Dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble'a zrobiono najbardziej ostre i najdokładniejsze dotąd zdjęcie Mgławicy Czerwony Prostokąt. Okazało się, że tak naprawdę jest ona w kształcie litery X.
Gwiazda HD 44179 jest otoczona przez niezwykłą strukturę, zwaną Mgławicą Czerwony Prostokąt. Nazwa ta została jej nadana przez charakterystyczny kształt i kolor, zarejestrowane na pierwszych zdjęciach wykonanych z Ziemi. Jednak najnowsze, bardzo szczegółowe zdjęcie wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a ujawnia, że tak naprawdę, gdy obserwuje się ją z Kosmosu, mgławica ma nieco inny kształt niż początkowo zakładano. Najnowszy obraz pokazuje, że mgławica ma kształt przypominający literę X, a świecący gaz tworzy wokół niej dodatkowe skomplikowane struktury, które nieco przypominają świecące szczeble drabiny.
Gwiazda w środku przypomina Słońce, jednak pod koniec życia wypompowuje gaz i pozostałe materiały, w wyniku czego powstaje mgławica, która nadaje jej charakterystyczny kształt. Wydaje się także, że jest to gwiazda podwójna, gęsto otoczona obłokiem pyłu. Oba te czynniki mogą pomóc z zrozumieniu i wyjaśnieniu jej osobliwego kształtu.
Mgławica protoplanetarna
Czerwony Prostokąt to niezwykły przykład mgławicy protoplanetarnej. To jeden z etapów ewolucji gwiazd, gdy jest ona stara i przekształcają się w mgławicę planetarną. Po zakończeniu wyrzutu masy, pozostaje bardzo gorący biały karzeł (niewielki obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii i emitujący m.in. promieniowanie widzialne). Jego promieniowanie ultrafioletowe powoduje, że znajdujący się wokół niego gaz świeci. Czerwony Prostokąt znajduje się około 2,3 tys. lat świetlnych od Ziemi w Gwiazdozbiorze Jednorożca.
Najdokładniejsze i najbardziej ostre zdjęcie Mgławicy Czerwony Prostokąt powstało dzięki kamerze o wysokiej rozdzielczości Advanced Camera for Surveys. To przy pomocy tego urządzenia powstał obraz gwiazdy HD 44179 i otaczającej jej mgławicy. Czerwone światło pochodzące od świecącego wodoru, przepuszczone przez filtr F625W zabarwia się na niebiesko.
Innym przykładem mgławicy protoplanetarnej jest Mgławica Bumerang. Znajduje się w gwiazdozbiorze Centaura, około 5 tys. lat świetlnych od Ziemi. Kształtem przypomina kokardę.
Autor: zupi/jap / Źródło: NASA
Źródło zdjęcia głównego: NASA