Lizanie skał, reanimacja pająków, toaleta analizująca mocz. Ig Noble przyznane

Źródło:
PAP
Atraks znaleziony w basenie
Atraks znaleziony w basenieDan Smith@Facebook
wideo 2/6
Atraks znaleziony w basenieDan Smith@Facebook

Rozdanie nagród Ig Nobla za rok 2023 odbyło się za pośrednictwem internetu, tak jak w ubiegłych latach. Była to 33. ceremonia. Nagrody te od lat bawią, ale i skłaniają do myślenia. Tegorocznym Ig Noblem nagrodzono między innymi autorów badań w dziedzinie reanimacji pająków, mówienia wspak, liczenia włosów w nozdrzach nieboszczyków oraz znudzenia wśród nauczycieli i uczniów. Każdy zwycięski zespół otrzymał gotówkę - banknot o wartości 10 bilionów dolarów z Zimbabwe.

Nagrody Ig Nobla to alternatywny odpowiednik Nagród Nobla. Przyznaje je magazyn "Annals of Improbable Research" za prace naukowe, które budzą śmiech, ale jednocześnie skłaniają do myślenia albo za odkrycia, których nie powinno się powtarzać.

Dlaczego naukowcy liżą skały? Nagroda w dziedzinie chemii i geologii

W tym roku w dziedzinie chemii i geologii nagrodę otrzymał Jan Zalasiewicz, Polak urodzony w Wielkiej Brytanii. Jego rodzice wydostali się z Syberii z armią Andersa. Zalasiewicz jest geologiem, wykładowcą na Uniwersytecie w Leicester w Wielkiej Brytanii. Kieruje Grupą Roboczą do spraw Antropocenu (Anthropocene Working Group), która w 2019 roku uznała, że można mówić o nowej epoce geologicznej w historii Ziemi. Według AWG w połowie XX wieku skończył się holocen a rozpoczął antropocen, czyli epoka człowieka. Nagrodę przyznano mu za wyjaśnienie, "dlaczego tak wielu naukowców liże skały". - To była niespodzianka. Ale miło jest widzieć zainteresowanie starymi metodami terenowymi geologii - skomentował Jan Zalasiewicz. Naukowiec poruszył ten temat w artykule "Jedzenie skał" ("Eating fossils"), opublikowanym w "The Paleontological Association Newsletter".

CZYTAJ TEŻ: Martwy pająk "ożywiony". Zobacz, co potrafi

Ożywienie martwych pająków. Nagroda w dziedzinie inżynierii mechanicznej

Literackiego Ig Nobla otrzymali Chris Moulin (Francja), Nicole Bell (Wielka Brytania), Mericie Turunen (Finlandia), Arina Baharin (Malezja) i Akira O’Connor (Wielka Brytania/USA) za zbadanie wrażeń, jakie odczuwają ludzie, gdy powtarzają jedno słowo wiele, wiele, wiele, wiele, wiele, wiele, wiele razy. Publikację, którą doceniło jury, można znaleźć w internecie. Bardziej praktyczny wymiar niż literatura zdają się mieć osiągnięcia w dziedzinie inżynierii mechanicznej. Tegoroczni laureaci Ig Nobla powtórzyli w mniejszej skali znany z literatury eksperyment doktora Frankensteina (swoją działalność określili jako "nekrobiotykę"). Natomiast Te Faye Yap (USA/Malezja), Zhen Liu (Chiny), Anoop Rajappan (Indie) oraz Trevor Shimokusu i Daniel Preston (USA) zostali nagrodzeni za ożywienie martwych pająków dla wykorzystania ich jako mechanicznego narzędzia chwytającego. Badania szerzej opisywaliśmy tutaj.

