Nie jedna, a dwie. Pierwsze gwiazdki już na niebie

Która gwiazda będzie tą pierwszą?
Która gwiazda będzie tą pierwszą?
tvn24
Która gwiazda będzie tą pierwszą?tvn24

Wypatrywanie gwiazdki w wigilijny wieczór to już tradycja. W tym roku mogliśmy zobaczyć aż dwie - Capellę i Wegę. Karol Wójcicki twierdzi, że mogli je już dostrzec mieszkańcy całej Polski.

Pierwszych gwiazd należało wypatrywać na kwadrans lub pół godziny po zachodzie słońca. W zależności od tego, po której stronie mamy okna, powinniśmy móc ujrzeć jedną z tych dwóch gwiazd między godziną 15.30 a 16.30.

- Dla mieszkańców większości Polski pierwsze gwiazdki już się pokazały. Nad północnym wschodem oraz centrum Polski niebo jest już na tyle ciemne, że tam już je widać. Dla mieszkańców południowego wschodu kraju to ostatnie minuty oczekiwania, bo około godziny 16:20 gwiazdki powinny już się ukazać, zarówno Wega, jak i Capella - powiedział w rozmowie z tvnmeteo.pl Karol Wójcicki.

Która pierwsza?

Wcześniej na antenie TVN24 na pytanie o to, która gwiazdka jako pierwsza pojawi się na nocnym niebie, Wójcicki odpowiedział: - Pierwsza z nich to gwiazda Wega, najjaśniejsza gwiazda konstelacji Lutni, która będzie dziś najjaśniejszym punkcikiem na nocnym niebie. Drugą kandydatką jest gwiazda Capella. Ona jest naprawdę nieznacznie słabsza, różnica jest właściwie gołym okiem nie do wypatrzenia. Capella jest gwiazdą nieba bardziej zimowego, leży na tle konstelacji Woźnicy, gdzie również jest najjaśniejszą gwiazdą.

Jak mówił Wójcicki po godzinie 14, Wega powinna pojawić się nad zachodnim horyzontem, a Capella pojawi się na północnym wschodzie. Zdaniem Wójcickiego, Capella pojawi się na znacznie ciemniejszym niebie, przez co - choć nie jest tak jasna jak Wega - prawdopodobnie będzie nam łatwiej ją wypatrzyć.

Pierwsze dwie gwiazdki na nocnym niebie
Pierwsze dwie gwiazdki na nocnym niebietvn24

Wega czy Kapella?

Astronom dr Tomasz Banyś z Planetarium EC1 w Łodzi zauważał, że pierwszą gwiazdką w wigilijny wieczór jest często planeta. Jak zaznaczał, w tym roku jednak sytuacja na niebie będzie dosyć ciekawa, ponieważ po południu, po zachodzie Słońca, około godziny 15.30, planety znajdą się już pod linią horyzontu. Dlatego jako pierwsze widoczne będą gwiazdy.

- Nad południowo-zachodnim horyzontem może jako pierwsza pojawić się Wega z gwiazdozbioru Lutni, natomiast po przeciwnej stronie nieba - nad północno-wschodnim, może to być Kapella z gwiazdozbioru Woźnicy. Obie pojawią się mniej więcej jednocześnie - wyjaśnił Banyś.

Według astronoma, Wega jest nieco jaśniejsza, więc teoretycznie ona powinna pojawić się jako pierwsza. Jednak ze względu na to, że znajduje się bliżej zachodu, łuna zachodzącego Słońca może utrudniać jej dostrzeżenie. W takim razie jako pierwsza może być widoczna Kapella.

- To bardzo ciężko przewidzieć. Może być tak, że w miejscu, w którym będziemy akurat patrzeć, jakieś wyższe budynki będą w polu widzenia, i jedną z nich dostrzeżemy w związku z tym jako pierwszą. Ale w odstępie 2 minut i jedna i druga powinny być widoczne. Także to kwestia tylko i wyłącznie tego, gdzie mamy okna, co widzimy, czy nam drzewa czy wysokie budynki nie zasłaniają tych gwiazd - zaznaczył.

Obie gwiazdy będą dosyć wysoko nad horyzontem - w wypadku Kapelli będzie to ponad 20 stopni, a Wegi - ponad 40 stopni. Obie powinny być widoczne nad budynkami nawet z terenów miejskich.

Charakterystyczne dla pór roku

Wega to bardzo charakterystyczna gwiazda zaliczana do nieba letniego. Jest o tyle ciekawa, że astronomowie wielokrotnie używali jej do kalibrowania pomiarów jasności gwiazd.

- Jest jedną z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie, w związku z tym jest znana miłośnikom astronomii choćby dlatego, że razem z dwiema innymi tworzy tak zwany trójkąt letni - dodał.

Kapella natomiast to gwiazda widoczna w Polsce od jesieni do wiosny - w związku z tym kojarzy się ją z jesienno-zimowym niebem.

- Wega jest dosyć bladawa i sina jeśli chodzi o barwę. Kapella jest charakterystyczna, bo jest żółtawa. I to są dwie gwiazdy, których kolory na pewno jesteśmy w stanie rozróżnić patrząc nieuzbrojonym okiem w niebo, nawet - jak dobrze pójdzie - z terenów miejskich - ocenił dr Banyś.

Niestety, wypatrywanie pierwszej gwiazdki w tegoroczną Wigilię może być utrudnione. Dla praktycznie całej Polski prognozuje się, że niebo będzie pochmurne. Pozostaje liczyć na choćby chwilowe przejaśnienia około godziny 15.

Tajemnica Gwiazdy Betlejemskiej

Pierwsza gwiazdka daje znak do rozpoczęcia tradycyjnej polskiej kolacji wigilijnej. Symbolizuje ona Gwiazdę Betlejemską, która według Biblii zwiastowała narodziny Jezusa Chrystusa.

Wielu astronomów i historyków wciąż próbuje rozwiązać jej zagadkę. Według dra. Banysia było kilka wydarzeń astronomicznych odnotowanych w kronikach, np. koniunkcje dwóch planet - Jowisza i Wenus, które teoretycznie mogły wchodzić w rachubę. Z drugiej strony opisy historyczne sugerują, że mogło to być jakieś inne zjawisko - być może gwiazda nowa, supernowa, czy jakaś kometa.

- Z tego co wiemy, w tamtych czasach pojawienie się komety raczej odczytywano jako zły omen, więc nie skłaniamy się ku tej hipotezie. Prędzej wchodzi w grę jakieś zjawisko typu koniunkcja albo nowa, supernowa, ale tutaj warstwa tekstualna bardzo wiele potrafi zafałszować. Niestety wszystkie źródła historyczne to jest interpretacja tego zjawiska w tamtym czasie, a dodatkowo dochodzą tłumaczenia. W związku z tym bardzo ciężko ustalić, co to rzeczywiście było i możemy tylko się domyślać - podsumował astronom.

Autor: ao, sj/aw, ank / Źródło: PAP; źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W poniedziałek 2.06 w części kraju pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Burzom towarzyszą ulewne opady deszczu oraz opady gradu. Śledź aktualną sytuację pogodową w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Niebezpiecznie w części kraju

Gdzie jest burza? Niebezpiecznie w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pierwszy tydzień czerwca będzie gorący, ale później przyjdą zmiany. Sprawdź, co przyniesie pogoda w nadchodzącym czasie w 16-dniowej, długoterminowej prognozie temperatury, przygotowanej przez synoptyka i prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Niedługo otrzemy się o upał

Pogoda na 16 dni. Niedługo otrzemy się o upał

Źródło:
tvnmeteo.pl

W poniedziałek doszło do erupcji Etny. Nad stożkiem unosi się wysoka na kilka kilometrów kolumna popiołów wulkanicznych, występują także wypływy lawy i aktywność sejsmiczna.

Silna erupcja Etny. W mocy czerwony alert

Silna erupcja Etny. W mocy czerwony alert

Źródło:
ANSA, Corriere della Sera, tvnmeteo.pl, PAP

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W części kraju poniedziałek przyniesie gwałtowne zjawiska pogodowe - mogą wystąpić ulewy i opady gradu. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Ostrzeżenia IMGW. Pomarańczowe alarmy w czterech województwach

Ostrzeżenia IMGW. Pomarańczowe alarmy w czterech województwach

Źródło:
IMGW

Alert RCB. W poniedziałek w czterech województwach spodziewane są burze z silnymi opadami deszczu. Jak ostrzegli eksperci, lokalnie może dojść do podtopień.

Alert RCB dla części Polski. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Alert RCB dla części Polski. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Na ich trop naukowcy wpadli podczas analizy skał wulkanicznych z okolic Hawajów.

Z wnętrza Ziemi wyciekają cenne metale

Z wnętrza Ziemi wyciekają cenne metale

Źródło:
CNN, LiveScience

Kolejna fala upałów utrzymuje się nad Wietnamem. W poniedziałek temperatura w stolicy kraju, Hanoi, może wzrosnąć powyżej 40 stopni Celsjusza. Niezwykle ciepło jest także w zazwyczaj chłodnych, wysoko położonych regionach.

Trwa już czwarta fala upałów. W prognozie ponad 40 stopni

Trwa już czwarta fala upałów. W prognozie ponad 40 stopni

Źródło:
VN Express, Voice of Vietnam

Gęsta mgła spowiła w poniedziałek rano Sydney. Słaba widzialność przyniosła spore utrudnienia mieszkańcom australijskiej metropolii. Wstrzymano kursowanie promów, opóźniły się również loty.

Słynne budynki we mgle, paraliż na drogach

Słynne budynki we mgle, paraliż na drogach

Źródło:
7news.com.au

Co najmniej 32 osoby zginęły na skutek ulew, jakie nawiedziły północno-wschodnie Indie. Gwałtowne warunki atmosferyczne przyniosły w kilku regionach powodzie błyskawiczne i osuwiska. Miejscami spadło ponad 470 litrów deszczu na metr kwadratowy.

Ponad 30 osób zginęło po ulewach. "Część miasta jest całkowicie zalana"

Ponad 30 osób zginęło po ulewach. "Część miasta jest całkowicie zalana"

Źródło:
Reuters, Times of India

Pogoda na dziś. W poniedziałek 2.06 w wielu regionach spodziewane są opady deszczu oraz burze. Towarzyszyć im mogą ulewy oraz silny wiatr. Zrobi się gorąco, na termometrach zobaczymy nawet 26 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 2.06. Zrobi się gorąco, będzie nawet 26 stopni

Pogoda na dziś - poniedziałek, 2.06. Zrobi się gorąco, będzie nawet 26 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Samochód osobowy zderzył się w niedzielę z żubrem. Do zdarzenia doszło w powiecie wałeckim na Pomorzu Zachodnim. Podróżujące autem osoby trafiły do szpitala. Zwierzę nie przeżyło zdarzenia.

Samochód zderzył się z żubrem. Dwie osoby w szpitalu

Samochód zderzył się z żubrem. Dwie osoby w szpitalu

Źródło:
KP PSP Wałcz

Lis, czapla i wydra - takie zwierzęta pojawiły się w oczku wodnym pana Darka z Koszalina. Nagrania pokazujące te niezwykłe odwiedziny otrzymaliśmy na Kontakt24.

Lis, czapla i wydra odwiedzają oczko wodne pana Darka

Lis, czapla i wydra odwiedzają oczko wodne pana Darka

Źródło:
Kontakt24

Część Kanady od kilku dni zmaga się z szalejącymi pożarami. Towarzyszący im dym pokonał tysiące kilometrów, aby dotrzeć do Europy, w tym do Polski. O zjawisku, które widać na zdjęciu satelitarnym, opowiadał na antenie TVN24 prezenter tvnmeteo.pl Tomasz Wasilewski.

Dym z pożarów w Kanadzie dotarł do Polski

Dym z pożarów w Kanadzie dotarł do Polski

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, CBS News

Kiedy ostatnio w Polsce było naprawdę ciepło? W weekend majowy, kiedy temperatura wzrosła do 29 stopni Celsjusza w Słubicach i 28 stopni we Wrocławiu, Poznaniu i Tarnowie. Wcześniej, w kwietniu, odnotowaliśmy 30 st. C w Łebie. Kiedy znowu będzie naprawdę ciepło? Nie tak szybko.

Najnowsza prognoza na wakacje. Ten miesiąc może być idealny na urlop

Najnowsza prognoza na wakacje. Ten miesiąc może być idealny na urlop

Źródło:
TVN24+

Zdjęcie wykonane przez Polaka zostało nagrodzone w prestiżowym konkursie fotografii przyrodniczej. Jak opowiadał na antenie TVN24 autor ujęcia, pan Paweł Zygmunt, jego wykonanie nie było łatwe i wymagało podróży w niedostępny region świata.

Zdjęcie Polaka z prestiżową nagrodą. "Przypomina oko jakiegoś stwora, może gada"

Zdjęcie Polaka z prestiżową nagrodą. "Przypomina oko jakiegoś stwora, może gada"

Źródło:
Kontakt24, TVN24

Alergia to jedno z najczęściej występujących schorzeń dzisiejszych czasów. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia około 30-40 procent populacji zmaga się z różnymi formami alergii. W Polsce jest to blisko połowa społeczeństwa. Odpowiednia diagnostyka i rozpoznanie objawów są kluczowe, by skutecznie radzić sobie z tą przypadłością i zapobiegać powikłaniom. 

Czy to alergia, czy może przeziębienie? Sprawdź, jak rozpoznać problem po objawach 

Czy to alergia, czy może przeziębienie? Sprawdź, jak rozpoznać problem po objawach 

Źródło:
Otrivin

Zawsze mogą się zdarzyć sytuacje nieprzewidziane - opowiadał w "Faktach po Faktach" TVN24 dr Sławosz Uznański-Wiśniewski. Astronauta mówił o ostatnich przygotowaniach przed lotem na Międzynarodową Stację Kosmiczną oraz tym, jakie znaczenie będzie miała jego misja dla Polski.

Polski astronauta zamknięty w kwarantannie. Ostatnie przygotowania

Polski astronauta zamknięty w kwarantannie. Ostatnie przygotowania

Źródło:
TVN24

Liczba ofiar śmiertelnych powodzi w środkowej Nigerii wzrosła do 151. Jak poinformowały władze regionu, przez ostatnie dni woda zniszczyła tysiące domów. Miejscami budynki były zalane niemal po sam dach.

Domy zalane po dach. Nie żyje ponad 150 osób

Domy zalane po dach. Nie żyje ponad 150 osób

Źródło:
PAP, Reuters

Burze przetoczyły się w sobotę nad północnym Egiptem. Największe zniszczenia odnotowano w mieście Aleksandria, gdzie zanotowano gradobicia, ulewy i burze pyłowe. Niektóre ulice zostały zalane, inne zablokowane przez spadające gałęzie.

Potężne gradobicie nad miastem. Chaos na ulicach

Potężne gradobicie nad miastem. Chaos na ulicach

Źródło:
Reuters, Ahram Online

Pożary lasów szaleją w kanadyjskich prowincjach Saskatchewan i Manitoba. Z powodu zagrożenia ewakuowano kilkanaście tysięcy osób. Walkę z żywiołem utrudnia sucha aura, która utrzymać się ma do końca weekendu.

Opuszczone miasto, w walce z żywiołem pomaga wojsko. "Módlmy się o deszcz"

Opuszczone miasto, w walce z żywiołem pomaga wojsko. "Módlmy się o deszcz"

Źródło:
PAP, BBC

Około 250 milionów pszczół miodnych uciekło z przewróconej ciężarówki w stanie Waszyngton w USA. Lokalne władze ostrzegły mieszkańców, by unikali miejsca wypadku. Służby mają plan.

Ćwierć miliarda pszczół uciekło z przewróconej ciężarówki. Władze ostrzegają

Ćwierć miliarda pszczół uciekło z przewróconej ciężarówki. Władze ostrzegają

Źródło:
PAP, CNN, Washington DoH

Ireneusz Nowak, polski astrofotograf został wyróżniony przez NASA - został autorem zdjęcia dnia. Uchwycony przez niego kadr przedstawia fragment Drogi Mlecznej oraz mgławice Zeta i Rho Ophiuchi. Zdjęcie powstało w Republice Południowej Afryki.

Polski astrofotograf autorem zdjęcia dnia NASA     

Polski astrofotograf autorem zdjęcia dnia NASA     

Źródło:
PAP

Dwoje turystów z Polski potrzebowało pomocy ratowników słowackiej Horskiej Zachrannej Służby (HZS). Zabłądzili podczas zejścia ze Sławkowskiego Szczytu w Tatrach Wysokich i groziło im wychłodzenie. Akcja zakończyła się w sobotę nad ranem - poinformowała HZS.

Polacy zeszli ze szlaku i opadli z sił. Całonocna akcja słowackich ratowników

Polacy zeszli ze szlaku i opadli z sił. Całonocna akcja słowackich ratowników

Źródło:
PAP, hzs.sk

Zimna wiosna i majowe przymrozki spowodowały, że wracają przekazy podważające globalne ocieplenie. A niektórzy internauci przekonują, że nastąpił wręcz spadek globalnej temperatury. Jako "dowód" udostępniali pewien wykres. Tylko że on akurat ich tezy nie potwierdza.

"Globalna temperatura spadła o ponad 0,5 stopnia"? Co to za wykres

"Globalna temperatura spadła o ponad 0,5 stopnia"? Co to za wykres

Źródło:
Konkret24

Co najmniej jedna osoba zginęła, a kilka innych zostało rannych, gdy w wiejskie hrabstwo w stanie Kentucky w USA uderzyło tornado. Zjawisko nie było spodziewane w tym regionie, służby nie wydały też wcześniej ostrzeżeń meteorologicznych.

Ostrzeżeń nie było, jedna osoba nie żyje

Ostrzeżeń nie było, jedna osoba nie żyje

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

W Tatrach wciąż panują trudne warunki turystyczne, a wysoko na szczytach zalega śnieg. Ratownikom Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR) nie udało się uratować życia turysty odnalezionego w czwartek w rejonie Kopy Kondrackiej.

Akcje ratunkowe w Tatrach. Nie żyje turysta

Akcje ratunkowe w Tatrach. Nie żyje turysta

Źródło:
PAP

Na południu Brazylii za sprawą zimnego frontu atmosferycznego spadł śnieg. Opady, choć niewielkie, spotkały się z dużym entuzjazmem turystów w jednym z miast w stanie Santa Catarina. W regionie pojawiły się jednak też pewne utrudnienia.

"Przyjeżdżamy tu prawie co roku, ale śnieg widzimy po raz pierwszy"

"Przyjeżdżamy tu prawie co roku, ale śnieg widzimy po raz pierwszy"

Źródło:
Reuters, Globo

Po osunięciu się lodowca w rejonie szwajcarskiej doliny Loetschental zagrożenie stwarza ogromna ilość błota i kamieni, które zablokowały lokalną rzekę, zwiększając ryzyko powodzi. Władze informują o możliwych kolejnych ewakuacjach mieszańców.

Najpierw osunięcie się lodowca, teraz powódź. Możliwe kolejne ewakuacje

Najpierw osunięcie się lodowca, teraz powódź. Możliwe kolejne ewakuacje

Źródło:
Reuters, SwissInfo, tvnmeteo.pl

Jest nowa data startu misji Axiom-4 z Polakiem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Tą niepodaną jeszcze oficjalną informacją podzielił się z nami Hubert Kijek, reporter TVN24 BiS.

Lot Polaka przełożony. Jest nowa data

Lot Polaka przełożony. Jest nowa data

Źródło:
TVN24