Nowa klasa gwiazd hiperprędkościowych. Żadna siła nie wyrzuci ich poza galaktykę

Artystyczna wizja Drogi Mlecznej
Artystyczna wizja Drogi Mlecznej
NASA
Artystyczna wizja Drogi Mlecznej NASA

Dotychczas naukowcy sądzili, że wszystkie gwiazdy hiperprędkościowe to potężne kule gazowe, które po zbliżeniu do czarnej dziury są wyrzucane poza galaktykę. Jak się jednak okazuje, nie wszystkie gwiazdy muszą zachowywać się w ten sposób. Niedawno zespół badaczy z Uniwersytetu Vanderbilta odkrył 20 tego typu obiektów, które po zderzeniu z rdzeniem galaktyki (czarną dziurą) pozostają w galaktyce.

Gwiazdy hiperprędkościowe to gwiazdy, które poruszają się ze znacznie większą prędkością od pozostałych kul gazowych danej galaktyki. Dzięki temu są one w stanie wyrwać się z jej pola grawitacyjnego.

Niedawno odkryto nowy typ tych gwiazd.

- W przeciwieństwie do wielu znanych już gwiazd hiperprędkościowych (ang. hypervelocity stars), istnieje 20 takich gwiazd o wielkości zbliżonej do Słońca, które po spotkaniu z czarną dziurą nie wylatują poza galaktykę - donoszą naukowcy z Uniwersytetu Vanderbilt.

To przełomowe odkrycie, bowiem dotąd eksperci zakładali, że gwiazdy hiperprędkościowe zawsze "wypychane" są przez rdzeń naszej galaktyki.

Nie pochodzą z rdzenia galaktyki

- Nowe gwiazdy hiperprędkościowe znacznie różnią się od tych, które zostały dotychczas odkryte - poinformowała Lauren Palladino z Uniwersytetu Vanderbilta, która prowadziła badania.

- Gwiazdy hiperprędkościowe, które znaliśmy dotychczas, to ogromne, niebieskie gwiazdy, które najprawdopodobniej pochodzą z centrum galaktyki - dodała Palladino. - Nasze nowo odkryte gwiazdy są stosunkowo niewielkie - mają rozmiary zbliżone do Słońca. I co jest zaskakujące, wydaje nam się, że żadna z nich nie pochodzi z rdzenia galaktyki - wyjaśnił ekspert.

W jaki sposób udało się dokonać tego odkrycia? Palladino tłumaczy, że znalazł 20 potencjalnych gwiazd hiperprędkościowych dzięki projektowi Sloan Digital Sky Survey (SDSS). SDSS umożliwia m.in. śledzenie tras, jakie pokonują gwiazdy o rozmiarach Słońca w naszej galaktyce. Właśnie dzięki tej funkcji naukowiec "wyśledził" te ciała niebieskie.

Szybsze o 1,6 mln km/h

Uciekanie gwiazd z galaktyki wymaga niewyobrażalnie dużych nakładów energii. Gwiazdy muszą przekroczyć prędkość, z którą dotychczas się poruszały (czyli 970 tys. km/h) o 1,6 mln km/h.

Eksperci zaznaczają również, że "większość gwiazd hiperprędkościowych była kiedyś częścią układu podwójnego, która zbłądziła zbyt blisko czarnej dziury (w centrum galaktyki). Wówczas ogromne oddziaływanie grawitacyjne rozerwało ten układ, zatrzymując jeden obiekt w pobliżu czarnej dziury, a drugi wysyłając poza galaktykę. Jak dotąd naukowcom udało się odkryć 18 takich gwiazd.

- Bardzo trudno jest "wykopać" gwiazdę z galaktyki - zażartowała Kelly Holley-Bockelman z Uniwersytetu Vanderbilta, która również brała udział w badaniach.

Nie są związane z "egzotycznymi miejscami"

Specjaliści zauważyli również, że nowo odkryte gwiazdy nieco różnią się składem od tych, które zostały wyrzucone przez czarną dziurę. 20 nowo odkrytych gwiazd przypomina gwiazdy znajdujące się w galaktykach o kształcie zbliżonym do dysku (takie gwiazdy to np. Słońce czy Alfa Centauri). To dlatego zespół sądzi, że pochodzenie nowo odkrytych gwiazd nie jest związanych z czarnymi dziurami, galaktycznym halo czy - jak dodali naukowcy - z innymi "egzotycznymi miejscami".

- Żadna z tych gwiazd nie pochodzi z centrum galaktyki, co oznacza, że mamy nową klasę gwiazd hiperprędkościowych - dodała Palladino.

Na początku miesiąca zespół naukowców zaprezentował swoje odkrycie na spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego. Z kolei wyniki zostały opublikowane w najnowszym wydaniu czasopisma "The Astrophysical Journal".

Widok z góry i z boku na nowe klasy gwiazd hiperprędkościowych, które mogłyby opuścić naszą galaktykęNASA/Julie Turner

Autor: kt/map,mj / Źródło: space.com

Źródło zdjęcia głównego: NASA/Julie Turner

Pozostałe wiadomości

Wchodzimy właśnie w apogeum sierpniowej fali gorąca. Widać jednak jej kres. Po afrykańskim skwarze, który czeka nas w piątek, temperatura wracać ma do typowego przebiegu w formie sinusoidy. Widoczny jest jednak trend spadkowy - lekki, ale wyraźnie pokazujący już schyłek lata - na najbliższe cztery tygodnie.

Gorąco przypuści jeszcze dwa szturmy. Jaka będzie końcówka wakacji

Gorąco przypuści jeszcze dwa szturmy. Jaka będzie końcówka wakacji

Źródło:
TVN24+

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed upałem. Alarmy obowiązują na terenie wszystkich województw, w wielu z nich są to alerty drugiego stopnia. Sprawdź szczegóły.

Skwar niebezpieczny dla zdrowia. IMGW ostrzega

Skwar niebezpieczny dla zdrowia. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro. Nocą miejscami temperatura nie spadnie poniżej 20 stopni Celsjusza. W piątek żar rozleje się po całym kraju. Termometry mogą pokazać nawet 35 stopni.

Pogoda na jutro - piątek, 15.08. Miejscami noc okaże się tropikalna

Pogoda na jutro - piątek, 15.08. Miejscami noc okaże się tropikalna

Źródło:
tvnmeteo.pl

Najbliższe dni przyniosą dużą zmianę pogody. O ile w piątek miejscami może być 35-36 stopni, o tyle już w niedzielę maksymalna temperatura w Polsce ma wynieść 25 stopni. Upały pozwolą więc nam od siebie odpocząć, choć wciąż będzie ciepło.

Idzie spore ochłodzenie. Pogoda na pięć dni

Idzie spore ochłodzenie. Pogoda na pięć dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Czwartek to kolejny dzień wysokich wartości na termometrach. Gdzie upał doskwierał najbardziej? IMGW podał maksymalne wartości odnotowane na stacjach synoptycznych.

Ponad 33 stopnie. Tu w czwartek było najgoręcej

Ponad 33 stopnie. Tu w czwartek było najgoręcej

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl, PAP

Króliki z czarnymi, przypominającymi macki naroślami, wyrastającymi z głów i pysków, amerykańskie media nazwały "królikami zombie". Jak się jednak okazuje, przyczyną takiego wyglądu jest wirus.

Media piszą o "królikach zombie". Co powoduje taki ich wygląd?

Media piszą o "królikach zombie". Co powoduje taki ich wygląd?

Źródło:
CBS News, Forbes

W ostatnich dniach obszar metropolitalny Meksyku nawiedzały silne opady, które spowodowały zalanie setek domów w podmiejskich gminach. Ulewy zakłóciły także funkcjonowanie miejscowego lotniska.

Największe opady od ponad 70 lat

Największe opady od ponad 70 lat

Źródło:
Reuters, jornada.com.mx

W tym roku w wyniku pożarów w Hiszpanii zginęło już siedem osób. Ostatnią z nich jest strażak ochotnik z prowincji Leon. Policja aresztowała już 10 osób podejrzewanych o zaprószenie ognia.

Siedem ofiar śmiertelnych pożarów w tym roku. Policja łapie podpalaczy

Siedem ofiar śmiertelnych pożarów w tym roku. Policja łapie podpalaczy

Źródło:
Reuters

Na trasie pielgrzymki w Indiach w Kaszmirze doszło do powodzi błyskawicznej, w wyniku której śmierć poniosły co najmniej 46 osoby. Ratownicy poszukują ponad 200 kolejnych osób.

Powódź na trasie pielgrzymki. Wielu zabitych, setki zaginionych

Powódź na trasie pielgrzymki. Wielu zabitych, setki zaginionych

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, deccanherald.com

Izrael mierzy się z największą falą upałów w tym roku. W dzień temperatura miejscami zbliża się do 50 stopni Celsjusza, niezwykle gorąco jest także nocą. Skwar zaczął już zbierać śmiertelne żniwo.

38 stopni Celsjusza już o 5 rano. Dwie ofiary śmiertelne

38 stopni Celsjusza już o 5 rano. Dwie ofiary śmiertelne

Źródło:
PAP, Times of Israel

Za nami najsłynniejsza "noc spadających gwiazd" na półkuli północnej. Perseidy, błyszczące dzieci komety 109P/Swift-Tuttle, przecinały niebo z największą częstotliwością w cyklu swojej aktywności. Jeśli nie udało nam się zaobserwować tego zjawiska, spokojnie - rój meteorów będzie aktywny jeszcze przez około dwa tygodnie. Spoglądając w niebo, wielu z nas może jednak się zastanawiać, czy aby dawniej Perseidy nie prezentowały się bardziej imponująco. Gwiazdozbiory chyba też kiedyś były jaśniejsze. A co się stało z Drogą Mleczną?

Ciemność, którą utraciliśmy. Jej brak niszczy nasze ciała i umysły

Ciemność, którą utraciliśmy. Jej brak niszczy nasze ciała i umysły

Źródło:
TVN24+

Tysiące strażaków walczą z falą pożarów na Starym Kontynencie. Ogień szaleje między innymi w Hiszpanii, Portugalii oraz na Bałkanach. Służby prowadzą akcje ewakuacyjne. Walkę z żywiołem utrudniają trudne warunki atmosferyczne.

Tysiące ewakuowanych, poważnie ranni. Pożary trawią Europę

Tysiące ewakuowanych, poważnie ranni. Pożary trawią Europę

Źródło:
PAP, European Commision

Po przejściu przez Tajwan tajfun Podul dotarł nad południowo-wschodnie wybrzeże Azji. Stracił na sile i stał się burzą tropikalną, ale wywołał wiele szkód w chińskiej prowincji Fujian oraz w Hongkongu.

Podul sieje spustoszenie. Potężne ulewy i setki rannych

Podul sieje spustoszenie. Potężne ulewy i setki rannych

Źródło:
PAP, Reuters

Część mieszkańców stolicy Alaski, miasta Juneau, ewakuowała się w obawie przed powodzią. Zabudowaniom zagroziła woda wydostająca się przez topniejący i pękający lodowiec, który tamuje wodę uwięzioną w jeziorze nad miastem.

Ewakuacje na Alasce, nad stolicą pęka ogromny lodowiec

Ewakuacje na Alasce, nad stolicą pęka ogromny lodowiec

Źródło:
BBC, CNN, tvn24.pl

Węgierskie służby wprowadziły najwyższe, czerwone, alarmy przed upałami. Według prognoz do końca tygodnia termometry w tym kraju mogą pokazać nawet 35 stopni Celsjusza. Z powodu utrzymującego się skwaru w wielu regionach występuje wysokie zagrożenie pożarowe.

Szykują się na najgorętszy okres w tym sezonie. W mocy zakazy i czerwone alarmy

Szykują się na najgorętszy okres w tym sezonie. W mocy zakazy i czerwone alarmy

Źródło:
PAP

Jak bezpiecznie pić napoje izotoniczne podczas upałów? Według ekspertów powinniśmy zachować umiar w ich spożywaniu - ich nadmierne picie może okazać się szkodliwe. W dbaniu o odpowiednie nawodnienie pomóc mogą nam domowe sposoby.

Wielu z nas pije je podczas upałów. W nadmiarze mogą być szkodliwe

Wielu z nas pije je podczas upałów. W nadmiarze mogą być szkodliwe

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Trwa walka z pożarami w Grecji. Ogień pojawił się zarówno na kontynencie, jak i na turystycznych wyspach. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagrania z Zakynthos, pokazujące szalejący ogień i chmury dymu.

"To wygląda jak dzień Sądu Ostatecznego"

"To wygląda jak dzień Sądu Ostatecznego"

Aktualizacja:
Źródło:
protothema.gr, ekathimerini.com, Kontakt24, Reuters

We środę w Tajwan uderzył tajfun Podul, przynosząc ze sobą wiatr o prędkości niemal 200 kilometrów na godzinę. Władze zamknęły szkoły i urzędy, odwołano także setki lotów. W następnych godzinach żywioł ma dotrzeć do Chin.

Tajfun sparaliżował kraj. Odwołano setki lotów

Tajfun sparaliżował kraj. Odwołano setki lotów

Źródło:
Reuters, apnews.com

Na zachodzie Islandii trwają przygotowania do przyszłorocznego całkowitego zaćmienia Słońca. Wydarzenie cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród turystów, którzy już rezerwują hotele. Kolejna szansa na tak efektowne zjawisko będzie tam dopiero za ponad 100 lat.

Odliczają dni do efektownego zjawiska. "Rezerwacje szybko się wyczerpią"

Odliczają dni do efektownego zjawiska. "Rezerwacje szybko się wyczerpią"

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Na wyspie Sao Vicente wchodzącej w skład Wysp Zielonego Przylądka trwa wielkie sprzątanie po powodzi, jaka nawiedziła ten region w poniedziałek. W wyniku kataklizmu zginęło tam co najmniej dziewięć osób. Rząd Republiki Zielonego Przylądka ogłosił żałobę narodową.

Rekordowe opady doprowadziły do powodzi. Ogłoszono żałobę narodową

Rekordowe opady doprowadziły do powodzi. Ogłoszono żałobę narodową

Źródło:
Reuters, PAP, Watchers.news

Astronomowie korzystający z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba znaleźli mocne dowody na istnienie olbrzymiej planety krążącej wokół Alfy Centauri A. Jeśli odkrycie zostanie potwierdzone, będzie to kamień milowy w bezpośrednich obserwacjach egzoplanet - uważają eksperci.

Ten gazowy olbrzym może odmienić badania egzoplanet

Ten gazowy olbrzym może odmienić badania egzoplanet

Źródło:
PAP, science.nasa.gov

W nocy z wtorku na środę przypadło maksimum roju Perseidów - na niebie mogliśmy oglądać niezwykły spektakl. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia meteorów mknących nad naszymi głowami.

To była magiczna noc. Perseidy na waszych zdjęciach

To była magiczna noc. Perseidy na waszych zdjęciach

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Foki wylegiwały się w okolicach plaży w Mikoszewie (woj. pomorskie). To jedyne miejsce, gdzie możemy zobaczyć w Polsce te ssaki w środowisku naturalnym. Dla wielu osób zaskoczeniem może być imponująca liczba osobników, jaką uchwycono na nagraniu.

Foczy relaks nad Bałtykiem. 800 zwierząt na jednym nagraniu

Foczy relaks nad Bałtykiem. 800 zwierząt na jednym nagraniu

Źródło:
Hello Mierzeja, Fokarium UG

Ponad 40 stopni Celsjusza pokazały we wtorek termometry na południu Francji. W kilku miejscach padły tam historyczne rekordy ciepła. Upał doskwiera także w pozostałych regionach kraju. W większości z 96 departamentów obowiązują czerwone i pomarańczowe alarmy przed wysokimi temperaturami.

Francja rozgrzana do czerwoności. Padły rekordy

Francja rozgrzana do czerwoności. Padły rekordy

Źródło:
France24, PAP

Do Polski zbliża się fala upałów. Według prognoz od środy termometry w części kraju mogą pokazywać wartości powyżej 30 stopni Celsjusza. Takie warunki to obciążenie i wyzwanie dla naszego organizmu. Eksperci zaznaczają, że w tym czasie warto dywersyfikować źródła płynów.

Sama woda to za mało. Jak dbać o nawodnienie podczas upału?

Sama woda to za mało. Jak dbać o nawodnienie podczas upału?

Źródło:
PAP

Grupa naukowców, pracująca na Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego, odkryła ciało zaginionego w 1959 roku brytyjskiego badacza. Analiza DNA wykazała, że to Dennis "Tink" Bell, który zaginął w wieku 25 lat podczas ekspedycji na Antarktydzie. Oprócz ludzkich szczątków znaleziono także różne przedmioty, w tym zegarek, radio oraz fajkę.

Odnaleźli szczątki badacza. Zaginął ponad 60 lat temu

Odnaleźli szczątki badacza. Zaginął ponad 60 lat temu

Źródło:
BBC, PAP, Arctowski Polish Antarctic Station

Amerykańscy meteorolodzy z uwagą przyglądają się tropikalnej burzy Erin, która uformowała się nad wschodnimi regionami Oceanu Atlantyckiego. Zdaniem ekspertów żywioł w najbliższych dniach wzmocni się i może stać się pierwszym huraganem w tym sezonie atlantyckim. Żywioł pod koniec tygodnia ma dotrzeć nad Karaiby.

To może być pierwszy huragan w tym roku

To może być pierwszy huragan w tym roku

Źródło:
CNN

Spektakularne uderzenie pioruna w pobliżu autostrady zostało uchwycone przez kamerę samochodową. Do zdarzenia doszło w amerykańskim miasteczku Mount Pleasant w Karolinie Południowej.

Piorun uderzył w pobliżu jadących samochodów. Zobacz nagranie

Piorun uderzył w pobliżu jadących samochodów. Zobacz nagranie

Źródło:
Reuters, Queen City News

W Hiszpanii trwa walka z pożarami. Z powodu zagrożenia ewakuowano ponad dwa tysiące osób. Jedna osoba zmarła w wyniku pożaru w podmadryckiej miejscowości Tres Cantos.

Hiszpania w ogniu. Nie żyje jedna osoba, tysiące zostało ewakuowanych

Hiszpania w ogniu. Nie żyje jedna osoba, tysiące zostało ewakuowanych

Źródło:
Reuters, PAP

Temperatura mórz u wybrzeży Wielkiej Brytanii jest rekordowo wysoka. W wodach pojawiły się nowe gatunki - ośmiornice, tuńczyki i meduzy. Bryce Stewart, naukowiec z Marine Biological Association w Plymouth uważa, że ekosystem jest w fazie zmian.

Rekordowo ciepłe wody. Pojawiły się nowe gatunki

Rekordowo ciepłe wody. Pojawiły się nowe gatunki

Źródło:
PAP, BBC