Metan, pingo czy globalne ocieplenie? Co wytworzyło kratery na Syberii?

Wasilij Bogojawleński, profesor z Rosyjskiej Akademii Nauk, zaapelował do środowiska naukowców o pilne śledztwo na temat tajemniczych wyrw w ziemi. Przy tym przestrzega, żeby ostrożnie podchodzić do tematu, bo jego zdaniem nikt nie może zagwarantować tego, że nie pojawią się kolejne wybuchy.

Dziury znajdują się w pobliżu pola gazowego. Wielu naukowców uważało, że przyczyną powstawania otworów były wybuchy metanu.

9 marca Carolyn Ruppel z United States Geological Survey (USGS) wypowiedziała się na temat dotychczasowych badań nad rosyjskimi dziurami.

- Uwolnienie i wybuchy metanu prawdopodobnie nie są przyczyną powstania kraterów - informuje Ruppel.

Nie zaprzecza jednak, że w wiecznej zmarzlinie na Syberii są uwięzione wielkie połacie metanu, które nazywane są hydratami gazowymi. Metan jest stabilny i zamarza w określonej temperaturze. Kiedy wieczna zmarzlina ogrzewa się, a jej wewnętrzna siła zmniejsza się, pod powierzchnią powstaje mniej gazów. Tym samym uwolnienie go spod lodu jest bardziej możliwe. Z tego powodu naukowcy twierdzą, że syberyjskie dziury mogły powstać na skutek zmian klimatycznych, a przede wszystkim wzrostu globalnej temperatury powietrza.

- Powyżej głębokości około 200 metrów pod powierzchnią ziemi hydraty metanu nie są zazwyczaj stabilne - informuje Ruppel. - Kratery są znacznie płytsze, dlatego rozdzielenie metanu w tym przypadku możemy pominąć podczas badań - tłumaczy naukowiec.

Możliwe, że geneza kraterów może być związana z metanem. Ruppel informuje, że mogły powstać w ramach ubocznego efektu migracji tego gazu w gruncie. Są też inne teorie, mianowicie metan może być uwięziony jako wolny gaz w wiecznej zmarzlinie na długi czas, a wydostać na się na powierzchnię dzięki płytkim odwiertom.

Ruppel wraz z innymi naukowcami podejrzewają, że tajemnicze dziury są pozostałością po dawnych formach, znanych jako pingo. Jest to pagórkowata forma terenu, w wewnątrz której znajduje się lód. Można się na nie natknąć przede wszystkim na terenie objętych wieczną zmarzliną.

W takim razie skąd dziury, jeśli pingo to pagórki? Odpowiedzią jest znowu ocieplenie się klimatu, który prowadzi do roztapiania się uwięzionego pod powierzchnią ziemi lodu. W rezultacie grunt zapada się i z wzniesienia powstaje zagłębienie terenu.

Kratery zaczęły pojawiać się na Syberii już w zeszłym roku. W lutym 2015 roku rosyjscy naukowcy poinformowali, że podobnych dziur ziemi jest około 20-30. Zdecydowana większość kraterów znajduje się na półwyspie Jamalskim.

Autor: AD/rp / Źródło: earthsky.org