońca.

Pogoda na jutro - środa 16.10. Aż do rana będzie lodowato

Pogoda na jutro - środa 16.10. Aż do rana będzie lodowato

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gęsta mgła będzie utrudniać podróżowanie w nocy z wtorku na środę na znacznym obszarze Polski. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia. Widzialność ma spadać do 200 metrów.

Niebezpiecznie w 13 województwach. IMGW ostrzega

Niebezpiecznie w 13 województwach. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Wieczorami w tym tygodniu możemy obserwować krążącą po niebie kometę C/2023 A3. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia, na których widać przelot obiektu we wtorek po zachodzie słońca nad województwem kujawsko-pomorskim.

Kometa C/2023 A3 nad Polską. Widać ją na waszych zdjęciach

Kometa C/2023 A3 nad Polską. Widać ją na waszych zdjęciach

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

Ulewy spowodowały podtopienia i powodzie błyskawiczne, a silny wiatr łamał drzewa we wtorek w południowych Indiach. W niektórych miejscach zamknięto szkoły i siedziby przedsiębiorstw.

Drogi pod wodą i połamane drzewa. Nie przestaje padać

Drogi pod wodą i połamane drzewa. Nie przestaje padać

Źródło:
India Today, Reuters

Lada moment na niebie zalśni superksiężyc - i to trzeci raz z rzędu. Srebrny Glob będzie wydawał się większy i jaśniejszy niż zazwyczaj.

Zbliża się pełnia Księżyca. Będzie wyjątkowa

Zbliża się pełnia Księżyca. Będzie wyjątkowa

Źródło:
tvnmeteo.pl, timeanddate.com

Najbliższe dni przyniosą sporo słońca i wzrost temperatury do około 18 stopni Celsjusza. Wszystko przez wyżowy układ, który będzie dominował nad Polską. W nocy i nad ranem w środę kierowcy powinni uważać na silne zamglenia.

Z każdym dniem coraz cieplej. Miejscami blisko 20 stopni na termometrach

Z każdym dniem coraz cieplej. Miejscami blisko 20 stopni na termometrach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Władze rezerwatu Mwea w Kenii podjęły decyzję o relokacji 50 słoni afrykańskich. W pewnym momencie populacja tak się zwiększyła, że zwierzęta przestały się mieścić na terenie parku.

Słoni tak dużo, że przestały się mieścić w rezerwacie. "Zaczęły się błąkać po osiedlach"

Słoni tak dużo, że przestały się mieścić w rezerwacie. "Zaczęły się błąkać po osiedlach"

Źródło:
Reuters

Przedłużająca się pora deszczowa pogorszyła tragiczną sytuację związaną z powodziami w Afryce Zachodniej i Środkowej w tym roku. Odnotowano prawie 1500 ofiar śmiertelnych, zniszczonych lub uszkodzonych zostały setki tysięcy domów - wynika z danych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Niemal 1500 zabitych. Najgorsza sytuacja od dekad

Niemal 1500 zabitych. Najgorsza sytuacja od dekad

Źródło:
Reuters, ONZ, tvnmeteo.pl

W jednym z najsuchszych i jałowych miejsc na świecie - Maroku - spadł deszcz. Doszło tam do pierwszej od dziesięcioleci powodzi. Między wydmami pojawiły się gigantyczne jeziora.

Sahara pod wodą. Zobacz, jak wygląda

Sahara pod wodą. Zobacz, jak wygląda

Źródło:
CNN, AP

Prawdopodobieństwo wystąpienia anomalii pogodowej La Nina w nadchodzących miesiącach zmniejszyło się - poinformowało we wtorek australijskie biuro meteorologiczne Bureau of Meteorology. Dodało, że jeśli zjawisko wystąpi, to będzie słabe i krótkotrwałe.

Czy La Nina przejmie stery w pogodzie? Najnowsze prognozy

Czy La Nina przejmie stery w pogodzie? Najnowsze prognozy

Źródło:
Reuters, NOAA, Bureau of Meteorology

Pojawienie się ogromnej jaszczurki wzbudziło przerażenie wśród mieszkańców miasta Fajardo w Portoryko. Egzotyczny gad został zauważony w rzece w dzielnicy Mansion del Sapo. Opublikowany film błyskawicznie rozprzestrzenił się po sieci. Sprawą zainteresował się krajowy Departament Zasobów Naturalnych i Środowiskowych.

Gad przypominający warana z Komodo budził strach wśród mieszkańców

Gad przypominający warana z Komodo budził strach wśród mieszkańców

Źródło:
ENEX, El Nuevo Dia

W poniedziałek wieczorem fala intensywnego deszczu nawiedziła popularną wśród turystów portugalską wyspę Maderę. Ulewy sparaliżowały ruch na wielu ulicach, a także doprowadziły do lokalnych podtopień i osuwisk ziemi.

Intensywny deszcz sparaliżował popularną wśród turystów wyspę

Intensywny deszcz sparaliżował popularną wśród turystów wyspę

Źródło:
PAP, Diaro de Noticias Madeira, IPMA

Pogoda na zimę 2024. Z wyliczeń NOAA, opublikowanych przez Instytut Meteorologii i Gospodarki wodnej, wynika, że w Polsce zimą ma panować dodatnia anomalia temperatury, a więc będzie cieplej niż zwykle. Jak skomentował te przewidywania Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl, może nas czekać kolejna zima bez zimy.

Kolejna zima bez zimy? Tomasz Wasilewski komentuje najnowsze prognozy

Kolejna zima bez zimy? Tomasz Wasilewski komentuje najnowsze prognozy

Źródło:
IMGW, TVN24, NOAA, tvnmeteo.pl

Czarno-biały duet - Bao Li i Qing Bao - to pierwsze pandy wielkie, które Chiny wysłały do Waszyngtonu od 24 lat. Do transportu zwierząt wynajęto specjalnie samolot transportowy FedEx Boeing 777, nazwany "Panda Express". Poprzednia para wróciła do Chin ze swoim młodym w listopadzie ubiegłego roku - podała stacja CNN.

Czarno-biali "dyplomaci" wzbogacą zoo w Waszyngtonie     

Czarno-biali "dyplomaci" wzbogacą zoo w Waszyngtonie     

Źródło:
PAP,CNN, nbcwashington.com

Krótko po godzinie 18 polskiego czasu rozpoczęła się misja NASA Europa Clipper. Z Centrum Kosmicznego im. Kennedy'ego na Florydzie wystartowała rakieta SpaceX Falcon Heavy. Na jej pokładzie znajduje się sonda, która ma sprawdzić, czy na jednym z księżyców Jowisza - Europie - występują warunki sprzyjające powstaniu życia.

Po raz pierwszy sprawdzimy, czy na Europie jest życie

Po raz pierwszy sprawdzimy, czy na Europie jest życie

Źródło:
NASA

Fala intensywnych opadów deszczu nawiedziła w weekend południowe regiony Hiszpanii. Niespokojną aurę przyniosła burza o nazwie Berenice. Ulewom powodującym podtopienia towarzyszył silny wiatr, który łamał gałęzie drzew.

Berenice podtopiła część Hiszpanii, teraz nadciąga tam były huragan

Berenice podtopiła część Hiszpanii, teraz nadciąga tam były huragan

Źródło:
ENEX, El Pais. Dario de Sevilla

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) podpisała kluczowy kontrakt misji RISE. Jej celem jest zbudowanie systemu, który pozwoli na serwisowanie satelitów umieszczonych na orbicie geostacjonarnej.

ESA chce w przyszłości serwisować satelity na orbicie geostacjonarnej

ESA chce w przyszłości serwisować satelity na orbicie geostacjonarnej

Źródło:
PAP, ESA

Wieczne chemikalia mogą znajdować się w wodzie gruntowej przez ponad 40 lat. Do takiego wniosku doszli amerykańcy naukowcy, badający stężenie PFAS w zanieczyszczonych wodach na terenie dwóch hrabstw w Karolinie Północnej.

Potrzeba 40 lat, by wieczne chemikalia zniknęły z wód gruntowych

Potrzeba 40 lat, by wieczne chemikalia zniknęły z wód gruntowych

Źródło:
ScienceDaily, European Chemicals Agency

Władze Hongkongu prowadzają badania, które mają ustalić przyczynę śmierci małp z tamtejszego zoo. W niedzielę nieoczekiwanie znaleziono w nim osiem martwych zwierząt różnych gatunków. "Małpy w niewoli są często narażone na patogeny, które mogą być przenoszone na ludzi" - wskazał w oświadczeniu przedstawiciel PETA Asia.