Wyrafinowana toaleta i liczenie włosów w nozdrzach nieboszczyków

Nagrodę w dziedzinie zdrowia publicznego zdobył Seung-min Park (Korea Południowa/USA) za wynalezienie wyrafinowanej toalety Stanford - urządzenia wykorzystującego różnorodne technologie, w tym - paska testowego do analizy moczu, komputerowego systemu wizyjnego do analizy defekacji, kamery identyfikacyjnej, rozpoznającej daną osobę od tyłu i łącze telekomunikacyjne - do monitorowania i szybkiej analizy substancji wydalanych przez człowieka.

Nagrodzeni w dziedzinie komunikacji zostali María José Torres-Prioris, Diana López-Barroso, Estela Càmara, Sol Fittipaldi, Lucas Sedeño, Agustín Ibáñez, Marcelo Berthier i Adolfo García za badanie aktywności umysłowej osób, które są ekspertami w mówieniu wstecz. Nagrodę w dziedzinie medycyny za nowatorskie wykorzystanie zwłok otrzymali Christine Pham, Bobak Hedayati, Kiana Hashemi, Ella Csuka, Tiana Mamaghani, Margit Juhasz, Jamie Wikenheiser i Natasha Mesinkovska. Sprawdzili, czy w każdym z dwóch nozdrzy danej osoby znajduje się taka sama liczba włosów (eksperymenty na osobniku żywym mogłyby być nieco bolesne).

Nagroda w dziedzinie edukacji za badanie nudy nauczycieli i uczniów

Nagroda w dziedzinie nauk o żywieniu przypadła Japończykom (Homei Miyashita i Hiromi Nakamura) - za eksperymenty, mające na celu ustalenie, w jaki sposób naelektryzowane pałeczki i słomki do napojów mogą zmieniać smak jedzenia. Jeśli chodzi o dziedzinę edukacji - Katy Tam, Cyanea Poon, Victoria Hui, Wijnand van Tilburg, Christy Wong, Vivian Kwong, Gigi Yuen i Christian Chan zostali nagrodzeni za metodyczne badanie nudy nauczycieli i uczniów. Doszli oni do wniosku, że samo przewidywanie nudy zaostrza jej występowanie na wykładach. Tytuł ich publikacji brzmi: "Nuda rodzi nudę: badanie na próbie doświadczeń na temat wpływu nudy nauczycieli na nudę i motywację uczniów". Nagrodzeni w dziedzinie fizyki Bieito Fernández Castro, Marian Peña, Enrique Nogueira, Miguel Gilcoto, Esperanza Broullón, Antonio Comesaña, Damien Bouffard, Alberto C. Naveira Garabato i Beatriz Mouriño-Carballido zmierzyli, jak aktywność seksualna dużych ławic ryb podczas tarła wpływa na mieszanie się wody w oceanie. W dziedzinie psychologii na nagrodę trzeba było czekać ponad pół wieku. W roku 1969 Stanley Milgram, Leonard Bickman i Lawrence Berkowitz (USA) przeprowadzili na ulicy miasta eksperyment, aby sprawdzić, ilu przechodniów zatrzymuje się, by spojrzeć w górę, gdy widzą nieznajomych patrzących w górę. Nagrody Ig Nobla laureatom wręczyli prawdziwi laureaci Nagrody Nobla: Frances Arnold (chemia 2018), Marty Chalfie (chemia 2008), Peter Doherty (fizjologia lub medycyna 1996), Esther Duflo (ekonomia 2019), Jerry Friedman (fizyka 1990), Wolfgang Ketterle (fizyka 2001), Eric Maskin (ekonomia 2007), Ardem Patapoutian (fizjologia lub medycyna 2021), Al Roth (ekonomia 2012), Rich Roberts (fizjologia lub medycyna 1993) i Barry Sharplessa (chemia 2001 i chemia 2022).

