Wed艂ug raportu 艢wiatowej Organizacji Zdrowia siedem milion贸w ludzi rocznie umiera z powodu zanieczyszczenia powietrza. O przyczynach tego problemu oraz rosn膮cej 艣wiadomo艣ci Polak贸w m贸wili w programie "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Rafa艂 Sonik i Miros艂aw Propp茅.
Smog jest nasz膮 przykr膮 codzienno艣ci膮. W wielu miastach w Polsce ludzie oddychaj膮 powietrzem, w kt贸rym znacznie przekroczone s膮 dopuszczalne normy zanieczyszczenia.
- Dzisiaj nie wida膰 by艂o nawet przeciwleg艂ej strony Rynku G艂贸wnego w Krakowie, a to zaledwie 200 metr贸w. (...) Kiedy trzy, cztery dni nie wieje wiatr, w Krakowie nie wida膰 praktycznie w艂asnego nosa - m贸wi艂 w programie "Wstajesz i wiesz" Rafa艂 Sonik, kierowca rajdowy i dzia艂acz na rzecz ochrony 艣rodowiska.
- Wtedy przede wszystkim trzeba za艂o偶y膰 mask臋 i to zaczyna by膰 coraz bardziej powszechne. Najbardziej zagro偶one przez smog s膮 dzieci, poniewa偶 niska emisja snuje si臋 nad ziemi膮. Chocia偶 tego nie widzimy patrz膮c w d贸艂, to jednak rzeczywi艣cie tak jest - doda艂.
Milion ofiar rocznie
Miros艂aw Propp茅, prezes WWF Polska, przypomnia艂 raport 艢wiatowej Organizacji Zdrowia (WHO), wed艂ug kt贸rego z powodu zanieczyszcze艅 powietrza co roku na 艣wiecie umiera siedem milion贸w os贸b. W Polsce bilans ofiar wynosi prawie 50 tysi臋cy ludzi rocznie. Wype艂niaj膮c cele Porozumienia paryskiego - zdaniem autor贸w raportu - mo偶na uratowa膰 ka偶dego roku nawet milion istnie艅 ludzkich.
- To s膮 przera偶aj膮ce liczby, a jednocze艣nie wydajemy te偶 na leczenie wszystkich os贸b, kt贸re oddychaj膮 tym z艂ym powietrzem cztery procent PKB 艣wiatowego, a infrastruktura potrzebna do zmiany gospodarki to jest tylko jeden procent. Nawet je偶eli tam jest pomy艂ka - niech to b臋d膮 dwa procent, ale to nadal si臋 op艂aca. Wi臋c naprawd臋 mamy jeszcze szans臋 - stwierdzi艂.
Propp茅 przypomnia艂 r贸wnie偶 dawnego ministra zdrowia - profesora Zbigniewa Religi臋, kt贸ry ju偶 w latach 80. walczy艂 z chorobami kardiologicznymi i twierdzi艂, 偶e najwi臋cej chor贸b na 艢l膮sku spowodowanych jest w艂a艣nie zanieczyszczeniami powietrza.
Zobacz materia艂 magazynu "Polska i 艢wiat" o raporcie WHO:
Rozwi膮za膰 problem
Sonik stwierdzi艂, 偶e jednym z lepszych sposob贸w na poradzenie sobie z zanieczyszczeniami jest instalacja czujnik贸w na kominach. - Wszyscy wiemy doskonale, 偶e ludzie pal膮 czym popadnie i w skali kraju wypowied藕 ostatnia pana prezydenta o tym, 偶e naszym narodowym dobrem jest w臋giel, niezale偶nie od tego, czy prawdziwa, czy nieprawdziwa - ludzie przek艂adaj膮 sobie na swoj膮 indywidualn膮 skal臋 w ten spos贸b, 偶e dla nich dobrem naturalnym jest te kilka work贸w 艣mieci, kt贸re im si臋 uzbiera艂y za dnia i pal膮 nimi w nocy. To jest ich dobro naturalne, bo maj膮 go pod r臋k膮, tak jak w臋giel w skali kraju - opisywa艂.
Ma艂ymi kroczkami
Kierowca aktywnie dzia艂a na rzecz 艣rodowiska. - Chcia艂bym wskaza膰 na nasze dobro narodowe, tym dobrem narodowym jest jednak wzrost 艣wiadomo艣ci - podkre艣li艂 Sonik.
