Kosmiczne dzieło sztuki. Miliardy lat historii planety na jednym obrazku

Naukowcy badają powierzchnię Merkurego
Naukowcy badają powierzchnię Merkurego
ESA/NASA
Naukowcy badają powierzchnię MerkuregoESA/NASA

To nie jest obraz namalowany przez artystę, to mapa powierzchni Merkurego. Ta niewielka planeta, najbliższa Słońcu, wciąż kryje wiele tajemnic. Naukowcy rozpoczęli badania jej okaleczonej skorupy.

Merkury to planeta, która znajduje się najbliżej Słońca. W sprzyjających warunkach możemy ją dostrzec na nieboskłonie w postaci szarego, jałowego światła.

Naukowcy opracowali barwną mapę, która przedstawia niejednorodną powierzchnię planety. Obejmuje region na północnej półkuli, znany geologom planetarnym jako Victoria Quadrangle i jest częścią szczegółowej mapy geologicznej Merkurego.

Mapa powstała dzięki badaniom pozyskanym w ramach misji Messenger, prowadzonym przez amerykańską Narodową Agencję Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej NASA w latach 2011-2015.

Zdjęcie Merkurego pozyskane z misji Messenger (NASA/JHUAPL/Carnegie Institution of Washington/USGS/Arizona State University)NASA/JHUAPL/Carnegie Institution of Washington/USGS/Arizona State University
Merkury (NASA/JHUAPL/Carnegie Institution of Washington/USGS/Arizona State University)NASA/JHUAPL/Carnegie Institution of Washington/USGS/Arizona State University

Co oznaczają kolory?

Każdy kolor odpowiada innej formacji geologicznej. Kratery uderzeniowe w różnych stanach degradacji oznaczono kolorami ciemnoczerwonym, zielonym, żółtym i beżowym.

Gładkim płaskowyżom wulkanicznym przypisano na mapie barwy różową i brzoskwiniową, natomiast obszary równinne są brązowe.

W tej sposób przedstawiono syntezę bogatej, kształtującej się przez miliardy lat, historii geologicznej planety.

Powierzchnia Merkurego (ESA)ESA

Setki kraterów

Cały obszar Victoria Quadrangle zawiera 1789 formacji, z czego na przedstawionym przez naukowców obrazku odwzorowano 867 kraterów większych niż pięć kilometrów i 519 - większych niż 20 kilometrów.

Największy krater, zlokalizowany w prawej części mapy, ma szerokość 150 kilometrów.

Dzięki analizie gęstości i cech charakterystycznych powierzchni naukowcy mogą określać jej względny wiek.

Kratery to nie wszystko

Mapa przedstawia również takie elementy geologiczne, jak wgłębienia, rowy, grzbiety czy zmarszczki. Formacje te zostały zobrazowane w wysokiej rozdzielczości przez sensor. Instrument wykrył puste przestrzenie, które prawdopodobnie są tworami młodymi w porównaniu z pozostałymi skałami. Przypuszczalnie przez proces sublimacji część powierzchni planety zostaje osłabiona, powodując jej zapadanie się. W przyszłym roku Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) planuje misję BepiColombo. Jej celem będzie ustalenie składu chemicznego skał Merkurego. Naukowcy wykorzystają promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie ultrafioletowym i podczerwieni termicznej. Misja BepiColombo pozwoli na zbadanie różnych materiałów wulkanicznych, naukowcy spróbują również prześledzić, jak wyglądał proces ochładzania się powierzchni Merkurego.

Powierzchnia Merkurego (NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Carnegie Institution of Washington)NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Carnegie Institution of Washington
Powierzchnia Merkurego - misja Messenger (NASA/Mark Garcia)NASA/Mark Garcia
Animacja pokazująca przelot sondy MESSENGER nad Merkurym
Animacja pokazująca przelot sondy MESSENGER nad MerkurymNASA
Kratery Merkurego sfotografowane dzięki misji Messager
Kratery Merkurego sfotografowane dzięki misji Messager NASA

Autor: wd/rzw / Źródło: ESA

Źródło zdjęcia głównego: ESA

Pozostałe wiadomości

Nadchodzące dni przyniosą wytchnienie od upałów. Przez kraj przejdzie chłodny front atmosferyczny, który sprawi, że miejscami temperatura będzie o 10 stopni niższa. Gorąco szybko do nas wróci.

Pogoda z piekła rodem. Ochłodzenie potrwa tylko chwilę

Pogoda z piekła rodem. Ochłodzenie potrwa tylko chwilę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed upałem. W całej Polsce obowiązują pomarańczowe i żółte alarmy. Miejscami temperatura maksymalna może wynieść nawet 36 stopni Celsjusza.

Alarmy przed upałem w całej Polsce. Gdzie będzie najgorzej

Alarmy przed upałem w całej Polsce. Gdzie będzie najgorzej

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Znaczna część Europy zmaga się z ekstremalnym upałem. Podczas gdy w Portugalii temperatura przekracza 46 stopni Celsjusza, termometry w Moskwie pokazują zaledwie kilkanaście stopni. O obecnej sytuacji na Starym Kontynencie opowiadał w programie "Wstajesz i wiesz" synoptyk i prezenter pogody Tomasz Wasilewski.

Szaleńczy upał w Europie, ale nie w Moskwie

Szaleńczy upał w Europie, ale nie w Moskwie

Źródło:
TVN24

W podparyskim Wersalu zmarła 10-letnia dziewczynka z USA, która zwiedziała tamtejszy pałac z rodzicami i skarżyła się na upał. Prokuratura wszczęła śledztwo w sprawie wyjaśnienia przyczyny śmierci.

10-letnia dziewczynka zmarła w Wersalu

10-letnia dziewczynka zmarła w Wersalu

Źródło:
PAP

W Hiszpanii dwulatek zmarł po tym, jak został zostawiony przez ojca w samochodzie. Według służb prawdopodobną przyczyną śmierci dziecka był udar cieplny. Chłopiec przez kilka godzin przebywał w skrajnie niebezpiecznych warunkach.

Nie żyje dwulatek zostawiony w nagrzanym samochodzie

Nie żyje dwulatek zostawiony w nagrzanym samochodzie

Źródło:
Enex, Diari De Tarragona, RTVE

W Argentynie panuje teraz zima, ale mieszkańcy Buenos Aires, stolicy kraju, nie są przyzwyczajeni do temperatur poniżej zera. Tymczasem we wtorek termometry w mieście pokazały lekko ujemne wartości.

Mróz w Argentynie. "Założyłem na siebie wszystko, co mam"

Mróz w Argentynie. "Założyłem na siebie wszystko, co mam"

Źródło:
Reuters

W 2025 roku badacze z Uniwersytetu w Manchesterze przyjrzeli się temu, jaka przyszłość czeka grzyby z rodzaju Aspergillus. Chociaż łacińska nazwa może nam niewiele mówić, każdy z nas się z nimi zetknął. Charakterystyczny puchaty nalot na przeterminowanym chlebie mógł być efektem działalności właśnie tych organizmów. Gatunków pleśni jest na świecie mnóstwo, ale Aspergillus, po polsku nazywany kropidlakiem, to częsty gość w naszych domach, a nawet wewnątrz naszych organizmów - czy tego chcemy, czy nie.

Pleśnieją od nich kanapki. W przyszłości mogą być śmiertelnie groźne dla milionów

Pleśnieją od nich kanapki. W przyszłości mogą być śmiertelnie groźne dla milionów

Źródło:
TVN24+

Nad Starym Kontynentem przetacza się fala upałów. Ekstremalnie wysokie temperatury odnotowuje się w wielu krajach. Tylko w Hiszpanii w czerwcu z powodu upałów zmarło co najmniej 380 osób. Władze apelują o bezpieczeństwo. Komunikaty rozesłały także polskie ambasady i konsulaty generalne.

Żar zalewa Europę. Polskie placówki dyplomatyczne apelują do turystów

Żar zalewa Europę. Polskie placówki dyplomatyczne apelują do turystów

Źródło:
PAP

Mija kolejny dzień misji Ax-4 z udziałem polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. W środę Polak połączył się między innymi z dziećmi zebranymi w Centrum Nauki i Techniki EC1 w Łodzi. Całe połączenie Ziemia-Międzynarodowa Stacja Kosmiczna można zobaczyć w TVN24+.

Co robi Polak w kosmosie? Zjada wodę, żeby się nie zgubiła

Co robi Polak w kosmosie? Zjada wodę, żeby się nie zgubiła

Źródło:
tvnmeteo.pl

Temperatura wody Morza Śródziemnego sięga prawie 30 stopni Celsjusza, a mamy dopiero początek lipca. To aż 6-7 stopni powyżej normy. Jak zaznaczył Tomasz Wasilewski, prezenter pogody tvnmeteo.pl, woda będzie się jeszcze bardziej nagrzewać.

Morze Śródziemne to zupa, która będzie jeszcze gorętsza

Morze Śródziemne to zupa, która będzie jeszcze gorętsza

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wiele europejskich krajów mierzy się z upałem. Jednym z nich są Czechy, gdzie skwar trwa od kilku dni. W środę temperatury w niektórych miejscach kraju mogą niebezpiecznie zbliżyć się do 40 stopni Celsjusza.

W Czechach tak gorąco, że niedźwiedzie polarne tarzają się w lodzie

W Czechach tak gorąco, że niedźwiedzie polarne tarzają się w lodzie

Źródło:
PAP, Reuters, Brno Daily

We wtorek w mieście Vienna w amerykańskim stanie Wirginia doszło do rzadkiego zdarzenia. Andrew, mieszkaniec miasta, pracował zdalnie we własnym domu, gdy nagle usłyszał grzmot, który mocno go przestraszył.

Piorun dwa razy trafił dom

Piorun dwa razy trafił dom

Źródło:
CNN

Pogoda na dziś. Środa 2.07 przyniesie słoneczną i upalną aurę w niemal całym kraju. Warunki biometeo Odczuwalną temperaturę momentami zmniejszy wiatr.

Pogoda na dziś - środa, 2.07. Upalnie niemal w całym kraju

Pogoda na dziś - środa, 2.07. Upalnie niemal w całym kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Czy woda najlepiej nawadnia organizm? Szkoccy naukowcy donoszą, że niekoniecznie. W badaniu opublikowanym na łamach pisma Amerykańskiego Towarzystwa Żywieniowego "The American Journal of Clinical Nutrition" udowadniają, że lepszym wyborem mogą być inne płyny.

Co nawadnia lepiej niż woda

Co nawadnia lepiej niż woda

Źródło:
PAP

Włochy zmagają się z ekstremalną pogodą. Z powodu upału oraz gwałtownych burz z silnym deszczem w kraju zginęły co najmniej dwie osoby. We Florencji na skutek gorąca doszło do przerw w dostawach prądu. Dynamiczna aura sparaliżowała także ruch kolejowy. Do odwołania zostało wstrzymane połączenie między Paryżem i Mediolanem.

Między skwarem a burzami. Trzy osoby nie żyją, blackout we Florencji

Między skwarem a burzami. Trzy osoby nie żyją, blackout we Florencji

Źródło:
Ansa, ENEX

Fala upałów, która nawiedziła Francję, dotyka nie tylko mieszkańców miast. Lokalny dziennik poinformował, że wysokie temperatury skłoniły operatora elektrowni atomowej Goltech do jej czasowego wyłączenia.

Wyłączyli elektrownię atomową przez upały

Wyłączyli elektrownię atomową przez upały

Źródło:
PAP, Sud Ouest

Francja mierzy się z rekordową falą upałów - we wtorek w 16 departamentach ogłoszono czerwony alert pogodowy, a temperatury sięgają 41 stopni Celsjusza. Zamknięto setki szkół i szczyt wieży Eiffla, a w regionie stołecznym wprowadzono ograniczenia w ruchu drogowym.

Zamknięto szczyt wieży Eiffla

Zamknięto szczyt wieży Eiffla

Źródło:
PAP

We włoskiej Lombardii ziemia osunęła się na alpejskie osady, powodując uszkodzenia budynków i opóźnienia w ruchu.

Ziemia runęła na osady w Lombardii

Ziemia runęła na osady w Lombardii

Źródło:
ENEX, SondrioToday

W Hiszpanii 51-letnia kobieta zmarła po powrocie do domu z pracy. W ubiegłą sobotę sprzątała ulice Barcelony, podczas gdy w mieście szalał upał. Po tragedii w kraju rozgorzała debata na temat bezpieczeństwa pracowników w szczególnie gorące dni.

Sprzątała ulice Barcelony. Po powrocie do domu zmarła

Sprzątała ulice Barcelony. Po powrocie do domu zmarła

Źródło:
Reuters, El Pais, El Nuevo Dia, La Razon

Potężna bomba niżowa natarła na Nową Południową Walię, wywołując intensywne opady deszczu i silne porywy wiatru. Warunki pogodowe spowodowały ewakuacje w nadmorskich miejscowościach. Służby ostrzegają, że sytuacja pogorszy się w ciągu najbliższych 24 godzin.

Bomba niżowa w Australii. Będzie jeszcze gorzej

Bomba niżowa w Australii. Będzie jeszcze gorzej

Źródło:
Reuters

Pożary pustoszą południową Kalifornię, pochłaniając setki hektarów lasów i zmuszając mieszkańców do ewakuacji. Nagrania udostępnione przez ALERTCalifornia i UC San Diego, pokazują skalę żywiołu w rejonie hrabstwa Riverside.

Kolumna dymu i morze ognia. "Nakazujemy natychmiastową ewakuację"

Kolumna dymu i morze ognia. "Nakazujemy natychmiastową ewakuację"

Źródło:
Reuters

Poznaliśmy laureata konkursu Drzewo Roku 2025 organizowanego przez Klub Gaja. W głosowaniu serca internautów zdobyło Krzywe Drzewo w Szydłowcu, które zdobyło 7999 głosów. Zwycięzca plebiscytu będzie reprezentować nasz kraj w europejskim konkursie Tree Of The Year 2026.

Oto Drzewo Roku 2025. Ma "niecodzienny kształt"

Oto Drzewo Roku 2025. Ma "niecodzienny kształt"

Źródło:
Klub Gaja

Co najmniej siedem rannych osób, zamknięte drogi oraz akcje ewakuacyjne - to skutki fali pożarów drzewostanów i łąk, jaka nawiedziła Portugalię. Od poniedziałkowego popołudnia akcja gaśnicza prowadzona była w ponad 30 miejscach, głównie na północy kraju. Wśród poszkodowanych osób znaleźli się także strażacy.

Tysiące hektarów trawionych przez ogień. Strażacy wśród rannych

Tysiące hektarów trawionych przez ogień. Strażacy wśród rannych

Źródło:
PAP, sicnoticias.pt

To, że sen zajmuje znaczną część kociej doby i jest dla tych zwierząt niezwykle ważny, nie jest tajemnicą. Nowe międzynarodowe badanie pokazuje, że czworonogi te częściej wybierają spanie na lewym boku i wcale nie jest to przypadek.

Koty chętniej śpią na lewym boku. Dlaczego?

Koty chętniej śpią na lewym boku. Dlaczego?

Źródło:
PAP, upei.ca

Za Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim i załogą misji Ax-4 kolejny pracowity dzień na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Polski astronauta przeprowadzał eksperymenty dotyczące m.in. wpływu mikrograwitacji na psychikę człowieka czy sterowania komputerem za pomocą mózgu. Pojawił się także w mediach społecznościowych.

Sterował komputerem tylko za pomocą mózgu. Trwa misja polskiego astronauty

Sterował komputerem tylko za pomocą mózgu. Trwa misja polskiego astronauty

Źródło:
Axiom Space, PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski, który przebywa na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, podzielił się w mediach społecznościowych kolejnym nagraniem. Tym razem polski astronauta pokazał, jak wygląda proces oswajania się z funkcjonowaniem w warunkach mikrograwitacji.

Kolejne nagranie od polskiego astronauty. "Lecę do Was!"

Kolejne nagranie od polskiego astronauty. "Lecę do Was!"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na północy Indii zawalił się budynek mieszkalny. Zdarzenie zostało wywołane osunięciem się ziemi, które było konsekwencją ulewnego deszczu.

Pięciopiętrowy budynek zawalił się jak domek z kart

Pięciopiętrowy budynek zawalił się jak domek z kart

Źródło:
Reuters

Trwa akcja usuwania skutków powodzi, które przetoczyły się w ubiegłym tygodniu przez część Wenezueli. Gwałtowna pogoda doprowadziła do zniszczenia mostów oraz licznych ewakuacji. Choć obyło się bez ofiar śmiertelnych i rannych, niektórzy mieszkańcy stracili cały swój dobytek.

"Nie umiem wyrazić tego słowami". Sprzątają po powodziach

"Nie umiem wyrazić tego słowami". Sprzątają po powodziach

Źródło:
Reuters