Kalendarzowe pory roku rozpoczynają się zawsze w jednym konkretnym dniu (na przykład zima 22 grudnia). Taka sama zasada obowiązuje przy wydzielaniu pór roku meteorologicznych (zima rozpoczęła się 1 grudnia). Zimę termiczną mamy, gdy średnia dobowa temperatura przez kilka dni spada poniżej 5 stopni Celsjusza. Z kolei pory fenologiczne definiowane są zachowaniem przyrody (np. kwitnienie pewnych roślin czy opadanie liści).
W piątek o godzinie 23.23 przywitaliśmy zimę astronomiczną.
Pory roku na półkuli północnej
Pory roku nie wynikają ze zmian odległości naszej planety od Słońca, która zmienia się w niewielkim stopniu. Co ciekawe, Ziemia znajduje się najbliżej Słońca na początku stycznia, kiedy u nas panuje zima.
Przyczyną występowania pór roku jest połączenie dwóch czynników: nachylenia osi obrotu Ziemi względem płaszczyzny orbity oraz ruchu obiegowego dookoła Słońca. W związku z tym w różnych okresach roku na danej półkuli zmieniają się warunki oświetlenia, Słońce góruje w zenicie wyżej, dzień jest dłuższy niż noc, albo przeciwnie: Słońce jest niżej nad horyzontem, dzień jest krótszy niż noc.
Astronomiczne pory roku trwają pomiędzy momentami przesileń i równonocy, które odpowiadają górowaniu Słońca w zenicie: nad równikiem albo nad zwrotnikami. Na półkuli północnej wiosna trwa od równonocy wiosennej do przesilenia letniego, lato obejmuje okres od przesilenia letniego do równonocy jesiennej, jesień mamy w okresie od równonocy jesiennej do przesilenia zimowego, a zimę od momentu przesilenia zimowego do równonocy wiosennej.
Czytaj więcej o sposobach rozróżniania pór roku
Autor: anw/ao / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Benjamin Lehman/pexels (CC BY 1.0)