Na 26. urodziny Kosmicznego Teleskopu Hubble'a, naukowcy opublikowali uchwycony przez niego niezwykły obraz. To ogromna bańka, powstała dookoła bardzo gorącej masywnej gwiazdy. Można powiedzieć, że obiekt wręcz wydmuchnął Mgławicę Bańkę w przestrzeń kosmiczną.
Zdjęcie Mgławicy Bańka (NGC 7635) zostało wybrane przez astronomów jako obraz upamiętniający 26. rocznicę wyniesienia teleskopu Hubble'a na orbitę okołoziemską przez prom kosmiczny Discovery podczas misji STS-31 24 kwietnia 1990 roku.
Niezwykły symbol
- Świętujemy to wydarzenie spektakularnym obrazem przedstawiającym ekscytującą dynamiczną interakcję młodej gwiazdy z jej środowiskiem. Obraz Mgławicy Bańka, uchwycony przez Kamerę Szerokokątną (WFC3), przypomina nam o tym, że Hubble daje nam szansę oglądać inspirujący wszechświat, w którym żyjemy z pierwszego rzędu - mówi John Grunsfeld, astronauta misji Hubble z należącego do NASA Naukowego Dyrektoriatu Misyjnego (SMD) w Waszyngtonie.
Mgławica Bańka ma średnicę około siedmiu lat świetlnych. To półtora dystansu dzielącego Słońce i jedną z najbliższych nam gwiazd - Alfa Centauri.
"Pług" gorącego gazu
Wzburzona gwiazda, która uformowała mgławicę jest 45 razy większa niż Słońce. Gaz na powierzchni gwiazdy stał się tak gorący, że uwolnił się do przestrzeni kosmicznej jako wiatr gwiezdny, osiągający prędkość ponad 6,4 mln km/h. Gwałtowny wypływ gorącej masy przesuwa przed sobą zimny międzygwiezdny gaz. To właśnie on tworzy zewnętrzną krawędź bańki. Działa to na podobnej zasadzie jak pług zbierający przed sobą śnieg.
Gdy bańka coraz bardziej się rozszerza, po jednej stronie natrafia na obszary, w których zimny gaz jest gęstszy. Wtedy powstaje pewna asymetria, przez co ogromny gazowy bąbel nie jest idealnie kulisty. Gęste słupy chłodnego wodorowego gazu połączone z pyłem widać w lewym górnym rogu obrazu. Można je zobaczyć także z przodu bańki.
Gazy ogrzewane do różnych temperatur emitują odmienne kolory. Tlen jest na tyle gorący, że wytwarza niebieskie światło w bańce niedaleko gwiazdy, natomiast chłodniejsze słupy są żółte przez połączenie świateł wodoru i azotu.
Coraz bliżej wybuchu
Mgławica Bańka została odkryta w 1787 roku przez wybitnego brytyjskiego astronoma Williama Herschela. Mgławica została uformowana przez gwiazdę Wolfa-Rayeta. To niezwykle jasna, masywna i krótko żyjąca gwiazda, która straciła większość wodoru i obecnie przekształca hel w cięższe pierwiastki. Centralna gwiazda imponującej mgławicy ma około czterech milionów lat, a za 10-20 mln lat prawdopodobnie wybuchnie jako supernowa.
Kamera Szerokokątna (WFC3) zobrazowała mgławicę w świetle widzialnym w lutym 2016 roku. Kolor niebieski pochodzi od tlenu, zielony od wodoru, a czerwony od azotu. Informacje te pomogą astronomom zrozumieć geometrię i dynamikę tak złożonego systemu.
Mgławica Bańka jest jednym z nielicznych obiektów astronomicznych, które były obserwowane przy użyciu kilku różnych instrumentów na pokładzie Hubble'a. Odpowiednio w latach 1992 i 1999 były to kamery Wide Field and Planetary Camera WFPC i WFPC2.
Kosmiczny Teleskop Hubble'a to projekt, który powstał we współpracy NASA i ESA. Urządzeniem zarządza Centrum Lotów Kosmicznych imienia Roberta H. Goddarda, znajdujące się w stanie Maryland. Za działalność naukową Hubble'a odpowiedzialny jest z kolei Instytut Naukowy Teleskopu Kosmicznego STScI.
Autor: zupi/rp / Źródło: NASA, Wikipedia
Źródło zdjęcia głównego: NASA / ESA