Bruksela żąda od Polski odwrotu od zmian w sądach. Rząd polemizuje, posłowie nowelizują

[object Object]
Posłowie PiS zaproponowali zmiany w ustawach sądowych tvn24
wideo 2/7

Na ile zgłoszone przez PiS propozycje zmian w ustawach sądowych wychodzą naprzeciw oczekiwaniom Komisji Europejskiej? Jak to, co obecnie proponują posłowie, ma się do twierdzeń zaprezentowanych przez rząd w tak zwanej białej księdze? Sprawdzamy.

Co Prawo i Sprawiedliwość zamierza tak naprawdę zrobić z wprowadzonymi przez siebie zmianami w polskim wymiarze sprawiedliwości? To pytanie nie schodzi z ust komentatorów od czwartkowego popołudnia 22 marca, gdy parlamentarzyści PiS zapowiedzieli zmiany w swoich ustawach o Trybunale Konstytucyjnym, Sądzie Najwyższym, Krajowej Radzie Sądownictwa i sądach powszechnych.

Większość sejmowa uchwaliła te ustawy mimo sprzeciwu opozycji, protestów społecznych, negatywnych opinii instytucji i środowisk niezależnych od PiS, w tym organizacji międzynarodowych. Rząd stanowczo twierdził, że nie zamierza się ugiąć ani przed wewnętrzną, ani międzynarodową presją. W odpowiedzi na wszczętą przez Komisję Europejską procedurę ochrony praworządności w Polsce rząd przygotował tzw. białą księgę.

Biała księga - w ocenie przedstawicieli Komisji Europejskiej - nie zawierała jednak prób porozumienia się z Brukselą w sprawie grudniowych zaleceń, postulujących wycofanie się polskich władz ze zmian w sądownictwie zagrażających niezależności wymiaru sprawiedliwości.

Wiceszef KE Frans Timmermans oświadczył, że komisja oczekuje konkretnych odpowiedzi z Polski na rekomendacje w sprawie praworządności. Ocenił, że "biała księga" tych odpowiedzi nie zawiera.

Niespełna dwa tygodnie po opublikowaniu polemiki z Komisją Europejską, rząd przedstawił uzupełnienia do "białej księgi". Z kolei popierające rząd Prawo i Sprawiedliwość ogłosiło, że jednak będzie zmieniać ustawy sądowe. W uzasadnieniu do jednego z projektów nowelizacji posłowie PiS napisali, że "rozwiązanie to powinno przyczynić się do (...) poprawy sytuacji Polski w sporze z Komisją Europejską".

Rozwiązanie to powinno przyczynić się do (...) poprawy sytuacji Polski w sporze z Komisją Europejską. z uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy "przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego"

Jeżeli więc intencją PiS jest załagodzenie sporu z Brukselą, to postanowiliśmy sprawdzić, na ile proponowane zmiany wychodzą naprzeciw oczekiwaniom Komisji Europejskiej. A jako że w sporze prawnym ważniejsze od wypowiedzi mówionych, są stanowiska przedstawiane na piśmie, porównaliśmy trzy grupy dokumentów:

1) rekomendacje Komisji Europejskiej dla Polski z 20 grudnia ub. r. w związku z rozpoczęciem procedury ochrony praworządności;

2) "Białą księgę w sprawie reform polskiego wymiaru sprawiedliwości (kompendium)", opublikowaną przez rząd 10 marca;

3) projekty nowelizacji ustaw sądowych oraz ich uzasadnienia, zgłoszone przez PiS do Sejmu pod koniec mijającego tygodnia.

Czego więc żąda Komisja Europejska? Co było w tzw. białej księdze? A co znajduje się w poselskich projektach Prawa i Sprawiedliwości, dotyczących zmian w ustawach sądowych?

Autorzy projektu przedstawiają propozycje zmian mające na celu udoskonalenie jakości polskiego sądownictwa. Z uzasadnienia do projektu nowelizacji ustaw o Sądzie Najwyższym i o sądach powszechnych

1. Zniesienie obniżenia wieku emerytalnego sędziów Sądu Najwyższego i zniesienie swobody prezydenta w przedłużaniu możliwości ich orzekania.

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do zmiany ustawy o Sądzie Najwyższym, tak aby nie stosowano obniżonego wieku emerytalnego wobec obecnych sędziów, zniesiono swobodę decyzyjną Prezydenta odnośnie do przedłużania kadencji sędziów Sądu Najwyższego".

W tej sprawie w "białej księdze" rząd przypomina Komisji Europejskiej, że również w innych krajach Europy możliwość przedłużania orzekania przez najstarszych sędziów zależy od "czynników zewnętrznych". Brak tu sprecyzowania, czy chodzi o sędziów Sądu Najwyższego czy o sędziów sądów powszechnych, czy o wszystkich sędziów ogółem.

"Mechanizm odkładania w czasie przejścia sędziów w stan spoczynku z udziałem czynników zewnętrznych funkcjonuje w Wielkiej Brytanii i we Francji. Nie ma tu ryzyka dla niezawisłości – sędziowie u szczytu swych karier rzadko podatni są na naciski, tym bardziej że przysługują im wówczas dodatki stażowe w pełnej wysokości" - brzmi punkt 13, tiret 2 "białej księgi".

Sędziowie u szczytu swych karier rzadko podatni są na naciski, tym bardziej że przysługują im wówczas dodatki stażowe w pełnej wysokości Biała księga w sprawie reform polskiego wymiaru sprawiedliwości

Propozycja zmian w ustawie autorstwa PiS pozostawia w rękach prezydenta decyzje o przedłużeniu możliwości orzekania przez sędziów Sądu Najwyższego starszych niż 65 lat.

Projekt nowelizacji precyzuje natomiast, że zgoda na dalsze orzekanie może zostać udzielona, "jeżeli Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej uzna, że jest to uzasadnione interesem wymiaru sprawiedliwości lub ważnym interesem społecznym, w szczególności jeśli przemawiają za tym potrzeby organizacji pracy Sądu Najwyższego i jego obciążenia zadaniami". Nadal jednak będzie to decyzja uznaniowa, o czym wprost stanowi przepis: "jeżeli prezydent uzna...".

Mimo to posłowie wnioskodawcy twierdzą, że takie kryteria jak "interes wymiaru sprawiedliwości" czy "ważny interes społeczny" są "obiektywne". Tak napisali w uzasadnieniu do projektu.

2. Zniesienie skargi nadzwyczajnej

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) zmiany ustawy o Sądzie Najwyższym, tak aby (...) wyeliminowano postępowanie na podstawie skargi nadzwyczajnej, dające możliwość ponownego otwarcia spraw, w których prawomocny wyrok zapadł wiele lat temu".

Rząd w "białej księdze" twierdzi, że skarga nadzwyczajna jest ważnym instrumentem dla zapewnienia sprawiedliwości społecznej.

"Środek podobny do nowowprowadzonej skargi nadzwyczajnej również funkcjonuje we Francji; może on zostać wniesiony 'w obronie ustawy' bez jakichkolwiek ograniczeń czasowych. Ta instytucja jest pożądana i oczekiwana – gdyż zwiększa poziom ochrony praw obywatelskich" (punkt 13, tiret 3 "białej księgi").

Dotychczas zgłoszone projekty PiS nie znoszą ani nie zmieniają skargi nadzwyczajnej. Projekt nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym dotyczy tylko możliwości przedłużania orzekania przez sędziów starszych niż 65-letni.

3. Nieprzerywanie kadencji starej Krajowej Rady Sądownictwa

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) zmiany ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, tak aby nie przerywano kadencji sędziów-członków Rady".

Kompendium "białej księgi" dostępne na rządowych stronach internetowych nie odnosi się do przerwania przez zwykłą ustawę gwarantowanej przez konstytucję kadencji starej Krajowej Rady Sądownictwa. W rządowym dokumencie znajduje się jedynie stwierdzenie, że członkowie nowej KRS są wybierani "na stałą, wspólną 4-letnią kadencję i nie mogą zostać odwołani".

Prawo i Sprawiedliwość nie zgłosiło jak dotąd projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa.

Przerwanie kadencji starej Krajowej Rady Sądownictwa już nastąpiło.

4. Zachowanie wyboru sędziowskiej części KRS przez samych sędziów

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) zmiany ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, tak aby nowy system gwarantował wybór sędziów-członków przez przedstawicieli środowiska sędziowskiego".

Rząd w "białej księdze" twierdzi, że nowy mechanizm wyboru sędziów do KRS przez Sejm, a nie przez zgromadzenia sędziowskie nie zagraża niezależności wymiaru sprawiedliwości.

"Wybór dokonywany jest przez Sejm – ale wyłącznie spośród kandydatów wskazanych przez co najmniej 25 innych sędziów lub grupę 2 000 obywateli. (...) Nie istnieje ryzyko, że ktoś będzie mógł wywierać na nich [sędziów nowej KRS - przyp. red] naciski po dokonaniu wyboru: nie ma żadnych mechanizmów które by na to pozwalały. Można to porównać do innych urzędów obsadzanych przez Sejm, np. Rzecznika Praw Obywatelskich: nikt nie twierdzi, że jest on narzędziem w rękach parlamentarnej większości, istnieją bowiem gwarancje, które zapewniają mu niezależność – i tak też jest z członkami KRS" - twierdzi rząd w punkcie 12 kompendium "białej księgi".

Tu należy zauważyć, że do "białej księgi" rządu RP wkradło się nieścisłe stwierdzenie. Rząd mianowicie twierdzi, jakoby kandydatów do KRS "wskazywały" grupy sędziów lub grupy obywateli. Tymczasem kandydatów - według ustawy - wskazują kluby poselskie, a nie sędziowie lub obywatele. Ustawa o nowej KRS precyzyjnie nazywa kolejne czynności wykonywane wobec kandydatów, zatem:

:: sędziowie lub obywatele zgłaszają kandydatów do KRS;

:: kluby poselskie wskazują kandydatów, których popierają;

:: komisja sejmowa ustala listę kandydatów, którą przedstawia Sejmowi;

:: Sejm wybiera sędziów do KRS.

Nie istnieje ryzyko, że ktoś będzie mógł wywierać na nich naciski po dokonaniu wyboru: nie ma żadnych mechanizmów które by na to pozwalały. "Biała księga" o sędziach wybranych przez Sejm do nowej Krajowej Rady Sądownictwa

Na razie nic nie wskazuje na to, aby sposób wybierania sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa miał zmienić się zgodnie z rekomendacjami Komisji Europejskiej. Prawo i Sprawiedliwość nie zgłosiło jak dotąd projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa.

5. Wycofanie się z obniżenia wieku emerytalnego sędziów sądów powszechnych

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) zmiany lub wycofania ustawy o ustroju sądów powszechnych w szczególności wyeliminowania nowych uregulowań dotyczących zmiany lub wycofania ustawy o ustroju sądów powszechnych, w szczególności wyeliminowania nowych uregulowań dotyczących wieku emerytalnego sędziów, w tym swobody decyzyjnej Ministra Sprawiedliwości do przedłużania kadencji sędziów".

Komisja Europejska w dokumencie z 20 grudnia 2017 r. wraca do kwestii wieku emerytalnego sędziów w jeszcze innym miejscu, bo sprawa różnego wieku przechodzenia w stan spoczynku sędziów w zależności od płci może oprzeć się w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości.

"Główny problem prawny, który Komisja dostrzega w tej ustawie, dotyczy dyskryminacji ze względu na płeć, ponieważ w ustawie wprowadzono różny wiek emerytalny dla sędziów w zależności od płci" - czytamy w informacji Komisji Europejskiej.

Stwierdza się w niej również, że "w sprawie skierowanej do Trybunału Sprawiedliwości Komisja zwróci też uwagę, że nadanie Ministrowi Sprawiedliwości swobody uznania przy podejmowaniu decyzji dotyczących przedłużania kadencji sędziów, którzy osiągnęli wiek emerytalny, podważy niezależność polskich sądów".

W "białej księdze", jak wspomnieliśmy już przy okazji wieku emerytalnego sędziów Sądu Najwyższego, rząd ogólnie odnosi się do tej kwestii, odwołując się do przykładów innych państw, w których przedłużanie możliwości orzekania przez sędziów również odbywa się "z udziałem czynników zewnętrznych" i "nie ma tu ryzyka dla niezawisłości".

Jednak w tym zakresie (przypomnijmy, grożącym procesem przed Trybunałem Sprawiedliwości) Prawo i Sprawiedliwość najbardziej wychodzi naprzeciw rekomendacjom Komisji Europejskiej. Wiek przechodzenia sędziów w stan spoczynku, niezależnie od płci, ma zostać ustalony na 65 lat - tak stanowi zgłoszony projekt ustawy.

Zrównanie wieku przechodzenia sędziów mężczyzn i kobiet w stan spoczynku to wypełnienie jednej części tej rekomendacji. Druga dotyczy wyeliminowania "swobody decyzyjnej Ministra Sprawiedliwości do przedłużania kadencji sędziów".

Tu również posłowie PiS proponują zmianę. Chcą całkowicie zabrać ministrowi sprawiedliwości prawo do wyrażania zgody na dalsze orzekanie przez sędziów sądów powszechnych starszych niż 65-letni. Prawo to ma mieć prezydent RP.

"Z uwagi na to, że do Prezydenta RP należy stanie na straży Konstytucji - w tym także niezależności sądów i niezawisłości sądów* - to właśnie ten organ wydaje się właściwszy do podejmowania decyzji w tym zakresie. Jest tak tym bardziej dlatego, że powoływanie sędziów jest prerogatywą Prezydenta" - napisali posłowie wnioskodawcy w uzasadnieniu projektu.

[ * Prawdopodobnie chodzi tu sędziów, bo niezawisłość jest przymiotem osobistym sędziów, a nie instytucjonalnym sądów - przyp. red.]

Podejmując decyzję prezydent ma kierować się takimi kryteriami jak "interes wymiaru sprawiedliwości", "ważny interes społeczny", "racjonalne wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego" lub "potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów".

Od postanowienia prezydenta o odmowie wyrażenia zgody na dalsze orzekanie sędziemu mającemu więcej niż 65 lat ma przysługiwać odwołanie do Krajowej Rady Sądownictwa. KRS - w założeniu projektu - nie będzie mogła jednak zmienić odmownej decyzji prezydenta. Ma móc ją uchylić i skierować sprawę do ponownego rozpoznania, pod warunkiem, że zagłosuje za tym co najmniej 2/3 wszystkich członków KRS

Przypomnijmy, nowa Krajowa Rada Sądownictwa składa się z 15 sędziów wybranych przez Sejm, czterech posłów, dwóch senatorów, ministra sprawiedliwości, przedstawiciela prezydenta RP, prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.

Według poselskiego projektu, w sytuacji gdy sędzia chce dalej orzekać, a prezydent będzie milczał lub przedłużała się procedura odwoławcza, sędzia ma niezmiennie sprawować swoje dotychczasowe obowiązki w sądzie.

6. Wyeliminowanie swobody ministra sprawiedliwości w doborze prezesów sądów

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) zmiany lub wycofania ustawy o ustroju sądów powszechnych w szczególności wyeliminowania nowych uregulowań dotyczących (...) swobody decyzyjnej Ministra Sprawiedliwości do (...) wyznaczania i odwoływania prezesów sądów".

W kompendium "białej księgi" rząd zauważa, że uprawnienie ministra sprawiedliwości do powoływania i odwoływania prezesów sądów to żadna nowość. Uprawnienie to miał minister przez pierwszych osiem lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej.

"Bezpodstawne jest przekonanie, że uprawnienie Ministra Sprawiedliwości do powoływania i odwoływania prezesów sądów – tj. działanie czysto administracyjne, bez wpływu na orzecznictwo – jest zagrożeniem dla praworządności" - napisano z punkcie 20 "białej księgi".

Mimo że przekonanie Komisji Europejskiej rząd uważa za "bezpodstawne", posłowie PiS chcą ograniczyć swobodę ministra w dobieraniu prezesów sądów. Jednak tylko w zakresie odwoływania. O procedurze powoływania projekt milczy.

Przepisy wprowadzone ustawami uchwalonymi w przez Sejm VIII kadencji w pełni gwarantują praworządność i realizują konstytucyjną zasadę podziału i równowagi między poszczególnymi gałęziami władzy. Z uzasadnienia do projektu nowelizacji ustaw o Sądzie Najwyższym i o sądach powszechnych

Odwołanie prezesa - w myśl poselskiego projektu - może więc nastąpić po zasięgnięciu opinii kolegium zainteresowanego sądu. Jeżeli kolegium nie zgodzi się na odwołanie prezesa, minister może przedstawić zamiar odwołania prezesa sądu Krajowej Radzie Sądownictwa. Rada może się nie zgodzić na odwołanie prezesa sądu, pod warunkiem jednak że opowie się za tym 2/3 jej składu. Brak zgody KRS ma być dla ministra wiążący.

Proponowane przepisy mówią o tym, że prezes, który ma zostać odwołany nie może na kolegium głosować w swojej sprawie. Projekt natomiast nie zabrania ministrowi sprawiedliwości głosować w KRS w kwestii swojego wniosku. Na czas trwania procedury odwoławczej minister może zawiesić prezesa w obowiązkach.

7. Przywrócenie prawidłowego wyboru prezesa i wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) przywrócenia niezależności i legitymacji Trybunału Konstytucyjnego przez zapewnienie, aby Prezes i Wiceprezes byli wybierani zgodnie z prawem".

Kompendium "białej księgi" nie odnosi się do postulatu, aby prezes i wiceprezes Trybunału Konstytucyjnego byli wybierani zgodnie z prawem. W rządowym dokumencie znajduje się natomiast zapewnienie, że Trybunał działa prawidłowo.

"Wbrew licznym zarzutom, wszyscy sędziowie Trybunału Konstytucyjnego zostali wybrani zgodnie z prawem – a Trybunał działa prawidłowo. Nie ma nad nim kontroli politycznej – przepisy nie dają do tego jakichkolwiek narzędzi (gwarancje niezawisłości sędziów TK pozostają w zasadzie bez zmian)" - głosi punkt 22 "białej księgi".

Posłowie Prawa i Sprawiedliwości zgłosili projekt zmiany ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Propozycja dotyczy jednak tylko kwestii publikacji nieopublikowanych dotąd wyroków TK. Nie ma w niej mowy o trybie wyboru prezesa i wiceprezesa Trybunału.

8. Publikowanie i respektowanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) przywrócenia niezależności i legitymacji Trybunału Konstytucyjnego przez zapewnienie (...), aby wyroki Trybunału były publikowane i w całości wykonywane".

Rząd w "białej księdze" twierdził, że "sprawa braku publikacji wyroków nie ma znaczenia dla polskiego prawa" i dowodził, że "niemal" wszystkie wyroki zostały opublikowane.

"Jedynie trzy takie wyroki – dotyczące ustaw które przestały już obowiązywać – opublikowane nie zostały" - napisano w 23 punkcie "białej księgi".

"Jedynym efektem wyroków TK jest usunięcie z obrotu prawnego niekonstytucyjnych przepisów; w tym przypadku przepisy te i tak już zostały z niego wycofane, więc publikacja niczego by nie zmieniła" - twierdził rząd.

"Sprawa braku publikacji wyroków nie ma znaczenia dla polskiego prawa" Biała księga w sprawie reform polskiego wymiaru sprawiedliwości

Posłowie, którzy zgłosili projekt nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, stoją na tym samym stanowisku. Ich zdaniem nieopublikowane wyroki "dotyczą ustaw, które zostały już usunięte z polskiego porządku prawnego". Mimo to zgłosili projekt ustawy o publikacji zaległych wyroków, choć w opinii opozycji czy części prawników wystarczyłaby do tego decyzja premiera, który zarządza druk Dziennika Ustaw.

Ustawa o publikacji wyroków zawiera jednak przepis, w myśl którego zaległe wyroki zostaną opatrzone klauzulą, iż "wydane zostały z naruszeniem przepisów ustawy". Posługując się tym właśnie argumentem kolejni premierzy - Szydło i Morawiecki - odmawiali wydrukowania niekorzystnych dla większości parlamentarnej PiS wyroków Trybunału. Beata Szydło utrzymywała, że wyroki te Trybunał wydał w niewłaściwym składzie, a więc nie są wyrokami.

Projekt ustawy autorstwa posłów PiS uznaje już jednak te orzeczenia za wyroki, choć "podjęte z naruszeniem przepisów ustawy". Zarządzić ich ogłoszenie ma nie premier, a prezes Trybunału Konstytucyjnego. I tak naprawdę nie wiadomo, gdzie one się ukażą. Projekt ustawy nie nakazuje publikacji zaległych wyroków w Dzienniku Ustaw - tak jak wszystkich innych wyroków TK, a "w odpowiednim dzienniku urzędowym".

Wątpliwości znawców prawa budzi pomysł opatrywania opublikowanych wyroków zastrzeżeniami, że zostały one wydane z naruszeniem prawa. Zgodnie bowiem z polską konstytucją wyroki Trybunału Konstytucyjnego są ostateczne. W PRL wyroki Trybunału Sejm mógł unieważniać kwalifikowaną większością głosów. Stan ten obowiązywał również przez kilka lat po 1989 roku, a obecnie wyroki TK nie podlegają kontroli Sejmu.

Projekt ustawy wywołuje pozytywne skutki społeczne. Z uzasadnienia do projektu zmian w ustawie o zmianie ustawy przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego

9. Niepodważanie legitymacji wymiaru sprawiedliwości przez inne władze

Zalecenie Komisji Europejskiej: "Władze polskie wzywa się do (...) powstrzymania się od działań i oświadczeń publicznych, które podważają legitymację wymiaru sprawiedliwości".

Do tej rekomendacji "biała księga" nie odnosi się wprost. W punkcie 28 natomiast znajduje się ogólnie brzmiące stwierdzenie, że "napięcia między władzami to natura demokracji".

"W zasadzie niemożliwy jest realny podział władz bez okresowego pojawiania się takich napięć. Tocząca się obecnie intensywna debata publiczna o tym, w jakim kierunku idą reformy jest najlepszym dowodem, że system demokratyczny w Polsce ma się dobrze i funkcjonuje prawidłowo. Debaty takie toczyły się w przeszłości – i toczyć będą nadal – również w innych krajach Unii" - stwierdza rząd w "białej księdze"

Posłowie Prawa i Sprawiedliwości nie zgłosili jak dotąd ustawy, która regulowałaby zakres oświadczeń publicznych przedstawicieli władz. W przypadku Prawa i Sprawiedliwości to, co mówią publicznie politycy tej partii regulowane jest wewnętrznymi okólnikami partyjnego biura prasowego.

Autor: jp//kg / Źródło: tvn24.pl

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Armii rosyjskiej udało się zająć kilka miejscowości w obwodzie donieckim - poinformował we wtorek brytyjski wywiad wojskowy. Rosjanie zajęli miasta Sełydowe i Hirnyk. Twierdzą też, że zajęli miejscowość Kurachiwka - Kijów jednak nie potwierdził tej informacji. Rosyjskie wojska "w ciągu tygodnia zdołały przesunąć się dziewięć kilometrów naprzód" - informują Brytyjczycy.

Rosjanie zdobyli "przeklętą fortecę". Teraz poszli dalej

Rosjanie zdobyli "przeklętą fortecę". Teraz poszli dalej

Źródło:
PAP, tvn24.pl

"Czy kobieta może być prezydentem USA? A czy kobieta może być prezydentem Polski? Zobaczymy" - mówiła Beata Szydło na nagraniu opublikowanym we wtorek na platformie X. - Jest pewne, że w Polsce pewnego dnia kobieta zostanie prezydentem - komentował to prezes PiS Jarosław Kaczyński. Odniósł się też do pytania, czy Szydło była brana pod uwagę przez PiS.

Beata Szydło na prezydenta? Kaczyński komentuje

Beata Szydło na prezydenta? Kaczyński komentuje

Źródło:
TVN24

Amerykanie ruszyli do urn. O godzinie 6 rano (12 w Polsce) rozpoczęło się głosowanie w pierwszych stanach Wschodniego Wybrzeża. Wyniki z tych stanów spływać będą tuż po północy czasu polskiego, zaś ostatnie lokale - na Alasce i Hawajach - zamkną się kilka godzin później.

Wschodnie Wybrzeże już głosuje

Wschodnie Wybrzeże już głosuje

Źródło:
PAP

Poznańscy policjanci poszukują dwóch osób, które mogą mieć związek z pożarem, do którego doszło na molo na Jeziorze Strzeszyńskim. Wizerunki nastolatków uchwyciły kamery monitoringu. Funkcjonariusze apelują o pomoc w ich identyfikacji. Straty, które spowodował ogień, oszacowano na milion złotych.

Spłonęło molo na Jeziorze Strzeszyńskim, straty oszacowano na milion. Szukają osób ze zdjęć

Spłonęło molo na Jeziorze Strzeszyńskim, straty oszacowano na milion. Szukają osób ze zdjęć

Źródło:
TVN24, KMP Poznań

Twórca marki Red is Bad Paweł S. jest podejrzany w sprawie nieprawidłowości w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych (RARS). Pozostanie w areszcie do 28 stycznia 2025. Obrona zapowiada zażalenie na tę decyzję sądu.

Twórca marki Red is Bad Paweł S. pozostanie w areszcie

Twórca marki Red is Bad Paweł S. pozostanie w areszcie

Źródło:
PAP

Powinna nam zostać wypłacona rata subwencji, ale minister finansów podjął najwyraźniej decyzję, że te pieniądze nie zostaną wypłacone. Żebyśmy mogli prowadzić prekampanię, a później kampanię prezydencką, potrzebne są znaczne środki finansowe - mówił prezes PiS Jarosław Kaczyński na konferencji prasowej. Zwrócił się do wyborców z apelem o wsparcie.

Kaczyński mówi o braku subwencji i apeluje o wsparcie finansowe dla PiS

Kaczyński mówi o braku subwencji i apeluje o wsparcie finansowe dla PiS

Źródło:
TVN24

W gdańskim Nowym Porcie, ale nie tylko, słychać było we wtorek rano wybuchy. Jak się później okazało, to była akcja Centralnego Biura Śledczego Policji związana z przestępczością narkotykową.

Uzbrojeni funkcjonariusze i wybuchy w Gdańsku. "Dynamiczna akcja" CBŚP

Uzbrojeni funkcjonariusze i wybuchy w Gdańsku. "Dynamiczna akcja" CBŚP

Źródło:
TVN24, PAP

Kierująca autem osobowym na przejściu dla pieszych potrąciła dwoje dorosłych i dziecko w wózku. Tłumaczyła, że ich nie widziała. Miała zaparowane szyby w aucie. Na szczęście nikt nie został poważnie ranny. Kobiecie zatrzymano prawo jazdy, a do sądu skierowano wniosek o ukaranie.

"Miała zaparowane szyby w aucie". Potrąciła dwoje dorosłych z dzieckiem w wózku. Nagranie

"Miała zaparowane szyby w aucie". Potrąciła dwoje dorosłych z dzieckiem w wózku. Nagranie

Umorzono śledztwo prowadzone przez Prokuraturę Rejonową w Bolesławcu (woj. dolnośląskie) w sprawie pozbawienia wolności Izabeli P. Postępowanie zostało umorzone ze względu na "brak ustawowych znamion czynu zabronionego". Kobieta zaginęła 9 sierpnia 2024 roku na autostradzie A4.

Umorzono śledztwo w sprawie Izabeli P.

Umorzono śledztwo w sprawie Izabeli P.

Źródło:
tvn24.pl, gov.pl

Nadszedł dzień, na który czekali Amerykanie, a wraz z nimi świat. Dziś wskażą swojego kolejnego prezydenta. Choć bardziej precyzyjnie wskażą swoim przedstawicielom - elektorom, którego kandydata mają oni poprzeć. Na czym polegają wybory w USA?

Jak głosują Amerykanie

Jak głosują Amerykanie

Źródło:
tvn24.pl

Czy amerykańskie wyborczynie zagłosują wbrew swoim mężom - zwolennikom Donalda Trumpa - na Kamalę Harris? Zachęcający do tego spot wyborczy, firmowany przez samą Julię Roberts, nie spodobał się kandydatowi republikanów. - Będzie się tego wstydzić - ocenia Trump i pyta: - Możecie sobie wyobrazić żonę, która nie mówi mężowi, na kogo głosuje?

Czy Amerykanki zagłosują wbrew swoim mężom? Trump "rozczarowany" Julią Roberts

Czy Amerykanki zagłosują wbrew swoim mężom? Trump "rozczarowany" Julią Roberts

Źródło:
Variety, New York Times, tvn24.pl

Wyborcza rywalizacja między Kamalą Harris i Donaldem Trumpem jest niezwykle zacięta. Amerykanie w ostatnich latach przyzwyczaili się do bardzo wyrównanych wyścigów prezydenckich. W 2000, 2016 i 2020 roku o wyniku decydowały zaledwie dziesiątki tysięcy głosów. Jak przewiduje CNN, wszystko wskazuje na to, że tegoroczne wybory wpiszą się w ten trend. W noc wyborczą warto zatem obserwować przede wszystkim te stany, w których żaden z kandydatów nie może być pewny zwycięstwa. Oto kilka kluczowych rzeczy, na które warto zwrócić uwagę podczas wtorkowego wieczoru i najbliższych dni.

Do Białego Domu przez "niebieski mur" czy przez "pas słońca"? Możliwe scenariusze

Do Białego Domu przez "niebieski mur" czy przez "pas słońca"? Możliwe scenariusze

Źródło:
CNN

Standardy debaty upadły w USA jeszcze niżej niż u nas w okresie kampanii wyborczej. Mówię to z całą odpowiedzialnością: nie ma takiej rzeczy, którą może zrobić czy powiedzieć Donald Trump, która odstraszy jego wyborców. Ja ich nazywam wyznawcami - mówił w TVN24 amerykanista doktor Karol Szulc. Europeistka doktor habilitowana Anna Pacześniak oceniła, że "bardziej odpowiedzialny za obniżenie poziomu dyskursu jest kandydat republikanów", a "narracja Kamali Harris jest mniej agresywna".

Podzielona Ameryka. "Wydaje się, że jeśli wygra kontrkandydat, będzie koniec świata"

Podzielona Ameryka. "Wydaje się, że jeśli wygra kontrkandydat, będzie koniec świata"

Źródło:
TVN24

Licząca sześcioro mieszkańców wioska Dixville Notch w stanie New Hampshire, zgodnie z tradycją, rozpoczęła i zakończyła głosowanie w wyborach prezydenckich jako pierwsza w kraju. Wynik odzwierciedla zaciętą rywalizację między Donaldem Trumpem i Kamalą Harris w skali kraju. Oboje kandydaci otrzymali bowiem tę samą liczbę głosów.

Oddali głosy pod osłoną nocy. Wyniki ogłoszono natychmiast

Oddali głosy pod osłoną nocy. Wyniki ogłoszono natychmiast

Źródło:
PAP

72-letni ksiądz prałat Lech Lachowicz ze Szczytna, który został brutalnie pobity w minioną niedzielę na plebanii, jest w stanie krytycznym. Zatrzymany 27-latek usłyszał zarzut usiłowania zabójstwa. Grozi mu dożywocie.

Brutalne pobicie księdza na plebanii. Jest zarzut dla 27-latka

Brutalne pobicie księdza na plebanii. Jest zarzut dla 27-latka

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl

Jest akt oskarżenia wobec dwóch urzędniczek MON z czasów Mariusza Błaszczaka - Agnieszki Glapiak i Jolanty L. Sprawa dotyczy zakupu za pieniądze resortu zegarka i przywłaszczenia go przez Glapiak. O "aferze zegarkowej" informował w kwietniu wiceminister obrony narodowej Cezary Tomczyk.

"Afera zegarkowa" w MON. Jest akt oskarżenia wobec dwóch urzędniczek

"Afera zegarkowa" w MON. Jest akt oskarżenia wobec dwóch urzędniczek

Źródło:
PAP

Doszło do pierwszych starć wojsk ukraińskich z żołnierzami z Korei Północnej, więc można mówić o początku formalnego udziału Pjongjangu w wojnie Rosji przeciwko Ukrainie - przekazał we wtorek minister obrony Ukrainy Rustem Umerow.

Ukraińcy już walczą z żołnierzami Kima. Minister: Korea Północna przystąpiła do wojny

Ukraińcy już walczą z żołnierzami Kima. Minister: Korea Północna przystąpiła do wojny

Źródło:
PAP

Kioski Ruchu do likwidacji. Obecnie ajenci otrzymują wypowiedzenia umów - podał Orlen, który jest właścicielem spółki. Niektórzy decydują się na odkupienie kiosku i prowadzenie działalności "we własnym zakresie". 

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Stolica ma nową mieszkankę. Przyszła na świat w nietypowych okolicznościach - urodziła się w taksówce. Na miejscu pojawił się zespół ratownictwa medycznego, który zajął się dziewczynką i jej mamą. Obie trafiły do szpitala.

W taksówce odeszły jej wody i rozpoczął się poród

W taksówce odeszły jej wody i rozpoczął się poród

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Do dramatycznego wypadku doszło na ulicy Grochowskiej. Kierowca wjechał w kobietę na przejściu dla pieszych. Chwilę później leżała 10 metrów od miejsca, w którym doszło do uderzenia. Pierwszej pomocy udzielili jej strażnicy miejscy.

"Ponad 10 metrów za przejściem dla pieszych, na jezdni leżała młoda kobieta, a przed nią stała taksówka"

"Ponad 10 metrów za przejściem dla pieszych, na jezdni leżała młoda kobieta, a przed nią stała taksówka"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Donald Trump nie wykluczył zakazu niektórych szczepionek, jeśli zostanie wybrany na prezydenta - informuje NBC News. Republikański kandydat tuż przed zakończeniem kampanii udzielił wywiadu tej stacji.

Zakaz niektórych szczepionek? Zaskakujący wywiad z Trumpem tuż przed wyborami

Zakaz niektórych szczepionek? Zaskakujący wywiad z Trumpem tuż przed wyborami

Źródło:
NBC News, CNN, Guardian

Przedwyborczą noc w USA rozświetliła plejada gwiazd muzyki i telewizji, wspierających Kamalę Harris. Na wiecach wyborczych kandydatki demokratów pojawili się między innymi Ricky Martin, Katy Perry, Lady Gaga czy Oprah Winfrey.

Finał kampanii w blasku gwiazd estrady. Występy na wiecach Kamali Harris

Finał kampanii w blasku gwiazd estrady. Występy na wiecach Kamali Harris

Źródło:
TVN24, ABC News, Hollywood Reporter

Na jednym z opolskich osiedli znaleziono zwęglone ciało. Następnego dnia policjanci zatrzymali podejrzanego o zabójstwo. 66-latek usłyszał zarzut i został tymczasowo aresztowany. Tożsamość ofiary wciąż nie jest znana.

Podejrzany o zabójstwo jest w areszcie, próbują ustalić tożsamość ofiary

Podejrzany o zabójstwo jest w areszcie, próbują ustalić tożsamość ofiary

Źródło:
tvn24.pl

Hurtowe ceny energii są w Polsce jednymi z najwyższych w Europie, z kolei ceny dla gospodarstw domowych są jedne z najniższych - zauważa we wtorkowym wydaniu dziennik "Rzeczpospolita". Jednocześnie resort klimatu chce stopniowo odchodzić od mrożenia cen prądu.

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Źródło:
PAP
Adwokaci mieli pomagać "gangowi trucicieli". Wciąż są w zawodzie

Adwokaci mieli pomagać "gangowi trucicieli". Wciąż są w zawodzie

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Stargardzcy policjanci byli świadkami niebezpiecznego zachowania 49-latki, która na drodze krajowej numer 142, wyprzedzała "na trzeciego". Kobieta wymusiła gwałtowane hamowanie na innym kierowcy. Została ukarana mandatem w wysokości trzech tysięcy złotych i 10 punktami.

Wyprzedzała "na trzeciego", innego kierowcę zmusiła do gwałtownego hamowania. Nagrała ją policyjna kamera

Wyprzedzała "na trzeciego", innego kierowcę zmusiła do gwałtownego hamowania. Nagrała ją policyjna kamera

Źródło:
TVN24, tvn24.pl

Kontrolerzy NIK na wniosek prokuratora regionalnego w Rzeszowie rozpoczęli kontrolę w siedzibie Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Chodzi o przekroczenie uprawnień przez ministra kultury przy zawarciu w 2018 roku umowy z fundacją Lux Veritatis na utworzenie Muzeum Pamięć i Tożsamość. Prezesem Lux Veritatis jest ojciec Tadeusz Rydzyk.

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Policjanci weszli do domu małżeństwa z powiatu siemiatyckiego (Podlasie) i znaleźli tam narkotyki. Oboje usłyszeli po pięć zarzutów z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, a mężczyzna dodatkowo - zarzut posiadania broni palnej bez zezwolenia. Grozi im do 20 lat pozbawienia wolności.

Zatrzymane małżeństwo i narkotyki warte ponad 350 tysięcy złotych

Zatrzymane małżeństwo i narkotyki warte ponad 350 tysięcy złotych

Źródło:
tvn24.pl

Jolanta i Natalia Romiszewski to matka i córka, mieszkają w Pensylwanii. W nadchodzących wyborach prezydenckich Jolanta popiera kandydata republikanów Donalda Trumpa, a Natalia - demokratkę Kamalę Harris. Czy przedwyborcza polaryzacja odbija się na ich relacjach? O tym rozmawiała z nimi dziennikarka "Faktów" TVN Katarzyna Kolenda-Zaleska.

Matka głosuje na Trumpa, córka na Harris. "Jest mi smutno"

Matka głosuje na Trumpa, córka na Harris. "Jest mi smutno"

Źródło:
tvn24

Unia Europejska powinna mieć nadzieję na zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA - ocenia na portalu Politico Mujtaba Rahman, szef think tanku Eurasia Group. Jego zdaniem Wspólnota utraciła swój cel i - co zaskakujące - powrót byłego prezydenta do Białego Domu może być tym, co ten cel przywróci. Z kolei profesor John Morijn, wykładowca z katedry prawa Uniwersytetu w Groningen w Holandii, uważa, że wygrana Trumpa "byłaby podwójną klęską". - Usunie ważny parasol bezpieczeństwa zewnętrznego Unii i jednocześnie utrudni nam obronę demokracji wewnątrz Wspólnoty - wskazuje.

Ewentualna wygrana Trumpa "pomocą dla Unii" czy "podwójną klęską"?

Ewentualna wygrana Trumpa "pomocą dla Unii" czy "podwójną klęską"?

Aktualizacja:
Źródło:
PAP
Diagnoza, recepta i lekarstwo. Doktor Trump chce drugiej operacji

Diagnoza, recepta i lekarstwo. Doktor Trump chce drugiej operacji

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Jak dotąd to demokraci chętniej korzystali z możliwości wczesnego głosowania, jednak w 2024 roku korzystają z niego tłumnie również wyborcy republikańscy. Analizujący dane naukowcy zastanawiają się, co oznacza to dla wyborów prezydenta USA. I jeden wniosek jest oczywisty.

Ponad 78 milionów wyborców już oddało swój głos. Analitycy wiedzą, co to oznacza dla wyborów

Ponad 78 milionów wyborców już oddało swój głos. Analitycy wiedzą, co to oznacza dla wyborów

Źródło:
NYT, Forbes, ABC News, Bipartisal Policy Center

15 listopada Prawo i Sprawiedliwość ma dostać wyniki badań dotyczących potencjalnych kandydatów partii na prezydenta - dowiedziała się PAP od polityka z władz PiS. Nadal jednak nie wiadomo, kiedy poznamy kandydata ugrupowania. - Nie jutro, ale naprawdę już za stosunkowo niewiele dni państwo będą wiedzieli, kto będzie kandydatem. Mogą państwo wierzyć lub nie, ale ja też jeszcze odpowiedzi nie znam - powiedział prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Kto kandydatem PiS? Kaczyński: wierzcie lub nie, ale sam jeszcze nie znam odpowiedzi

Kto kandydatem PiS? Kaczyński: wierzcie lub nie, ale sam jeszcze nie znam odpowiedzi

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24

Platforma Obywatelska chwali się w mediach społecznościowych wysokością renty socjalnej dla osób z niepełnosprawnością. Przekaz sugeruje, że na podaną kwotę będą mogły liczyć wszystkie osoby pobierające rentę socjalną. Tak nie jest. Wyjaśniamy dlaczego.

Wysoka renta socjalna dla osób z niepełnosprawnościami? Nie dla wszystkich

Wysoka renta socjalna dla osób z niepełnosprawnościami? Nie dla wszystkich

Źródło:
Konkret24

Policja zatrzymała 29-latka, który przyznał się do zabójstwa 42-letniego partnera swojej matki. Mężczyzna został znaleziony na drodze gruntowej w miejscowości Kozubszczyzna (woj. lubelskie). Miał liczne rany zadane nożem. Policja informuje, że sprawca go zaatakował i zostawił. Grozi mu dożywocie.

Przyznał się do zabójstwa partnera swojej matki. Policja: zaatakował nożem, ciało porzucił

Przyznał się do zabójstwa partnera swojej matki. Policja: zaatakował nożem, ciało porzucił

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Gwałtowne ulewy nawiedziły południe Boliwii. Częściowo pod wodą znalazło się miasto Tarija. Niektórzy mieszkańcy musieli się ewakuować.

"To kompletna katastrofa"

"To kompletna katastrofa"

Źródło:
Reuters

Uroczystą premierę najnowszej odsłony "Listów do M." można podsumować jednym hasłem: niemożliwe nie istnieje, bo przecież nierealne wydawało się, aby szósta część popularnej serii bardziej podobała się widzom niż wszystkie poprzednie. Recenzje po pokazie okazały się jednak wyjątkowo entuzjastyczne.

Plejada gwiazd na premierze świątecznego hitu

Plejada gwiazd na premierze świątecznego hitu

Źródło:
TVN24

Tomasz Jakubiak, juror popularnego programu kulinarnego "MasterChef", opowiedział w "Dzień dobry TVN" o swoim życiu z nowotworem. - To było strasznie trudne, że nie mogę zaprowadzić dziecka do przedszkola, nie mogę pójść na spacer, nie mogę pójść z kumplami na kawę - przyznał. Według jego żony Anastazji, życie jest teraz "zupełnie inne". - On na zewnątrz jest bardzo silny i wszystkim chce pokazać, że walczy - mówiła. Dodała, że mimo wszystko pojawia się "kruchość, lęk, strach".

"Już było tak, że nie byłem w stanie dojść z łazienki do sypialni". Tomasz Jakubiak o chorobie

"Już było tak, że nie byłem w stanie dojść z łazienki do sypialni". Tomasz Jakubiak o chorobie

Źródło:
Dzień Dobry TVN

Pracownicy koncernu lotniczego Boeing opowiedzieli się za przyjęciem oferty firmy zakładającej podwyżki płac o 38 procent w ciągu czterech lat i zakończenie trwającego od ponad siedmiu tygodni strajku - przekazała agencja AP. Za akceptacją propozycji zagłosowało 59 procent głosujących.

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Źródło:
PAP

Stacja TVN24 w październiku była najchętniej oglądanym kanałem informacyjnym w kraju z 5,83 procent udziału w widowni w grupie ogólnej (widzowie powyżej 4. roku życia) - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były najchętniej wybieranym serwisem informacyjnym, a portal tvn24.pl najczęściej czytanym serwisem internetowym stacji telewizyjnej.

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl