Mieszkańcy Krakowa i turyści mogą zobaczyć jak społeczność żydowska mieszkała w mieście od XV do połowy XVII w. Wszystko to na specjalnej wystawie w Starej Synagodze.
- Pokazujemy układ urbanistyczny i architekturę miejsc, w których żyli krakowscy Żydzi. Cyfrowa rekonstrukcja pozwala zobaczyć, jak wyglądały domy i synagogi, dowiedzieć się, gdzie mieszkał słynny Lewko, bankier, żupnik i dzierżawca królewskiej mennicy i jaka była zabudowa w mieście żydowskim wyodrębnionym z Kazimierza – mówił kierownik Starej Synagogi i kurator wystawy „Cracovia Iudaeorum 3D” Eugeniusz Duda.
Pierwotnie Żydzi zamieszkiwali w Krakowie w kwartale ulic św. Anny, Jagiellońskiej i Gołębiej, potem przenieśli się do Kazimierza, który jest obecnie dzielnicą miasta.
Prace archeologów i historyków
Przygotowana przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa rekonstrukcja to efekt współpracy muzealnej Pracowni Dokumentacji Architektury i Zmian Urbanistycznych Miasta Krakowa z krakowskimi naukowcami. Podczas prac korzystano m.in. z archiwaliów, dawnych map i widoków Krakowa, wyników prac archeologów i historyków. - Wszelkie dostępne dziś źródła zostały pieczołowicie przeglądnięte i zinterpretowane – podkreślił Duda.
- Ta rekonstrukcja wzbogaca naszą wiedzę o Krakowie i Kazimierzu jako o miejscu wybitnym w skali europejskim, gdzie miasto żydowskie i część chrześcijańska rozwijały się obok siebie, nie przeciwko sobie i gdzie obie społeczności żyły w harmonii – mówił PAP historyk sztuki prof. Bogusław Krasnowolski. Jak podkreślił, szczególnie trudne było odtworzenie zabudowy żydowskiej na Kazimierzu, bo niewiele zachowało się materiałów w źródłach pisanych. - Żydzi nie byli spisywani w celach podatkowych. Rozliczała się cała gmina żydowska. Tylko raz w roku 1653 poborcy podatkowi prawem kaduka sporządzili taki spis. I on okazał się dla nas bardzo cenny – mówił Krasnowolski.
XIII-wieczna moneta
Na wystawie w Starej Synagodze obok wizualizacji 3D zobaczyć można pokazywaną po raz pierwszy XIII-wieczną monetę z wizerunkiem głowy brodatego Żyda oraz XVII-wieczne naczynia ceramiczne z hebrajskimi napisami, wydobyte przez archeologów w pobliżu Synagogi Izaaka i ul. Estery. Były one przeznaczone na określone rodzaje produktów spożywczych i potraw na szczególne okazje czy okresy świąteczne, jak np. wiosenne święto Pesach, które wymaga osobnych bądź specjalnie w tym celu rytualnie oczyszczonych naczyń.
Wystawa będzie czynna do 20 kwietnia 2014 r.
Najstarsze miejsca zamieszkania krakowskich Żydów
Autor: jś/par / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa | Cyfrowe oprac. zabudowy historycznej: P. Opaliński, P. Turkiewicz, konsultacje nauk.: dr hab. B. Krasnowolski