Podpisane umowy polsko-chorwackie. "Chyba właśnie o to chodzi w Unii Europejskiej"

W obecności obojga prezydentów polskie i chorwackie firmy działające w obszarze logistyki, transportu kolejowego i morskiego podpisały pierwsze umowy realizujące koncepcję Trójmorza.

Umowę o wzmocnieniu współpracy w ramach Inicjatywy Trójmorza podpisali również minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk oraz sekretarz stanu ds. morza w Ministerstwie Morza, Transportu i Infrastruktury Chorwacji.

Na wspólnej konferencji z prezydent Chorwacji Kolindą Grabar-Kitarović Duda podziękował jej za współorganizację i współprowadzenie "niezwykle ważnego spotkania", jakim - jego zdaniem - był czwartkowy II szczyt państw Inicjatywy Trójmorza w Warszawie oraz pozostałym prezydentom państw Europy Środkowej za obecność i udział w dyskusjach towarzyszących szczytowi. Podkreślił, że podstawowym założeniem współpracy w ramach Trójmorza jest "rozwój infrastruktury i budowa bezpieczeństwa energetycznego w naszej części Europy". Andrzej Duda wyraził też wdzięczność prezydentowi USA Donaldowi Trumpowi za to, że "wziął jako gość udział w naszym spotkaniu". - To pokazuje, że ta inicjatywa jest ważna i poważna, że ona ma ogromne znaczenie nie tylko dla rozwoju naszych krajów, ale że ona ma ogromne znaczenie także dla rozwoju UE i ma ogromne znaczenie dla budowania silniejszych więzi transatlantyckich - mówił prezydent. W szczególności podziękował Donaldowi Trumpowi za słowa o otwarciu na współdziałanie z regionem Trójmorza "jeżeli chodzi chociażby o kwestię dostaw gazu LNG do naszych terminali". - Terminal w Świnoujściu jest oczywiście gotowy i on już przyjął pierwszą partię gazu ze Stanów Zjednoczonych. Mam nadzieję, że wkrótce powstanie terminal chorwacki na wyspie Krk, i że w ten sposób, także dzięki temu porozumieniu, które przed chwilą zostało podpisane pomiędzy operatorami polskim i chorwackim, będzie możliwe rzeczywiście stworzenie tego korytarza energetycznego, gazowego pomiędzy Morzem Bałtyckim a Adriatykiem, o którym już tyle razy mówiliśmy. To jest, proszę państwa, właśnie ten konkret, o który chodzi nam, prezydentom 12 państw inicjatywy Trójmorza, państw Europy Środkowej. Aby te umowy były podpisywane i aby były one realizowane - dodał polski prezydent.

- Aby ta współpraca była nie tylko pomiędzy nami prezydentami, ale żeby ona przechodziła na współpracę międzyrządową, na współpracę między samorządami oraz żeby była współpracą pomiędzy przedsiębiorcami, firmami z naszych krajów - podkreślił prezydent.

Jak zauważył Andrzej Duda, projekty infrastrukturalne, o których była mowa, "mają być kluczem do tego, abyśmy wyrównali nasz rozwój infrastrukturalny i poziom bezpieczeństwa energetycznego, z tymi jaki jest na zachodzie Europy". - Abyśmy wykorzystali także w sposób optymalny fundusze w ramach polityki spójności realizowanej przez UE. Żebyśmy w ten sposób, rozwijając nasze kraje, zwiększyli konkurencyjność UE, jako tego bytu, który w znakomitej części Europy jest jednakowo rozwinięty, w którym jest jak najbardziej zbliżony poziom zamożności przeciętnego obywatela; gdzie sytuacja gospodarcza w poszczególnych krajach jest mniej więcej równa - mówił polski prezydent. - Rozwój infrastruktury w naszej części Europy ma się właśnie przyczyniać do tego, że ten rozwój będzie w miarę zbliżony pomiędzy naszymi krajami wewnątrz inicjatywy Trójmorza, ale także pomiędzy nami a Europą Zachodnią - dodał.

- Inicjatywa (Trójmorza) rzecz jasna nie jest skierowana przeciwko nikomu - podkreślił Duda. Dodał, że "nie widzi kompletnie takiej sytuacji", żeby budowa autostrady, czy linii kolejowej, czy budowa gazociągu z północy na południe, była skierowana przeciwko komuś. Jak ocenił, to jest element rozwoju Unii Europejskiej, która rozwija swoją infrastrukturę. - Mamy otwarte granice, Polska należy do strefy Schengen. Dzisiaj każdy może przyjechać do Polski i obywatel Niemiec, Holandii, Francji, i korzystać z dróg, które są w Polsce, korzystać z kolei, które są w Polsce. To jest właśnie element dla mnie rozwoju Unii Europejskiej - zaznaczył prezydent. - Jeżeli my się będziemy rozwijali, jeżeli ktoś choćby ze Szwecji, czy Danii będzie mógł łatwiej dojechać do Chorwacji przez Polskę, czy będzie mógł łatwiej dojechać do Rumunii (...), to chyba właśnie o to chodzi w Unii Europejskiej, żeby ta komunikacja była jak najłatwiejsza - przekonywał prezydent. Według Dudy "skracanie" tych odległości i umożliwiane m.in. szybszych podróży ma służyć wszystkim.

Chorwacka prezydent powiedziała, że chciałaby rozwoju współpracy w dziedzinach infrastruktury, telekomunikacji i połączeń cyfrowych - zarówno poprzez firmy jak i w ramach współpracy w UE.

- Chcę, byśmy razem pracowali na rzecz wzmacniania Europy Środkowej, ale również wzmacniania kohezji całej UE i obszaru transatlantyckiego - podkreśliła. Dziękowała też amerykańskiemu prezydentowi Donaldowi Trumpowi, który - jak mówiła - "przyłączył się do Inicjatywy i dał jej duże wsparcie". - Jest to dodatkowa wartość, bo jesteśmy teraz przekonani, że włączą się teraz do tej inicjatywy również firmy i przedsiębiorcy amerykańscy. Do tej pory mamy różne projekty i podpisane umowy, których wartość wynosi 45 mln euro, niektóre projekty są dopiero w planach, niektóre już się rozpoczęły - zaznaczyła prezydent Chorwacji. Podkreśliła, że obecnie te projekty w większości są finansowane z funduszy europejskich, ale - zaznaczyła - obecnie należy szukać również innych źródeł pieniędzy.

- Wczoraj mówiliśmy również o utworzeniu Forum Biznesowego, to będzie główna siła funkcjonowania tej inicjatywy. My, prezydenci, oferujemy pewną nieformalną platformę, ale jeśli chodzi o przeprowadzenie konkretnych działań oczekujemy działań przedsiębiorców - powiedziała Grabar-Kitarović. Wyraziła oczekiwanie, że współpraca biznesowa będzie obejmować nie tylko kraje Inicjatywy Trójmorza, ale też rozwinie się na szerszym forum krajów UE. Aby tak się stało - mówiła chorwacka prezydent - zamierza włączyć do współpracy przy projektach tzw. aniołów biznesu oraz młodych ludzi.

Prezydent Chorwacji pytana o wystąpienie do Komisji Europejskiej ws. finansowania Inicjatywy Trójmorza poinformowała, że 12 państw wchodzących w skład Trójmorza zamierza stworzyć nowy program regionalny Inicjatywy, który zostanie przygotowany na kolejną perspektywą finansową UE. Pytana o wizytę prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa w Warszawie i jego obecność na II Szczycie Inicjatywy Trójmorza stwierdziła, że wizyta Trumpa "to była taka dodatkowa wartość dla inicjatywy". - Nie poszukujemy żadnej akceptacji ani legitymacji. Jesteśmy 12 suwerennymi członkami UE, ale obecność prezydenta Trumpa pokazuje jak ważna jest ta inicjatywa, nie tylko dla naszych krajów, ale dla całej współpracy transatlantyckiej. Spodziewamy się, że wywołamy większe zainteresowanie amerykańskiego biznesu, amerykańskich inwestorów - zaznaczyła. Z kolei prezydent Andrzej Duda pytany o ewentualną współpracę państw Inicjatywy Trójmorza z krajami, które nie są członkami UE odpowiedział, że od samego początku zakładano, że Inicjatywa Trójmorza to współpraca państw członkowskich UE z Europy Środkowej. - Natomiast jeżeli kraje spoza UE znajdujące się w naszej części Europy będą chciały w jakiś sposób przyłączać do współpracy, mogą się przyłączać, ale tylko i wyłącznie na zasadzie dodatkowej - dodał.

W czwartek odbywał się w Warszawie szczyt Trójmorza, w którym wzięli udział przedstawiciele 12 państw Europy Środkowej i Wschodniej: Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Węgier. Gościem specjalnym początkowej części szczytu był prezydent USA Donald Trump. Na spotkanie przyjechało 10 prezydentów krajów Trójmorza, nieobecni byli prezydenci Czech i Austrii.

Autor: js//rzw / Źródło: PAP