Deficyt budżetu państwa na koniec 2021 roku ma wynieść 82,3 miliarda złotych - przewiduje ustawa, którą w czwartek uchwalił Sejm. Głosowaniu towarzyszyły duże emocje ze względu na sposób głosowania poprawek.
Ustawa budżetowa na 2021 rok przewiduje, że dochody budżetu państwa wyniosą 404,4 mld zł, a wydatki 486,7 mld zł. Oznacza to, że przyszłoroczny deficyt wyniesie 82,3 mld zł. Według resortu finansów taki deficyt pozwoli zabezpieczyć środki na wzmocnienie rozwoju gospodarki dotkniętej przez COVID-19, m.in. poprzez inwestycje. Kontynuowane mają być też priorytetowe działania rządu w zakresie polityki społeczno-gospodarczej. Dla porównania deficyt na koniec tego roku ma wynieść 109,3 miliarda złotych.
Za uchwaleniem budżetu zagłosowało 234 posłów, przeciw było 220, a 1 poseł wstrzymał się od głosu.
Wcześniej w głosowaniu Sejm nie poparł wniosku Koalicji Obywatelskiej o odrzucenie budżetu w całości.
Kontrowersje wokół głosowania poprawek
Sejm do rozpatrzenia miał niemal 900 poprawek, ponad 600 wniosków mniejszości (poprawek zgłoszonych po pierwszym czytaniu odrzuconych przez komisję finansów publicznych) i prawie 280 poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.
Sejm przychylił się do wniosku zakładającego łączne głosowanie nad poprawkami które uzyskały pozytywną opinię sejmowej komisji finansów i łączne nad poprawkami, które otrzymały opinię negatywną tej komisji i wnioskami mniejszości w związku z czym zamiast maksymalnie 882 przewidzianych głosowań, posłowie uporali się z budżetem w czterech głosowaniach.
Wniosek w tej sprawie złożył Henryk Kowalczyk z Prawa i Sprawiedliwości. - Jest to wniosek o zmianę sposobu przeprowadzenia głosowania, aby uniknąć jednak farsy (...), przez wiele, wiele dni komisja pracowała nie po to żeby teraz na zasadzie dokonywania obstrukcji parlamentarnej siedzieć tutaj kilka dni - mówił przewodniczący Komisji Finansów Publicznych.
Zastrzeżenia do takiego sposobu głosowania zgłaszała opozycja. - Nie ma zgody na to, abyśmy poprawki do budżetu państwa traktowali jako narzędzie, dlatego że wam się nie chce po prostu pracować - mówił Krzysztof Gawkowski z Lewicy. - Te kilkaset głosowań jest szansą, że ludzie z powiatów, województw i gmin będą wiedzieli, że walczymy o ich interesy, ale i dajemy szansę żeby te poprawki przeszły. Wolicie w ciągu 10 minut załatwić sprawę, która jest interesem społecznym - podkreślił.
Do tych uwag odniosła się marszałek Sejmu Elżbieta Witek. - Po pierwsze, wczoraj było prezydium i konwent i nie słyszałam takich uwag, jakie pan (Krzysztof Gawkowski - red.) dzisiaj zgłasza. Po drugie, jest to wniosek, który nie wpłynął w nocy, a po trzecie - jest to wniosek zgodny z regulaminem - mówiła.
Ostatecznie Sejm zdecydował się na wprowadzenie kilkunastu poprawek zgłoszonych przez posłów PiS, które w środę uzyskały pozytywną opinię sejmowej Komisji Finansów Publicznych.
Zmiany w projekcie
Przyjęto poprawkę zmniejszającą o 738 tys. zł wydatki Kancelarii Senatu oraz o 7 mln zł wydatki na oświatę i wychowanie (z tego na szkolnictwo polskie za granicą o kwotę 5 mln zł i 2 mln zł na dokształcanie i doskonalenie nauczycieli). Pieniądze te mają być przeznaczone na zwiększenie wydatków na wydatki w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, co w głównej mierze ma być związane z zapewnieniem w 2021 r. realizacji przez KPRM zadań związanych z pomocą środowiskom Polonii i Polaków za granicą.
Wprowadzono zmianę zmniejszającą o 8 mln zł wydatki na partie polityczne i komitety wyborcze i podwyższającą wydatki Najwyższej Izby Kontroli na budowę zintegrowanej platformy wsparcia procesów kontrolnych.
Sejm zgodził się na zmniejszenie rezerwy celowej na zobowiązania wymagalne Skarbu Państwa o 26 mln zł i przeznaczenie tej kwoty na wypłatę odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta chronione i łowne na obszarach niewchodzących w skład obwodów łowieckich.
Przegłosowano też poprawkę PiS o zmniejszeniu o 3 mln zł kwot na dotacje i subwencje w rolnictwie i przeznaczeniu ich na Główny Inspektorat Weterynarii - na opracowanie studium wykonalności projektu i prace związane z systemem informatycznym Inspekcji Weterynaryjnej IW-SYSTEM.
Poza tym zmniejszono o 40 mln zł rezerwę celową na dofinansowanie realizacji niektórych zadań, w tym na odbudowę dochodów budżetu państwa i zadania związane z poprawą finansów publicznych. Zmiana przewiduje zwiększenie wydatków w związku z uchwałą rządu w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych "Aktywni+" na lata 2021-2025.
Zgodnie z inną poprawką przesunięte zostanie 24,2 mln z rezerwy związanej z ochroną zdrowia na wydatki na "Program zapobieżenia negatywnym skutkom deficytu pilotów w Śmigłowcowej Służbie Ratownictwa Medycznego (HEMS) oraz modernizacji samolotowego zespołu transportowego w Lotniczym Pogotowiu Ratunkowym w Warszawie".
Sejm dostosował też zestawienie programów wieloletnich w układzie zadaniowym do uchwały z rządu z listopada br. dotyczącej budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską, która wydłuża termin realizacji programu do 2023 r. Całkowitą wartość programu ustalono na kwotę 1 mld 984 mln 52 tys. zł.
Założenia budżetu na 2021 rok
W ustawie budżetowej zaplanowano deficyt sektora finansów publicznych (według metodologii UE) na poziomie ok. 6 proc. PKB, a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (zgodnie z definicją UE) na poziomie 64,7 proc. PKB.
Założono, że PKB w ujęciu realnym wzrośnie o 4 proc., średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych wyniesie 1,8 proc., wzrost przeciętnego rocznego funduszu wynagrodzeń ma sięgnąć 2,8 proc., a wzrost spożycia prywatnego, w ujęciu nominalnym, wyniesie 6,3 proc.
Zaplanowano dochody z podatku od sprzedaży detalicznej w wysokości 1,5 mld zł oraz wpłatę 1,3 mld zł do budżetu państwa z zysku NBP.
Ministerstwo Finansów zapewnia, że budżet na przyszły rok został przygotowany z zastosowaniem Stabilizującej Reguły Wydatkowej. Poza tym przewidziano w nim m.in. finansowanie programu Rodzina 500 plus - 41 mld zł, czy zwiększenie nakładów budżetowych na finansowanie ochrony zdrowia o około 12,9 mld zł, w porównaniu do tego roku. Zgodnie z informacją resortu budżet zawiera też środki na: realizację świadczenia Dobry Start - 1,4 mld zł, finansowanie zadań w ramach Funduszu Solidarnościowego, finansowanie potrzeb obronnych Polski na poziomie zwiększonym do 2,2 proc. PKB, wzrost wydatków w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki, finansowanie zadań w obszarze mieszkalnictwa. Z budżetu finansowane mają być też zadania w zakresie transportu lądowego: infrastruktury drogowej oraz krajowych pasażerskich przewozów kolejowych.
Konstytucyjne terminy
Konstytucja przewiduje, że rząd musi przesłać projekt budżetu do Sejmu najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego. Senat może uchwalić poprawki do ustawy budżetowej w ciągu 20 dni od dnia jej przekazania izbie wyższej.
Prezydent podpisuje przedstawioną przez marszałka Sejmu ustawę budżetową w ciągu 7 dni. Jeśli jednak ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona prezydentowi do podpisu, wtedy głowa państwa może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.
Źródło: PAP, TVN24 Biznes