Ceremonia rozdania odbyła się online

Tegoroczna ceremonia, podobnie jak w "pandemicznych" latach 2020, 2021 i 2022 - odbyła się w całości w Internecie, a nie w tradycyjnej siedzibie na scenie w Sanders Theatre na Uniwersytecie Harvarda. Organizatorzy wymyślili nawet sposób, w jaki laureat Nagrody Nobla z jednego kontynentu może wręczyć Nagrodę Ig Nobla tegorocznemu zdobywcy z innego kontynentu. Tegoroczną nagrodą jest dokument w formacie PDF, który można wydrukować i złożyć w trójwymiarową nagrodę. Znajduje się w nim instrukcja dotyczące montażu nagrody. Plik PDF został wcześniej przesłany pocztą elektroniczną do laureatów Nagrody Nobla i nowych zwycięzców.

Podczas każdej ceremonii wręczenia nagród noblista trzymał złożoną nagrodę, gratulował zwycięzcom - i wręczał nagrodę z boku ekranu wideo. Zwycięzcy wyciągali ręce w bok ekranu wideo, chwytali nagrodę i pokazywali ją. W ten sam sposób przedstawiono banknoty dziesięciobiliardowe. Motywem przewodnim tegorocznej ceremonii (choć niekoniecznie któregokolwiek z nagrodzonych osiągnięć) była woda. Uroczystości towarzyszyła premiera "nie-opery" i kilka piosenek o wodzie. Podczas ceremonii odbyły się także wykłady 24/7, podczas których kilku czołowych myślicieli świata dwukrotnie wyjaśniało swój temat - najpierw w 24 sekundy, a następnie w siedmiu słowach. Siedmiu wykładowców i ich tematy: Nadia Dominici i Yuri Ivanenco oraz Alberto Minetti (omawiający temat: bieganie po wodzie na Księżycu), Erika Johnson (jej temat to Hydrodynamika), David Hu (mówiący o wodzie w organizmie człowieka), Jasmine Nirody (temat: gekony biegające po wodzie) i Andrea Sella (temat: amorficzny lód o średniej gęstości). Marc Abrahams, mistrz ceremonii i redaktor magazynu "Annals of Improbable Research", zakończył ceremonię tradycyjną formułą: "Jeśli nie zdobyłeś dziś wieczorem Ig Nobla - a zwłaszcza, jeśli zdobyłeś - powodzenia w przyszłym roku".

Autorka/Autor:anw/dd

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: IvanSemenovych/AdobeStock

Pozostałe wiadomości

Drastyczne ochłodzenie przerwie ciepłą, wiosenną pogodę. Jak bardzo spadnie temperatura? Sprawdź, co przewiduje Tomasz Wasilewski w swojej prognozie długoterminowej na kolejne 16 dni.

Pogoda na 16 dni: w pewnym momencie cofniemy się o miesiąc

Pogoda na 16 dni: w pewnym momencie cofniemy się o miesiąc

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed opadami śniegu. Z komunikatu wynika, że miejscami może spaść go do 10 centymetrów. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Sypnie śniegiem. W mocy żółte alarmy IMGW

Sypnie śniegiem. W mocy żółte alarmy IMGW

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś - poniedziałek, 31.03. W wielu regionach na niebie pojawią się chmury. Lokalnie spadnie z nich deszcz. Na termometrach zobaczymy od 9 do 14 stopni Celsjusza, aura nie będzie sprzyjać naszemu samopoczuciu.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 31.03. Początek tygodnia pod znakiem słabych opadów

Pogoda na dziś - poniedziałek, 31.03. Początek tygodnia pod znakiem słabych opadów

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kilka godzin akcji gaśniczej pozwoliło na opanowanie pożaru trzcinowisk na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego. W akcji brało udział ponad 100 strażaków, a ogień objął obszar o łącznej powierzchni prawie 90 hektarów.

Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym

Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24, Kontakt24

W Mjanmie trwa dramatyczna akcja ratunkowa po trzęsieniu ziemi. W niedzielę służby poinformowały o uratowaniu ciężarnej kobiety, która spędziła ponad 50 godzin pod gruzami. Niestety, niedługo po tym zmarła w szpitalu.

Ciężarna kobieta spędziła pod gruzami ponad 50 godzin, zmarła w szpitalu

Ciężarna kobieta spędziła pod gruzami ponad 50 godzin, zmarła w szpitalu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, AFP, Reuters

Na początku tygodnia nad Polską pojawi się więcej chmur, z których ma padać deszcz. W niektórych regionach będzie szansa na opady, tak potrzebne o tej porze roku. Zmiana pod tym względem nastąpi w drugiej połowie tygodnia.

Gdzie pojawi się szansa na deszcz? Pogoda na 5 dni

Gdzie pojawi się szansa na deszcz? Pogoda na 5 dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Silne trzęsienie ziemi w Mjanmie było odczuwalne także w Chinach. Na własnej skórze mogły doświadczyć tego pielęgniarki z ośrodka położniczego w prowincji Junnan. Kobiety próbowały ochronić noworodki przed skutkami zjawiska. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

Chwile grozy na oddziale położniczym. Nagranie

Chwile grozy na oddziale położniczym. Nagranie

Źródło:
CNN, Xinhua, The Hindustian Times, Reuters

Niedzielny test rakiety Spectrum, wyprodukowanej przez niemiecką firmę Isar Aerospace, zakończył się niepowodzeniem. Maszyna eksplodowała kilkadziesiąt sekund po starcie. Początek misji przekładany był wielokrotnie. Przedsiębiorstwo zapowiada kolejne starty.

Pierwsza taka misja z Europy i eksplozja tuż po starcie

Pierwsza taka misja z Europy i eksplozja tuż po starcie

Źródło:
PAP, Reuters, The Guardian

Piątkowe trzęsienie ziemi niemal zrównało z ziemią niektóre regiony Mjanmy (Birmy). Najbardziej zniszczone zostało miasto Mandalaj. To, jak ogromne są uszkodzenia, widać na zdjęciach satelitarnych.

Dzielnice zrównane z ziemią. Zniszczenia na zdjęciach satelitarnych

Dzielnice zrównane z ziemią. Zniszczenia na zdjęciach satelitarnych

Źródło:
Reuters

Na Pacyfiku w rejonie archipelagu Tonga doszło do silnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 7 - podała Amerykańska Służba Geologiczna (USGS). Wydano ostrzeżenie przed możliwością pojawienia się tsunami, ale po kilkudziesięciu minutach je odwołano.

Silne trzęsienie ziemi na Pacyfiku. Było zagrożenie tsunami

Silne trzęsienie ziemi na Pacyfiku. Było zagrożenie tsunami

Źródło:
USGS, tvnmeteo.pl, Reuters

Jakiej pogody możemy się spodziewać w pierwszej połowie kwietnia? W prognozach widać potężną zatokę chłodu, która może stanowić zagrożenie dla Polski. Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdza w modelach, co przyniesie nowy miesiąc i jak zapowiada się Wielkanoc.

Mapy "już dawno nie były tak niebieskie. Coś czai się od północy i wschodu"

Mapy "już dawno nie były tak niebieskie. Coś czai się od północy i wschodu"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Co najmniej 18 osób zginęło, a 32 zostały ranne w Tajlandii w wyniku silnego trzęsienia ziemi, którego epicentrum znajdowało się w Mjanmie (Birmie) - poinformowały w niedzielę władze Bangkoku. 83 osoby nadal uważa się za zaginione.

"Pierwsze 72 godziny poszukiwań są kluczowe". Rośnie tragiczny bilans ofiar

"Pierwsze 72 godziny poszukiwań są kluczowe". Rośnie tragiczny bilans ofiar

Źródło:
PAP, bangkokpost.com

Południowokoreańska policja poinformowała w niedzielę, że zatrzymała mężczyznę podejrzanego o wzniecenie największych pożarów w historii kraju. Wykonywał on rytuał przy grobie krewnych.

Najtragiczniejsze pożary w historii kraju. Przyczyną rytuał na cmentarzu 

Najtragiczniejsze pożary w historii kraju. Przyczyną rytuał na cmentarzu 

Źródło:
PAP, Reuters

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) zlokalizował niespodziewane promieniowanie wodoru, które pochodzi z odległej galaktyki. Odkrycie to ma znaczenie dla zrozumienia tworzenia się wczesnego Wszechświata.

Zagadkowa galaktyka. Emituje światło o szczególnej długości fali

Zagadkowa galaktyka. Emituje światło o szczególnej długości fali

Źródło:
PAP, ESA

W nocy z 29 na 30 marca przesunęliśmy wskazówki zegarków z godziny 2.00 na 3.00. Dla wielu z nas przestawienie się na "nowy" czas może być męczącym procesem. Nawet godzinne zaburzenie rytmu dobowego może wywoływać pogorszone samopoczucie, senność, rozdrażnienie czy osłabienie koncentracji.

Zmiana czasu. Przestawiliśmy zegarki o godzinę do przodu

Zmiana czasu. Przestawiliśmy zegarki o godzinę do przodu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Intensywne opady deszczu wywołały powodzie w Bośni i Hercegowinie. Szczególnie trudna sytuacja panuje w mieście Prijedor i jego okolicach, gdzie pod wodą znalazły się całe osiedla. W mieście ogłoszono stan wyjątkowy, a mieszkańcy i władze z niepokojem obserwują rosnący stan wody na przepływającej przez nie rzece.

Całe osiedla pod wodą. "Nie mogę dotrzeć do domu, może uda się to za trzy dni"

Całe osiedla pod wodą. "Nie mogę dotrzeć do domu, może uda się to za trzy dni"

Źródło:
Reuters, N1, Grad Prijedor

Czy chmury powinny trafić na listę światowego dziedzictwa UNESCO? Według francuskiego pisarza Mathieu Simoneta, jak najbardziej. Mają one bowiem na tyle znaczący wpływ na naszą codzienność, że powinny posiadać międzynarodowy status prawny. 29 marca we Francji obchodzony jest dzień chmur.

Chce nadać chmurom międzynarodowy status prawny. Są "dobrem ludzkości"

Chce nadać chmurom międzynarodowy status prawny. Są "dobrem ludzkości"

Źródło:
PAP, LaCroix

Zawieja w stanie Nebraska całkowicie przysypała samochód z kierowcą w środku. Akcja ratunkowa była wyjątkowo trudna ze względu na brak widzialności. Gdyby nie odrobina szczęścia, strażacy mogliby przegapić wyłaniającą się ze śniegu rękę kierowcy.

Śnieg zasypał wielki samochód. "Nagle wyłoniła się ręka"

Śnieg zasypał wielki samochód. "Nagle wyłoniła się ręka"

Źródło:
CNN, First Alert 6

Dziś w całej Polsce mogliśmy obserwować częściowe zaćmienie Słońca. Zdjęcia przedstawiające to niezwykłe zjawisko otrzymaliśmy na Kontakt24.

Częściowe zaćmienie Słońca. Tak wyglądało w Polsce i na świecie

Częściowe zaćmienie Słońca. Tak wyglądało w Polsce i na świecie

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

W wyniku piątkowego trzęsienia ziemi, które nawiedziło środkową Birmę (Mjanmę), zawalił się budynek w mieście Mandalaj. Całe zdarzenie zostało uchwycone na nagraniu.

Budynek znika w kilka sekund. Nagranie

Budynek znika w kilka sekund. Nagranie

Źródło:
Reuters

Trwające od środy ulewne deszcze doprowadziły do powstania powodzi w Teksasie. W wyniku żywiołu zginęły co najmniej trzy osoby. W pobliżu granicy Stanów Zjednoczonych z Meksykiem przeprowadzono dziesiątki akcji ratunkowych.

