- Chylę czoła i dziękuję wszystkim tym, którzy wprowadzili nas do Sojuszu Północnoatlantyckiego, wszystkim tym, którzy wprowadzili nas do Unii Europejskiej - powiedział w wystąpieniu podczas uroczystości z okazji Święta Konstytucji 3 Maja prezydent Andrzej Duda. Jak zaznaczył, dzięki tym osobom "dzisiaj jesteśmy w tych największych na świecie sojuszach".
Podczas uroczystości na Placu Zamkowym w Warszawie odbyło się uroczyste podniesienie flagi państwowej na maszt oraz odśpiewanie hymnu polski. Odczytana została także preambuła Konstytucji 3 maja, a następnie Pluton Salutowy oddał 21 salw armatnich.
Prezydent Andrzej Duda na początku swojego przemówienia przywitał przybyłych gości, m.in. przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska, przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Antonio Tajaniego, członków Parlamentu Europejskiego oraz premiera Mateusza Morawieckiego i polskich polityków.
Prezydent: my, Polacy jesteśmy narodem, który wpłynął na dzieje Europy i świata
Prezydent Andrzej Duda podkreślił, że "w historii każdego narodu są takie momenty, które stanowią punkty fundamentalne, o których można powiedzieć, że ukształtowały dany naród, jego tożsamość, jego kulturę, jego sposób patrzenia na świat, najważniejsze dla niego wartości, jego sposób rządzenia się i jego mentalność".
- Są jednak też i takie narody, dla których te właśnie punkty stanowiły nie tylko ich osobiste własne momenty historyczne. Są też takie, których wydarzenia wpłynęły również na bieg historii świata, na kształtowanie się ustrojów w przestrzeni europejskiej, czyli znacznie szerzej poza domeną danego państwa czy danego narodu - dodał.
- Z wielką radością i dumą mogę powiedzieć, że takim narodem jesteśmy właśnie my, Polacy. Narodem, który nie tylko tworzył własną historię i zbudował własną mentalność, tożsamość, kulturę, ale który wpłynął także w swojej historii na dzieje Europy i świata i ukształtował w jakimś sensie ten świat, który dzisiaj widzimy - powiedział.
Prezydent: dziękuję wszystkim, którzy wprowadzili nas do Unii i NATO
Jak ocenił prezydent, "dziś mamy dobry okres w naszych dziejach".
- Mamy wielką dziejową szansę na to, żeby zbudować rzeczywiście państwo silne, rzeczywiście państwo, które będzie się liczyło w Europie i na świecie - przekonywał i dodał, że "podjęliśmy bardzo mądre decyzje".
- Chylę czoła i dziękuję wszystkim tym, którzy wprowadzili nas do Sojuszu Północnoatlantyckiego, wszystkim tym, którzy wprowadzili nas do Unii Europejskiej, że to właśnie dzięki ich staraniom, dzięki ich decyzjom, także dzięki słowom ojca świętego Jana Pawła II, dzisiaj jesteśmy w tych największych na świecie sojuszach - podkreślił Duda.
Ocenił, że "to był pokaz mądrości politycznej. Tam trzeba być i tam warto być". Jego zdaniem "obecność tam nam się zwyczajnie należała".
- Właśnie patrząc przez pryzmat naszej historii, patrząc przez pryzmat naszych zasług - powiedział. Jako przykład podał zatrzymanie armii tureckiej pod Wiedniem w 1683 roku, a także "zatrzymanie nawały sowieckiej na przedpolach Warszawy w 1920 roku."
"Warto dyskutować, nad tym, czy powinniśmy wprowadzić zapisy o Unii Europejskiej do naszej konstytucji"
Jak mówił, "dzisiaj naszym wielkim zadaniem jest przede wszystkim budowanie tutaj u nas silnego państwa". - Mamy konstytucję, trzeba dyskutować nad jej zmianami, bo warto dyskutować, nad tym, czy powinniśmy wprowadzić zapisy o Unii Europejskiej do naszej konstytucji, czy powinniśmy w konstytucji zagwarantować obecność w tym wielkim sojuszu - osobiście jestem przekonany, że tak. Czy powinniśmy zagwarantować obecność w NATO? - osobiście uważam, że tak - powiedział prezydent.
Dodał, że "przede wszystkim powinniśmy się starać, żeby te postanowienia konstytucji, które są, były dobrze wypełnione, żeby to, co tam jest w niej napisane, było prawdziwe i było odczuwalne dla zwykłego obywatela".
- To jest to, czego nie zdołali wtedy niestety przez zawieruchę historyczną dokonać twórcy Konstytucji 3 Maja. My mamy dzisiaj tę sposobność, mamy wolną ojczyznę, która jest niezagrożona, ojczyznę, która jest bezpieczna także dzięki obecności w sojuszach - powiedział Duda.
"Unia Europejska potrzebuje więcej demokracji"
- Unia Europejska potrzebuje zmian, potrzebuje pozytywnych zmian, po to, żeby nikt nie mówił Europie "nie". A wiemy o tym, że chociażby przykład decyzji podjętej przez społeczeństwo Wielkiej Brytanii pokazuje, że nie wszyscy Unię Europejską taką, jaka dzisiaj jest, dobrze odbierają - powiedział Duda.
Jak zaznaczył, kiedyś "polska myśl prawnicza i ustrojowa stworzyła nowoczesną konstytucję".
- Nieśmy dzisiaj tę naszą myśl odważnie i do Europy. Dlaczego o zmianach w Unii Europejskiej, o tym, co jest jej potrzebne, mają mówić tylko inni? My również miejmy odwagę o tym mówić. Mamy wielkie zasługi dla europejskiej myśli politycznej i ustrojowej, powinny one zostać uznane i nasz głos powinien się liczyć - ocenił prezydent.
Dodał, że jego przekonaniu "Unia Europejska potrzebuje więcej demokracji". Wyjaśniał, że w praktyce oznacza to silniejszą rolę Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, czyli "tych organów, gdzie państwa i społeczeństwa są rzeczywiście reprezentowane". - Panie premierze, proszę, żebyśmy o tych sprawach dyskutowali i żebyśmy te sprawy twardo stawiali, bo uważam, że polski głos w Unii Europejskiej jest dzisiaj bardzo potrzebny - powiedział, zwracając się do szefa rządu Mateusza Morawieckiego.
"Przy mądrej polityce na to nas stać"
Prezydent Andrzej Duda przekonywał, że "wiele zadań przed nami", ale - jak zaznaczył - jest optymistą.
- Jestem przekonany, że wspólnym wysiłkiem, patrząc także na wielkie i piękne momenty naszej historii, zdołamy zbudować silną i bezpieczną, spokojną Polskę, gdzie ludziom będzie się żyło dostatnio. Taką Polskę, o jakiej przez pokolenia Polacy marzyli, taką Polskę, która będzie silnym państwem europejskim i będzie mogła stanowić jeden z fundamentów Europy oraz jeden z fundamentów bezpieczeństwa nie tylko europejskiego, ale i światowego - powiedział. Dodał, że jest przekonany o tym, że "przy mądrej polityce na to nas stać".
"Silne państwo to to, które dba o swojego obywatela"
- Chciałbym, żeby Polska była krajem sprawiedliwości społecznej, chciałbym żeby ludzie mieli poczucie, że wymiar sprawiedliwości w Polsce niesie rzeczywiście sprawiedliwość, żeby mieli do niego zaufanie, żeby mówili, że w Polsce sądy działają dobrze, żeby mówili, że w Polsce są uczciwe władze - powiedział prezydent.
Dodał, że chciałby również, aby ludzie mówili, że w Polsce sprawy są dobrze załatwiane oraz że myśli się i realizuje ich potrzeby, a ten, kto jest potrzebujący, otrzymuje wsparcie.
- To jest właśnie silne państwo. Silne państwo to to, które dba o swojego obywatela, zapewnia mu bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne. Czynimy to, chciałbym, żebyśmy czynili to jeszcze sprawniej - podkreślił Duda. Mówił, że twórcy Konstytucji 3 Maja marzyli o państwie sprawiedliwości. - Rzecz jasna na tamte czasy, ale myśleli o całym społeczeństwie i dlatego właśnie w Konstytucji 3 Maja ujęte są na ówczesne czasy wszystkie stany - to niezwykle istotne. I my dzisiaj też tak nowocześnie powinniśmy myśleć - powiedział prezydent.
Prezydent o ważnych dla Polski momentach
Prezydent w swoim wystąpieniu podkreślił, że jednym z fundamentalnych momentów w naszej historii był chrzest Polski. Dzięki temu - jak mówił - nasz kraj wszedł do chrześcijańskiej Europy i dzięki temu staliśmy się narodem, i państwem "prawdziwie europejskim". Andrzej Duda wskazał, że właśnie od tamtego czasu zawsze jesteśmy Europejczykami.
Kolejnymi wydarzeniami pozytywnymi w polskiej historii, na które prezydent zwrócił uwagę, była koronacja Bolesława Chrobrego, a następnie utworzenie Unii Polsko-Litewskiej.
- Pierwszą taką unię w Europie, która - można śmiało powiedzieć - stała się w jakimś sensie pierwowzorem dla Unii Europejskiej - zaznaczył Andrzej Duda. Według niego, Unia Polsko-Litewska była "wielkim przykładem dla Europy i dla innych narodów, w jaki sposób można żyć pokojowo i jak można rozwiązać wspólnie wiele spraw ustrojowych, w jaki sposób można budować międzysąsiedzką, pokojową, dobrą koegzystencję i współpracę". Jak dodał, był to też wielki wpływ na kształtowanie się europejskiej demokracji.
"To są niezwykle ważne momenty, które nas ukształtowały"
Andrzej Duda mówił też o uchwaleniu konstytucji 3 Maja, które - jak ocenił - było wielkim wydarzeniem nie tylko w dziejach Polski, ale też w dziejach świata.
Jak dodał, konstytucja ta "w nowoczesny sposób normowała ustrój państwowy". - Akt niezwykły, świadectwo wielkiej mądrości, przenikliwości i wielkiego patriotyzmu - podkreślił. Jego zdaniem to "nasz wielki dorobek, na którym później wzorowały się inne państwa Europy i państwa świata"
Prezydent zaznaczył, że Konstytucja 3 maja powstała, gdy "obcy poszli sobie i odwrócili wzrok w inną stronę, a tę okazję starali się wykorzystać patrioci i zrobili to w chyba najlepszy sposób, jaki był możliwy".
Wskazał, że mimo to nie udało się wdrożyć "wszystkich niezwykłych zamierzeń, które konstytucja w sobie niosła".
- Nie wszyscy byli ludźmi uczciwymi, którzy patrzyli na polskie sprawy przez pryzmat rozsądnej troski o dobro wspólne. Niestety wiele było prywaty, która prowadziła do zdrady i w tamtym czasie zdrajcy wsparci przez obce mocarstwa pokonali obóz patriotyczny i doszło do kolejnych rozbiorów Polski - powiedział Duda.
Jak podkreślił, doszło wtedy do "tragicznego w naszych dziejach okresu, kiedy Polski nie było na mapie przez 123 lata". Prezydent przypomniał, że Polska odzyskała niepodległość w 1918 r. "dzięki wspaniałemu dziełu, myśli i bohaterstwu kolejnych patriotów, którzy byli na tyle silni i sprawni, także politycznie, by tę ojczyznę odzyskać".
- Kiedy patrzymy przez ten pryzmat na naszą współczesność, to trzeba powiedzieć: to nie jest tylko historia, a wydarzenia, o których wspomniałem, to nie są tylko pojedyncze daty w historii naszego narodu, państwa, Europy i świata. To są niezwykle ważne momenty, które nas ukształtowały, które pozwoliły nam budować Rzeczpospolitą taką, jaką dziś oglądamy - podkreślił prezydent.
Według niego te doświadczenia pozwoliły nam później pokonać pokojowo komunizm i ponieść wolność także innym. - To jest wielki nasz dar także i dla innych krajów i dla Europy - zaznaczył Duda.
Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja
Święto Narodowe 3 Maja jest obchodzone w rocznicę uchwalenia w 1791 roku Konstytucji 3 Maja. Dokument był pierwszą konstytucją w nowożytnej Europie, a drugą na świecie po amerykańskiej. Rocznica przyjęcia Konstytucji 3 Maja jest świętem ustanowionym w 1919 roku. Przez okres PRL jego publiczne obchodzenie było zabronione, ponownie stało się państwowym świętem w 1990 roku.
ZOBACZ CAŁE PRZEMÓWIENIE PREZYDENTA:
Autor: akr//kg / Źródło: TVN24, PAP