Jeden Trybunał, trzy pomysły. Kluby przedstawiają swoje stanowiska

Katarzyna Lubnauer (Nowoczesna): wnioskujemy od odrzucenie projektu PiS w pierwszym czytaniu.

Zofia Czernow (PO): kiedy premier i prezydent wykonają swoje obowiązki konstytucyjne? Na jakim etapie prac jest zespół ekspertów powołany przez marszałka Sejmu?

Paweł Grabowski (Kukiz'15): dlaczego chcecie rozwiązać ten problem w toku ustawy, a nie zmiany konstytucji?

Ewa Kołodziej (PO): projekt PiS powiela rozwiązania uznane za niekonstytucyjne.

Joanna Scheuring-Wielgus (Nowoczesna): spór zakończy tylko publikacja wyroku TK i zaprzysiężenie trzech sędziów.

Krzysztof Gadowski (PO) do posłów PiS: czy konsultowaliście swój projekt ustawy z Komisją Wenecką? Jaki jest sens przedstawiania swojej ustawy przez PiS, skoro marszałek powołał w tym celu specjalny zespół?

Krzysztof Truskolaski (Nowoczesna) do posłów PiS: czy naprawdę myślicie, że Polacy uwierzą, że chcecie zażegnać ten konflikt?

Andrzej Maciejewski (Kukiz'15): rozumiem, że ruszyła już kampania wyborcza. Gdzie był KOD kiedy bito rekord dwóch milionów nielegalnych podsłuchów? Gdzie był KOD, kiedy łamano prawa obyewatelskie?

Marcin Święcicki (PO): PiS daje prezydentowi nadmierną władzę nad TK.

W nowej ustawie o TK będą rozwiązania tylko zgodne z konstytucją - Pawłowicz na koniec.

- Projekt PSL także zawiera przepisy sprzeczne z konstytucją - Pawłowicz.

Projekt KOD to nieco zmieniona skrajna wersja projektu, który napisali sobie sami sędziowie TK - Pawłowicz.

Pytanie zadaje poseł Krystyna Pawłowicz (PiS).

Ponawiam apel do prezydent ao podjęcie konkretnych działań w porozumieniu z partiami politycznymi i polską opinią publiczną - mówi Klawiter.

Mówi poseł niezrzeszony Jan Klawiter.

Klubu PSL opowiada się za skierowaniem wszystkich trzech projektów do dalszych prac sejmowych.

- Proponujemy, aby w stan spoczynku przeszło 6 wybranych sędziów - mówi Paszyk (PSL).

Paszyk: konieczne natychmiastowe rozwiązanie oparte na kompromisie. PSL przedstawiając swój konsensualny projekt ustawy, liczy na to porozumienie.

- Sparaliżowany TK to brak dostępu obywateli do ochrony prawnej - mówi Paszyk.

Mówi Krzysztof Paszyk z Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Dolniak wylicza zapisy z ustawy PiS, które w jej opinii są niezgodne z prawem.

- Nie możecie uchwalać tego, co wam się żywnie podoba, bo macie większość. Większość nie oznacza, że jesteście ponad prawem - Dolniak do posłów PiS.

Głos zabiera Barbara Dolniak (Nowoczesna).

Klub Nowoczesnej będzie głosować za odrzuceniem projektów PiS i PSL.

Gasiuk-Pihowicz o projekcie KOD: PiS wykorzystuje go jako zasłonę dymną. To nie jest właściwe.

Gasiuk-Pihowicz punktuje projekt ustawy Prawa i Sprawiedliwości.

- Ta ustawa PiS to kolejna salwa w stronę sędziów TK - mówi Gasiuk-Pihowicz. Posłanka mówi, że projekt ustawy PiS ignoruje zalecenia Komisji Weneckiej.

Potrzebna jest publikacja przez premier i przyjęcia ślubowania od prezydenta, by zakończyć spór o TK - Gasiuk-Pihowicz.

Mówi Kamila Gasiuk-Pihowicz z Nowoczesnej.

Rzymkowski (Kukiz'15): niektóre środowiska żerują na tym sporze, donoszą na Polskę.

Rzymkowski: namawianie prezydenta do przyjęcia ślubowania od trzech sędziów wybranych w czerwcu ubiegłego roku to nawoływanie do złamania prawa.

Chcemy, by o zgodności ustawy o TK z konstytucją, orzekał Sąd Najwyższy - Rzymkowski.

- Musimy dokonać zmiany konstytucji. Dopóki tego nie zrobimy, nie zostanie rozwiązany spór wokół TK - mówi Rzymkowski.

- Przedłożone projekty ustaw nie kończą sporu o TK.Część przepisów godna uwagi. Na szczególną uwagę zasługuje propozycja PSL z racji na zbieżność z naszymi propozycjami - Rzymkowski.

Głos ma Tomasz Rzymkowski z klubu Kukiz'15.

- Wasza ustawa to kolejna porcja jadu, trucizny, która ma sparaliżować Trybunał - Brejza do posłów PiS.

Głos zabiera Krzysztof Brejza z PO.

- Naprawy potrzebuje Prawo i Sprawiedliwość, naprawy potrzebuje JK, naprawy potrzebuje wasze myślenie o państwie jako permanentnej wojnie z opozycją - Budka do posłów PiS.

- Ta ustawa nie rozwiązuje żadnego problemu, który powstał przez was - Budka o ustawie autorstwa PiS.

Budka: Jarosław Kaczyński nie zna słowa kompromis. Nie proponujecie żadnego kompromisu. Prezydent i premier permanentnie łamią prawo.

- Zdemolowaliście służbę cywilną, ustrój rolny, polską policję, zabieracie się za ustawę, która ma na celu jeszcze większą inwigilację obywateli. Robicie wszystko, by zaprowadzić państwo totalne - Budka do posłów PiS.

Głos zabiera Borys Budka (PO).

Schetyna: pani premier mówiła o biało-czerwonej drużynie. Wy takiej drużyny nie jesteście w stanie zbudować, wy gracie w barwach pisowskich, a nie biało-czerwonych. Przestańcie faulować.

Schetyna: poseł Piotrowicz zabierał godzinę 50 minut naszego czasu, żeby nie było debaty.

Ta debata pokazuje, jakie są wasze prawdziwe intencje - zwrócił się Schetyna do posłów PiS. - To jest wielka polityczna ściema. Wy chcecie w sposób ordynarny przeprowadzić swój projekt, nie będzie żadnej dyskusji, to jest udawane - powiedział Schetyna.

Trzeba grać ostro, nie damy się ograć w sprawie TK, panie prezesie - Schetyna do Jarosława Kaczyńskiego.

W imieniu klubu PO głos zabrał Grzegorz Schetyna.

Klub PiS poprze prace nad wszystkimi trzema projektami.

Dostrzegamy konstruktywną wartość nie tylko swojego projektu, ale także niektóre rozwiązania w pozostałych projektach - Wróblewski (PiS).

10-minutowe oświadczenia w imieniu klubów. Pierwszy głos zabiera Bartłomiej Wróblewski z PiS.

Potrzebujemy wspólnego wyjścia do przodu. Mam nadzieję, że realnie popracujemy nad tymi projektami - zakończył Kosiniak-Kamysz.

Stać nas na wypracowanie kompromisu, ale to musi być realna współpraca - podkreśla Władysław Kosiniak-Kamysz.

Wybór sędziów większością 2/3 głosów zakłada projekt PSL. Liczba sędziów ma nadal wynosić 15.

Dochodzi do dwóch porządków prawnych. Ma to negatywny wpływ na życie wszystkich obywateli - mówi lider PSL.

Spór o TK powinien być rozwiązany w Polsce. PiS mógł to zrobić sam - mówi Władysław Kosiniak-Kamysz.

- Mniej słów, a więcej czynów - zaczął swoje wystąpienie Władysław Kosiniak-Kamysz. Przedstawia projekt nowelizacji o TK autorstwa PSL.

- Jesteśmy otwarcie na uwzględnienie zasadnych wniosków ze strony opozycji - podkreślił na koniec Piotrowicz.

Piotrowicz kończy przedstawianie projektu. - Projektowana ustawa przywróci jednolitość postępowania przed Trybunałem, która została zaburzona przez działanie różnych reżimów prawnych pod rządami ustawy z 2015 r. Będzie to możliwe dzięki objęciu nową regulacją wszystkich postępowań. Powrót do znanych rozwiązań prawnych z 1997 r., które mają utrwalone znaczenie i sprawdzały się w funkcjonowaniu Trybunału Konstytucyjnego, będzie sprzyjał dobremu odbiorowi społecznemu nowego aktu normatywnego i stanowi szansę na przywrócenie ładu w postępowaniu przed Trybunałem. Działanie ustawodawcy w tym zakresie może przyczynić się odbudowy autorytetu TK - powiedział sprawozdawca PiS.

Piotrowski: gdybym nie przedstawił projektu ustawy w całości, mogłoby to spowodować mnożenie się pytań co do jej treści.

Art. 35 ustawy autorstwa PiS: "Prezes Trybunału albo przewodniczący składu orzekającego mogą zezwolić innym osobom na przeglądanie akt, jeżeli jest to uzasadnione ważnym interesem prawnym tej osoby lub interesem publicznym. Nie dotyczy to spraw rozpoznawanych z wyłączeniem jawności."

Projekt PiS zakłada, że prezydent może zażądać rozpoznania konstytucyjności ustawy przez TK w pełnym składzie.

Piotrowicz: projekt ustawy autorstwa PiS przewiduje trzy składy orzekające TK - pełny, siedmiu lub trzech sędziów.

Piotrowicz: podstawową zasadą postępowania przed TK jest to, żeby organ zbadał wszystkie okoliczności sprawy.

Stanisław Piotrowicz przedstawia po kolei wszystkie punkty projektu ustawy autorstwa PiS.

Projekt PiS zakłada m.in.: pełen skład TK to co najmniej 11 sędziów, oprócz tego składy 7- i 3-osobowe, część orzeczeń TK w pełnym składzie podejmowanych większością 2/3 głosów, rozpoznawanie większości wniosków zgodnie z kolejnością wpływania.

Piotrowicz: 9 marca Trybunał Konstytucyjny dokonał rozpatrzenia sprawy, nie spełniając standardów wydania orzeczenia.

- Po raz pierwszy projekt obywatelski jest procedowany w pierwszej kolejności. Za wprowadzeniem go do porządku Sejmu głosowali posłowie PiS. Przeciwko posłowi PO i Nowoczesnej - mówił Piotrowicz. - To ugrupowanie dziś rządzące domagało się przez 8 lat poszanowania projektów obywatelskich. Dziś daliśmy dowód temu, że zdania w tym zakresie nie zmieniamy - podkreślił.

W imieniu klubu PiS ustawę autorstwa tej partii przedstawia Stanisław Piotrowicz.

Marciniak: przywróćmy w końcu normalność. Nie jest sztuką niszczyć prawo z pomocą polityki.

Marciniak: prezydent i premier łamią konstytucję.

- Żądam, abyście państwo wykonali obowiązki, jakie nałożył na was suweren - zwrócił się do posłów Marciniak.

Marciniak: nasz projekt wypełnia wszystkie postulaty zawarte w opinii Komisji Weneckiej.

W projekcie ustawy o TK autorstwa KOD sędzia ma składać ślubowanie przed marszałkiem Sejmu na tym samym posiedzeniu Sejmu, w trakcie którego zostanie wybrany.

Marciniak wylicza najważniejsze założenia ustawy - m.in. wyłanianie kandydatów na sędziów i sposób ich wyboru.

Marciniak: nasz projekt przywraca TK możliwość służenia obywatelom poprzez kontrolę uchwalanego przez parlament prawa.

- Chrońcie to, co wielcy polscy prawnicy i autorytety społeczne, w tym. Ewa Łętowska i Andrzej Zoll, a także dziesiątki innych, wybitnych sędziów konstytucyjnych, budowało przez ostatnie dziesiątki lat - zwracał się do posłów Marciniak.

Sądy konstytucyjne w Europie miały zabezpieczać to, by Europejczycy nie mogli się dopuścić ponownie ohydnych zbrodni, jakie znamy z XXI w. - mówi Marciniak.

- Przychodzę tu w imieniu obywateli, których reprezentuję - mówi Marciniak.

Rozpoczęła się dyskusja nad obywatelskim projektem ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Mówi Jarosław Marciniak z KOD.

Początek dyskusji w Sejmie opóźnia się, debata rozpocznie się w okolicach godz. 14.

W imieniu KOD-u projekt będzie prezentował w Sejmie Jarosław Marciniak. Czas jego wystąpienia będzie nieograniczony, stąd Kijowski jest przekonany, że obywatelski projekt zmian w TK "będzie dobrze przedstawiony".

Przed dyskusją w Sejmie lider KOD powiedział w rozmowie z TVN24, że gdyby była taka możliwość, to Komitet wycofałby swój projekt. - Trudno dziś mówić o szacunku dla prawa - mówił Mateusz Kijowski. Jak tłumaczył, rzeczowa debata o pomysłach na Trybunał może się rozpocząć dopiero po spełnieniu dwóch warunków: po zaprzysiężeniu przez prezydenta trzech sędziów TK wybranych przez Sejm poprzedniej kadencji oraz po opublikowaniu wyroku Trybunału z 9 marca tego roku.

Jeszcze przed debatą prezes PiS Jarosław Kaczyński ocenił w rozmowie z dziennikarzami, że nowa ustawa o TK może być gotowa jeszcze w lipcu. Dodał, że do projektu autorstwa PiS wprowadzono "w zasadzie 90 proc. żądań Komisji Weneckiej".

Początek sejmowej debaty nad projektami zaplanowano na 13:15. Transmisja z posiedzenia w TVN24.

W środę swój projekt dotyczący zmian w Trybunale Konstytucyjnym wycofała Nowoczesna. Platforma Obywatelska nie przygotowała własnego. Przedstawiamy pokrótce, co znajduje się w poszczególnych propozycjach dotyczących Trybunału Konstytucyjnego.

Projekt KOD jako podstawę przyjmuje ustawę o Trybunale z czerwca zeszłego roku, wprowadza jednak do niej kilka istotnych zmian.

1. Wybór sędziego TK większością 2/3. Zgodnie z projektem sędziów nadal wybierałby Sejm, jednak nie mógłby tego dokonywać, tak jak jest dziś, zwykłą większością.

Rozszerzono także krąg podmiotów, które mogłyby zgłaszać kandydatów. Byłby to prezydent RP, Krajowa Rada Sądownictwa, Zgromadzenie Ogóle Sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego (dziś kandydatów mogą zgłaszać tylko posłowie).

2. Co w razie braku nowego sędziego? By uniknąć paraliżu TK, w razie problemów z wyborem nowego sędziego jego obowiązki pełniłby ustępujący sędzia, nawet jeśli jego kadencja już upłynęła.

3. Kadencyjność prezesa i wiceprezesa TK. W projekcie zapisano, że ich kadencja wynosiłaby 6 lat. Dziś prezesem i wiceprezesem Trybunału jest się od momentu wyboru do końca sędziowskiej kadencji, która w TK trwa 9 lat.

4. Ślubowanie przed marszałkiem Sejmu. Miałoby do niego dochodzić na tym samym posiedzeniu, na którym został wybrany nowy sędzia TK. Nie byłoby już natomiast - tak jak jest obecnie - zaprzysiężenia sędziego przez prezydenta RP.

5. Składy i zasady orzekania bez zmian. W projekcie ustawy pozostawiono niezmienione - w stosunku do aktu prawnego z czerwca zeszłego roku - składy orzekające: pełny (minimum 9 sędziów), pięcio- oraz trzyosobowy. Wyroki zapadałyby, także bez zmian, zwykłą większością głosów.

1. Trybunał liczy 15 sędziów. Konstytucyjna liczba członków TK pozostała bez zmian.

2. Ślubowanie = włączenie do orzekania. Przepis zawarty w projekcie nakłada na prezesa Trybunału obowiązek przydzielenia spraw nowemu sędziemu i stworzenia mu warunków do pracy, jeśli ten złoży ślubowanie przed prezydentem RP.

3. Mniejszy pełny skład. Zgodnie z projektem TK będzie mógł orzekać w trzech rodzajach składów: pełnym (np. przy badaniu ustawy o Trybunale) oraz siedmio- i trzyosobowym. Jednocześnie uznano, że dla pełnego składu wystarczy minimum 11 sędziów (według tzw. grudniowej ustawy autorstwa PiS jest to 13 sędziów). Dziś w Trybunale jest 12 sędziów orzekających, co do których nie ma sporu.

4. Badanie spraw według kolejności wpływu. W projekcie zachowano przepis, zgodnie z którym Trybunał ma rozpatrywać sprawy według kolejności wpływu, a nie na podstawie własnej wokandy. Wyjątkiem będą m.in. wnioski o zbadanie ustawy o TK.

5. Większość kwalifikowana. Co do zasady orzeczenia mają być zapadać przed Trybunałem zwykłą większością głosów, ale dla niektórych spraw rozpatrywanych w pełnym składzie zastrzeżono konieczność uzyskania 2/3 głosów.

Na stole jest także nowelizacja autorstwa PSL. Zakłada ona kilka zmian w czerwcowej ustawie o TK.

1. Wybór sędziego TK większością 2/3. Podobnie, jak w projekcie ustawy autorstwa KOD.

2. Sporni sędziowie - w stan spoczynku. Projekt zakłada, że sędziowie wybrani w październiku i grudniu zeszłego roku przeszliby automatycznie w stan spoczynku, chyba że sami zrzekną się sprawowania urzędu.

3. Ponowne zbadanie sprawy na wniosek Sejmu. PSL proponuje, by w konkretnych przypadkach Sejm mógł większością 2/3 głosów wnioskować do Trybunału o ponowne zbadanie sprawy, jeśli wyszły na jaw "nowe okoliczności, nieznane Trybunałowi w chwili orzekania".

4. Publikowanie wyroków przez prezesa TK. Projekt zakłada, że o publikacji wyroków Trybunału będzie decydował prezes Trybunału, a nie szef rządu (jak jest dzisiaj). Jedynie nieogłoszone dotąd orzeczenia miałyby być opublikowane w starym trybie, w terminie siedmiu dni od wejścia ustawy w życie. CZYTAJ WIĘCEJ O PROJEKTACH WS. TK

Autor: ts / Źródło: tvn24.pl