"Poruszaliśmy się łodziami po wodzie sięgającej pasa"

"Poruszaliśmy się łodziami po wodzie sięgającej pasa"

Źródło:
PAP, ABC News

Co najmniej 28 osób zginęło w pożarach, które od tygodnia szaleją w Korei Południowej. Walkę strażaków z żywiołem, który pochłonął około 48 tysięcy hektarów lasów, wspomogły nocne opady deszczu. Płomienie pochłonęły wiele historycznych obiektów, bezcennych dla dziedzictwa kulturowego kraju.

Dymiące ruiny zamiast zabytków. Niektóre miały ponad tysiąc lat

Dymiące ruiny zamiast zabytków. Niektóre miały ponad tysiąc lat

Źródło:
PAP, Reuters, BBC, Korea Herald

Dlaczego piątkowe trzęsienie ziemi w Birmie było aż tak niszczycielskie? Jak wyjaśnił sejsmolog Grzegorz Lizurek z Instytutu Geofizyki PAN, wynika to z charakterystyki geologicznej regionu. W skorupie ziemskiej występują tam olbrzymie naprężenia, mogące gwałtownie uwolnić zgromadzoną energię.

Trzęsienie ziemi w Birmie. Dlaczego było tak niszczycielskie?

Trzęsienie ziemi w Birmie. Dlaczego było tak niszczycielskie?

Źródło:
PAP, CNN

Silne trzęsienie ziemi odnotowano w piątek w środkowej części Birmy. Wstrząsy odczuwalne były między innymi w stolicy Tajlandii. Do redakcji Kontaktu24 napisał pan Hubert, który przebywa w Bangkoku. Udało mu się uchwycić na nagraniu moment, na którym widać wodę wylewającą się z basenu na dachu wieżowca. O tym, co działo się w mieście, opowiedzieli także pani Magdalena i pan Artur.

"Zauważyłam, że ściany zaczynają pękać". Relacje Polaków

"Zauważyłam, że ściany zaczynają pękać". Relacje Polaków

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24

Zanieczyszczenie powietrza negatywnie wpływa na nasze zdrowie. - Stanowi jedno z największych zagrożeń naszych czasów - powiedział Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

"Jedno z największych zagrożeń naszych czasów"

"Jedno z największych zagrożeń naszych czasów"

Źródło:
PAP, WHO

Rosja może zapewnić dostarczenie małej elektrowni jądrowej, która miałaby zostać użyta podczas planowanej przez Elona Muska misji na Marsa - przekazał w czwartek Kirył Dmitriew, wysłannik prezydenta Rosji ds. współpracy międzynarodowej.

Wysłannik Putina ma propozycję dla Muska. "Mamy pewne technologie nuklearne"

Wysłannik Putina ma propozycję dla Muska. "Mamy pewne technologie nuklearne"

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Dzięki wykorzystaniu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) udało się uwiecznić zorzę na Neptunie na zdjęciu. To pierwszy raz, kiedy uchwycono to zjawisko na tej planecie. Wcześniej zaobserwowano je na innych gazowych olbrzymach Układu Słonecznego.

Takie zjawisko na Neptunie udało się uchwycić pierwszy raz

Takie zjawisko na Neptunie udało się uchwycić pierwszy raz

Źródło:
NASA, livescience.com

T Coronae Borealis w każdej chwili może wybuchnąć. W układzie gwiezdnym cyklicznie zachodzą procesy, które powodują doskonale widoczną z Ziemi eksplozję termonuklearną. Kiedy będziemy mogli podziwiać to rzadkie zjawisko?

Wybuch gwiazdy będzie widoczny z Ziemi. Kiedy do niego dojdzie?

Wybuch gwiazdy będzie widoczny z Ziemi. Kiedy do niego dojdzie?

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl