Ocean Spokojny. Największy akwen na świecie jest "pacifico" tylko z nazwy

Źródło:
TVN Meteo
Rozmowa z Doktorem Mariuszem Zalewskim
Rozmowa z Doktorem Mariuszem ZalewskimTVN Meteo
wideo 2/5
Rozmowa z Doktorem Mariuszem ZalewskimTVN Meteo

Ocean Spokojny zajmuje aż 30% powierzchni ziemi, co czyni go największym akwenem na świecie. Jak potwierdza wielu żeglarzy, spokojny jest tylko z nazwy, ponieważ to jeden z najbardziej burzliwych i nieprzewidywalnych akwenów. Jaka jest jego historia i jakie wyjątkowe miejsca kryje? Obok rajskich wysp: Polinezji czy Hawajów, ma też ciemne strony: wyspę śmieci i Pacyficzny Pierścień Ognia.

Największy ocean na świecie jest ograniczony Azją i Australią na zachodzie i wybrzeżami obu Ameryk na wschodzie. Umowną granicą na południu jest równoleżnik 60°S, a na północy zasięg lodu stałego Arktyki. Średnia głębokość oceanu Pacyfik wynosi 4280 m, a maksymalna udokumentowana głębokość to aż 11 033,8 m. Głęboka część Oceanu Spokojnego stanowi 80% jego całkowitej objętości. Ocean Spokojny charakteryzuje się stałymi wahaniami temperatury i zasolenia. W miarę zbliżania się do równika temperatura wody rośnie, z kolei najdalej od równika woda zamarza.

Skąd wzięła się nazwa Oceanu Spokojnego?

Na jego wody jako pierwszy dotarł w 1513 roku Vasco Nunez de Balboa, hiszpański odkrywca, gubernator i konkwistador, który przemierzył Przesmyk Panamski. Na otrzymanie nazwy Pacyfik musiał poczekać jeszcze siedem lat. Dopiero w 1520 roku żeglarz Ferdynand Magellan nazwał przemierzane wody Oceanem Spokojnym. 

Wyspy Pacyfiku są zagrożone zalaniemShutterstock

Jak pokazały kolejne wieki, nie było to trafione określenie. Magellan przemierzał wody oceanu, gdy były wyjątkowo spokojne. Nowo nadana nazwa miała odróżniać je od ówcześnie znanego burzliwego i niespokojnego Oceanu Atlantyckiego. Obecnie na „Pacifico”, czyli Oceanie Spokojnym, występuje więcej wysokich fal i huraganów niż na jakimkolwiek innym.

Morza i wyspy Pacyfiku

Największy ocean na świecie obejmuje niewiele mórz, ponieważ w przeważającej części jest zbiornikiem spójnym. Duża liczba archipelagów i półwyspów występuje u wybrzeży Azji, które stanowią granicę mórz. Należą do nich morza: Koralowe, Ochockie, Beringa, Tasmana, Południowochińskie, Wschodniochińskie i Japońskie. 

W odróżnieniu od ilości zbiorników morskich, liczba wysp może być zaskakująca. Pacyfik posiada ich około 25 tysięcy! Część wysp określana jest mianem Oceanii, a w jej skład wchodzi:

– Polinezja (Hawaje, Midway, Tonga, Wyspa Wielkanocna),  – Melanezja (Nowa Gwinea, Wyspy Salomona, Fidżi),  – Mikronezja (Wyspy Marshalla, Guam),  – Wyspy Szczęśliwe, – Nowa Zelandia.

Pacyficzny Pierścień Ognia i Rów Mariański

Charakterystycznym elementem Oceanu Spokojnego jest tzw. Pierścień Ognia. Nazwa pochodzi od około 75 tysięcy wulkanów, które tworzą pierścień wokół basenu Pacyfiku. Strefa wysokiej aktywności sejsmicznej przyczynia się do występowania częstych trzęsień ziemi i wybuchów wulkanów.

Pierścień ognia (USGS)USGS

Najgłębiej położony punkt na całej planecie znajduje się w Rowie Mariańskim zlokalizowanym na Oceanie Spokojnym i nazywany jest Głębią Challengera. Odkryto go w 1875 roku podczas prowadzenia eksploracji oceanu przez HMS Challenger. Nie ma wątpliwości, że Pacyfik to najgłębszy ocean ze wszystkich zbiorników wodnych na naszej planecie.

Urozmaicone ukształtowanie dna Oceanu Spokojnego obejmuje rozległe baseny porozdzielane grzbietami oceanicznymi, a także rowy oceaniczne stanowiące 2/3 rowów wszystkich zbiorników wodnych.

Wielka Rafa Koralowa wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

Wielka Rafa Koralowa znajdująca się w Oceanie Spokojnym została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i jest jednym z siedmiu cudów świata przyrody. To największa tego typu struktura na świecie, składająca się z około 900 wysp i 2900 oddzielnych raf, którą tworzy ponad 600 gatunków koralowców. 

Wielka Rafa KoralowaShutterstock

Okoliczne wody są zamieszkiwane przez liczne ryby, skorupiaki i mięczaki. Największym zwierzęciem pływającym w wodach Pacyfiku jest płetwal błękitny osiągający nawet 30 m długości. Życie w Oceanie Spokojnym opiera się na delikatnej równowadze ekosystemu oceanicznego. Niestety rosnące zanieczyszczenia mają negatywny wpływ na znaczący odsetek organizmów zamieszkujących ocean.

Wyspa śmieci na Oceanie Spokojnym

Wielka pacyficzna plama śmieci to znajdujący się między Hawajami a Kalifornią obszar, który szacunkowo może mieć powierzchnię dwa razy większą niż Teksas i masę około 100 tysięcy ton. Wyspa śmieci na Oceanie powiększa się w szybkim tempie i składa się przede wszystkim ze zbioru mikroskopijnych fragmentów tworzyw sztucznych zebranych i unoszonych przez prądy oceaniczne. 

"Wyspa śmieci" na Oceanie Spokojnym

Co zaskakujące, wyspa śmieci na Pacyfiku staje się swego rodzaju nowym ekosystemem. Coraz więcej organizmów kolonizuje skupiska odpadów pływających po wodach oceanu. Pomimo trudnych warunków, równonogi czy pąkle wydają się tam dobrze funkcjonować. 

Nie da się jednak ukryć, że skala zjawiska jest ogromna, dlatego wiele organizacji i ekologów poszukuje rozwiązań umożliwiających oczyszczanie oceanu, a następnie poddanie zebranych śmieci recyklingowi. Jest to jednak zadanie trudne, ponieważ odpady nie ulegają całkowitej degradacji, a zmieniają się w unoszony przez wodę i trudny do usunięcia mechanicznymi metodami pył.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN Meteo

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Ten rok zaczyna się w Polsce dynamiczną pogodą. W wielu miejscach silnie wieje, a na północy kraju pojawiły się nawet burze. W nocy i w piątek także może zagrzmieć.

Błyskało się i grzmiało. Mogą nas czekać kolejne zimowe burze

Błyskało się i grzmiało. Mogą nas czekać kolejne zimowe burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pierwszy weekend stycznia przyniesie zmianę pogody na zimową. Jeszcze w tym tygodniu czekają nas przelotne opady śniegu i duży spadek temperatury nocami. Do tego cały czas będzie porywiście wiać, a w części kraju niewykluczone, że zagrzmi.

Widać śnieg i mróz. Synoptyk ostrzega przed "serią niebezpiecznych zjawisk"

Widać śnieg i mróz. Synoptyk ostrzega przed "serią niebezpiecznych zjawisk"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wyjątkowo zimne powietrze ma objąć znaczną część Stanów Zjednoczonych w weekend i na początku następnego tygodnia - informuje CNN. Temperatura spadnie znacząco poniżej normy, a mróz dotknie prawdopodobnie nawet obszary nad Zatoką Meksykańską.

Przed nimi "brutalne natarcie mrozu"

Przed nimi "brutalne natarcie mrozu"

Źródło:
CNN

W nocy i rano w piątek na drogach w prawie całej Polski będzie ślisko. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed oblodzeniem po opadach deszczu, deszczu ze śniegiem i śniegu.

Będzie niebezpiecznie. Ostrzeżenia IMGW prawie w całej Polsce

Będzie niebezpiecznie. Ostrzeżenia IMGW prawie w całej Polsce

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Prawie 200 śladów dinozaurów odkryto tego lata w kamieniołomach w hrabstwie Oxfordshire w południowo-wschodniej Anglii - poinformowali w czwartek naukowcy. Jest to największe stanowisko tego typu znalezione w Wielkiej Brytanii. Badacze nie są pewni, co pomogło zachować ślady w skamieniałym błocie.

Dobrze zachowane ślady dinozaurów. "Można cofnąć się w czasie"

Dobrze zachowane ślady dinozaurów. "Można cofnąć się w czasie"

Źródło:
PAP, BBC

Zarówno najbliższa noc, jak i dzień upłyną z przelotnymi opadami śniegu w całym kraju. W górach i nad morzem może spaść kilka centymetrów śniegu. Będzie porywiście wiać.

Mroźna noc, dzień z opadami i silnym wiatrem

Mroźna noc, dzień z opadami i silnym wiatrem

Źródło:
tvnmeteo.pl

Setki osób musiały opuścić domy w północno-zachodniej części Anglii. Po ulewnych opadach deszczu doszło do rozległych podtopień. Drogi, posesje i pola są pod wodą.

Ulewy w Anglii. Setki ewakuowanych

Ulewy w Anglii. Setki ewakuowanych

Źródło:
BBC, Reuters

Zdjęcie "Skarby Oriona nad Królową Beskidów" zostało wybrane zdjęciem dnia przez NASA. Autorem niezwykłej fotografii jest Włodzimierz Bubak, który na co dzień jest nauczycielem w jednej ze szkół technicznych w Jaworznie.

Zrobił zdjęcie wschodu Oriona nad Babią Górą, wyróżniła go NASA

Zrobił zdjęcie wschodu Oriona nad Babią Górą, wyróżniła go NASA

Źródło:
PAP, Trzeci Plan

Ważący ponad 500 kilogramów metalowy pierścień spadł z nieba na kenijską wioskę Mukuku w hrabstwie Makueni. Wydarzeniu towarzyszył olbrzymi huk, który był słyszalny z odległości 50 kilometrów. Kenijska Agencja Kosmiczna przekazała, że tajemniczy obiekt był najprawdopodobniej fragmentem rakiety kosmicznej, który nie spłonął w ziemskiej atmosferze.

Z nieba spadł metalowy pierścień o średnicy 2,5 metra

Z nieba spadł metalowy pierścień o średnicy 2,5 metra

Źródło:
PAP, KSA

Turyści spędzający czas w Tatrach mierzą się dziś z trudnymi warunkami pogodowymi. Głównym zagrożeniem jest silny wiatr, który w porywach przekracza 100 km/h. Władze Tatrzańskiego Parku Narodowego apelują o ostrożność.

"Bezpiecznie nie jest". Bardzo silnie wieje w Tatrach

"Bezpiecznie nie jest". Bardzo silnie wieje w Tatrach

Źródło:
TVN24, TPN

Pierwsze dni 2025 roku przyniosły niezwykłe spektakle na niebie w postaci zorzy polarnej. Zjawisko było widoczne zarówno w nocy z wtorku na środę, jak i ze środy na czwartek. Kolorowe smugi na niebie oglądali mieszkańcy wielu regionów Polski.

Zorza polarna nad Polską

Zorza polarna nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl, Kontakt24

Dwóch mężczyzn z Teksasu może mówić o niesamowitym szczęściu. Przetrwali znalezienie się w samym środku tornada, gdy łowili ryby na łódce. Moment uderzenia żywiołu udało się nagrać.

"Nie powinienem tu być". Dramatyczne nagranie

"Nie powinienem tu być". Dramatyczne nagranie

Źródło:
CNN, KKTV, tvnmeteo.pl

Starty polskich satelitów, zaskakujące odkrycia zwierząt sprzed setek milionów lat i archeologiczne znaleziska, które mogą zmienić dotychczasowe ustalenia naukowców. Oto jedne z najważniejszych wydarzeń w polskiej nauce w 2024 roku.

"Przełomowe wydarzenie w historii polskiej nauki", szczątki pierwszych Słowian i zwierzęta sprzed milionów lat

"Przełomowe wydarzenie w historii polskiej nauki", szczątki pierwszych Słowian i zwierzęta sprzed milionów lat

Źródło:
PAP

Rok 2024 prawdopodobnie przejdzie do historii jako najcieplejszy na świecie. - Pozostaje oczywiście pytanie jak długo. Wszystko wskazuje na to, że ten rekord szybko zostanie pobity - powiedział Bogdan Chojnicki, profesor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

"To zmienia rzeczywistość na całym globie"

"To zmienia rzeczywistość na całym globie"

Źródło:
PAP

Wzrost średniej globalnej temperatury nasila gwałtowne zjawiska pogodowe. Wrześniowa powódź na południowym zachodzie Polski, a także susza hydrologiczna to nowa rzeczywistość, z którą musimy się mierzyć.

"Powódź w Polsce była symptomem zmieniającego się świata"

"Powódź w Polsce była symptomem zmieniającego się świata"

Źródło:
PAP

Ekstremalne fale upałów, rekordowe opady deszczu, niszczycielskie susze. W 2024 roku mieliśmy wiele okazji do zaobserwowania wpływu zmian klimatycznych na środowisko i ludzkie życie. Skutki ocieplającego się klimatu odczuli zarówno mieszkańcy bliskich nam regionów, jak i odległych zakątków świata.

Ofiary śmiertelne, ogień, ogromne opady, rekordowe susze. Katastrofy naturalne w 2024 roku

Ofiary śmiertelne, ogień, ogromne opady, rekordowe susze. Katastrofy naturalne w 2024 roku

Źródło:
tvnmeteo.pl, Reuters, World Weather Attribution

Dwóch mężczyzn zostało znalezionych martwych w lesie w stanie Waszyngton podczas polowania na Wielką Stopę w USA. Poszukiwacze legendarnego stworzenia wybrali się do lasu przed Wigilią, a gdy nie wrócili do domu pierwszego dnia świąt, ich rodziny zaalarmowały policję. Akcja ratunkowa trwała trzy dni.

Szukali Wielkiej Stopy, zostali znalezieni martwi

Szukali Wielkiej Stopy, zostali znalezieni martwi

Źródło:
BBC, NPR, Skamania County Sheriff's Office

Ten rok zapisze się na kartach historii za sprawą katastrofalnej powodzi, która dotknęła południowo-zachodnią Polskę. W wyniku kilkudniowych i intensywnych opadów deszczu spowodowanych niżem genueńskim wylały rzeki w dorzeczu Odry. W 2024 roku zdarzały się także niezapomniane chwile, jak majowa zorza polarna czy kometa C/2023 A3.

Warszawa cieplejsza od Madrytu, wielka woda, zimowy krajobraz w środku lata

Warszawa cieplejsza od Madrytu, wielka woda, zimowy krajobraz w środku lata

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Kilka osób zostało rannych po tym, jak w brazylijskim mieście Barueri w obszarze metropolitalnym Sao Paulo zawalił się dach supermarketu. Doszło do tego po intensywnych opadach gradu.

Od gradu zawalił się dach supermarketu

Od gradu zawalił się dach supermarketu

Źródło:
Reuters, CNN Brasil

W kończącym się roku we Włoszech odnotowano ponad 350 ekstremalnych zjawisk pogodowych. To, jak zaznaczyli eksperci, sześć razy więcej niż dziesięć lat temu, co jest wyraźnym potwierdzeniem zmian klimatu i ich skutków.

351 ekstremalnych zjawisk. Najgorzej na północy

351 ekstremalnych zjawisk. Najgorzej na północy

Źródło:
PAP

Premier Francji Francois Bayrou przedstawił plan odbudowy Majotty po przejściu niszczycielskiego cyklonu Chido. Przed końcem stycznia do każdego domu na wyspach mają wrócić dostawy prądu. Jak powiedział szef rządu, pełna odbudowa infrastruktury może potrwać nawet dwa lata.

Bez prądu spędzą jeszcze miesiąc, odbudowa potrwa całe lata

Bez prądu spędzą jeszcze miesiąc, odbudowa potrwa całe lata

Źródło:
Reuters, PAP, Le Monde

Rekin zaatakował dwóch turystów w egipskim kurorcie Marsa Alam. Jeden z nich zmarł - podało w niedzielę tamtejsze ministerstwo środowiska. Obydwaj turyści byli najprawdopodobniej narodowości włoskiej.

Atak rekina w egipskim kurorcie. Jeden turysta zginął, drugi ranny

Atak rekina w egipskim kurorcie. Jeden turysta zginął, drugi ranny

Źródło:
Reuters, PAP

Wysokie fale od kilku dni nawiedzają Peru. W 91 portach wprowadzono zakaz wypływania na morze. Wzburzona woda zatapiała łodzie rybackie i uszkadzała falochrony.

Fale zatapiały łodzie, uszkadzały falochrony. Zamknięto porty

Fale zatapiały łodzie, uszkadzały falochrony. Zamknięto porty

Źródło:
Reuters

Władze Parku Narodowego Wulkanów Hawai'i informują o "szokujących wydarzeniach", jakie kilka dni temu rozegrały się w pobliżu wulkanu Kilauea. Dziecko przebywające tam z rodziną wymknęło się opiekunom i nieomal spadło z wysokiego na 120 metrów urwiska. Strażnicy apelują do odwiedzających o ostrożność i przestrzegają przed łamaniem obowiązujących w parku zasad.  

Dziecko niemal wpadło do aktywnego wulkanu. "Szokujące wydarzenia"  

Dziecko niemal wpadło do aktywnego wulkanu. "Szokujące wydarzenia"  

Źródło:
BBC, tvn24.pl