Ławki w jawny, bezczelny sposób rozmieszczone będą po całym skwerze Wizytek w Warszawie. Dekonspirują się również wykładowcy: Agata Passent, Tomasz Sianecki, Przemek Truściński, Jan Lityński. Po 70 latach nie zmieniło się jedno: chcą ocalić pamięć przed zapomnieniem.
- Pamiętam, że pierwszego dnia wojny troszkę się cieszyłem. Okazało się, że nie muszę pójść do szkoły - wspomina językoznawca prof. Stanisław Młynarczyk. - Zupełnie nie rozumiałem, co się dzieje. Przestało mi się podobać drugiego dnia, kiedy koło naszego domu spadła ogromna bomba - wspomina. Profesor Stanisław był wtedy jeszcze Stasiem i miał właśnie pójść do drugiej klasy szkoły podstawowej. Ale szkoły, jaką wcześniej znał, nigdy już później nie było. W jeszcze gorszej sytuacji byli jego o kilkanaście lat starsi koledzy.
Tajne Komplety
Podczas okupacji władze niemieckie likwidują polskie szkolnictwo wyższe i średnie. Zakazują nauczania historii Polski, dziejów literatury polskiej, geografii. Konfiskują książki wybitnych pisarzy polskich. Nauczanie zabronionych przedmiotów staje się jedną z głównych form walki z okupantem. Podejmują ją spontanicznie nauczyciele, którzy w październiku 1939 tworzą Tajną Organizację Nauczycielską. Jeśli czegoś nie ma w książkach, recytują uczniom z pamięci. Liczba uczniów korzystających z „tajnych kompletów” rośnie przez całą okupację. W roku szkolnym 1943/44 w zajęciach prowadzonych przez pięć i pół tysiąca nauczycieli uczestniczy 90 tysięcy uczniów.
Jawne komplety
Pamięć o nauczaniu na "tajnych kompletach" chcą przywołać reżyser teatralny Paweł Passini i warszawski Dom Spotkań z Historią. Akcja pod kryptonimem "Jawne Komplety" rozpocznie się o godzinie 12:00, pierwszego września na skwerze Wizytek na rogu ulic Krakowskie Przedmieście i Karowej w Warszawie, w miejscu zbombardowanej podczas wojny kamienicy.
Już o świcie pojawi się tam 70 drewnianych szkolnych ławek inspirowanych przedstawieniem "Umarła Klasa" i instalacją "Ławka" Tadeusza Kantora. - W "Umarłej Klasie" Kantora umarli wracają na swoje własne miejsce w szkolnych ławkach - pisał o przedstawieniu krytyk Jan Kott i tłumaczył: W ławkach siedzą manekiny chłopców i dziewcząt. Umarli siadają obok samych siebie, obok byłych siebie, obok siebie, którzy BYLI.
Pierwszy dzień szkoły, pierwszy dzień wojny
W programie, jak podkreślają organizatorzy, znajdzie się wszystko to, co chcielibyśmy ocalić od zapomnienia: łacina, greka, historia, taniec, poezja, kompozycja, śpiew, język polski, ornitologia, architektura, dziennikarstwo, fizyka kwantowa, komiks, nauka biegania, sztuka pisania listów, sztuka opowiadania. Piętnastominutowe lekcje poprowadzą m.in. Tomasz Sianecki, Karolina Cicha, Agata Passent, Jan Ołdakowski, Szymon Holcman, Henryk Wujec, Jan Lityński oraz wielu innych.
O godzinie 20.00 wyświetlimy film z (nie)przerwanej lekcji, ale także fragmenty z tych, których nie udało się skończyć 70 lat temu. Muzykę do projektu będzie tworzył na żywo Tomasz Gwińciński.
Zostań nauczycielem
W wielu klasach równocześnie, pod gołym niebem, do zmierzchu będą prowadzone lekcje, które może poprowadzić każdy, kto zgłosi się do organizatorów.
Na zgłoszenia od prowadzących zawierające imię i nazwisko, telefon kontaktowy oraz temat organizatorzy czekają pod adresem: jawnekomplety@dsh.waw.pl lub na miejscu happeningu.
Tematyka lekcji określona jest pytaniem - Co chciałbyś ocalić od zapomnienia?
Wszystkie wystąpienia będą jawne, nic nie zostanie utajnione.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Wojciech Bojanowski, tvn24.pl