Jego walka o czyste 艣rodowisko zacz臋艂a si臋 siedem lat temu. Zaprosi艂 wtedy swoich go艣ci z Anglii w Tatry i zamiast cieszy膰 si臋 g贸rskimi w臋dr贸wkami zrozumia艂, 偶e jest to jedno wielkie 艣mietnisko. - Oczywi艣cie chodzi艂em w Tatry wcze艣niej, ale wtedy to si臋 sta艂o takie jaskrawe. Zamiast si臋 cieszy膰, to si臋 wstydzi艂em - opowiada艂.
Od tamtej pory co roku bierze udzia艂 w sprz膮taniu Tatr. W tym roku w akcji wzi臋艂o udzia艂 siedem tysi臋cy wolontariuszy. - Pokazujemy, 偶e 艣mieci, po pierwsze nie wolno zostawia膰 przyrodzie, poniewa偶 zanieczyszczamy j膮, wr臋cz 艣mieci zabijaj膮 ro艣liny i zwierz臋ta. Ale uwaga - nie wolno nimi te偶 pali膰 - zaznaczy艂. Doda艂, 偶e w艂a艣nie przez palenie byle czym w dniach bezwietrznych nad Zakopanem unosi si臋 "czarny ko偶uch".
- Sprz膮tamy Tatry, edukujemy m艂odych ludzi, pokazujemy, 偶e smog realnie nas samych zabija. Dym z komin贸w w Zakopanem bardzo 艂atwo zaobserwowa膰, kiedy jest niskie ci艣nienie, on ledwo wylatuje i za chwilk臋 opada, a wi臋c opada prosto w nasze p艂uca - t艂umaczy艂.
Ro艣nie 艣wiadomo艣膰
Sonik podkre艣li艂 r贸wnie偶, 偶e 艣wiadomo艣膰 Polak贸w w kwestii ochrony 艣rodowiska jest rzeczywi艣cie coraz wi臋ksza. Dowodem jest mi臋dzy innymi fakt, 偶e w ci膮gu siedmiu lat sprz膮tania Tatr ilo艣膰 艣mieci zmniejszy艂a si臋 dwudziestokrotnie. Jednocze艣nie dziesi臋ciokrotnie zwi臋kszy艂a si臋 liczba wolontariuszy.
- Ludzi 艣wiadomych przybywa. (...) Trzeba te偶 dzia艂a膰 na 艣wiadomo艣膰 ludzi w sektorze g贸rniczym i wszystkich pochodnych. Ot贸偶, jako 艣wiadomym obywatelom, nam wcale nie zale偶y na tym, 偶eby ci ludzie stracili prac臋. Nam zale偶y na tym, 偶eby wykorzysta膰 koniunktur臋 na rynku pracy, kt贸ra dzisiaj bez w膮tpienia historycznie jest najlepsza. 呕eby jak najwi臋ksz膮 cz臋艣膰 bran偶 przemys艂u, kt贸re s膮 jednak zanieczyszczaj膮ce, przenie艣膰 do tych bran偶, kt贸re o wiele mniej szkodz膮. Tak sportowo rzecz ujmuj膮c - niewykorzystane szanse si臋 mszcz膮, wi臋c wykorzystajmy t臋, kt贸r膮 mamy teraz - podsumowa艂 kierowca.
Stracone pieni膮dze
Wed艂ug scenariusza rozwoju Polski do 2050 roku, kt贸ry zosta艂 opracowany przez zesp贸艂 Miros艂awa Propp茅, gdyby odej艣膰 od w臋gla w pierwszej po艂owie tego wieku, pojawi膮 si臋 ogromne oszcz臋dno艣ci na kosztach energii, wahaj膮ce si臋 mi臋dzy 105 miliard贸w a 160 miliard贸w z艂otych. To znaczy, 偶e mi臋dzy innymi o tyle mniej b臋dziemy p艂aci膰 za pr膮d w gospodarstwach domowych. Przek艂ada si臋 to na oszcz臋dno艣膰 w Narodowym Funduszu Zdrowia w wysoko艣ci oko艂o 123 miliard贸w z艂otych. Tych pieni臋dzy NFZ nie b臋dzie musia艂 wyda膰 na leczenie os贸b, kt贸re wdychaj膮 te spaliny, tylko b臋dzie m贸g艂 wyda膰 na leczenie specyficznych chor贸b czy nowotwor贸w.
Pos艂uchaj ca艂ej rozmowy z go艣膰mi programu "Wstajesz i wiesz":
Autor: kw/aw / 殴r贸d艂o: tvn24
殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽Shutterstock