Wybuchy wulkanów poprzedzane są wieloma małymi wstrząsami. W pewnym momencie wstrząsy te mogą osiągnąć taki poziom, że zaczynają im towarzyszyć harmoniczne drgania o częstotliwościach niesłyszalnych dla człowieka. W większości przypadków jest to zapowiedź eksplozji.
Badania, którym poddano wulkan Redoubt na Alasce dowodzą, że częstotliwości harmonicznych drżeń towarzyszących trzęsieniom ziemi stają się coraz wyższe do pewnego momentu, później gwałtownie się zatrzymują i w 5 na 6 przypadków zapowiadają eksplozję.
Źródła dźwięków
Źródła trzęsień ziemi i drgań harmonicznych nie są dokładnie znane. Niektóre wulkany emitują dźwięk, gdy ciśnienie pcha magmę przez cienkie pęknięcie znajdujące się w skorupie ziemskiej. Ale Alicia Hotovec-Ellis, doktorantka z University of Washington uważa, że drgania tworzą się dopiero wtedy, gdy magma pod dużym ciśnieniem wbija się przez wąski kanał do skalistego wnętrza wulkanu, a nie gdy unosi ją ciśnienie.
- Ponieważ odstępy pomiędzy kolejnymi wstrząsami są niewielkie, nie ma wystarczająco dużo czasu, by wytworzyło się ciśnienie na jedno duże trzęsienie. Kiedy częstotliwość kolejnych trzęsień będzie rosnąć i stanie się absurdalnie wysoka, nastąpi wybuch - tłumaczy Alice Hotovec-Ellis.
Wrzask Redoubt
Podczas badań Hotovec-Ellis udokumentowała narastającą częstotliwość drgań począwszy od ok. 1 Hz do około 30 Hz. U ludzi słyszalny zakres częstotliwości zaczyna się od około 20 Hz.
Naukowcy z Alaska Volcano Observatory z powodu dużego skoku częstotliwości z 1-5 Hz na początku do 30 Hz w punkcie kulminacyjnym, nazwali zjawisko "krzykiem" wulkanu.
Hotovec-Ellis stworzyła dwa nagrania z aktywności sejsmicznej. 10-sekundowe nagranie odpowiadało około 10 minutom dźwięku sejsmicznego i drżeń harmonicznych, więc minuta stworzonego nagrania to przyspieszona godzina aktywności wulkanicznej, podczas której doszło do ponad 1600 małych trzęsień ziemi z harmonicznymi drganiami.
- Redoubt jest wyjątkowy, ponieważ dzięki niemu o wiele bardziej oczywiste jest to, co się dzieje w wulkanach. Myślę, że następnym krokiem w badaniach będzie zrozumienie, dlaczego naprężenia są tak wielkie - podsumowała Hotovec-Ellis.
Podobne zjawisko udokumentowane zostało na wulkanie Arenal w Kostaryce i Soufriere Hills na karaibskiej wyspie Montserrat.
Autor: kt/mj / Źródło: science daily
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock