W marcu deszczu jak na lekarstwo, kwiecień "to już rozpacz". Jak długo będzie sucho?

[object Object]
Czy święta będą suche, czy deszczowe?tvn24
wideo 2/7

Za oknem piękna, słoneczna aura, a temperatura miejscami wzrasta do 21 stopni Celsjusza. Taka pogoda ma swoje ciemne strony. Teraz deszcz jest na wagę złota, a jest go za mało. Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek o prognozach na najbliższe tygodnie.

Wyż Katharina to "twarda sztuka". Ten mocny układ wyżowy ulokował się nad Skandynawią i utrzymuje się tam niewzruszenie od 8 kwietnia. Jest mocno rozbudowany w pionie, niczym pasmo wysokich gór w atmosferze, których szczyty sięgają 9-10 kilometrów wysokości.

Czytaj więcej o "zimnej Kaśce"

Co jakiś czas ma miejsce duży "wyrzut" chłodu z Arktyki w jednym miejscu globu, a w tym samym czasie nad innym obszarem wciskają się daleko na północ gorące masy powietrza z cieplejszych regionów świata.

I rzeczywiście arktyczny chłód spłynął w ostatnich dniach daleko na południe, a strumień tego powietrza znalazł się nad naszą częścią Europy. Temperatura spadła, w Polsce do nawet -9 stopni Celsjusza przy gruncie na Podkarpaciu.

Prognoza sytuacji barycznej na piątek (DWD)DWD

Katharina skutecznie blokuje wilgoć

Taka sytuacja potrafi utrzymać się pół miesiąca i dłużej. Wyż stabilizowany jest przez zasilające go masy mroźnego powietrza, cięższe i gęstsze od cieplejszych mas polarnych czy zwrotnikowych. Rzadko w pogodny obszar wyżowy wciskają się aktywniejsze fronty atmosferyczne, a jeśli już, to opady związane z nimi są niewielkie.

Wyż Katharina to typowa blokada antycyklonalna, co oznacza, że skutecznie blokuje napływ wilgotnych mas powietrza znad Atlantyku i przemieszczanie się z zachodu na wschód dynamicznych wirów niżowych z chmurami, silnym wiatrem i łagodną temperaturą w nocy.

Wyż wymusza wędrówkę deszczowych niżów na daleką północ. Zablokowanie cyrkulacji strefowej oznacza zanik większego zachmurzenia, słabszy wiatr i wzrost dobowych wahań temperatury (o poranku mamy mróz, w dzień dodatnią temperaturę).

Takie sytuacje zdarzają się kilka razy w roku, jednak obecna blokada wyżowa jest wyjątkowo dokuczliwa. Bowiem kwiecień to miesiąc, w którym "z kopyta" rusza wegetacja. To właśnie teraz woda jest na wagę złota, a jest jej za mało. Chociaż pogoda jest piękna, słoneczna, a temperatura wzrosła w czwartek 18 kwietnia do 21 st. C na zachodzie i w centrum Polski, to sytuacja jest trudna.

Temperatura powietrza 18 kwietnia o godzinie 15.30 (wetteronline.de)wetteronline.de

Męczy nas susza

Sucho jest w całej Europie Środkowej. W centrum Polski pył wisi w powietrzu i wciska się we wszystkie zakamarki domów. Od dawna nie było porządnego deszczu. O ile jeszcze w pierwszej połowie marca na ogół codziennie spadało średnio do 5-10 litrów wody na metr kwadratowy, to w drugiej połowie miesiąca Polska była tylko zraszana odrobiną wody. Kwiecień to już rozpacz.

Jedynie od 6 do 7 kwietnia spadło do 13 l/mkw. na Podkarpaciu. W kolejnych dniach lokalnie pojawiał się słaby deszcz lub mokry śnieg o natężeniu do 2-3 l/mkw. Od 11 do 12 kwietnia deszczomierze na Podkarpaciu zebrały zaledwie 6 l/mkw. wody. Popadało te na zachodzie między 13 a 14 kwietnia do 7 l/mkw.

Są takie miejsca, szczególnie na Ziemi Łódzkiej, Mazowszu, również w Wielkopolsce i na Kujawach, gdzie ziemia jest bardzo sucha. Wskaźnik wilgotności gleby w centrum kraju (w województwie łódzkim, dla przykładu w powiecie skierniewickim) wynosi obecnie dla warstwy gleby od 28 do 100 centymetrów około 65 procent, a dla warstwy gleby od 7 do 28 centymetrów zaledwie około 50 procent. Drzewa, krzewy i kiełkujące właśnie zboża potrzebują więcej wilgoci. Przetrwają ten niedobór, ale sytuacja nie może utrzymać się dłużej.

Na horyzoncie widać już deszcz, bowiem do Polski wkroczy w czasie Świąt Wielkanocnych od wschodu front atmosferyczny. Padać ma do 5-20 l/mkw. w ciągu doby, możliwe są burze. Sytuacja wróci nieco do normy, gdyż przebuduje się pole baryczne nad Europą i zmieni się charakter pogody. Czy te deszcze poprawią statystyki kwietnia?

Czy jest szansa na deszcz?

Kwietniowe normy opadów dla wschodniej, środkowej i zachodniej Polski to przykładowo:

- dla Suwałk 37 l/mkw

- dla Warszawy 35 l/mkw

- dla Wrocławia 37l/mkw.

A ile do tej pory spadło deszczu?

- w Suwałkach 0 l/mkw.

- w Warszawie 1 l/mkw.

- we Wrocławiu 7 l/mkw

Nieco nadziei niesie prognoza skumulowanej sumy opadów do końca miesiąca według modelu GFS, bowiem spaść może do 15 l/mkw. w centrum kraju, 20 l/mkw. na zachodzie i ponad 30 l/mkw. na wschodzie. Jest szansa, że burze poprawią sytuację, jednak to zjawiska tylko punktowo przynoszące większe ilości deszczu.

Po 20 kwietnia wyż Katharina odsunie się na wschód. Nad nasz kraj wciśnie się niewielki obszar obniżonego ciśnienia z deszczowym frontem. W czasie świąt i później obejmie nas potężny niż znad Oceanu Atlantyckiego i będzie trzymał do majówki. Popłyną z południa ciepłe masy powietrza, wilgotne, w których skłębią się potężne chmury. Pogoda na początek maja będzie typowo majowa, z temperaturą do 20-25 st. C.

Prognozowane opady deszczu w kolejnych dniach (Ventusky.com) (wideo bez dźwięku)
Prognozowane opady deszczu w kolejnych dniach (Ventusky.com) (wideo bez dźwięku)Ventusky.com
Mapa prognozy odchylenia średniej miesięcznej temperatury maja 2019 (źródło: NOAA)NOAA

Nie cztery, a dwie pory roku

Według prognoz będzie więc lepiej, jednak coś nie daje spokoju. Otóż co roku mówimy w Polsce o okresach suszy, czy to atmosferycznej, glebowej czy hydrologicznej. Susza to długotrwały okres bez opadów lub z niewielkimi opadami w stosunku do średnich wieloletnich. Zmniejszają się wtedy zasoby wody w rzekach, przesuszeniu ulega gleba, marnieją uprawy, drożeje żywność, zwiększa się liczba pożarów.

Polski fizyk atmosfery profesor Szymon Malinowski wraz z badaczami klimatu i współczesnego świata Aleksandrą Kardaś i Marcinem Popkiewiczem stwierdzili w najnowszej publikacji "Nauka o klimacie" z 2019 roku, że "klimat Polski w kolejnych dekadach będzie ewoluował w kierunku dwóch pór roku - chłodnej pory deszczowej zimą (która coraz mniej będzie przypominać mroźna zimę znaną z XX wieku) oraz suchej pory gorącej latem (stopniowo coraz bardziej podobnej do tej w Europie Południowej)."

Czy jesteśmy gotowi na coraz bardziej suche i cieplejsze wiosnę i lato? Takie prognozy na nadchodzące wakacje są przyjemne, ale jak z wysuszaniem się naszego regionu świata poradzi sobie gospodarka?

Przed nami maj, w którym przyroda powinna kipieć od bujności zieleni, kwiatów, poruszenia w świecie przyrody. Maj to miesiąc na ogół ciepły, wilgotny, burzowy. A jakie są prognozy?

Według wyliczeń amerykańskiej Narodowej Administracji Oceanu i Atmosfery (NOAA) maj 2019 ma być suchy, z mniejszą niż zwykle sumą opadów. Termicznie ma być cieplejszy niż zwykle, tylko na wschodzie w normie. Zapowiada się pogoda jak w Grecji.

Mapa prognozy odchylenia sum opadów od normy wieloletniej dla maja 2019 (źródło: NOAA)NOAA

Dziś, mając do dyspozycji nowoczesny sprzęt badawczy, satelitarne pomiary temperatury czy wilgotności na globie ziemskim, uzbrojeni w dokładne analizy klimatologów, mamy prawo czuć niepokój. Dawniej nasi dziadkowie korzystali z własnego doświadczenia i mądrości ludowej przekazywanej z pokolenia na pokolenie. I dobrze rozumieli, że "majowe błoto więcej niż złoto.…".

Autor: Arlenta Unton-Pyziołek / Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/NOAA

Pozostałe wiadomości

IMGW ostrzega przed intensywnymi opadami śniegu w północnej Polsce. Do niedzieli opady mogą wynieść nawet 20 centymetrów. Sprawdź, gdzie może być niebezpiecznie.

Może spaść nawet 20 centymetrów śniegu. Alarmy IMGW

Może spaść nawet 20 centymetrów śniegu. Alarmy IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Noc z piątku na sobotę w całej Polsce okazała się mroźna. W wielu regionach termometry pokazały poniżej -10 stopni Celsjusza, a przy gruncie było nawet -21 stopni. Jak wyjaśniła synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, nadchodzące noce mogą przynieść jeszcze niższe wartości.

Przy gruncie było -21 stopni, a będzie jeszcze zimniej

Przy gruncie było -21 stopni, a będzie jeszcze zimniej

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Kanada przygotowuje się na kolejny atak zimy. Po burzy śnieżnej, która nawiedziła południowy wschód kraju w czwartek, prognozowane są dalsze opady śniegu. W niedzielę w stolicy, Ottawie, dosypać ma nawet 30 centymetrów.

Nie wygrzebali się ze śniegu po pierwszej burzy. Nadciąga kolejna

Nie wygrzebali się ze śniegu po pierwszej burzy. Nadciąga kolejna

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, CBC, CTV News, CP24

W polskich lasach zaczyna się sezon na zrzucanie poroża. Sarny, jelenie i łosie zazwyczaj pozbywają się go w okresie od połowy lutego do końca marca. Co ciekawe, jak przekazują leśnicy, poroże można zbierać, ale tylko w określonych przypadkach.

Czy można zabrać poroże jelenia do domu?

Czy można zabrać poroże jelenia do domu?

Źródło:
PAP, Lasy Państwowe

Dydelf trafił do szpitala po zjedzeniu czekoladowego tortu. Zwierzak dorwał się do pozostawionego na tarasie przysmaku, co zaniepokoiło właścicieli domu, którzy nie wiedzieli, czy czekolada szkodzi temu gatunkowi. Jak się okazało, łakomstwo torbacza mogło uratować mu życie - podczas badań weterynarz stwierdził u zwierzęcia zatrucie ołowiem.

Zjadł prawie całe ciasto. Mogło to uratować mu życie

Zjadł prawie całe ciasto. Mogło to uratować mu życie

Źródło:
Forbes, CNN

Samochody zamarzły w piątek na przedmieściach Chicago. Mróz uszkodził system wodociągowy w miejscowości Skokie, wypełniając ulice mieszaniną wody i lodu. Większość mieszkańców nie ma dostępu do wody, a kolejne kilkanaście tysięcy odbiorców otrzymało zakaz wykorzystywania kranówki do picia i gotowania.

Ulice pełne marznącej brei, auta uwięzione w lodzie

Ulice pełne marznącej brei, auta uwięzione w lodzie

Źródło:
CNN, CBS News

W nadchodzących dniach pogoda w Polsce kształtowana będzie przez dwa układy baryczne. Między nimi pojawią się chmury niosące ze sobą lokalne opady śniegu.

W prognozach widać więcej śniegu. Pogoda na weekend

W prognozach widać więcej śniegu. Pogoda na weekend

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. W sobotę 15.02 pojawią się w części kraju opady śniegu. Temperatura maksymalna będzie bardzo wyrównana. W całej Polsce odczujemy zimno.

Pogoda na dziś - sobota 15.02. Lekki mróz i opady śniegu

Pogoda na dziś - sobota 15.02. Lekki mróz i opady śniegu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do niebezpiecznego zdarzenia doszło u chilijskich wybrzeży Patagonii. Humbak prawie połknął kajakarza. - Poczułem coś oślizgłego na mojej twarzy. Wtedy zdałem sobie sprawę z tego, że jestem w paszczy wieloryba - powiedział w rozmowie z BBC Mundo Adrian Simancas.

"Poczułem coś oślizgłego na twarzy". Opisał to, jak trafił do paszczy wieloryba

"Poczułem coś oślizgłego na twarzy". Opisał to, jak trafił do paszczy wieloryba

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, BBC Mundo

W amerykańskim stanie Oregon trudne warunki pogodowe doprowadziły do zderzenia się około 30 pojazdów. W wyniku karambolu kilka osób zostało rannych. Część z nich trafiła do szpitala.

Ogromny karambol na autostradzie

Ogromny karambol na autostradzie

Źródło:
Reuters, BBC

Z powodu nieustających trzęsień ziemi na kolejnej greckiej wyspie - Ios ogłoszono stan sytuacji nadzwyczajnej. Podobne działania podjęto wcześniej na Santorini, Amorgos i Anafi. Eksperci donoszą jednak, że aktywność sejsmiczna w regionie nie jest już tak silna jako ostatnio.

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Źródło:
PAP

Kolejna fala obfitych opadów śniegu nawiedziła Japonię. Wiele dróg zostało zasypanych, a pługopiaskarki nie nadążają z odśnieżaniem. - Pogoda w tym roku jest zupełnie inna niż w ubiegłych latach, śnieg pada nieprzerwanie - mówił mieszkaniec prefektury Fukushima.

"Pługopiaskarki nie były w stanie przejechać, mieszkańcy zaczęli odśnieżać sami"

"Pługopiaskarki nie były w stanie przejechać, mieszkańcy zaczęli odśnieżać sami"

Źródło:
Reuters

Etna dała hipnotyzujący pokaz potęgi natury. Z krateru Bocca Nuova płynęła ognista lawa, która na tle lekko ośnieżonego stożka wulkanu prezentowała się zjawiskowo. Można zobaczyć to na zdjęciach oraz nagraniu.

Oszałamiający spektakl Etny

Oszałamiający spektakl Etny

Źródło:
Reuters, ilpost.it

Silna burza nawiedziła w czwartek południową Kalifornię. Masy błota zablokowały fragment słynnej drogi biegnącej wzdłuż malowniczego wybrzeża Pacyfiku. W okolicach Malibu jedno z osuwisk porwało samochód straży pożarnej. Pojazd wraz z kierowcą wpadł do oceanu.

Zeszła lawina błotna, samochód wpadł do oceanu

Zeszła lawina błotna, samochód wpadł do oceanu

Źródło:
LA Times, The Mailbu Times

Naukowcy z Kanady przekazali, że materia wygenerowana przez układ gwiazd Alfa Centauri może znajdować się stosunkowo blisko nas, a z upływem czasu będzie jej jeszcze więcej. Dzięki tym cząstkom możemy odkryć tajemnice sąsiednich gwiazd i potencjalnych planet, bez konieczności podróżowania w tamte rejony kosmosu.

Cząstki odległych gwiazd mają krążyć w Układzie Słonecznym

Cząstki odległych gwiazd mają krążyć w Układzie Słonecznym

Źródło:
sciencealert.com

W Toskanii i Lacjum w nocy wystąpiły bardzo intensywne opady deszczu. Sytuacja najgorzej wygląda na wyspie Elba, gdzie doszło do powodzi, a także co najmniej jednego osuwiska. "Schrońcie się i czekajcie" - zaapelowały władze miasta Portoferraio.

Włoska wyspa pod wodą. "Schrońcie się i czekajcie"

Włoska wyspa pod wodą. "Schrońcie się i czekajcie"

Źródło:
ENEX, RAI News, ANSA

Wody Zatoki Meksykańskiej wyrzuciły na plażę w mieście Biloxi w amerykańskim stanie Missisipi młodego, martwego delfina. Przyczyna śmierci ssaka nie jest znana.

Znaleźli na plaży martwego delfina

Znaleźli na plaży martwego delfina

Źródło:
WLOX

Nowy gatunek pasożytniczego grzyba został odkryty w Irlandii Północnej. Organizm modyfikuje zachowanie żywicieli - drobnych pająków jaskiniowych - tak, by łatwiej było mu infekować kolejne ofiary. Co ciekawe, odkrycia dokonano... na planie filmowym

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Źródło:
PAP, CABI

Miłość nie jest tylko domeną ludzi. Wiele innych gatunków ssaków potrafi kochać innych członków swojej społeczności i dawać temu wyraz. O tym, jak przejawia się miłość u zwierząt, i po co nam ona z biologicznego punktu widzenia, opowiadał Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

U ssaków miłość to nie tylko "biochemiczny trik". Jak kochają zwierzęta?

U ssaków miłość to nie tylko "biochemiczny trik". Jak kochają zwierzęta?

Źródło:
PAP

Pięcioosobowy gang, który do 2023 roku zabił 26 nosorożców jawajskich na terenie indonezyjskiego parku naturalnego, został ukarany. Sąd skazał szefa szajki na 12 lat pozbawienia wolności, zaś jego pomocników - na 11 lat. Mają także zapłacić grzywnę. To największe możliwe kary za kłusownictwo, jakie przewiduje indonezyjskie prawo.

Zabili ponad 20 wymierających nosorożców. W więzieniu spędzą nawet 12 lat

Zabili ponad 20 wymierających nosorożców. W więzieniu spędzą nawet 12 lat

Źródło:
PAP

Z powodu intensywnych opadów deszczu, które nawiedziły Peru we wtorek i w środę, doszło do wielu niebezpiecznych zdarzeń. Pojawiły się rozległe powodzie, miejscami nabrzmiała od wody ziemia nie wytrzymywała i waliła się na miejscowości. Jak poinformowały tamtejsze władze, nie obyło się bez ewakuacji mieszkańców, nawet w Limie - stolicy kraju.

Zawalające się domy, mnóstwo ewakuowanych rodzin. Skutki powodzi i osuwisk w Peru

Zawalające się domy, mnóstwo ewakuowanych rodzin. Skutki powodzi i osuwisk w Peru

Źródło:
Reuters

Asteroida 2024 YR4 może trafić w Ziemię w 2032 roku z prawdopodobieństwem wynoszącym obecnie 2,3 procenta. Obiekt jest obserwowany przez ekspertów z Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Asteroidę niedługo ma również poddać analizie Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST).

Asteroida 2024 YR4 może zderzyć się Ziemią. Do akcji wkracza najpotężniejszy teleskop świata

Asteroida 2024 YR4 może zderzyć się Ziemią. Do akcji wkracza najpotężniejszy teleskop świata

Źródło:
Reuters

W najbliższych dniach Polskę zaleje nowa fala siarczystego mrozu. Pod koniec tygodnia temperatura może spaść do nawet -20 stopni Celsjusza. O szczegółach mówił Tomasz Wasilewski, który był gościem programu "Wstajesz i wiesz".

"To będzie najmroźniejszy czas". Kiedy nastąpi kulminacja zimna

"To będzie najmroźniejszy czas". Kiedy nastąpi kulminacja zimna

Źródło:
tvnmeteo.pl

Władze miasta Ayamonte na południowym zachodzie Hiszpanii liczą straty dokonane przez przejście trąby powietrznej. Żywioł zniszczył kilkadziesiąt domów oraz powalił drzewa i latarnie.

Trąba powietrzna w Hiszpanii. "Był wielki strach"

Trąba powietrzna w Hiszpanii. "Był wielki strach"

Źródło:
Enex, vivamalaga.net, huelvahoy

Do Polski nadciąga tęgi mróz. Za sprawą bardzo zimnych mas powietrza arktycznego temperatura może spaść do nawet -20 stopni Celsjusza. O szczegółach pisze nasza synoptyk Arleta Unton-Pyziołek.

Czoło mroźnej fali wtoczy się do Polski. Siła rażenia tego zimna może być naprawdę duża

Czoło mroźnej fali wtoczy się do Polski. Siła rażenia tego zimna może być naprawdę duża

Źródło:
tvnmeteo.pl

Z powodu nieustannych trzęsień ziemi na greckiej wyspie Amorgos ogłoszono stan sytuacji nadzwyczajnej. Wcześniej takie działania podjęto na Santorini. Zdaniem greckich ekspertów aktywność sejsmiczna w regionie pozostaje na niezmiennym poziomie.

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Źródło:
PAP

Za nami druga pełnia 2025 roku. W środę na niebie panował tzw. Śnieżny Księżyc. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia rozświetlonego Srebrnego Globu.

Pełnia Śnieżnego Księżyca na waszych zdjęciach

Pełnia Śnieżnego Księżyca na waszych zdjęciach

Źródło:
tvnmeteo.pl