W chińskim zoo umierają małpy, strach przed wybuchem nowej epidemii

W chińskim zoo umierają małpy, strach przed wybuchem nowej epidemii

Źródło:
Reuters

Niedziela w wielu regionach kraju minęła pod znakiem wichur. Silne porywy wiatru łamały konary i zrywały linie energetyczne. W Zielonej Górze uszkodzony został dach przedszkola. Na jednym z osiedli w Wielkopolsce przewrócone drzewa poważnie uszkodziły kilka samochodów. Niebezpieczną pogodę do naszego kraju sprowadził niż Helma.

Wiatr łamał drzewa i uszkadzał dachy. Skutki niżu Helma w Polsce

Wiatr łamał drzewa i uszkadzał dachy. Skutki niżu Helma w Polsce

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

W drugiej połowie miesiąca temperatura zbliży się do 20 stopni. Wpierw jednak czeka nas chłodniejszy czas. Jakie wartości na termometrach zobaczymy do niemal ostatnich dni października? Sprawdź długoterminową prognozę pogody, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: szykuje się duże ocieplenie

Pogoda na 16 dni: szykuje się duże ocieplenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Mieszkańcy Sri Lanki od weekendu zmagają się z ulewnymi deszczami i powodziami. Zginęły trzy osoby, a kilka tysięcy zostało ewakuowanych. W stolicy kraju - Kolombo - zamknięto wszystkie szkoły.

Zamknięte szkoły w stolicy, nie żyją trzy osoby

Zamknięte szkoły w stolicy, nie żyją trzy osoby

Źródło:
PAP, AP

Rosnący poziom wód powodziowych, niedobory paliwa i przerwy w dostawie prądu utrudniają usuwanie skutków huraganu Milton, który dotarł w ubiegłym tygodniu do Florydy jako huragan trzeciej kategorii w pięciostopniowej skali Saffira-Simpsona. Do tak dużej skali zniszczeń przyczynił się także wcześniejszy huragan Helene. Odbudowa ma zająć dużo czasu, ponieważ oba żywioły uderzyły w ten region w odstępie dwóch tygodni.

"Poziom wody nadal rośnie", możliwe kolejne ewakuacje

"Poziom wody nadal rośnie", możliwe kolejne ewakuacje

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Park Narodowy "Ujście Warty" składa się głównie z mokradeł. Ich znaczenie mogliśmy poznać podczas ostatniej powodzi. Jak podkreśliła przyrodniczka Olga Betańska, takie obszary są nie tylko siedliskiem dla dzikich zwierząt, ale potrafią skutecznie chronić mieszkańców dolin rzecznych przed wielką wodą.

"Takich terenów zostało w naszym kraju niewiele"

"Takich terenów zostało w naszym kraju niewiele"

Źródło:
PAP

Słynny XV-wieczny odkrywca Krzysztof Kolumb był prawdopodobnie sefardyjskim Żydem z Europy Zachodniej - stwierdzili hiszpańscy naukowcy po przeprowadzeniu analizy DNA w celu rozwiązania wielowiekowej tajemnicy pochodzenia podróżnika.

Gdzie urodził się Krzysztof Kolumb? Nowe badanie

Gdzie urodził się Krzysztof Kolumb? Nowe badanie

Źródło:
BBC, PAP

Jedenastu członków rodziny - w tym roczne dziecko - trafiło do szpitala w jednym z miasteczek w Pensylwanii po spożyciu "toksycznych grzybów" - poinformowały lokalne władze.

11 osób "spożyło toksyczne grzyby, wszystkie zachorowały"

11 osób "spożyło toksyczne grzyby, wszystkie zachorowały"

Źródło:
CNN

Pierwszy stopień rakiety Starship, czyli Super Heavy, odłączył się od niej bezpiecznie i wrócił precyzyjnie na platformę startową. - Złapałem się za głowę, bo przewidywałem, że dojdzie do ogromnej eksplozji, ale ten pierwszy stopień wrócił, oni naprawdę go złapali stalowymi ramionami - mówił na antenie Hubert Kijek, reporter TVN24 BiS.

Booster megarakiety wylądował na platformie startowej. "Wyglądało to imponująco"

Booster megarakiety wylądował na platformie startowej. "Wyglądało to imponująco"

Aktualizacja:
Źródło:
space.com, SpaceX, CNN, PAP

Grzyby obrodziły w polskich lasach. W ferworze poszukiwań leśnych skarbów łatwo jednak o pobłądzenie, a nawet zgubienie się. Jak poradzić sobie podczas grzybobrania? Leśnicy mają na to sprawdzone sposoby.

Jak nie zgubić się na grzybach

Jak nie zgubić się na grzybach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl