Naukowcy od wielu lat głowili się nad zagadką, jaką stanowiła pewna populacja orangutanów żyjąca na Sumatrze. Jej przedstawicieli w końcu zidentyfikowano jako nowy gatunek z rodziny człowiekowatych.
Będące przedmiotem zainteresowania małpy widziano wcześniej jedynie raz - w 1997 roku podczas ekspedycji w odległe górskie lasy wyspy. Swoją "biologiczną tajemnicę" zabrały ze sobą.
Gatunek otrzymał nazwę Tapanuli. Stał się trzecim wśród tych żyjących na Borneo i Sumatrze. To pierwszy raz od przeszło wieku, kiedy odkryto gatunek z rodziny człowiekowatych.
Najbardziej zagrożone z małp
Naukowcy z Uniwersytetu Zuryskiego, Uniwersytetu Johna Moore’a oraz z Sumatrzańskiego Programu Ochrony Orangutanów opublikowali swoje badania w magazynie "Currest Biology". Zaznaczyli w nich, że populacja Tapanuli stanowi zaledwie 800 osobników, co czyni ten gatunek najbardziej zagrożonym z małp na świecie
Naukowcy badali DNA orangutanów, które pokazały im, że są "osobliwością" w porównaniu z innymi żyjącymi na Sumatrze. Na podstawie ich kodu genetycznego przeprowadzili rekonstrukcję ewolucji tych zwierząt.
Jeden z głównych badaczy, profesor Michael Krützen z Uniwersytetu Zuryskiego powiedział BBC, że "analiza genomów pozwoliła na wgląd w ich szczegółową historię". Twierdzi również, że naukowcy mogą spojrzeć tak daleko w ich przeszłość, aby określić, kiedy populacje małp się rozdzieliły.
Badania 37 kompletnych genomów orangutanów wskazały, że Tapanuli oddzieliły się od innych żyjących na Borneo wcześniej niż 700 tysięcy lat temu. Z tego powodu ich ewolucja przebiegała niezależnie od pobratymców.
Subtelne różnice i "niewątpliwy przełom"
Profesor Serge Wich z Uniwersytetu Johna Moore’a w Liverpoolu skupił się natomiast na dźwiękach wydawanych przez samce orangutanów. Używają ich do sygnalizowania swojej obecności.
- Ten dźwięk może się nieść nawet kilometr przez las - wytłumaczył. - Jeżeli skupić się na tych dźwiękach, można je rozdzielić i wykryć niewielkie różnice między populacjami - dodał.
Ostatni element zagadki był bardzo subtelny. Gatunki można rozróżnić za pomocą kształtu czaszek orangutanów sumatrzańskich, borneańskich i Tapanuli.
Profesor Wich powiedział BBC News, że badania można uznać za "niewątpliwy przełom".
- Istnieje zaledwie siedem gatunków człowiekowatych, nie wliczając w to ludzi. Dołączenie do tej listy jeszcze jednego jest spektakularne - stwierdził Wich z entuzjazmem. - Myślę, że to jest coś, o czym marzy wielu biologów - dodał.
Niestety, Tapanuli od razu zostaną dopisane do listy gatunków krytOdkryycznie zagrożonych.
- To jest bardzo niepokojące - odkryć coś nowego i od razu wiedzieć, że musimy podjąć wszelkie wysiłki, żeby tego nie stracić - spuentował Wich.
Autor: ao/aw / Źródło: bbc.com
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/JAMES ASKEW/SOCP HANDOUT