- Zespół Karty zdecydował się na taką realizację, opierając się na swych dotychczasowych doświadczeniach. Działamy od 1982 roku, śledząc bieg historycznych wydarzeń, a czasem go współtworząc. Zachowana w tym okresie neutralność polityczna inspiruje nas do wystąpienia poza narastającą w Polsce polaryzacją społeczną - mówi Zbigniew Gluza, prezes Ośrodka Karta. - Stosowana przez nas od blisko czterech dekad metoda montażu świadectw – zbiorowego dziennika danego czasu – wydaje się nam najlepszą, jeśli nie jedyną możliwą formą źródłowej prezentacji tych stu lat Rzeczpospolitej - dodał.
Autorem koncepcji "Księgi Stulecia Niepodległości" jest prezes Ośrodka KARTA Zbigniew Gluza. Redaktorką publikacji Marta Markowska, która współpracowała z zespołem w składzie: Przemysław Bogusz, Milena Chodoła, Mariusz Fiłon, Amadeusz Kazanowski, Wojciech Rodak, Adam Safaryjski, Małgorzata Sopyło.
"Przyglądamy się przemianom politycznym, społecznym"
"Księga Stulecia Niepodległości” zawiera przegląd istotnych procesów dyplomatycznych, kluczowych postaci w procesie odzyskania niepodległości po I wojnie światowej. Autorzy nakreślają także kontrast między deklarowaną siłą a katastrofalną słabością i osamotnieniem państwa polskiego zaatakowanego w 1939 roku. Przybliżony został także wstrząsający proces ujarzmiania i pacyfikacji społeczeństwa w pierwszych latach przejęcia władzy przez komunistów.
Dużo miejsca poświęcone zostało na przedstawienie burzliwych przełomów i kamieni milowych PRL-u: lat 1956, 1968 i 1970 - komentowanych z perspektywy środowiska paryskiej "Kultury", będącej centrum polityczno-kulturalnym polskiej emigracji, jak również drogowskazem dla rodzącej się krajowej opozycji.
Marta Markowska o "Księdze Stulecia Niepodległości"
W "Księdze Stulecia Niepodległości" znajdują się także rozdziały opisujące rozpad środowiska Solidarności i podział polityczny w ciągu kilku lat po ponownym odzyskaniu suwerenności w 1989 roku. Mowa jest także o łączącym społeczeństwo procesie "powrotu" do Zachodu, osadzającym Polskę w strukturach NATO i Unii Europejskiej oraz ogólnie o historii jako narzędziu politycznym, służącym w ciągu ostatniej dekady do budowania nowych podziałów w społeczeństwie.
- Przyglądamy się przemianom politycznym, społecznym, w mentalności, które pozwoliły nam odzyskać niepodległość po kilkudziesięciu latach niewoli, po 50 latach PRL-u, jak również ostatnim 30 latom i temu w jaki sposób naszą nowo odzyskaną niepodległość budujemy, jak ją pielęgnujemy i co z nią robimy - stwierdziła Marta Markowska, redaktorka publikacji.
"To wydawnictwo jest obowiązkowe dla wszystkich"
Andrzej Pągowski, jeden z najpopularniejszych polskich artystów grafików, wraz z Magdaleną Błażków jest autorem projektu graficznego "Księgi Stulecia Niepodległości" oraz logo programu "Nieskończenie Niepodległa".
- To wydawnictwo jest obowiązkowe dla wszystkich. Nie tylko dla ludzi, którzy interesują się historią, ale i dla każdego Polaka. Dlatego, że pokazuje w sposób bardzo skondensowany, jak rok po roku, dekada po dekadzie, wolność czasami wzrastała, czasami była zagrożona. Uważam, że powinna się znaleźć na półce każdego z nas. Powinniśmy ją czytać i o niej dyskutować - ocenił Pągowski.
Wydanie "Księgi Stulecia Niepodległości" przez Ośrodek Karta i Dom Spotkań z Historią zostało zrealizowane w ramach projektów "Nieskończenie Niepodległa" oraz 'Wasza Warszawa. Stolica wolności 1918‒2018".
Andrzej Pągowski i Magda Błażków o "Księdze Stulecia Niepodległości"
Autor: tmw/adso / Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Ośrodek Karta