Wilczomlecz – charakterystyka najpopularniejszych gatunków

Źródło:
„Polska Czerwona Księga Roślin”, K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa
Przetrwanie drzew stoi pod znakiem zapytania. Materiał magazynu "Polska i świat"
Przetrwanie drzew stoi pod znakiem zapytania. Materiał magazynu "Polska i świat"TVN24, Polska i Świat
wideo 2/4
Przetrwanie drzew stoi pod znakiem zapytania. Materiał magazynu "Polska i świat"TVN24, Polska i Świat

Wilczomlecz (Euphorbia L.) to roślina z rodziny wilczomleczowatych, która w Polsce występuje dziko w ponad 20 gatunkach. Niektóre odmiany uprawiane są w ogrodach, inne w domach, a wiele z nich jest tak różnorodnych, że trudno uwierzyć, że pochodzą z tego samego rodzaju. Część odmian może w naturze osiągnąć nawet od 15 do 30 metrów wysokości, inne gatunki pozostają niewysokie i nie wymagają częstych zmian stanowiska ze względu na rozrost.

● Rodzina wilczomleczowatych liczy ponad 2000 gatunków, z których 20 występuje naturalnie w Polsce. ● Poszczególne wilczomlecze bardzo się od siebie różnią, jednak wszystkie są dosyć proste w hodowli oraz posiadają trujący sok. ● Wiele gatunków wilczomleczy jest znanych pod innymi nazwami, np. wilczomlecz lśniący to popularna korona cierniowa, a wilczomlecz nadobny to równie ceniona, gwiazda betlejemska.

Wilczomlecze – charakterystyka ogólna

Wszystkie gatunki wilczomleczy, mimo wielu różnic, łączą dwie cechy: są stosunkowo proste w uprawie, dzięki czemu są chętnie hodowane przez osoby nie mające cierpliwości do pielęgnacji kwiatów, oraz to, że każdy gatunek jest trujący. Rośliny te posiadają biały, gęsty sok, który jest nazywany mleczkiem. Jest to substancja zawierająca kwas euforbonowy, euforbinę i związki cyjanogenne, które są toksyczne. W zależności od odmiany wilczomlecza, sok może znajdować się w korzeniach, łodygach, czy w liściach, a nawet w każdej z tych części rośliny. Jeśli toksyny dostaną się do żołądka, mogą powodować bardzo nieprzyjemne dolegliwości, takie jak nudności, wymioty i biegunka. Dla osoby dorosłej spożycie mleczka nie jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia czy życia, jednak w przypadku dzieci i zwierząt, lepiej jest zadbać o to, by nie miały kontaktu z rośliną.

Wilczomlecz – występowanie, gatunki

Wilczomlecze występują w wielu gatunkach i odmianach, pośród których znajdują się sukulenty, rośliny jednoroczne, byliny (w tym geofity), pnącza, krzewy, a nawet drzewa. Wilczomlecze występują w naturze na każdym kontynencie, poza biegunami, a rodzina tych roślin liczy ponad 2000 gatunków. Do najczęściej uprawianych w domach i ogrodach wilczomleczy, zaliczają się wilczomlecz białounerwiony, wilczomlecz trójżebrowy i wilczomlecz groszkowy.

Wilczomlecz białounerwiony (Euphorbia leuconeura)

Ten wilczomlecz doniczkowy przywędrował do Polski z Afryki, a konkretniej z Madagaskaru. Jest to sukulent uznawany za roślinę kaktusopodobną, która przyjmuje krzaczasty pokrój. Może osiągać od 60 do 90 centymetrów wysokości. Jego pędy mają czworokątny przekrój, a umieszczone na ich wierzchołkach liście są duże i mają łopatkowaty kształt. Wilczomlecz białounerwiony kwitnie na biało od kwietnia do maja.

Wilczomlecz trójżebrowy (Euphorbia trigona)

To kolejny kaktus-wilczomlecz, który de facto nie jest kaktusem, a sukulentem. Wilczomlecz trójżebrowy tworzy krzewiaste formy i kilkoma rozgałęzieniami. Posiada pędy o trójkątnym przekroju, które są pokryte wzdłuż brzegów ostrymi, krótkimi cierniami. Gatunek ten wytwarza liczne, jajowate, zielone liście, które rozwijają się wzdłuż brzegów w górnej części pędów. Roślina rośnie bardzo szybko i osiąga nawet dwa i pół metra wysokości.

Wilczomlecz trójżebrowy (Euphorbia trigona)Shutterstock

Wilczomlecz groszkowy (Euphorbia Lathyris L.)

Wilczomlecz groszkowy jest chętnie uprawiany w ogrodach, gdyż wykazuje właściwości odstraszające gryzonie, takie jak krety, nornice i myszy. Jest to zimozielona roślina osiągająca 100 centymetrów wysokości. Jej liście są lancetowate o długości do 15 centymetrów i rosną naprzeciwlegle po cztery sztuki na piętro. Ten wilczomlecz ogrodowy zakwita na żółto w drugim roku uprawy. Kwiaty utrzymują się od czerwca do sierpnia, a jesienią przekształcają się w groszkowe nasiona.

ZOBACZ >> Jak pozbyć się kreta? Sprawdź skuteczne sposoby

Wilczomlecz lśniący (Euphorbia mili)

Wilczomlecz lśniący, wilczomlecz okazały, korona cierniowa – z takimi nazwami tej rośliny można się spotkać. Ten oryginalny sukulent również uchodzi za kaktusa-wilczomlecza, choć nim nie jest. Sukulent ten tworzy krzewiastą formę, a jego pędy są grube, zazwyczaj powyginane, pokryte licznymi kolcami i niewielkimi, mięsistymi, jasnozielonymi liśćmi. Roślina kwitnie zazwyczaj od wiosny do jesieni. W zależności od odmiany może mieć czerwone, różowe, pomarańczowe, żółte lub białe kwiaty.

Wilczomlecz nadobny (Euphorbia pulcherrima)

Ta roślina znana jest również pod innymi nazwami, do których zaliczają się: wilczomlecz piękny, poinsecja nadobna, poinsecja oraz, chyba najbardziej popularna – gwiazda betlejemska. Wilczomlecz nadobny w warunkach naturalnych osiąga nawet trzy metry wysokości, jednak w domowej hodowli nie powinien przekroczyć 40 centymetrów wysokości. Największą ozdobą tego gatunku są liście, które wyglądają jak kwiaty, gdyż są koloru czerwonego. Rzeczywiste kwiaty rośliny są małe, niepozorne i pozbawione okwiatu.

Wilczomlecz palczasty (Euphorbia tirucalli)

Wilczomlecz palczasty, znany też jako wilczomlecz patyczak, wilczomlecz segmentowy czy wilczomlecz ołówkowy. Ma silnie rozgałęzione cienkie, wałeczkowate pędy, na których czubkach pojawiają się drobne, lancetowate listki. Ten sukulent bardzo rzadko kwitnie, natomiast charakteryzuje się silnym wzrostem i obfitym rozgałęzieniem się.

Wilczomlecz mleczny (Euphorbia lactaea)

Najpopularniejszą odmianą wilczomlecza mlecznego jest Cristata, która swą sławę zawdzięcza oryginalnemu wyglądowi. Odmiana ta powstała w wyniku mutacji, dzięki czemu naturalnie podłużne pędy wilczomlecza mlecznego zostały spłaszczone i pofałdowane, przez co swoim wyglądem przypominają grzebienie.

Wilczomlecz pstry (Euphorbia epithymoides)

Wilczomlecz pstry, nazywany również wilczomleczem złocistym, tworzy gęste i zwarte, półkoliste kępy. Jest to wilczomlecz ogrodowy, który osiąga 60 centymetrów szerokości i 40 centymetrów wysokości. Bylina ta kwitnie od kwietnia do czerwca, jednak jej największą ozdobą są przykwiatki – liście podkwiatostanowe, o złoto-żółtym wybarwieniu. 

Autorka/Autor:ms//mro

Źródło: „Polska Czerwona Księga Roślin”, K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed intensywnymi opadami śniegu na południowych krańcach Polski. Sypać będzie do poniedziałkowego poranka. Dla wielu miejsc ogłoszono również ostrzeżenia w związku z oblodzeniami.

Zimowe ostrzeżenia w 10 województwach

Zimowe ostrzeżenia w 10 województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Z powodu cofki zalana została droga z Kamienia Pomorskiego do dwóch miejscowości na Wyspie Chrząszczewskiej (województwo zachodniopomorskie). Ochotnicza straż pożarna poinformowała, że w poniedziałek rano będzie organizować transport dla mieszkańców obu wsi.

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. "Ważny komunikat"

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. "Ważny komunikat"

Źródło:
TVN24

Po śnieżnym i zimnym weekendzie wkrótce czeka nas duże ocieplenie. Sprawdź, co przyniesie pogoda w kolejnych 16 dniach w długoterminowej prognozie temperatury, przygotowanej przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lód z przejeżdżającego auta uszkodził szybę innego pojazdu. Zdarzenie, do którego doszło w jednym z amerykańskich miast w stanie Kansas, zostało uchwycone przez kamerkę samochodową.

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Źródło:
CNN, KCTV

Nocą w całej Polsce będzie mroźno i jeszcze w niektórych regionach może obficie padać śnieg. W poniedziałek aura się poprawi.

Mroźna noc. W części kraju dosypie śniegu

Mroźna noc. W części kraju dosypie śniegu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Szalejący nad Bałtykiem sztorm spowodował cofkę w kilku miejscowościach, m.in. w Sztutowie, Kątach Rybackich, Świerznicy, Rewie i Mechelinkach. W portach w Ustce i Mrzeżynie woda zalała bulwary oraz znajdujące się tam lokale usługowe.

Cofka nad Bałtykiem. Zalane ulice i bulwary, przesiąkające wały w kilku miejscowościach

Cofka nad Bałtykiem. Zalane ulice i bulwary, przesiąkające wały w kilku miejscowościach

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Północ Grecji przygotowuje się na intensywne opady śniegu. W niektórych regionach w poniedziałek szkoły będą zamknięte, kierowcy mają używać łańcuchów śniegowych na koła, wprowadzono zakaz ruchu ciężarówek.

Uderzenie zimy w Grecji. Zamknięto szkoły

Uderzenie zimy w Grecji. Zamknięto szkoły

Źródło:
PAP

Pod naporem mokrego śniegu w miejscowości Łobez (województwo zachodniopomorskie) zawaliły się dach i ściana w hurtowni materiałów budowlanych. Straż pożarna poinformowała, że nie ma osób rannych.

Pod naporem śniegu zawalił się dach magazynu

Pod naporem śniegu zawalił się dach magazynu

Źródło:
TVN24

Ratownicy TOPR ogłosili w niedzielę drugi stopień zagrożenia lawinowego. Z powodu intensywnych opadów śniegu i silnego wiatru panują bardzo niekorzystne warunki turystyczne.

"Gwałtowne pogorszenie sytuacji" w Tatrach

"Gwałtowne pogorszenie sytuacji" w Tatrach

Źródło:
PAP

Sobotni atak zimy zakończył się prawie tysiącem interwencji strażaków, głównie na Pomorzu. W dzień doszło do wielu kolizji i wypadków. Mokry, ciężki śnieg łamał konary i przewracał drzewa, uszkadzał linie energetyczne i utrudniał podróżowanie.

Prawie tysiąc interwencji po ataku zimy. Kolizje, nieprzejezdne drogi, podtopienia

Prawie tysiąc interwencji po ataku zimy. Kolizje, nieprzejezdne drogi, podtopienia

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24, PAP, TVN24

W hrabstwie Los Angeles w południowej Kalifornii trwa gaszenie kilku potężnych pożarów, które od wtorku trawią zachodnie i północne obrzeża miasta. W akcji bierze udział blisko 1000 więźniów-strażaków - poinformował w niedzielę portal dziennika "Washington Post". Żywioł pochłonął już życie co najmniej 16 osób, taka sama jest liczba zaginionych. Meteorolodzy ostrzegają przed powrotem silnego wiatru.

Trwa walka z ogniem, silny wiatr może wrócić. "Nie wygląda to dobrze"

Trwa walka z ogniem, silny wiatr może wrócić. "Nie wygląda to dobrze"

Źródło:
PAP, NBC News, CNN

Alert RCB został wysłany do mieszkańców południowej Polski. Eksperci z Rządowego Centrum Bezpieczeństwa ostrzegają przed bardzo silnym wiatrem i intensywnymi opadami śniegu.

Alert RCB wciąż w mocy. "Zachowaj ostrożność"

Alert RCB wciąż w mocy. "Zachowaj ostrożność"

Aktualizacja:
Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

"Wyspa widmo" pojawiła się na Morzu Kaspijskim - i bardzo szybko zniknęła. Do powstania niewielkiego skrawka lądu doszło w 2023 roku po wybuchu wulkanu błotnego. Wystarczyło jednak kilkanaście miesięcy, by wyspa się rozmyła.

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Źródło:
NASA Earth Observatory, anl.az

Do silnego trzęsienia ziemi doszło w nocy z soboty na niedzielę w Meksyku. Wstrząsy o magnitudzie 6,2 spowodowały panikę wśród mieszkańców kilku stanów, którzy w środku nocy wybiegli na ulice.

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

Źródło:
USGS, El Informador

Zimowa burza przeszła nad wschodnimi i południowymi Stanami Zjednoczonymi. Intensywne opady śniegu doprowadziły do odwołania tysięcy lotów, przerwania dostaw prądu i wody pitnej oraz zamknięcia niektórych szkół. Na oblodzonych drogach dochodziło do groźnych wypadków.

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Źródło:
PAP, CBS News, NWS Atlanta

Początek roku jedynie miejscami przyniósł nam powrót zimy. W wielu regionach Polski zamiast śniegu pada deszcz, a szare krajobrazy uparcie nie chcą się zabielić. To, czy w styczniu 2025 możemy spodziewać się jeszcze porządnego mrozu, sprawdza nasza synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

Źródło:
tvnmeteo.pl

Apokaliptyczne sceny rozgrywają się w hrabstwie Los Angeles, gdzie pożary spowodowały katastrofalne szkody i zmusiły dziesiątki tysięcy ludzi do opuszczenia swoich domów. Zdjęcia zniszczonych budynków pokazują, jak niszczycielski jest żywioł.

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Źródło:
Reuters

Do Majotty zbliża się cyklon Dikeledi. Francuskie terytorium zamorskie objęte zostało pomarańczowym alarmem. Wstrzymano kursowanie promów, na stacjach benzynowych utworzyły się bardzo długie kolejki. Niemal miesiąc temu region ten został spustoszony przez cyklon Chido.

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej pokazał długoterminową eksperymentalną prognozę na najbliższe cztery miesiące. Jaka pogoda będzie w lutym i czego spodziewać się wiosną w 2025 roku? Sprawdź.

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Rok 2024 był najcieplejszym w historii pomiarów. Jak przekazali specjaliści z serwisu Copernicus Climate Change Service (C3S), zapisał się on w historii jako pierwszy rok kalendarzowy, w którym średnia globalna temperatura przekroczyła 1,5 stopnia Celsjusza powyżej poziomu z czasów preindustrialnych.

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

Źródło:
PAP, Copernicus Climate Change Service (C3S)

Listopad był jedynym miesiącem w 2024 roku, w którym średnia temperatura powietrza była w Polsce niższa niż zazwyczaj. Jak podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wszystkie pozostałe miesiące okazały się cieplejsze niż zwykle, a wśród nich szczególnie wyróżnił się luty.

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Źródło:
IMGW

Start rakiety New Glenn jest zaplanowany na poniedziałkowy poranek. Sprzęt został zaprojektowany przez Blue Origin, firmę Jeffa Bezosa, i ma służyć do wynoszenia dużych ładunków na orbitę okołoziemską. Jak zapowiadają przedstawiciele przedsiębiorstwa, niektóre elementy systemu polecą w kosmos wielokrotnie.

New Glenn czeka na start. Wyniesie ładunek, jakiemu nie sprostają nawet rakiety Elona Muska

New Glenn czeka na start. Wyniesie ładunek, jakiemu nie sprostają nawet rakiety Elona Muska

Źródło:
CNN, AFP