Unikatowa misa i mnóstwo przedmiotów z brązu sprzed trzech tysięcy lat. Wykopaliskami kierował polski archeolog

Źródło:
PAP
Odkryto skamieniałość "smoka"
Odkryto skamieniałość "smoka"National Museums Scotland
wideo 2/22
Odkrycia archeologiczne

Złota misa z motywem słońca i kilkaset przedmiotów z brązu zostało odkrytych podczas badań archeologicznych na terenie osady w dzisiejszym Ebreichsdorfie w Austrii. - To dla mnie odkrycie życia - powiedział kierownik wykopalisk, polski archeolog dr Michał Sip.

Archeolodzy, pracujący na terenie pradziejowej osady w miejscowości Ebreichsdorf w Austrii, znaleźli przedmioty pochodzące sprzed trzech tysięcy lat. Wśród nich jest unikatowa złota misa, zdobiona motywem słońca. Nieopodal znaleziono także setki rzeczy wykonanych z brązu.

- Dawniej było to miejsce kultu - komentuje kierownik wykopalisk, polski archeolog doktor Michał Sip.

Pierwsze takie znalezisko w Austrii

Wykopaliska w Ebreichsdorfie prowadzone są od września 2019 roku. W najbliższych latach w miejscu tym powstanie stacja kolejowa, dlatego na zlecenie Austriackich Kolei Federalnych, przed jej budową wkroczyli archeolodzy, by sprawdzić, co kryje się pod ziemią.

- To dla mnie odkrycie życia - powiedział kierownik wykopalisk w Ebreichsdorfie, polski archeolog dr Michał Sip z firmy Novetus, komentując znalezisko złotego skarbu sprzed tysięcy lat. - Pracowałem na kilku kontynentach, również w Egipcie czy w Gwatemali, ale do tej pory nie udało mi się znaleźć czegoś podobnego - dodał.

Według słów badacza, pod nie mniejszym wrażeniem są lokalni archeolodzy, którzy uważają, że jest to jedno z ważniejszych odkryć archeologicznych ostatnich dekad na terenie Austrii.

- To pierwsze znalezisko tego typu na terenie Austrii i drugie na wschód od linii Alp - sprecyzował archeolog. Dodał, że pojedyncze naczynia tego typu odkrywano do tej pory w Hiszpanii, Francji czy Szwajcarii. - Zdecydowanie więcej znanych jest z obszaru północnych Niemiec, Skandynawii i Danii - bo tam je wytwarzano - mówił archeolog. Według jego szacunków w całej Europie znanych jest ponad trzydzieści takich mis.

Motyw słońca

Misę znaleziono dość płytko pod ziemią, blisko ściany jednego z pradziejowych domów na terenie osady.

Misa zdobiona jest motywem słońca, a dawny rzemieślnik dodał nawet wyobrażenie promieni słonecznych. Ma pięć centymetrów wysokości i 20 centymetrów średnicy. Wykonana jest z bardzo cienkiej blachy. W 90 procentach ze złota, pozostałą część stanowi srebro i miedź. Teraz badacze próbują ustalić, skąd pochodziły surowce, z których ją wytopiono.

Misa to nie wszystko - w jej wnętrzu znajdowały się cztery przedmioty: dwie złote bransolety wykonane ze skręconego drutu i dwie enigmatyczne - w momencie znalezienia - grudki ziemi.

Jak się okazało, w obu grudkach był zwinięty złoty drut. Same zaś grudki są pozostałością po materiale organicznym, być może tkaninie lub skórze (wyjaśnią to analizy DNA). Tkanina była przeszywana złota nicią, którą następnie zwinięto - i owinięto dodatkowo złotym drutem.

- Prawdopodobnie były to ozdobne chusty, ale pewności raczej nie będziemy mieli nigdy - zastrzegł dr Sip. Według archeologa taki złoty zestaw mógł być używany podczas obrzędów religijnych, podczas których czczono słońce.

Interesująca społeczność z dzisiejszego Ebreichsdorfu

To niejedyne niezwykłe znaleziska na terenie pradziejowej osady.

Jej południową granicę wyznaczał ciek wodny, być może wyschnięte koryto rzeczne o szerokości 25 metrów.

- W czasie istnienia osady mogło być to bagno albo też ciek zapełniał się częściowo sezonowo. W nim, na odcinku kilkuset metrów, wydobyliśmy już prawie pięćset przedmiotów z brązu. Są to szpile, sztylety czy noże - relacjonował dr Sip. Jak dodał, żaden z nich nie jest uszkodzony - co oznacza, że nie był to śmietnik. Oprócz tego w cieku znaleziono setki kilogramów skorup ceramicznych i kości zwierzęcych.

Archeolodzy sądzą, że było to bagno, gdyż przedmioty odkrywano w warstwie o grubości 2,5 metra.

- Gdyby była to rzeka, wszystkie byłyby na dnie, w jednej strefie - podkreślił dr Sip.

Według Sipa przedmioty z brązu wrzucano do wody podczas rytuałów religijnych. Naukowcy nie wiedzą, jaką rolę odgrywały w tym wydarzeniu złota misa i złote chusty. Prawdopodobnie nigdy nie posiądą takiej wiedzy.

W okresie 1300-1000 lat przed naszą erą, w osadzie odkrytej na terenie dzisiejszego Ebreichsdorfu, zamieszkiwała społeczność określana przez archeologów jako kultura pól popielnicowych (nazwa ta ma związek z ciałopalnym typem obrządku pogrzebowego). Był to okres środkowej i późnej epoki brązu. Społeczność prowadziła osiadły tryb życia, trudniła się rolnictwem i hodowlą zwierząt, zwłaszcza owiec.

Kultura ta jest znana także ze śladów na terenie współczesnych ziem polskich, a jej specyficzna, lokalna odmiana nazywana jest kulturą łużycką. Jej przedstawiciele wznieśli słynną osadę w Biskupinie.

- Ewenementem na skalę tej części Europy są nie tylko liczne i cenne znaleziska w postaci przedmiotów z brązu i ze złota - ale to, że odkryta przez nas osada w Ebreichsdorfie była tak wielka - zaznaczył Sip. Relikty osady rozciągają się na osi północ-południe i wschód-zachód na przestrzeni kilkuset metrów. Łącznie osada mogła mieć około dziesięciu hektarów powierzchni.

Archeolodzy chcą dalszych badań

Naukowiec uważa, że warto kontynuować prace archeologiczne poza zasięgiem obecnej koncesji, wyznaczonej przez zasięg inwestycji kolejowej.

- Być może uda się zrealizować projekt badawczy przy współudziale jednego z uniwersytetów - wyraził nadzieję.

Na terenie austriackiej osady archeolodzy odkryli też wiele budynków słupowych - nazwa ta oznacza, że domy składały się ścian wykonanych z pali. Przestrzeń między nimi wypełniana zapewne plecionką i gliną. Jeden z nich zwrócił szczególną uwagę badaczy, bo był zdecydowanie większy - wykonano go na planie zbliżonym do prostokąta, mierzył dziesięć na osiem metrów.

- Takie budowle określane są jako świątynie, domy zebrań albo domostwa lidera osady - mówił Sip.

Do znaleziska złotego depozytu doszło w 2020 roku. Jednak ze względu na rangę odkrycia zdecydowano o jego ujawnieniu po wykonaniu szczegółowych analiz. Misa będzie eksponowana w Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu. Wykopaliska w ramach koncesji austriackich kolei będę kontynuowane jeszcze około sześciu miesięcy.

Autorka/Autor:kw

Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W poniedziałek 9.06 w części kraju wciąż pojawiają się pojedyncze wyładowania atmosferyczne. Burzom towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Grzmi w części kraju

Gdzie jest burza? Grzmi w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Silny wiatr powalił drzewo w Ustce (woj. pomorskie). W poniedziałek na Wybrzeżu od rana występują niebezpieczne podmuchy. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

Mocno wieje. Wiatr powalił drzewo w Ustce

Mocno wieje. Wiatr powalił drzewo w Ustce

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Sławosz Uznański-Wiśniewski już we wtorek ma polecieć w kosmos. Większość przygotowań została już zakończona, ale start wciąż może zostać opóźniony - na przykład przez warunki pogodowe. Czy polskiemu astronaucie będzie sprzyjała aura?

Pogoda na lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego

Pogoda na lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego

Źródło:
TVN24

Po kilku bardzo ciepłych, a nawet gorących dniach temperatura spadnie poniżej 20 stopni. Jak długo potrwa ochłodzenie? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Nadchodzi duże ochłodzenie - czy na długo?

Pogoda na 16 dni. Nadchodzi duże ochłodzenie - czy na długo?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Za kilkadziesiąt godzin Sławosz Uznański-Wiśniewski zostanie drugim Polakiem w historii, który poleci w kosmos - i pierwszym, który dotrze na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Jego żona, posłanka Aleksandra Uznańska-Wiśniewska towarzyszy mu podczas ostatnich dni przygotowań na Florydzie. Rozmawiał z nią korespondent "Faktów" TVN Marcin Wrona.

Aleksandra Uznańska-Wiśniewska o tym, co czuje przed lotem męża w kosmos

Aleksandra Uznańska-Wiśniewska o tym, co czuje przed lotem męża w kosmos

Źródło:
tvnmeteo.pl, The European Space Agency

Sławosz Uznański-Wiśniewski już we wtorek ma wyruszyć w stronę Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Lot na ISS składa się z wielu trudnych, potencjalnie nawet niebezpiecznych momentów. Chociaż z niecierpliwością czekamy na moment startu, eksperci wyjaśniają, że najważniejsze będzie to, co przyjdzie już po nim - od prowadzenia badań po inspirację, jaką lot na ISS wzbudzi w młodych Polakach.

Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na ISS. Ten moment będzie najbardziej niebezpieczny

Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na ISS. Ten moment będzie najbardziej niebezpieczny

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

Ponad 700 razy interweniowali strażacy w związku z frontem burzowym, który przechodził w niedzielę przez Polskę. W Wielkopolsce dwie osoby zostały ranne po tym, jak drzewa spadły na samochody. Jednym z poszkodowanych był 11-letni chłopiec. W wielu regionach obowiązywały ostrzeżenia meteorologiczne, wydane przez IMGW.

Dwie osoby ranne, uszkodzone auta. Ponad 700 interwencji

Dwie osoby ranne, uszkodzone auta. Ponad 700 interwencji

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Cypr zmaga się z ogromną suszą. Poziom wody w zbiornikach retencyjnych niebezpiecznie maleje, co widać na zdjęciach satelitarnych. Kurczące się zasoby wody nie pozostały bez wpływu na obchody ważnego dla mieszkańców Cypru święta.

"Święto Potopu" z brakiem wody. Wszystko przez suszę

"Święto Potopu" z brakiem wody. Wszystko przez suszę

Źródło:
EU Copernicus, philenews.com

Włochy przygotowują się na długotrwałą falę upałów. Temperatury sięgające nawet 40 stopni Celsjusza mają utrzymać się niemal do końca czerwca - ostrzegają meteorolodzy.

Szykują się na nadejście afrykańskiego upału

Szykują się na nadejście afrykańskiego upału

Źródło:
PAP, meteo.it

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W północnej Polsce spodziewane są silne podmuchy wiatru. Niebezpiecznie może być przez cały dzień.

Alarmy IMGW. Tam będzie silnie wiało przez cały dzień

Alarmy IMGW. Tam będzie silnie wiało przez cały dzień

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś, czyli poniedziałek 9.06. Początek nowego tygodnia przyniesie spore ochłodzenie. Miejscami na termometrach w najcieplejszym momencie dnia zobaczymy nie więcej niż 16-17 stopni. Powieje silniejszy wiatr, może też spaść deszcz.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 9.06. W całej Polsce odczujemy chłód

Pogoda na dziś - poniedziałek, 9.06. W całej Polsce odczujemy chłód

Źródło:
tvnmeteo.pl

Doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski razem z resztą załogi misji Ax-4 prowadzi ćwiczenia procedury startowej w Centrum Kosmicznym Kennedy’ego na Florydzie. Do startu astronautów pozostało kilkadziesiąt godzin.

"Ze strony rakiety mamy już wszystko na zielono"

"Ze strony rakiety mamy już wszystko na zielono"

Źródło:
PAP

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,4 nawiedziło w niedzielę Kolumbię. Wstrząsy były odczuwalne między innymi w Bogocie, stolicy kraju, gdzie w budynkach rozległy się alarmy. W innych regionach lekko rannych zostało kilka osób, odnotowano uszkodzenia budynków.

Trzęsienie ziemi w Kolumbii. W stolicy rozległy się alarmy

Trzęsienie ziemi w Kolumbii. W stolicy rozległy się alarmy

Źródło:
El Tiempo, CNN, tvnmeteo.pl

Fala upałów zalała Indie, uprzykrzając codzienne życie mieszkańców i turystów. W Nowym Delhi i innych miastach temperatura przekracza 40 stopni Celsjusza, zmuszając ludzi do szukania cienia, unikania wychodzenia z domu i ustawiania się w kolejkach po zimne napoje. Meteorolodzy ostrzegają, że najgorsze dopiero nastąpi.

Fala upałów zalewa kraj, temperatura przekracza 40 stopni

Fala upałów zalewa kraj, temperatura przekracza 40 stopni

Źródło:
Reuters

Zadrzechnia, potocznie nazywana czarną pszczołą, po raz pierwszy została zaobserwowana w Roztoczańskim Parku Narodowym. Ten wyjątkowy, ściśle chroniony gatunek przez lata uchodził w Polsce za wymarły, ale obecnie zaczyna pojawiać się w kolejnych regionach.

Rzadki owad w Roztoczańskim Parku Narodowym

Rzadki owad w Roztoczańskim Parku Narodowym

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Posiadanie psa w domu może obniżać ryzyko rozwoju egzemy u dzieci genetycznie predysponowanych do tej choroby - sugerują najnowsze badania międzynarodowego zespołu naukowców. Odkrycie rzuca nowe światło na zależność między genami, a wpływem środowiska w kontekście chorób alergicznych.

Psy zmniejszają ryzyko egzemy u dzieci? Nowe badania

Psy zmniejszają ryzyko egzemy u dzieci? Nowe badania

Źródło:
The University of Edinburgh

Trwają ostatnie przygotowania przed startem misji Axiom-4, w której udział weźmie doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski. Przed polskim astronautą pracowite dwa tygodnie na orbicie - przeprowadzi on szereg eksperymentów, których nie można zrealizować w ziemskich warunkach. Odliczanie do startu obserwuje z Florydy reporter TVN24 Hubert Kijek.

Już za kilka dni będzie "rękami i oczami" badaczy

Już za kilka dni będzie "rękami i oczami" badaczy

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Ponad 800 interwencji przeprowadziła straż pożarna w związku z burzami, które w sobotę przetoczyły się nad Polską. Załogi wypompowywały wodę z zalanych ulic i posesji, usuwały połamane drzewa i konary oraz zabezpieczały uszkodzone dachy. Jedna osoba została ranna.

Połamane drzewa, zerwane dachy. Bilans sobotnich burz

Połamane drzewa, zerwane dachy. Bilans sobotnich burz

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Martwy humbak został wyrzucony na brzeg w Rio de Janeiro. Mierzący sześć metrów ssak został znaleziony na miejskiej plaży w sobotę rano. Operacja zabezpieczenia i usunięcia zwłok trwała kilka godzin.

Morze wyrzuciło humbaka na miejską plażę

Morze wyrzuciło humbaka na miejską plażę

Źródło:
Reuters, G1

W sobotni wieczór z powodu ulewnego deszczu przerwano XXIX Ogólnopolskie Spotkanie Młodych Lednica 2000, organizowane na Polach Lednickich. Według organizatorów, w tegorocznej Lednicy brało udział ponad 21 tysięcy osób. Interwencja straży na miejscu nie była jednak konieczna.

Ewakuacja Spotkania Młodych w Lednicy

Ewakuacja Spotkania Młodych w Lednicy

Źródło:
PAP, TVN24

Od poniedziałku nad Polskę wkroczy od północnego zachodu duże ochłodzenie. Temperatura maksymalna w naszym kraju zawierać się będzie między 14 a 19 stopniami Celsjusza, a do czwartku wzrośnie maksymalnie do 22 stopni. Co jeszcze przyniosą nam najbliższe dni?

Pogodowy rollercoaster w czerwcu. "Czeka nas szok termiczny"

Pogodowy rollercoaster w czerwcu. "Czeka nas szok termiczny"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Choroby alergiczne są problemem cywilizacyjnym i określa się je mianem epidemii XXI wieku. Jak wskazuje Światowa Organizacja Zdrowia, zajmują już trzecią pozycję na liście najczęstszych chorób przewlekłych. Z alergiami zmagają się nie tylko dzieci, lecz także również dorośli. Sprawdź, jak rozpoznać objawy, kiedy zgłosić się do specjalisty i jak radzić sobie z alergią na co dzień.  

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Źródło:
Otrivin

Nawałnica zniszczyła rezerwat przyrody na Litwie. Silny wiatr łamał i powalał zdrowe drzewa na przestrzeni kilku kilometrów. Katastrofę uchwyciły kamery monitoringu straży granicznej.

Nawałnica dosłownie położyła las. Kataklizm na nagraniu

Nawałnica dosłownie położyła las. Kataklizm na nagraniu

Źródło:
Kauno Diena

Ponad dwa tysiące razy interweniowali w piątek polscy strażacy w związku z burzami, które przechodziły nad Polską. Szczególnie trudna sytuacja panowała we Włocławku, gdzie nawałnica przewracała drzewa i zrywała linie energetyczne.

Powyrywane drzewa, ściana deszczu. Ponad dwa tysiące interwencji po burzach

Powyrywane drzewa, ściana deszczu. Ponad dwa tysiące interwencji po burzach

Źródło:
PAP, TVN24

W Tatrach w rejonie Zamarłej Turni doszło do śmiertelnego wypadku. W działaniach Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR) brali też udział słowaccy ratownicy.

Śmiertelny wypadek w Tatrach

Śmiertelny wypadek w Tatrach

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Pogoda w części Teksasu w czwartek przyniosła gwałtowne zjawiska. W wyniku burz, którym towarzyszyły tornada, ulewy i silny wiatr, jedna osoba została ranna. Jeden z wirujących lejów udało się sfilmować z bliska.

Potężne tornado wirowało tuż obok drogi. Nagranie

Potężne tornado wirowało tuż obok drogi. Nagranie

Źródło:
FOX Weather

Część mieszkańców Małopolski nie otrzymała w czwartek alertu RCB. Jak przekazał tvnmeteo.pl rzecznik prasowy Rządowego Centrum Bezpieczeństwa Piotr Błaszczyk, wina leżała po stronie RCB. Trwa ustalanie przyczyny.

Nie dostali alertu RCB podczas silnej burzy

Nie dostali alertu RCB podczas silnej burzy

Źródło:
WZZK Małopolska, RCB, tvnmeteo.pl

Wodnisty katar, swędzenie nosa czy uporczywe kichanie to uciążliwe objawy związane z alergicznym nieżytem nosa (ANN). To jedna z najczęstszych chorób alergicznych, która może występować zarówno sezonowo, jak i przez cały rok. W Polsce z tą przypadłością boryka się około 22 procent społeczeństwa. Jakie są jej przyczyny i jak łagodzić objawy?

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Źródło:
Otrivin

Tylko w tym tygodniu morze wyrzuciło na brzeg aż trzy przedstawicielki rodziny Regalecidae, nazywane "rybami zagłady". Eksperci podkreślają, że to wyjątkowa rzadkość.

Trzy "ryby zagłady" wyrzucone na brzeg w krótkim czasie

Trzy "ryby zagłady" wyrzucone na brzeg w krótkim czasie

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl

Gwatemalski wulkan Volcan de Fuego przebudził się kilka dni temu. W powietrze wystrzelona została ogromna porcja popiołu i lawy. Od tamtego czasu władze musiały prewencyjnie ewakuować ponad 700 mieszkańców. Są też miejsca, gdzie odwołano zajęcia w szkołach.

Słup popiołu na sześć kilometrów, ewakuacja setek mieszkańców

Słup popiołu na sześć kilometrów, ewakuacja setek mieszkańców

Źródło:
Reuters