Ekstremalnych zjawisk pogodowych w Polsce będzie coraz więcej. Co to dla nas oznacza?

"Ładną wiosnę mamy tej zimy"
"Ładną wiosnę mamy tej zimy"
TVN 24 / TVN Meteo
"Ładną wiosnę mamy tej zimy"TVN 24 / TVN Meteo

Huraganowe wiatry, gwałtowne opady deszczu, fale upałów, długotrwałe susze i powodzie to coraz częstsze w Polsce ekstremalne zjawiska, związane z globalnymi zmianami klimatu - wskazują ekolodzy. Polskie władze mają już plan przeciwdziałania skutkom tych anomalii.

Z powodu globalnego ocieplenia podwyższa się poziom wód - m.in. w Bałtyku. Szacuje się, że jeśli wzrost temperatury nie zostanie zahamowany, do końca XXI w. Morze Bałtyckie może podnieść się nawet o metr. To oznacza zagrożenie m.in. dla Gdańska.

Bardziej dotkliwa pogoda

Dr Andrzej Kassenberg z Instytutu na rzecz Ekorozwoju tłumaczy, że ekstremów pogodowych będzie coraz więcej i będą one coraz bardziej dotkliwe, a koszty przeciwdziałania im i ich skutkom będą rosły. Wskazuje, że oprócz strat wywołanych przez ekstrema pogodowe, dodatkowych nakładów wymagać będą m.in. zmiany w gospodarowaniu wodami, systemach kanalizacyjnych, ochrona brzegów Bałtyku, zapewnienie wody do chłodzenia w energetyce i przemyśle w trakcie ekstremalnych susz, utrzymanie ochrony przeciwpożarowej, zwłaszcza w lasach, czy zmagania z pojawiającymi się wraz z cieplejszym klimatem nietypowymi chorobami zbliżonymi do tropikalnych, grzybami i pasożytami.

Wpłynie na roślinność

Ponadto - dodaje - zmienią się gatunki występujących na terenie Polski roślin, co wpłynie na kształt upraw rolnych i leśnych. Konsekwencją mogą być nawet nasze przyzwyczajenia kulinarne. - Jeżeli będą pojawiać się różnego rodzaju choroby nietypowe (...), to zanim zmienimy system edukacji lekarzy, doktorzy będą mieli problem z diagnozą i będą źle rozpoznawali chorobę, która może okazać się np. chorobą tropikalną, a nie związaną z naszym regionem - mówi Kassenberg. -Moglibyśmy mieć oczywiście trochę więcej upraw ciepłolubnych, ale znowu stracilibyśmy te tradycyjne, jak np. ziemniaki - plony ziemniaka byłyby obarczone większym ryzykiem i w związku z tym trzeba by było przebudować naszą tradycyjną kuchnię albo płacić za nią więcej - dodaje ekolog.

Poziom Bałtyku podniesie się metr

- Choć nie widać tego jeszcze gołym okiem, podnosi się poziom Bałtyku. Jeśli nie będziemy przeciwdziałać i średnia temperatura na świecie będzie rosnąć, to pod koniec tego wieku jest spodziewane, że poziom wód w Bałtyku może być wyższy nawet o metr, a starówka Gdańska leży na wysokości 0,88 m n.p.m. - ostrzega ekspert.

Straty finansowe

Przyjęty pod koniec 2013 r. przez rząd, a przygotowany przez resort środowiska "Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030" (SPA) podkreśla, że działania adaptacyjne wiążą się ze znacznymi kosztami. Zaznacza jednak, że ewentualne zaniechania spowodują jeszcze większe straty. Zdaniem resortu środowiska zmiany klimatu należy uwzględniać przy tworzeniu mechanizmów regulacyjnych i planów inwestycyjnych tak samo, jak ryzyka o charakterze makroekonomicznym czy geopolitycznym. MŚ wylicza, że w Polsce łączne straty spowodowane przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne w latach 2001-2011 wyniosły ok. 90 mld zł. Na ich usuwanie i zapobieganie dalszym skutkom klęsk żywiołowych przeznaczono w tym czasie ponad 46 mld zł. Ministerstwo szacuje też, że prawdopodobną konsekwencją niepodjęcia działań adaptacyjnych będą straty na poziomie ok. 86 mld zł do 2020 r. W latach 2021-2030 straty mogą zdaniem resortu sięgnąć nawet 120 mld zł.

Trąba wodna nad Bałtykiem
Trąba wodna nad BałtykiemTVN 24

Enklawy wodne

Kassenberg zwraca uwagę, że Polska oprócz zabezpieczania się przed skutkami powodzi i zadań określonych w SPA przeciwdziała skutkom zmian klimatu również w inny sposób: przy wysokich upałach na ulicach można otrzymać wodę pitną lub ochłodzić się zimną wodą, Warszawa rozważa budowę podziemnego zbiornika na nadmiar wody deszczowej, w wielu miastach planuje się budowę większej ilości małych oczek wodnych, fontann i stref wytchnienia od gorąca, a niektóre ośrodki miejskie mają całe programy mówiące, że między jedną a drugą enklawą wytchnienia od upału nie powinno być więcej niż 10-15 min. spacerem. Przypomina też, że Instytut na rzecz Ekorozwoju wraz z władzami Warszawy, Unią Metropolii Polskich, niemieckim Stuttgartem i we współpracy z Ministerstwem Środowiska realizuje program ADAPTCITY - strategię przygotowania stolicy do zmian klimatu. Ocenia ona ryzyko klimatyczne, a potem sugeruje, jak nim zarządzać. Szef resortu środowiska Maciej Grabowski zapowiedział, że ministerstwo pomoże dużym miastom Polski opracować plany adaptacji do zmian klimatu.

Winna działalność człowieka

Kassenberg przypomina, że większość klimatologów oraz specjalistów z innych dziedzin, pracujących w oenzetowskim Międzyrządowym Zespole ds. Zmian Klimatu (IPCC), zgadza się w ponad 95 proc., że do zmian klimatu w dużej mierze przyczynia się działalność człowieka. - Właśnie nadmierna emisja gazów cieplarnianych - głównie CO2, ale także innych, jak i zabudowa terenów i rozwój infrastruktury, wycinanie lasów, a więc (redukowanie) zdolności do pochłaniania CO2 przez zielone rośliny, jest główną przyczyną skali i tempa zmian klimatu - tłumaczy. Zauważa, że w większości krajów rozwiniętych sceptycyzm dotyczący zmian klimatu znajduje się na marginesie debaty o klimacie. Tymczasem w Polsce jego zdaniem podsycany jest "przez tych, którzy chcą dalszego rozwoju energetyki węglowej".

Polska liczy straty po Ksawerym
Polska liczy straty po Ksawerymtvn24

Są też i pozytywy

Ramową Konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu ratyfikowały 194 kraje świata oraz Unia Europejska. Polska zatwierdziła ją w czerwcu 1994 r., uznając tym samym, że wskutek działalności człowieka poważnie zwiększyła się ilość gazów cieplarnianych, co będzie skutkowało globalnym wzrostem temperatury. Dr Kassenberg w globalnym ociepleniu dostrzega pewne korzyści dla Polski, wskazując m.in. na możliwą poprawę warunków uprawiania turystyki nad Morzem Bałtyckim, wydłużenie okresu wegetacyjnego czy skrócenie sezonu grzewczego (choć w okresie letnim - przypomina - ze względu na wzrost potrzeb do klimatyzowania pomieszczeń następuje wzrost poboru energii elektrycznej).

- Ale skutki negatywne są dla nas znacznie większe, niż pozytywne. Jednocześnie działania, które są naszym udziałem, powodują bardzo poważne problemy gdzie indziej. Więc pewna odpowiedzialność globalna i odpowiedzialność pokoleniowa każe nam zastanowić się, czy powinniśmy tylko myśleć o tym, że będzie nam cieplej - podkreśla ekspert.

Autor: PW/map / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Kontakt 24/ewawasek

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W niedzielę 13.07 zaczęło grzmieć w niektórych rejonach Polski. Sprawdź aktualną sytuację pogodową w kraju w tvnmeteo.pl i dowiedz się, gdzie dokładnie.

Gdzie jest burza? Grzmi w kilku regionach

Gdzie jest burza? Grzmi w kilku regionach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zaraz po weekendzie temperatura zbliży się do 30 stopni. Co czeka nas w kolejnych dniach? Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: idzie duża zmiana

Pogoda na 16 dni: idzie duża zmiana

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed burzami w niedzielę. Może zagrzmieć w całym kraju, a w niektórych miejscach obowiązują ostrzeżenia drugiego stopnia. Uwaga: niewykluczone są trąby powietrzne.

Alarmy IMGW przed burzami w całym kraju. Miejscami aż drugi stopień

Alarmy IMGW przed burzami w całym kraju. Miejscami aż drugi stopień

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa rozesłało alerty w związku z prognozowanymi burzami z bardzo silnym wiatrem. Eksperci proszą, by przygotować się na możliwe przerwy w dostawie prądu i zalecają śledzenie komunikatów pogodowych.

Alert RCB dla pięciu województw. "Śledź komunikaty"

Alert RCB dla pięciu województw. "Śledź komunikaty"

Źródło:
tvnmeteo.pl, RCB

Sławosz Uznański-Wiśniewski zrealizował już prawie wszystkie cele misji IGNIS i powoli przygotowuje się do opuszczenia Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W sobotę Polak otwierał listy od bliskich. Ten wzruszający moment poprzedził pożegnanie polskiego astronauty z kosmosem, które nastąpi już dziś. Na transmisję ze stacji kosmicznej zapraszamy o 15.55 do TVN24 I TVN24+.

Otwiera listy od bliskich i żegna się z kosmosem. Ostatnie chwile Polaka na ISS

Otwiera listy od bliskich i żegna się z kosmosem. Ostatnie chwile Polaka na ISS

Źródło:
PAP, POLSA

W ostatnich dniach w Skandynawii panują wyjątkowo wysokie temperatury. Gorąco jest zwłaszcza w Norwegii - w sobotę w wielu rejonach kraju słupki rtęci pokazały ponad 30 stopni, a noc była miejscami tropikalna.

Upał i noc tropikalna w Norwegii

Upał i noc tropikalna w Norwegii

Źródło:
nettavisen.no, vg.no

Pogoda na dziś. Niedziela 13.07 będzie cieplejsza niż poprzednie dni, ale nie mamy co liczyć na pogodne niebo. W większości regionów spodziewane są opady deszczu, w drugiej części dnia także burze. Warunki biometeorologiczne okażą się niekorzystne.

Pogoda na dziś - niedziela 13.07. Nadciągną burze z obfitymi opadami

Pogoda na dziś - niedziela 13.07. Nadciągną burze z obfitymi opadami

Źródło:
tvnmeteo.pl

W ostatnim czasie nad Bałtykiem mocno wiało. Piasek zasypał jeden z barów na plaży w Jantarze, a wideo stamtąd obiegło media społecznościowe.

Piasek zasypał bar na plaży w Jantarze

Piasek zasypał bar na plaży w Jantarze

Źródło:
tvnmeteo.pl, Na Mierzeję

Jest już 129 ofiar śmiertelnych powodzi w Teksasie. Zwiększył się także bilans osób zaginionych - poinformowały w sobotę amerykańskie media, powołując się na władze.

Więcej zabitych. Nadciągają kolejne ulewy

Więcej zabitych. Nadciągają kolejne ulewy

Źródło:
USA Today

Hiszpania mierzy się ze skutkami ulew związanych ze zjawiskiem DANA, które nawiedziły kraj w piątek i sobotę. W Katalonii trwają poszukiwania dwóch osób, które mogły zostać porwane przez rzekę.

Rzeka mogła porwać dwie osoby. DANA namieszała

Rzeka mogła porwać dwie osoby. DANA namieszała

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

W kolejnych dniach Polska pozostanie pod wpływem układów niżowych i towarzyszących im frontów atmosferycznych. Nad nasz kraj zaczną napływać masy cieplejszego powietrza, ale niestety nie oznacza to przerwy od pochmurnego nieba i opadów deszczu.

Pogoda na 5 dni. Na pogodne niebo jeszcze trochę poczekamy

Pogoda na 5 dni. Na pogodne niebo jeszcze trochę poczekamy

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wraz z wielkim deszczem przyszedł wielki chłód. Choć lato termiczne w Polsce się trzyma, bo średnia dobowa temperatura nie spada na nizinach poniżej 15 stopni, to w najwyższe partie Tatr wkroczyła na chwilę zima. Wierzchołki Karpat przyprószył niedawno śnieg i w weekend również zrobi się tam biało. Kropla chłodu, w której znalazła się Europa Środkowa, zostanie wkrótce wyparta przez napierające od południa masy ciepłego powietrza.

Jak może wyglądać reszta wakacji. Prognoza

Jak może wyglądać reszta wakacji. Prognoza

Źródło:
TVN24+

17-letni chłopak zginął na plaży we włoskim Montalto di Castro. Został zasypany przez piasek po tym, jak położył się w wykopanym przez siebie tunelu.

Tragedia na włoskiej plaży. 17-latek zginął pod piaskiem

Tragedia na włoskiej plaży. 17-latek zginął pod piaskiem

Źródło:
PAP

Alert przed tornadem zakłócił w piątek wyścigi samochodowe w stanie Iowa. Na nagraniach z miejsca zdarzenia widać ciemne chmury i słychać syreny alarmowe. Wszystkie wydarzenia sportowe zaplanowane tego dnia na torze zostały odwołane.

Tornado przerwało wyścigi. "Natychmiast znajdź schronienie"

Tornado przerwało wyścigi. "Natychmiast znajdź schronienie"

Źródło:
Reuters, NWS, Des Moines Register

Trudno uwierzyć w te zniszczenia - powiedział Donald Trump po wizycie w Teksasie, gdzie doszło do ogromnej powodzi, która zabiła co najmniej 121 osób. Prezydent USA odwiedził miejsca, w których odnotowano największe zniszczenia, i spotkał się z rodzinami ofiar.

Donald Trump: nigdy nie widziałem czegoś takiego, a widziałem wiele złego

Donald Trump: nigdy nie widziałem czegoś takiego, a widziałem wiele złego

Źródło:
PAP

W Kolorado i Arizonie wybuchły duże pożary, które zmusiły władze do ewakuacji turystów i pracowników z dwóch parków narodowych: Black Canyon of the Gunnison oraz Wielkiego Kanionu.

Ewakuacje w parkach narodowych, w tym w Wielkim Kanionie

Ewakuacje w parkach narodowych, w tym w Wielkim Kanionie

Źródło:
CNN, AP News

Niecodzienny widok zaskoczył mieszkańców jednego z osiedli w Great Falls w stanie Wirginia: ulicami dumnie przechadzał się paw. Jak się okazało, kolorowy ptak nie był uciekinierem z ogrodu zoologicznego, lecz ich sąsiadem.

Zniknął bez śladu, potem pojawił się w wieczornych wiadomościach

Zniknął bez śladu, potem pojawił się w wieczornych wiadomościach

Źródło:
CNN

Meksykańskie władze tresują psy do wykrywania groźnych pasożytów zwierząt i ludzi. Muchy śrubowe pojawiają się coraz bliżej granicy ze Stanami Zjednoczonymi, negatywnie wpływając na gospodarkę południowego sąsiada USA.

"Zadziorne szczeniaki" powalczą z pasożytem bydła i ludzi

"Zadziorne szczeniaki" powalczą z pasożytem bydła i ludzi

Źródło:
PAP

Tokio i okolice zmagały się w czwartek wieczorem z gwałtownymi ulewami, które spowodowały powodzie. Japońska Agencja Meteorologiczna wydała ostrzeżenia, prognozując kolejne intensywne opady i apelując do mieszkańców o zachowanie ostrożności. Do niebezpiecznej sytuacji doszło w Jokohamie.

Zalane drogi, wyrwana studzienka. Chaos po ulewach

Zalane drogi, wyrwana studzienka. Chaos po ulewach

Źródło:
ENEX, NHK

Zbliża się coroczny maraton na biegunie północnym, podczas którego biegacze mogą zobaczyć niedźwiedzia polarnego. Uczestnicy przygotowują się do wysiłku, trenując na pokładzie lodołamacza. Dostarczenie zawodników na biegun nie jest jednak jedynym celem statku.

Walczą z zimnem, zobaczą niedźwiedzie polarne. Wyjątkowy maraton coraz bliżej

Walczą z zimnem, zobaczą niedźwiedzie polarne. Wyjątkowy maraton coraz bliżej

Źródło:
Reuters

W Korei Północnej panują upały. Tamtejsze media przekazały, że wiele regionów kraju zmaga się z wysokimi temperaturami i wilgotnością. W związku z przerwami w dostawie prądu niektórzy obywatele szukają alternatywnych źródeł energii do zasilania wentylatorów i klimatyzatorów.

Sprowadzają panele słoneczne z zagranicy, by się schłodzić

Sprowadzają panele słoneczne z zagranicy, by się schłodzić

Źródło:
Reuters, koreantimes.co.kr

Zjechali z autostrady, by zobaczyć piękne górskie widoki. Nie spodziewali się jednak, że w ciągu kilku minut spotkają aż pięć niedźwiedzi. Pan Przemysław i jego syn uwiecznili niezwykłe spotkanie z dziką naturą w Tatrach Słowackich, a nagranie wysłali na Kontakt24.

Spotkali pięć niedźwiedzi w 10 minut. "Dla takich chwil warto żyć"

Spotkali pięć niedźwiedzi w 10 minut. "Dla takich chwil warto żyć"

Źródło:
Kontakt24

Nadleśnictwo Baligród podzieliło się w mediach społecznościowych zdjęciem znalezionego w strumieniu realgaru - rzadkiego minerału, który w Polsce można znaleźć w Bieszczadach. Choć piękny, realgar jest jednak niebezpieczny i nie powinno się go dotykać.

Niezwykły kamień znaleziony w Bieszczadach. Jest niebezpieczny

Niezwykły kamień znaleziony w Bieszczadach. Jest niebezpieczny

Źródło:
tvn24.pl, South Australian Museum, Encyklopedia PWN

Gwałtowne ulewy w czwartkowy poranek sparaliżowały rejon Bostonu w amerykańskim stanie Massachusetts, zamieniając drogi w rwące potoki. Kierowcy utykali w wodzie, a ich samochody dosłownie unosiły się na falach.

Fale podnosiły samochody. "To było szalone"

Fale podnosiły samochody. "To było szalone"

Źródło:
ENEX

W Macedonii Północnej szaleją pożary lasów. W ostatnich dniach zarejestrowano ich kilkadziesiąt, części z nich nadal nie udało się opanować. Ogień pochłonął życie co najmniej dwóch osób.

Kilka dni, kilkadziesiąt pożarów. Są ofiary śmiertelne

Kilka dni, kilkadziesiąt pożarów. Są ofiary śmiertelne

Źródło:
ENEX, plusinfo.mk

W TVN24+ ruszył "Podcast o końcu świata" Magdy Łucyan. W programie reporterka "Faktów" TVN, wraz z gośćmi, będzie szeroko omawiała kwestie zmian klimatu, wokół których narasta niebezpieczna dezinformacja.

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Ruszył "Podcast o końcu świata"

Źródło:
TVN24

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przygotował eksperymentalną prognozę pogody na drugą część wakacji i jesień. Jakiej pogody możemy się spodziewać w poszczególnych regionach? Sprawdź najnowsze prognozy na sierpień, wrzesień, październik i listopad 2025.

Co w pogodzie czeka nas jesienią? Prognoza długoterminowa IMGW

Co w pogodzie czeka nas jesienią? Prognoza długoterminowa IMGW

Źródło:
IMGW

Misja Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej powoli dobiega końca, ale polski astronauta nie przestaje dzielić się z nami materiałami ze swojego życia na ISS. Tym razem Polak wrzucił do sieci materiał wideo, na którym ćwiczy.

Tak wygląda pozaziemski trening. "Wyzwanie dla ludzkiego ciała"

Tak wygląda pozaziemski trening. "Wyzwanie dla ludzkiego ciała"

Źródło:
POLSA, x.com

Władze Stanów Zjednoczonych przygotowują się na walkę z muchą śrubową, groźnym pasożytem zwierząt i ludzi, który pojawił się w Meksyku. Departament Rolnictwa USA planuje wyhodować miliony wysterylizowanych samców tego gatunku i wypuścić je z samolotów.

Wyhodują miliony much i zrzucą je z samolotów

Wyhodują miliony much i zrzucą je z samolotów

Źródło:
CNN

Mieszkańcy Gwatemali walczą ze skutkami serii trzęsień ziemi. Od wtorkowego popołudnia kraj położony w Ameryce Środkowej nawiedziło łącznie ponad 150 wstrząsów, z czego najsilniejszy miał magnitudę 5,7. Władze poinformowały o pięciu ofiarach śmiertelnych.

Budynki pęknięte na pół, ciała pod gruzami

Budynki pęknięte na pół, ciała pod gruzami

Źródło:
PAP, AFP, Reuters