Jak wybrać dobry węgiel? Najważniejsze kryteria

Odpowiedniej jakości węgiel to produkt charakteryzujący się właściwymi parametrami fizykochemicznymi, które gwarantują bezawaryjną i bezproblemową pracę pieca.

- Na pierwszy rzut oka możemy odróżnić węgiel brunatny od kamiennego i ocenić uziarnienie węgla. Cała reszta to badania laboratoryjne. Trzeba dopytywać skład węgla o deklarowane parametry jakościowe oraz ewentualnie o certyfikat z badań laboratoryjnych danego węgla - tłumaczył Łukasz Horbacz.

Dodał, że węgiel powinien mieć niską zawartość popiołu, do 10 procent. Niską zawartość siarki około 1,2 procent, żeby nie był wilgotny powierzchniowo, przy czym wilgoć wewnętrzna węgla nie powinna przekraczać 15 procent. W przypadku ekogroszku istotna jest niska spiekalność (zdolność węgla do tworzenia spieków koksowych - red.), bo wysoka może zaburzać procesy spalania.

Poradnik z informacjami, jak wybrać dobry jakościowo opał, publikuje m.in. dystrybutor węgla z Mysłowic "Węglo Smyk". Z opracowania wynika, że kluczowe są wartość opałowa, spiekalność, zawartość siarki, zawartość popiołu i wilgotność.

Wartość opałowa, inaczej jest zwana kalorycznością, stanowi jeden z najważniejszych parametrów węgla i określa jego wydajność energetyczną. Wartość ta oznacza, ile energii (w tym przypadku ciepła), otrzymamy w wyniku spalania. Im wyższa kaloryczność, tym więcej ciepła uzyskamy. Wartość opałowa i ciepło spalania to dwie różne rzeczy, dlatego warto zwrócić uwagę na to, która wartość podawana jest na worku.

Ciepło spalania w przeciwieństwie do wartości opałowej uwzględnia energię odzyskaną ze skroplenia pary wodnej zawartej w produktach spalania. "Z tego względu, że nie ma bezwodnych paliw, jest to parametr czysto teoretyczny. Jego wartość jest każdorazowo wyższa niż wartość opałowa, dlatego robi wrażenie, jeśli jest podana na worku jako wartość podstawowa. Jednak nie jest to wartość opałowa" - czytamy na stronie "Węglo Smyk".

Kolejnym parametrem jest spiekalność węgla, gdzie za miernik zdolności węgla do tworzenia spieków koksowych uznaje się wskaźnik RI (tzw. liczba Rogi). Im jest on wyższy, tym większe i twardsze spieki powstają w strefie odgazowania węgla. Wysoka spiekalność prowadzi do gromadzenia się spieczonego popiołu i żużlu na palniku retortowym, a w rezultacie do zmniejszenia efektywności spalania paliwa.

Istotnym parametrem jest również zawartość siarki, czyli wskaźnik informujący o szkodliwości spalin dla środowiska. Niebezpieczna jest jej zbyt wysoka zawartość, powoduje ona pojawienie się związków chemicznych, które w połączeniu z parą wodną tworzą kwas siarkowy. Mogą być przyczyną korozji kotłów. Zjawisku towarzyszy wydzielanie się nieprzyjemnych zapachów.

Współczynnik popiołu z kolei określa ilość popiołu, jaka powstanie w procesie spalania. Parametr ten pozwala ustalić czy konieczne jest czyszczenie pieca i popielnika. Im wyższa zawartość popiołu, tym częściej należy czyścić popielnik.

Parametrem, który określa zawartość wody w węglu jest wilgotność węgla. O zawartości wilgoci w węglu decyduje wiele czynników, np. zawodnienie pokładu, sposób urabiania, wzbogacania, transportu i przechowywania węgla. W praktyce wilgoć całkowita węgla (Wtr) jest najczęściej stosowanym parametrem wpływającym na cenę i wartość użytkową węgla.

Z wysokokalorycznego węgla wyróżniającego się niską zawartością wody oraz niską spiekalnością, niedużą Ilością tlenku siarki wytwarzanego podczas spalania oraz niewielką ilością popiołu jest ekogroszek. To materiał opałowy powstający z wyselekcjonowanych partii węgla: wielokrotnie płukanych, przesiewanych, wzbogacanych. W rezultacie otrzymuje się ekogroszek o możliwie największej energetyczności.

- Jest to węgiel o specyficznym uziarnieniu: 5, 10 do 25 milimetrów. Spiekalność jest możliwie najniższa. Węgiel ten ma parametry bardziej zawężone, niższą zawartość popiołu i siarki niż w przypadku pozostałych węgli. To najbardziej ekologiczny wariant węgla z przeznaczeniem do najbardziej ekologicznych urządzeń grzewczych - mówił Łukasz Horbacz.

W rozmowie z TVN24 Biznes prezes Izby Gospodarczej Sprzedawców Polskiego Węgla nawiązywał do tego, że ekolodzy uważają, że należy pozbyć się z nazwy ekogroszek przedrostka eko, bo "wprowadza on w błąd". 

- Nic bardziej mylnego. To jest paliwo węglowe przeznaczone do kotłów piątej klasy, które mają emisję o 80 czy 90 procent niższą niż kotły zasypowe starego typu. Jest to najniżej emisyjna forma spalania paliwa węglowego, dostępna w tym momencie - tłumaczył.  Na pytanie jak ochronić się przed zakupem złej jakości ekogroszku, odpowiedział, że "jeśli spełnia normy jakości węgla przewidziane w ustawie, to będzie to dobry, akceptowalny ekogroszek".