Huragany. Kiedy powstają, jaką mają siłę i dlaczego często są im nadawane kobiece imiona?

Źródło:
TVN Meteo
Trasa huraganu Rick
Trasa huraganu RickVentusky.com
wideo 2/2
Trasa huraganu RickVentusky.com

Huragan to niszczycielski żywioł. Może osiągać prędkość ponad 250 km/h, powodować całkowite zniszczenia budynków i powodzie. Jak powstaje taki wiatr? Kiedy można się spodziewać jego nadejścia? I dlaczego huragany mają często kobiece imiona?

● Huragan to – według definicji – zorganizowany system burzowy tworzący się nad ciepłymi (min. 26 °C) wodami oceanów.  ● Huragany tworzą się w dużej odległości od równika, a do ich powstania potrzebna jest obecność chmur burzowych oraz niska zmienność prędkości wiatru. ● Inne nazwy huraganów to tajfuny, cyklony, tornada, orkany.

Jak powstaje huragan?

Huragan to jedno z najgroźniejszych zjawisk w przyrodzie. Zjawiska tego typu występują zarówno na półkuli północnej, jak i południowej. - Huragan to bardzo głęboki niż baryczny o rozmiarach od 300 do 500 km średnicy. Powstaje w obszarach międzyzwrotnikowych i niemal wyłącznie nad mocno rozgrzanymi oceanami, gdzie temperatura powierzchni wody przekracza 30 st. C. Zaczyna się zwykle od tropikalnej burzy, czyli potężnej chmury burzowej, tworzącej się nad rozgrzanym oceanem. Dzieje się tak najczęściej pod koniec lata i na początku jesieni, kiedy morze w rejonach podzwrotnikowych rozgrzewa się najsilniej - tłumaczył w rozmowie w TVN Meteo klimatolog z Uniwersytetu Śląskiego, prof. Tadeusz Niedźwiedź.

Wspomniane warunki sprzyjają powstaniu prądów wstępujących i wielkiej chmury burzowej, która może zostać wprawiona w ruch wirowy. To daje początek huraganowi.

- Huragan osiąga apogeum, gdy rośnie prędkość wiatru. Prędkość wokół centrum cyklonu może sięgać nawet ok. 400 km/h. Paradoksalnie w samym centrum, czyli w oku cyklonu, mającym średnicę sięgającą do 70 km, powietrze jest spokojne, samo zaś miejsce jest bezchmurne, ciepłe i ciche - opowiadał prof. Niedźwiedź.

Huragan, cyklon, tajfun – różne nazwy, to samo zjawisko

Zależnie od miejsca występowania huragany mają różne nazwy. Na północnym Atlantyku i północno-wschodnim Oceanie Spokojnym mamy huragan, który może spustoszyć Haiti, Kubę, Dominikanę. Na północno-zachodnim Pacyfiku pojawi się tajfun, który uderzy w Japonię, Filipiny oraz Chiny. Cyklony spotkamy na południowo-zachodnim Pacyfiku oraz u wybrzeży Oceanu Indyjskiego, uderzają w Tajlandię i Bangladesz. No i jest jeszcze orkan – kiedyś dotyczył cyklonów tropikalnych, obecnie określenie dotyczy huraganów znad Północnego Atlantyku. Często ten wyraz jest też stosowany do nazwania pojawiających się w Europie wiatrów o sile huraganu. 

Skala Saffira-Simpsona i kategorie

Do opisu szkód, jakie może wywołać wiatr, stosuje się skalę Saffira-Simpsona. Dotyczy ona wyłącznie huraganów powstałych na Atlantyku i północnym Pacyfiku. Huragany zostały sklasyfikowane wg intensywności wiatru, co umożliwia oszacowanie potencjalnych szkód. Wyróżnia się pięć kategorii:

1. huragany o prędkości od 119 do 153 km/h; brak większych zniszczeń; powodują podtopienia w strefie przybrzeżnej, szkody w portach 2. huragany o prędkości od 154 do 177 km/h; powodują zniszczenia dachów, drzwi, okien 3. huragany o prędkości od 178 do 209 km/h, powodują zniszczenia małych budynków, całkowite zniszczenia przyczep kempingowych 4. huragany o prędkości od 210 do 249 km/h; powodują całkowite zniszczenia dachów, podtopienia obszarów położonych w głębi lądu 5. huragany o prędkości ponad 250 km/h; powodują całkowite zniszczenia budynków, powodzie.

Skąd się biorą imiona huraganów?

Pierwsze nazwy huraganów były nadawane od imion świętych. Tradycja nadawania kobiecych imion powstała prawdopodobnie w czasie II Wojny Światowej, kiedy to meteorolodzy zaczęli nazywać huragany imionami swoich ukochanych. Od 1979 r. zaczęto nadawać huraganom także imiona męskie.

Huragany w Polsce

Cyklony i tajfuny najczęściej kojarzą się z bardziej egzotycznymi regionami. Okazuje się jednak, że w naszym kraju również może pojawić się huragan, jednakże ze względu na położenie geograficzne Polski (duża odległość od równika) zdarza się to rzadko. W 2004 r. pojawił się orkan Pia, w 2007 r. – orkan Cyryl (Kyrill, Kirył). W 2013 i 2017 r. duże zniszczenia spowodował orkan Ksawery.

Kiedy jechać na wakacje, by nie doświadczyć huraganu

Przed wyjazdem na Dominikanę czy Wyspy Zielonego Przylądka warto sprawdzić informacje podawane przez National Hurricane Center and Central Pacific Hurricane Center odnośnie do prognoz pogody dotyczących prawdopodobieństwa pojawienia się huraganów. 

Wyspy Zielonego Przylądka – kiedy jechać?

W skład Wysp Zielonego Przylądka wchodzi 10 głównych wysp, położonych w obrębie zachodniego wybrzeża Afryki. Sezon huraganów zaczyna się tam w czerwcu i trwa do końca października (w sierpniu i wrześniu występują też duże opady). Ostatnim huraganem, który nawiedził Wyspy Zielonego Przylądka, był huragan Florence w 2018 roku. Zatem: kiedy jechać na Wyspy Zielonego Przylądka? Najlepszym terminem jest okres od października do maja.

Kuba – kiedy jechać?

Huragany są rzadkie na Kubie, szczególnie w porze suchej. Ale mogą się zdarzyć w okresie od sierpnia do października – czyli w czasie pory deszczowej. Wybierając się na Kubę, należy też pamiętać o burzach tropikalnych, które występują najczęściej w czerwcu i lipcu. 

Podsumowując: kiedy jechać na Kubę? Najlepszym miesiącem jest marzec, ze względu na przyjemną, stałą temperaturę. Nie za gorąco, nie za zimno, a skoki temperatur są niewielkie. Dodatkowo, minimalizujemy w ten sposób ryzyko narażenia się na długotrwałe opady – marzec to stosunkowo suchy miesiąc.

Dominikana – kiedy jechać?

Perła Karaibów ma do zaoferowania wiele przepięknych, piaszczystych plaż oraz krystalicznie czystą wodę. Pogoda na wyspie bywa różna, w zależności od tego, czy znajdujemy się w głębi lądu czy na wybrzeżu. Odpowiedź na pytanie, kiedy najlepiej jechać na Dominikanę, może wydawać się dość oczywista: nie podczas sezonu huraganowego. Problem w tym, że przypada on na czas wakacji, trwa od czerwca do października. 

Hawaje – kiedy jechać?

Wyspy należące do Stanów Zjednoczonych Ameryki tworzą przepiękny archipelag, pełen cudownych widoków. Jednakże nawet w takich rajskich sceneriach nie zawsze ustrzeżemy się przed wichurami. Kiedy jechać na Hawaje, by czuć się bezpiecznie? Sezon huraganów na Hawajach zaczyna się około 1 czerwca i trwa zwykle do ok. 30 listopada.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN Meteo

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Wkraczamy właśnie w końcówkę lata, która w Polsce bywa zazwyczaj przyjemna, łagodna i pogodna. To jeszcze nie babie lato, ale widać i czuć już pierwsze oznaki schyłku najcieplejszej pory roku.

Lato powinno wyglądać już dużo lepiej. Nadchodzi wielka zmiana

Lato powinno wyglądać już dużo lepiej. Nadchodzi wielka zmiana

Źródło:
TVN24+

W najbliższych dniach w większości Polski czeka nas słoneczna, wyżowa aura. W niektórych rejonach kraju może jednak przelotnie popadać, a lokalnie nawet zagrzmieć. W weekend temperatura przekroczy 30 stopni Celsjusza, a początek nowego tygodnia przyniesie nieco niższe wartości.

Prawdziwie letnia aura tuż-tuż

Prawdziwie letnia aura tuż-tuż

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na piątek 8.08. Noc będzie dość pogodna i bez deszczu, ale w dzień zachmurzenie będzie większe i może lokalnie popadać. Termometry pokażą od 22 do 28 stopni.

Pogoda na jutro - piątek, 8.08. Korzystny biomet i prawie 30 stopni

Pogoda na jutro - piątek, 8.08. Korzystny biomet i prawie 30 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na początku roku Kalifornia zmagała się z ogromnymi pożarami lasów, które oficjalnie pochłonęły życie trzydziestu jeden osób. W nowym badaniu naukowcy udowadniają jednak, że ofiar śmiertelnych było znacznie więcej.

Pośrednie ofiary pożarów. Może być ich ponad 10 razy więcej niż oficjalnych

Pośrednie ofiary pożarów. Może być ich ponad 10 razy więcej niż oficjalnych

Źródło:
Reuters, CNN

We Francji nie ustaje walka z największym pożarem, jaki wybuchł w tym kraju w XXI wieku. Ogień strawił kilkanaście tysięcy hektarów lasów, zarośli i upraw w departamencie Aude na południu kraju.

Francja wciąż płonie. "Nie mamy nic. To apokalipsa"

Francja wciąż płonie. "Nie mamy nic. To apokalipsa"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, France24, PAP, laprovence.com, bfmtv.com

IMGW wydał prognozę zagrożeń. Wynika z niej, że w weekend w części kraju zrobi się bardzo gorąco. Poza tym mogą pojawić się też burze. Sprawdź, gdzie aura może być groźna.

Burze i skwar. Tu mogą pojawić się alarmy IMGW

Burze i skwar. Tu mogą pojawić się alarmy IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Najbliższe dni przyniosą zmianę pogody - zapowiadają synoptycy. Do Polski dotrą masy gorącego powietrza z południowego zachodu Europy, a wraz z nimi upał. Według prognoz już w sobotę na termometrach w części kraju ponownie zobaczymy ponad 30 stopni Celsjusza.

Upał mknie do Polski. "To nasza pogodowa przyszłość"

Upał mknie do Polski. "To nasza pogodowa przyszłość"

Źródło:
TVN24

Co najmniej co czwarty pożar, który wybuchł w tym roku w Portugalii, został wywołany celowo przez podpalaczy - wynika z opublikowanego w środę raportu portugalskiego Instytutu Ochrony Przyrody i Lasów (ICNF). Od stycznia do sierpnia ogień strawił ponad 33 tysiące hektarów lasów, łąk i upraw rolnych - to siedmiokrotnie więcej niż rok wcześniej.

Co czwarty pożar wybuchł w wyniku podpalenia

Co czwarty pożar wybuchł w wyniku podpalenia

Źródło:
PAP, RTP Noticias

Ponad tysiąc strażaków walczy z pożarem Gifford na południu Kalifornii w Stanach Zjednoczonych. Według danych miejscowych służb ogień zajął obszar ponad 33,5 tysiąca hektarów. W opanowaniu żywiołu nie sprzyjają utrzymujący się silny wiatr i susza.

Groźny pożar w Kalifornii. Tysiące hektarów lasów w ogniu

Groźny pożar w Kalifornii. Tysiące hektarów lasów w ogniu

Źródło:
Reuters

W Tatrach możemy obecnie podziwiać jeden z najpiękniejszych widoków lata. Wszystko dzięki wierzbówce kiprzycy, która zakwitła na Hali Gąsienicowej. W efekcie północna część Doliny Gąsienicowej w Tatrach zabarwiła się na różowo.

"To zjawisko trwa krótko, dlatego warto się pospieszyć"

"To zjawisko trwa krótko, dlatego warto się pospieszyć"

Źródło:
PAP

W środę 6 sierpnia po raz 30. w przeciągu niespełna roku doszło do erupcji wulkanu Kilauea na Hawajach. Zaobserwować można było potężne wyrzuty lawy sięgające do 90 metrów wysokości.

Ten sam wulkan wybuchł 30. raz w tym roku

Ten sam wulkan wybuchł 30. raz w tym roku

Źródło:
Reuters, USGS

Mieszkańcy Izraela przygotowują się na ekstremalnie wysoką temperaturę. Zdaniem meteorologów fala upałów potrwać ma około tygodnia. Najwyższe wartości prognozowane są na weekend - w Dolinie Jordanu i wokół Morza Martwego termometry mogą pokazać 50 stopni.

Największa fala upałów od blisko stu lat

Największa fala upałów od blisko stu lat

Źródło:
PAP, israelnationalnews.com, The Times of Israel

Lew morski zaatakował 9-letnią dziewczynkę u wybrzeży hrabstwa Monterey w Kalifornii. Do zdarzenia doszło kilka miesięcy po zakwicie toksycznych alg u wybrzeży południowej Kalifornii, który spowodował, że te morskie zwierzęta stały się agresywne.

Lew morski zaatakował dziewczynkę. Zwierzęta przez zatrucie stały się agresywne

Lew morski zaatakował dziewczynkę. Zwierzęta przez zatrucie stały się agresywne

Źródło:
Los Angeles Times, abc7 news

Urbanizacja przyczynia się do znacznego spadku populacji owadów zapylających - twierdzą naukowcy. Zagrożone są nie tylko pszczoły, ale także ćmy i bzygi, którym poświęcano mniej uwagi w ostatnich latach. Eksperci podkreślają, że zapylacze są niezbędne do rozmnażania nawet 90 procent gatunków dzikich roślin kwiatowych i wielu gatunków uprawnych.

Kluczowe dla ekosystemów owady są zagrożone. Naukowcy alarmują

Kluczowe dla ekosystemów owady są zagrożone. Naukowcy alarmują

Źródło:
Phys.org

Za nami chłodna, a miejscami mroźna noc. W niektórych regionach na południu Polski temperatura spadła poniżej zera. Najchłodniej było w Litworowym Kotle, gdzie termometry pokazały -6 stopni Celsjusza.

Mroźna noc w części kraju. Termometry pokazały -6 stopni Celsjusza

Mroźna noc w części kraju. Termometry pokazały -6 stopni Celsjusza

Źródło:
TVN24

W południowej Australii doszło do rozległego zakwitu toksycznych glonów z gatunku Karenia mikimotoi. Zjawisko szkodzi zarówno lokalnym ekosystemom, jak i ludziom. Rząd przeznaczyły znaczne środki na walkę z problemem.

Zakwit toksycznych glonów. Zagrożenie dla zwierząt, turystyki i gospodarki

Zakwit toksycznych glonów. Zagrożenie dla zwierząt, turystyki i gospodarki

Źródło:
PAP, Reuters

Hiszpania zmaga się z pożarami lasów. Obecnie najtrudniejsza sytuacja panuje na południu i północy kraju. Żywioł zmusił do ewakuacji tysiące osób. Walkę z ogniem utrudnia silny wiatr.

Ogień trawi Hiszpanię. "Wszystkie moje rzeczy spłonęły"

Ogień trawi Hiszpanię. "Wszystkie moje rzeczy spłonęły"

Źródło:
Reuters, El Pais, independent.co.uk

Hiszpania zmaga się z kolejną w tym sezonie falą upałów. W większości kraju obowiązują ostrzeżenia przed wysoką temperaturą. Według prognoz termometry pokażą nawet 40 stopni Celsjusza, a skwar nie odpuści do końca tygodnia.

Skwar opanował Hiszpanię. "Kiedy słońce wzeszło, było nie do zniesienia"

Skwar opanował Hiszpanię. "Kiedy słońce wzeszło, było nie do zniesienia"

Źródło:
Aemet, Reuters

NASA planuje umieścić reaktor jądrowy na Księżycu do roku 2030. Jak przekazał tymczasowy szef agencji Sean Duffy, decyzja ma na celu zapewnienie stałego i niezależnego źródła energii dla misji Artemis III oraz utrzymanie przewagi Stanów Zjednoczonych w rywalizacji kosmicznej.

NASA chce zbudować reaktor jądrowy na Księżycu. Jak najszybciej

NASA chce zbudować reaktor jądrowy na Księżycu. Jak najszybciej

Źródło:
CNN

Europejskie lasy coraz słabiej pochłaniają dwutlenek węgla. Jak wynika z badań międzynarodowego zespołu naukowców, wynika to z szeregu czynników, w tym zwiększonego wylesiania czy fal upałów. Utrata zdolności magazynowania dwutlenku węgla może utrudnić Europie osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku.

Europa traci jeden z najważniejszych "pochłaniaczy" dwutlenku węgla

Europa traci jeden z najważniejszych "pochłaniaczy" dwutlenku węgla

Źródło:
PAP, GFZ

Poniedziałkowa ulewa w chińskim mieście Dongguan doprowadziła do gwałtownej powodzi, która niemal całkowicie sparaliżowała miasto. Służby ratownicze przez wiele godzin walczyły z żywiołem, ewakuując poszkodowanych i udrażniając zatopione arterie komunikacyjne.

Po ulewie stanęło miasto. Kierowcy zostali uwięzieni w autach

Po ulewie stanęło miasto. Kierowcy zostali uwięzieni w autach

Źródło:
Reuters

W ciągu ostatniego roku w dwóch z trzech regionów Wielkiej Rafy Koralowej odnotowano największy spadek pokrycia żywymi koralowcami w historii. W 2024 roku ten wyjątkowy region doświadczył rekordowej fali upałów morskich. Badacze obawiają się, że rok 2025 podtrzyma ten trend.

Największy ubytek w historii. Wielka Rafa Koralowa w kryzysie

Największy ubytek w historii. Wielka Rafa Koralowa w kryzysie

Źródło:
Reuters, Australian Institute of Marine Science

Trąba powietrzna pojawiła się w poniedziałek w Mongolii Wewnętrznej w Chinach. Według naocznych świadków zdarzenia, wydłużony lejek przypominał nieco "złotego smoka". Niespokojna aura nawiedziła nie tylko tę prowincję.

"Złoty smok" zawirował i wzniósł się w niebo

"Złoty smok" zawirował i wzniósł się w niebo

Źródło:
Reuters, The Express Tribune

Kilka dni po weekendowym trzęsieniu ziemi w północno-wschodnich Stanach Zjednoczonych odnotowano kolejny wstrząs. Odczuli go mieszkańcy wielu miast, w tym Nowego Jorku.

Kolejne trzęsienie ziemi w USA

Kolejne trzęsienie ziemi w USA

Źródło:
CBC News

Australijscy naukowcy odkryli, że niektóre gatunki jaszczurek żyjące na kontynencie wyewoluowały ciekawy sposób na ochronę przed jadem węży. Jest on bliźniaczo podobny do tego, który wykształciły miodożery żywiące się kobrami. Co więcej, okazuje się, że wyniki badań nad gadami mogą pomóc także ludziom.

Jaszczurka z supermocą. Jest odporna na jad węży

Jaszczurka z supermocą. Jest odporna na jad węży

Źródło:
University of Queensland

Burza Floris, która w poniedziałek wyrządziła szkody na Wyspach Brytyjskich, dotarła we wtorek do Skandynawii. W Danii i Szwecji odwołano wiele połączeń kolejowych i promowych. W tym drugim kraju kilka tysięcy mieszkańców straciło dostęp do prądu.

Burza Floris dotarła do kolejnych krajów

Burza Floris dotarła do kolejnych krajów

Źródło:
PAP

Zoo w duńskim Aalborgu zaapelowało o przynoszenie małych zwierząt domowych, które będą mogły posłużyć jako pokarm dla żyjących tam drapieżników. Zaznaczono, że chodzi o zwierzęta, które z jakichś powodów muszą zostać uśpione, pomysł wywołał jednak duże emocje.

Zoo prosi o przynoszenie zwierząt domowych, by karmić drapieżniki

Zoo prosi o przynoszenie zwierząt domowych, by karmić drapieżniki

Źródło:
tvn24.pl, Guardian