Nowy prezydent Niemiec, Joachim Gauck - były pastor, działacz antykomunistycznej opozycji w dawnej NRD i pierwszy szef archiwum akt Stasi - nazywany jest przez niektórych Niemców "nauczycielem demokracji" i "kaznodzieją wolności".
O tym, że wkrótce zostanie głową niemieckiego państwa, Gauck dowiedział się miesiąc temu w taksówce. Był właśnie w drodze z lotniska po zagranicznej podróży, gdy zadzwoniła kanclerz Angela Merkel. Zamiast do domu od razu pojechał do Urzędu Kanclerskiego.
- Jestem trochę zakłopotany. Przed chwilą wysiadłem z samolotu. Nawet nie zdążyłem się umyć... - mówił chwilę potem na konferencji prasowej. - Ale wiem jedno - dodał. - Dla mnie najważniejsze jest, by ludzie znów dostrzegli, że żyją w dobrym kraju, który mogą kochać, bo daje możliwość życia w wolności - podkreślił.
Właśnie takie słowa, pochwała wolności i zaangażowania społecznego, od lat poruszają wielu mieszkańców Niemiec. Już w 2010 roku, gdy Gauck po raz pierwszy kandydował w wyborach prezydenckich z rekomendacji socjaldemokratów i Zielonych, zyskał ogromną popularność i miał za sobą większość mediów, które okrzyknęły go "prezydentem ludzkich serc".
Przegrał z Wulffem, teraz go zastąpi
Przed prawie dwoma laty Gauck przegrał wybory prezydenckie z chadeckim politykiem Christianem Wulffem. Nikt nie spodziewał się wówczas, że 20 miesięcy później dostanie on kolejną szansę - w połowie lutego Wulff podał się do dymisji, gdy hanowerska prokuratura
Dla mnie najważniejsze jest, by ludzie znów dostrzegli, że żyją w dobrym kraju, który mogą kochać, bo daje możliwość życia w wolności Joachim Gauck, prezydent Niemiec
Śledztwo i bliskie związki Wulffa ze światem biznesu mocno nadwyrężyły wizerunek urzędu głowy państwa. Wprawdzie prezydent Niemiec pełni głównie funkcje reprezentacyjne, ale niekiedy odgrywa rolę autorytetu dla rządzących i opinii publicznej.
Wielu Niemców ma nadzieję, że 72-letni Gauck zdoła przywrócić urzędowi należną mu powagę. Według opublikowanego w sobotę sondażu, aż 80 procent mieszkańców Niemiec uważa, że Gauck będzie wiarygodnym prezydentem.
Dla wielu symboliczne znaczenie ma fakt, że 20 lat po zjednoczeniu Niemiec dwie najwyższe funkcje w tym państwie będą w rękach osób pochodzących ze wschodnich Niemiec - Merkel także wywodzi się z dawnej NRD. "Blisko ćwierć wieku po pokojowej rewolucji dopełnia się polityczna jedność Niemiec" - napisał w sobotę dziennik "Die Welt".
Nie kryje sympatii do Polski
Gauck urodził się 24 stycznia 1940 roku w Rostocku. Gdy miał jedenaście lat, jego ojciec został aresztowany przez sowieckie wojska pod zarzutem szpiegostwa i zesłany na cztery lata do gułagu na Syberii. To doświadczenie wpłynęło na jego postawę wobec komunizmu. Gauck studiował teologię i został pastorem. Znajdował się pod stałą obserwacją NRD-owskiej bezpieki Stasi, która - jak okazało się po 1989 roku - uznawała go za "niereformowalnego antykomunistę".
W 1989 roku stał się jednym z założycieli organizacji Neues Forum, antykomunistycznej opozycji w dawnej NRD i posłem w wyłonionej w pierwszych wolnych wyborach Izbie Ludowej. W latach 1990-2000 pełnił funkcję pełnomocnika federalnego ds. materiałów Państwowej Służby Bezpieczeństwa NRD (Stasi). Kierowaną przez niego instytucję nazywano powszechnie urzędem Gaucka.
Za jedno ze swoich najważniejszych zadań Gauck nadal uznaje walkę o to, by zbrodnie reżimu komunistycznego nie uległy zapomnieniu.
Przyszły prezydent Niemiec nie kryje sympatii do Polski. - Polska, która w swojej historii przedkładała wolność nad bezpieczeństwo, która bardziej hołdowała powstańcowi niż poddanemu i której obywatele zdecydowanie bardziej cenią sobie "mniej państwa w państwie", niż zbyt "wiele państwa w państwie", taka Polska może pozbawić niektórych w Europie, np. Niemców, lęków i natchnąć ich odwagą - podkreślił na początku marca w wystąpieniu na Uniwersytecie Łódzkim.
"Dla niego istnieje tylko ten jeden temat"
Polska, która w swojej historii przedkładała wolność nad bezpieczeństwo, która bardziej hołdowała powstańcowi niż poddanemu i której obywatele zdecydowanie bardziej cenią sobie "mniej państwa w państwie", niż zbyt "wiele państwa w państwie", taka Polska może pozbawić niektórych w Europie, np. Niemców, lęków i natchnąć ich odwagą Joachim Gauck
Pewne kontrowersje pojawiły się jeszcze przed wyborami. Przypomniano m.in. wypowiedzi Gaucka, w których jako odważne określił obraźliwe dla imigrantów tezy socjaldemokratycznego polityka Thilo Sarrazina, a antykapitalistyczne protesty ruchu Occupy nazwał dziecinnymi. Publicyści polemizują również, czy Gauck ma rację, porównując reżimy nazistowski i komunistyczny.
Niektórych irytuje też nieco jego mantra o wolności. - Dla niego istnieje tylko ten jeden temat - utyskiwała podobno Angela Merkel podczas negocjacji w sprawie kandydata na nowego prezydenta. Część mediów sugeruje jednak, że sceptycyzm Merkel mógł wynikać z jej obaw przed charyzmą przyszłego prezydenta, któremu być może będzie musiała ustąpić miejsca w rankingach sympatii dla polityków.
Gauck od 12 lat żyje w nieformalnym związku z dziennikarką Danielą Schadt. Z żoną, z którą ma czworo dzieci, rozstał się ponad 20 lat temu, ale nigdy się nie rozwiódł. Niektórzy politycy sugerowali mu ostatnio, by "uporządkował" swą sytuację życiową i poślubił swoją 52-letnią partnerkę. Ta oświadczyła jednak, że nie weźmie ślubu, jeśli ma on nastąpić wyłącznie z powodów protokolarnych. Według sondaży większości Niemców nie przeszkadza, iż przyszły prezydent żyje w związku partnerskim.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN24/Fot.EPA