"Smog realnie nas samych zabija"

[object Object]
Rafał Sonik o sposobie na poprawę jakości powietrzatvn24
wideo 2/5

Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia siedem milionów ludzi rocznie umiera z powodu zanieczyszczenia powietrza. O przyczynach tego problemu oraz rosnącej świadomości Polaków mówili w programie "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Rafał Sonik i Mirosław Proppé.

SERWIS SMOGOWY TVN METEO - SPRAWDŹ AKTUALNĄ JAKOŚĆ POWIETRZA W TWOIM MIEŚCIE

Smog jest naszą przykrą codziennością. W wielu miastach w Polsce ludzie oddychają powietrzem, w którym znacznie przekroczone są dopuszczalne normy zanieczyszczenia.

- Dzisiaj nie widać było nawet przeciwległej strony Rynku Głównego w Krakowie, a to zaledwie 200 metrów. (...) Kiedy trzy, cztery dni nie wieje wiatr, w Krakowie nie widać praktycznie własnego nosa - mówił w programie "Wstajesz i wiesz" Rafał Sonik, kierowca rajdowy i działacz na rzecz ochrony środowiska.

- Wtedy przede wszystkim trzeba założyć maskę i to zaczyna być coraz bardziej powszechne. Najbardziej zagrożone przez smog są dzieci, ponieważ niska emisja snuje się nad ziemią. Chociaż tego nie widzimy patrząc w dół, to jednak rzeczywiście tak jest - dodał.

Milion ofiar rocznie

Mirosław Proppé, prezes WWF Polska, przypomniał raport Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), według którego z powodu zanieczyszczeń powietrza co roku na świecie umiera siedem milionów osób. W Polsce bilans ofiar wynosi prawie 50 tysięcy ludzi rocznie. Wypełniając cele Porozumienia paryskiego - zdaniem autorów raportu - można uratować każdego roku nawet milion istnień ludzkich.

- To są przerażające liczby, a jednocześnie wydajemy też na leczenie wszystkich osób, które oddychają tym złym powietrzem cztery procent PKB światowego, a infrastruktura potrzebna do zmiany gospodarki to jest tylko jeden procent. Nawet jeżeli tam jest pomyłka - niech to będą dwa procent, ale to nadal się opłaca. Więc naprawdę mamy jeszcze szansę - stwierdził.

Proppé przypomniał również dawnego ministra zdrowia - profesora Zbigniewa Religię, który już w latach 80. walczył z chorobami kardiologicznymi i twierdził, że najwięcej chorób na Śląsku spowodowanych jest właśnie zanieczyszczeniami powietrza.

Zobacz materiał magazynu "Polska i Świat" o raporcie WHO:

Rozwiązać problem

Sonik stwierdził, że jednym z lepszych sposobów na poradzenie sobie z zanieczyszczeniami jest instalacja czujników na kominach. - Wszyscy wiemy doskonale, że ludzie palą czym popadnie i w skali kraju wypowiedź ostatnia pana prezydenta o tym, że naszym narodowym dobrem jest węgiel, niezależnie od tego, czy prawdziwa, czy nieprawdziwa - ludzie przekładają sobie na swoją indywidualną skalę w ten sposób, że dla nich dobrem naturalnym jest te kilka worków śmieci, które im się uzbierały za dnia i palą nimi w nocy. To jest ich dobro naturalne, bo mają go pod ręką, tak jak węgiel w skali kraju - opisywał.

Małymi kroczkami

Kierowca aktywnie działa na rzecz środowiska. - Chciałbym wskazać na nasze dobro narodowe, tym dobrem narodowym jest jednak wzrost świadomości - podkreślił Sonik.

Jego walka o czyste środowisko zaczęła się siedem lat temu. Zaprosił wtedy swoich gości z Anglii w Tatry i zamiast cieszyć się górskimi wędrówkami zrozumiał, że jest to jedno wielkie śmietnisko. - Oczywiście chodziłem w Tatry wcześniej, ale wtedy to się stało takie jaskrawe. Zamiast się cieszyć, to się wstydziłem - opowiadał.

Od tamtej pory co roku bierze udział w sprzątaniu Tatr. W tym roku w akcji wzięło udział siedem tysięcy wolontariuszy. - Pokazujemy, że śmieci, po pierwsze nie wolno zostawiać przyrodzie, ponieważ zanieczyszczamy ją, wręcz śmieci zabijają rośliny i zwierzęta. Ale uwaga - nie wolno nimi też palić - zaznaczył. Dodał, że właśnie przez palenie byle czym w dniach bezwietrznych nad Zakopanem unosi się "czarny kożuch".

- Sprzątamy Tatry, edukujemy młodych ludzi, pokazujemy, że smog realnie nas samych zabija. Dym z kominów w Zakopanem bardzo łatwo zaobserwować, kiedy jest niskie ciśnienie, on ledwo wylatuje i za chwilkę opada, a więc opada prosto w nasze płuca - tłumaczył.

Wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowieMaria Samczuk , Adam Ziemienowicz/PAP

Rośnie świadomość

Sonik podkreślił również, że świadomość Polaków w kwestii ochrony środowiska jest rzeczywiście coraz większa. Dowodem jest między innymi fakt, że w ciągu siedmiu lat sprzątania Tatr ilość śmieci zmniejszyła się dwudziestokrotnie. Jednocześnie dziesięciokrotnie zwiększyła się liczba wolontariuszy.

- Ludzi świadomych przybywa. (...) Trzeba też działać na świadomość ludzi w sektorze górniczym i wszystkich pochodnych. Otóż, jako świadomym obywatelom, nam wcale nie zależy na tym, żeby ci ludzie stracili pracę. Nam zależy na tym, żeby wykorzystać koniunkturę na rynku pracy, która dzisiaj bez wątpienia historycznie jest najlepsza. Żeby jak największą część branż przemysłu, które są jednak zanieczyszczające, przenieść do tych branż, które o wiele mniej szkodzą. Tak sportowo rzecz ujmując - niewykorzystane szanse się mszczą, więc wykorzystajmy tę, którą mamy teraz - podsumował kierowca.

Stracone pieniądze

Według scenariusza rozwoju Polski do 2050 roku, który został opracowany przez zespół Mirosława Proppé, gdyby odejść od węgla w pierwszej połowie tego wieku, pojawią się ogromne oszczędności na kosztach energii, wahające się między 105 miliardów a 160 miliardów złotych. To znaczy, że między innymi o tyle mniej będziemy płacić za prąd w gospodarstwach domowych. Przekłada się to na oszczędność w Narodowym Funduszu Zdrowia w wysokości około 123 miliardów złotych. Tych pieniędzy NFZ nie będzie musiał wydać na leczenie osób, które wdychają te spaliny, tylko będzie mógł wydać na leczenie specyficznych chorób czy nowotworów.

Posłuchaj całej rozmowy z gośćmi programu "Wstajesz i wiesz":

Autor: kw/aw / Źródło: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Kolejne dni upłyną pod znakiem niżowej, pochmurnej aury z jedynie nielicznymi przejaśnieniami. Przechodzące nad Polską fronty atmosferyczne sprawią, że dosypie nieco śniegu, ale w większości regionów czekają nas opady deszczu. Termometry wskażą maksymalnie 6 stopni Celsjusza.

Śnieg tylko dla wybranych. Jaka pogoda czeka nas w najbliższych dniach

Śnieg tylko dla wybranych. Jaka pogoda czeka nas w najbliższych dniach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Orkan Darragh od sobotniej nocy przemieszcza się nad Wyspami Brytyjskimi. W Walii i części Anglii rano obowiązywały ostrzeżenia najwyższego stopnia przed silnym wiatrem. Niebezpiecznie było także w innych częściach archipelagu, jak również na wybrzeżach Francji.

Orkan Darragh na Wyspach. Wiatr rozpędził się do 150 kilometrów na godzinę

Orkan Darragh na Wyspach. Wiatr rozpędził się do 150 kilometrów na godzinę

Aktualizacja:
Źródło:
The Guardian, Met Office, BBC, RTE, cnews.fr

Naturalne siedliska ostryg w Europie zostały zniszczone. Badacze z Wielkiej Brytanii przeanalizowali obecny stan raf ostrygowych - niegdyś bogatych i rozległych ekosystemów - i doszli do tych niepokojących wniosków. Jak wyjaśnili, siedliska da się odbudować, jednak to wyzwanie na skalę międzynarodową.

Europejskie rafy ostrygowe zostały zniszczone

Europejskie rafy ostrygowe zostały zniszczone

Źródło:
University of Exeter, University of Portmouth

Trwający 14 tygodni program edukacyjny realizowany przez naukowców z Uniwersytetu Illinois w Chicago przyniósł niespodziewanie odkrycie. Uczniowie, którzy nie rozpoczęli jeszcze nauki w liceum, mieli za zadanie poszukać nowych czynników bioaktywnych. Gdy jedna z nastolatek z przyniosła ptasie odchody z miejskiego parku, okazało się, że zawierają one związki o niezwykłych właściwościach.

Nastolatka przyniosła ptasie odchody naukowcom. Zawierały nieznany cenny związek

Nastolatka przyniosła ptasie odchody naukowcom. Zawierały nieznany cenny związek

Źródło:
ScienceAlert

Popioły ze spalania węgla mogą zawierać duże ilości pierwiastków ziem rzadkich. Najnowsze badania pokazują, że w składowanych w Stanach Zjednoczonych odpadach zamknięte są metale o wartości 8,4 miliarda dolarów. Wyzwaniem może być jednak ich odzyskanie.

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

Źródło:
CNN, University of Texas

IMGW wydał prognozę zagrożeń meteorologicznych. Nadchodzące dni przyniosą powrót zimowych zagrożeń - miejscami intensywnie dosypie śniegu, a drogi skuje lód. Sprawdź, gdzie będzie niebezpiecznie.

Powrócą intensywne opady śniegu i szklanka na drogach

Powrócą intensywne opady śniegu i szklanka na drogach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. W sobotę 7.12 niebo zasnują chmury, ale lokalnie jest szansa na rozpogodzenia. Deszcz pokropi lokalnie, będzie słaby i przelotny. Termometry pokażą maksymalnie 6 stopni.

Pogoda na dziś - sobota 7.12. Lokalnie pokropi, do 6 stopni

Pogoda na dziś - sobota 7.12. Lokalnie pokropi, do 6 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Niedźwiedź polarny zaatakował małżeństwo z Kanady. Do zdarzenia doszło w mieście Fort Severn w prowincji Ontario. Mężczyzna wskoczył na zwierzę, aby ochronić żonę przed atakiem i sam został ranny. Jak podała miejscowa policja, odniósł poważne obrażenia.

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Źródło:
CNN, CTV News, tvnmeteo.pl

W Chorzowie spadł śnieg i zrobiło się biało. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie zabielonego krajobrazu. "Akurat na Mikołaja" - napisał autor materiału.

Na Śląsku sypnęło śniegiem. "Akurat na Mikołaja"

Na Śląsku sypnęło śniegiem. "Akurat na Mikołaja"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Policja znalazła w piątek ciało poszukiwanej kobiety, która poszła szukać kota i miała wpaść do leja krasowego na terenie jednego z hrabstw w Pensylwanii. Akcja poszukiwawcza, w którą zaangażowanych było około stu osób, trwała kilka dni.

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Źródło:
CNN , tvnmeteo.pl

W Demokratycznej Republice Konga na nieznaną chorobę, podobną do grypy, zmarły 143 osoby - podała agencja Reuters. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przekazała w piątek, że ma wysłać do kraju swoich ekspertów, aby pomóc miejscowej służbie zdrowia znaleźć źródło choroby.

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Trzech wspinaczy, którzy zaginęli podczas próby zdobycia najwyższego szczytu Nowej Zelandii, prawdopodobnie nie żyje - poinformowała lokalna policja. Mężczyźni byli poszukiwani od poniedziałku, kiedy nie stawili się na lot powrotny do domów. Według ratowników szanse na ich przeżycie są znikome.

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

Źródło:
Reuters

Ponad sto lotów zostało odwołanych na lotnisku Schiphol w Amsterdamie. Przyczyną jest silny wiatr towarzyszący orkanowi Darragh. Poważne utrudnienia wystąpiły także w ruchu kolejowym i drogowym.

Orkan Darragh sparaliżował lotnisko w Amsterdamie

Orkan Darragh sparaliżował lotnisko w Amsterdamie

Źródło:
PAP, NL Times

Ten pająk od dawna zadziwiał naukowców. Theridiosoma gemmosum, zwany też klejnotnikiem, charakteryzuje się nietypowym sposobem polowania. Aby zdobyć pożywienie, wystrzeliwuje swoją sieć w kierunku insektów. Najnowsze badania odkrywają, w jaki sposób pajęczak mniejszy od ziarenka ryżu namierza swoje ofiary.

Ten pająk używa pajęczyny, jakby strzelał z procy

Ten pająk używa pajęczyny, jakby strzelał z procy

Źródło:
CNN, Science, Journal Of Experimental Technology

W czwartek przed godziną 11 czasu lokalnego u północnych wybrzeży amerykańskiego stanu Kalifornia wystąpiło trzęsienie ziemi o magnitudzie 7. Przez następne godziny lokalne służby zarejestrowały kilkadziesiąt kolejnych wstrząsów wtórnych. Obowiązywał także alarm ostrzegający przed tsunami.

Trzęsienie ziemi w Kalifornii. "Czułem się jak na tratwie na środku morza"

Trzęsienie ziemi w Kalifornii. "Czułem się jak na tratwie na środku morza"

Źródło:
Reuters, USGS

Przed świętami Bożego Narodzenia może znacząco się ochłodzić - przekazała synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, która uważnie śledzi prognozy na grudzień.

"Jęzor zimna" może zahaczyć o Polskę przed świętami

"Jęzor zimna" może zahaczyć o Polskę przed świętami

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rejon Wielkich Jezior w USA nawiedzają śnieżyce. Z prognoz wynika, że w stanie Pensylwania może spaść ponad metr śniegu. Obfite opady spowodowane są przez zjawisko nazywane "efektem jeziora".

Atak śnieżyc. Przyczyną jest "efekt jeziora"

Atak śnieżyc. Przyczyną jest "efekt jeziora"

Źródło:
ENEX, usatoday.com

Misja Proba-3 wystartowała w czwartek z centrum kosmicznego w Indiach. Urządzenia, które dzięki niej zostały wyniesione w kosmos, będą prowadziły obserwację korony słonecznej, wytwarzając setki zaćmień Słońca. Misja będzie również okazją do przetestowania ważnej, nowatorskiej technologii.

Ruszyła przełomowa misja. Wytworzy setki zaćmień Słońca

Ruszyła przełomowa misja. Wytworzy setki zaćmień Słońca

Źródło:
PAP, POLSA

Przeszczep grzybów może pomóc w rozwoju nowych obszarów leśnych. Eksperyment z przenoszeniem starej, przerośniętej grzybnią gleby na tereny młodych lasów przeprowadzono w Anglii. Jak podkreślają naukowcy, bogactwo gatunków grzybów może poprawiać odporność ekosystemu i zmniejszać degradację gleb.

Przeszczep grzybów może uratować "najważniejszy zasób"

Przeszczep grzybów może uratować "najważniejszy zasób"

Źródło:
Reuters

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nastąpić jeszcze w tej dekadzie - najwcześniej w 2027 roku. Międzynarodowy zespół naukowców przeanalizował ponad 300 scenariuszy wygenerowanych przez modele klimatyczne. Według większości z nich nieuchronnie zbliżamy się do stopnienia pokrywy lodowej Arktyki w okresie letnim.

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nadejść już za trzy lata

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nadejść już za trzy lata

Źródło:
University of Colorado Boulder

Świetlne punkty pojawiły się niedaleko Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Niezwykłe nagranie udostępnił astronauta NASA, Donald Petit, który obecnie przebywa na ISS. To, co z daleka mogło przypominać "kosmiczne świetliki", w rzeczywistości ma jednak wiele więcej wspólnego z Ziemią.

"Kosmiczne świetliki" niedaleko ISS. Czym są?

"Kosmiczne świetliki" niedaleko ISS. Czym są?

Źródło:
CNN, NASA

Prezydent elekt USA Donald Trump w środę ogłosił, że przyszłym szefem Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) zostanie Jared Isaacman. Dyrektor generalny firmy Shift4 Payments to bliski współpracownik Elona Muska, założyciela SpaceX.

Trump wskazał przyszłego szefa NASA

Trump wskazał przyszłego szefa NASA

Źródło:
Reuters

Jeden z najbardziej bioróżnorodnych rezerwatów przyrody w Europie - Park Narodowy Albufera w Hiszpanii - został zaśmiecony tonami plastikowych śmieci, wrakami samochodów i produktami farmaceutycznymi. Odpady są związane z powodziami, które nawiedziły Walencję.

Śmieci z powodzi dotarły do niezwykle cennego rezerwatu przyrody

Śmieci z powodzi dotarły do niezwykle cennego rezerwatu przyrody

Inżynierowie NASA przywrócili kontakt z bezzałogową sondą kosmiczną Voyager 1. Nie wiadomo jednak, jak długo statek będzie przesyłał dane. - Moc obu Voyagerów się wyczerpuje - powiedział Kareem Badaruddin, kierownik misji Voyager.

Przywrócono kontakt z Voyagerem 1

Przywrócono kontakt z Voyagerem 1

Źródło:
CNN

Tajlandia zmaga się z falą powodzi wywołaną przez ulewne opady deszczu monsunowego. Najnowsze informacje mówią o 29 ofiarach śmiertelnych i dziesiątkach tysięcy ewakuowanych. Trudna sytuacja wystąpiła również w Malezji, gdzie rosną obawy o wybuch epidemii chorób zakaźnych.

Powodzie w Tajlandii i Malezji. Dziesiątki ofiar i obawy o wybuch epidemii

Powodzie w Tajlandii i Malezji. Dziesiątki ofiar i obawy o wybuch epidemii

Źródło:
AFP, Reuters

Tatrzański Park Narodowy apeluje o niewchodzenie na tafle zamarzających górskich stawów. Służby ostrzegają, że lód w wielu miejscach jest bardzo cienki i z łatwością może się załamać.

"Nie wchodzić pod żadnym pozorem". Apel do turystów

"Nie wchodzić pod żadnym pozorem". Apel do turystów

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Chwile grozy przeżył snowboardzista, który zjeżdżał ze stoku w stanie New Hampshire na północnym wschodzie Stanów Zjednoczonych. W trakcie jego przejazdu na zboczu góry Waszyngtona powstała niewielka lawina, która niebezpiecznie zbliżała się do mężczyzny. Cała sytuacja została uchwycona na nagraniu.

Snowboardzista zjeżdża ze stoku, za nim sunie lawina. Nagranie

Snowboardzista zjeżdża ze stoku, za nim sunie lawina. Nagranie

Źródło:
CNN, WMUR

Lekarze pod powieką u 41-letniej kobiety z Pekinu znaleźli nicienie, czyli pasożytnicze organizmy powodujące telazjozę. To groźna choroba, która najczęściej występuje u zwierząt. Objawia się między innymi obrzękiem i swędzeniem oka, a w ciężkich przypadkach może doprowadzić do ślepoty.

W jej oku zalęgły się robaki

W jej oku zalęgły się robaki

Źródło:
LiveScience

Zaplanowany na środę start misji Proba-3 został odwołany. Po raz pierwszy zostaną wykorzystane w niej dwa satelity poruszające się w precyzyjnej formacji. W tworzeniu tej badawczo-eksperymentalnej misji Europejskiej Agencji Kosmicznej wzięło udział siedem polskich firm i instytucji.

"Wykryto problem". Start przełomowej misji przełożony

"Wykryto problem". Start przełomowej misji przełożony

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Zespół naukowców odkrył głęboko ukrytą wodę w stanie ciekłym w wiecznie zamarzniętym Jeziorze Enigma na Antarktydzie. Dotąd sądzono, że ten naturalny zbiornik jest całkowicie skuty lodem.

Myśleli, że jest kompletnie zamarznięte. To odkrycie zaskoczyło naukowców

Myśleli, że jest kompletnie zamarznięte. To odkrycie zaskoczyło naukowców

Źródło:
Cosmos Magazine, Nature

W znajdującym się poza Układem Słonecznym nietypowym układzie z planetami o bardzo niskiej gęstości znajduje się czwarty obiekt - wynika z obserwacji amerykańskich naukowców. Dzieli je od nas odległość około 2600 lat świetlnych.

Planety jak wata cukrowa. Odkryto kolejną

Planety jak wata cukrowa. Odkryto kolejną

Źródło:
PAP

W kilku miastach amerykańskiego stanu Karolina Północna pierwszy raz od ponad trzech lat spadł śnieg. Choć opady były bardzo małe, to i tak doprowadziły do znacznych utrudnień na drogach i wpłynęły na codzienne życie mieszkańców.

Ostatni raz śnieg spadł tu ponad 1000 dni temu

Ostatni raz śnieg spadł tu ponad 1000 dni temu

Źródło:
wral.com, tvnmeteo.pl